ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ Tεύχος 132-133, Ιανουάριος-Ιούνιος 2016

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ

Tεύχος 132-133, Ιανουάριος-Ιούνιος 2016

Στο νέο διπλό τεύχος των Σύγχρονων Θεμάτων που κυκλοφορεί, ο Ευθύμιος Παπαταξιάρχης γράφει για την προσφυγική κρίση και τον νέο πατριωτισμό της αλληλεγγύης, ο Αλέξης Ηρακλείδης για τα ελληνικά «εθνικά θέματα» και η Πηνελόπη Φουντεδάκη για την αντιρατσιστική νομοθεσία στις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την Ελλάδα.

Επίσης, ο Νίκος Νικήσιανης, ο Θωμάς Σιώμος, ο Γιάννης Σταυρακάκης και η Τιτίκα Δημητρούλια παρουσιάζουν τη μελέτη τους για τον λαϊκισμό και τον αντιλαϊκισμό στον ελληνικό Τύπο την περίοδο 2014-2015. Ο Αλέξης Πολίτης γράφει για τη «Μεγάλη Ιδέα» των Ελλήνων και τον φιλελληνισμό στα 1850-1880, η Σωτηρία Λιακάκη διερευνά τη σχέση δημόσιας πολιτικής και ποιότητας διακυβέρνησης, η Έφη Κάννερ αναλύει το κουρδικό ζήτημα στην Τουρκία.

Η Ελευθερία Ακριβοπούλου μελετά τη σχέση φωτογραφίας και αντικειμένου, η Λυδία Παπαδάκη γράφει για την ιστορία και την πολιτική του τάνγκο, ο Γιάννης Κτενάς για τον Μαξ Βέμπερ και τον ορθολογισμό της εποχής μας, και τέλος ο Σωτήρης Μπαχτσετζής για τη φαινομενολογία του μέσου στις εικαστικές τέχνες.

Στο νέο τεύχος φιλοξενείται η συνέντευξη που παραχώρησε ο Geoff Eley στον Γιώργο Σουβλή με θέμα την Ευρώπη, την ιστορία, την Αριστερά και τη δημοκρατία.

Στις «Βιβλιοκρισίες», ο Διονύσης Καψάλης παρουσιάζει το βιβλίο του Σταύρου Ζουμπουλάκη Υπό το φως του μυθιστορήματος, ο Δημήτρης Α. Σωτηρόπουλος το βιβλίο του Νίκου Αλιβιζάτου Πραγματιστές, δημαγωγοί και ονειροπόλοι: πολιτικοί, διανοούμενοι και η πρόκληση της εξουσίας, ο Άρης Δρουκόπουλος το βιβλίο του Νίκου Θεοτοκά Ο βίος του στρατηγού Μακρυγιάννη: απομνημόνευμα και ιστορία και η Κατερίνα Λαμπρινού το βιβλίο του Κωστή Κορνέτη Τα παιδιά της δικτατορίας.

Ακόμη, ο Νίκος Θεοτοκάς γράφει για το βιβλίο του Γιάννη Μπαλαμπανίδη Ευρωκομμουνισμός: από την κομμουνιστική στη ριζοσπαστική ευρωπαϊκή αριστερά, ο Χρίστος Μάης για το βιβλίο της Νένης Πανουργιά Επικίνδυνοι πολίτες: η ελληνική αριστερά και η κρατική τρομοκρατία, η Έφη Γαζή για το βιβλίο που επιμελούνται οι Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Maria Couroucli και Τριαντάφυλλος Σκλαβενίτης Συναντήσεις της ελληνικής με τη γαλλική ιστοριογραφία από τη Μεταπολίτευση έως σήμερα: με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 40 χρόνων από την ίδρυση της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού (1971-2011).

