Το Ελληνικό Οικολογικό Κίνημα : Μια «χαμένη άνοιξη» ; Μέρος 2ο

Τη δεκαετία του 1980 θα διαπιστώσουμε ποιοτικές αλλαγές στις μορφές οργάνωσης και στη θεματολογία του κινήματος. Στην Αθήνα το "νέφος" εγκαθίσταται οριστικά στον Αττικό ουρανό, οι θάλασσες κυρίως αυτές γύρω από λιμάνια, μεγάλα αστικά κέντρα και βιομηχανικές περιοχές επιβαρύνονται υπέρμετρα από τα λύματα, τα δάση για πολλούς λόγους αποτεφρώνονται χωρίς αντίστοιχη κρατική φροντίδα αποκατάστασής τους, η μαζική οικοδόμηση αυθαιρέτων εξοχικών κατοικιών είναι στην ημερήσια διάταξη. Τόσο το κράτος με τις πολιτικές του αλλά και τις ελλείψεις παρεμβάσεών του όσο και η πλειονότητα των ιδιωτικών επιχειρήσεων κάθε μεγέθους αδιαφορούν για τις εξωτερικές συνέπειες της δραστηριότητάς τους, και από κοντά η έλλειψη κατάλληλων δημοσίων συγκοινωνιών ωθεί στην υπέρμετρη ανάπτυξη της  αγοράς ιδιωτικής χρήσεως αυτοκινήτων. Τίθεται, συνεπώς, εκ των πραγμάτων το αίτημα μιας πολύπλευρης κριτικής της κοινωνικής και πολιτικής συγκρότησης και της ανάδειξης ενός νέου πολιτικού λόγου που να θέτει σε κυκλοφορία τις ιδέες της πολιτικής και κοινωνικής οικολογίας.

Οι τοπικές οικολογικές ομάδες και κινήσεις πολιτών σε Αθήνα και περιφέρεια εδραιώθηκαν [1] , οι ποικίλες εκδόσεις θεωρητικών έργων ελληνικών και ξένων πολλαπλασιάζονται, τα περιοδικά της πολιτικής και κοινωνικής οικολογίας αυξάνουν την κυκλοφορία τους απευθυνόμενα σε ευρύτερο πλέον κοινό [2], κάνει δειλά αλλά σταθερά στην αρχή (τέλη δεκαετίας ‘80) και στη συνέχεια με συχνότερες και θεαματικότερες παρεμβάσεις  αλλά και με μελέτες και εναλλακτικές προτάσεις το Ελληνικό γραφείο της διεθνούς οικολογικής οργάνωσης Greenpeace. Δημιουργούνται επίσης αντιπροσωπείες άλλων διεθνών οικολογικών οργανώσεων όπως το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF), η οργάνωση Φίλοι της Γης κλπ. Το αίτημα για πολιτική συγκρότηση ενός συντονιστικού φορέα ή ομοσπονδίας που να εκφράζει σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο τις πολύμορφες τοπικές και περιφερειακές παρεμβάσεις τυγχάνει πλέον γενικής αποδοχής στο βαθμό που το υπάρχοντα κόμματα δεν προσαρμόζουν τα προγράμματα και τις δομές τους με τη μερική εξαίρεση της ανανεωτικής και της ευρύτερης εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς που, έτσι κι αλλιώς, υπερβαίνει τις παραδοσιακές διαιρέσεις. Η κάθοδος του ψηφοδελτίου «Οικολόγοι-Εναλλακτικοί» στις Ευρωεκλογές του Ιουνίου 1989 και η σχετική, για τα δεδομένα της Ελλάδας αλλά και της ελάχιστης προετοιμασίας, επιτυχία τους [1] σε πανελλαδικό αλλά κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, έδωσε το έναυσμα για τη δημιουργία της Ομοσπονδίας Οικολογικών και Εναλλακτικών Οργανώσεων τον Οκτώβριο του 1989, και την κάθοδο στις βουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου 1989 και Απριλίου 1990 με την εκλογή και στις δυο εκλογές των πρώτων οικολόγων βουλευτών στην ιστορία του Ελληνικού κοινοβουλίου.

---

[1] Ορισμένες από αυτές π.χ. η Ε.ΠΟΙ.ΖΩ αναπτύσσουν εναλλακτικές δραστηριότητες για τη βελτίωση της ποιότητας της καθημερινής ζωής, 

[2] Για περισσότερα στοιχεία επί του θέματος βλ. περιοδικά  «Οικολογία και Περιβάλλον», «Νέα Οικολογία», «Οικολογική Εφημερίδα» κλπ.

[1] Ψηφίστηκαν από 72.826 πολίτες (1,11%). Παρά τον ψευδή αυτοχαρακτηρισμό τους ως οικολογικών θα πρέπει να προσθέσουμε και το ποσοστό των άλλων προσωποπαγών σχημάτων που έφτασαν συνολικά τις 90.000 ψήφους περίπου 1,4%). Συνολικά πήραν τα πάσης φύσεως οικολογικά σχήματα υπερέβησαν το 2,5%. Οι, βάσει δημοσκοπήσεων, κοινωνικές αναφορές των ψηφοφόρων βρίσκονται σε μεσαία και ανώτερα εισοδηματικά στρώματα από το δημόσιο κυρίως τομέα καθώς και στη νεολαία. Βλ. Αναστασάκος Γ., Βούλγαρης Γ. & Νικολακόπουλος Η., (1990) Εκλογές 1989-1990 : Αναλυτικά και συγκεντρωτικά αποτελέσματα, μετατοπίσεις ψήφων, σχόλια και συμπεράσματα ανά περιφέρεια, Αθήνα, Έκδοση εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ».

Συνεχίζεται....

Θανάσης Τσακίρης