Το τεύχος ολοκληρώνεται με τις βιβλιοκρισίες του Δημήτρη Κυρτάτα για το βιβλίο του Τάκη Θεοδωρόπουλου Βερονάλ, του Γιώργου Φουρτούνη για το βιβλίο που επιμελήθηκε ο Μιχάλης Μπαρτσίδης Διατομικότητα: κείμενα για μια οντολογία της σχέσης, της Ιουλίας Μέρμηγκα για το βιβλίο της Ρόζι Μπραϊντόττι, Νομαδικά υποκείμενα: ενσωματότητα και έμφυλη διαφορά στη σύγχρονη φεμινιστική θεωρία και του Ανδρέα Καρίτζη για το βιβλίο του Δημοσθένη Δαγκλή Φυσική επιστήμη και πραγματικότητα: η επιστημολογία του P. Duhem και ο λογικός εμπειρισμός.

Τα Σύγχρονα Θέματα στο διαδίκτυο:

http://www.synchronathemata.gr/

https://www.facebook.com/synchronathemata

https://twitter.com/SynxronaThemata

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ-Tεύχος 127, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2014

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ

Tεύχος 127, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2014

 

Στο νέο τεύχος των Σύγχρονων Θεμάτων, στη στήλη «Έπεα πτερόεντα» φιλοξενούμε το κείμενο του ολλανδού πολιτικού επιστήμονα Cas Mudde που εξηγεί γιατί δεν είμαστε όλοι Σαρλί και γιατί αυτό είναι πρόβλημα, καθώς και το κείμενο του Κώστα Κανελλόπουλου για τη μεταδημοκρατία, τον ΣΥΡΙΖΑ και το PODEMOS.

Στη μνήμη του δημοσιογράφου και δάσκαλου Σοφιανού Χρυσοστομίδη γράφει η Μαρία Κομνηνού, ενώ αναδημοσιεύουμε και ένα παλιότερο κείμενο του Στέφανου Πεσμαζόγλου με αφορμή την έκδοση της συλλογής άρθρων Ελεύθερα και απροκατάληπτα.

Στα «Άρθρα και Μελέτες», ο Γιώργος Φαράκλας γράφει για τη διεκδίκηση της ισότητας και την κατάκτηση του ελεύθερου χρόνου, η Ελένη Στυλιανού μεταφράζει τη συνθετική βιβλιοκρισία του καθηγητή συγκριτικής λογοτεχνίας Bruce Robbinsμε τίτλο «Μπαλιμπαρισμός!», ο Βαγγέλης Μπιτσώρης αναζητά την πολιτική διάσταση του Συμβάντος στον Ντεριντά και ο  Ευθύμης Παπαταξιάρχης ιχνογραφεί την πολιτικοποίηση της «φιλοξενίας» στην εποχή της κρίσης.

Ο Γιώργος Κατσαμπέκης διερευνά τις μεταμορφώσεις του πολιτικού σχεδίου του «εκσυγχρονισμού» και τη στρατηγική της Αριστεράς σήμερα, ο Λεόν Σαλτιέλ γράφει για τις προσπάθειες διάσωσης εβραιοπαίδων στην κατοχική Θεσσαλονίκη και η Αντιγόνη Σαμέλα συλλέγει παλαιστινιακές και ισραηλινές μαρτυρίες μιας διαρκούς καταστροφής.

Τέλος, στις «Βιβλιοκρισίες», ο Χρήστος Ηλιάδης σχολιάζει ιστορίες και πολιτικές φιλίας με αφορμή το βιβλίο του Λεωνίδα Καρακατσάνη Turkish-Greek Relations: Rapprochement, Civil Society and the Politics of Friendship.

 

Τα Σύγχρονα Θέματα στο διαδίκτυο:

http://www.synchronathemata.gr/

https://www.facebook.com/synchronathemata

https://twitter.com/SynxronaThemata

 

 

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ Tεύχος 122-123, Ιούλιος-Δεκέμβριος 2013

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ

Tεύχος 122-123, Ιούλιος-Δεκέμβριος 2013

Το νέο τεύχος του περιοδικού Σύγχρονα Θέματα φιλοξενεί ένα αφιέρωμα στον «Καβάφη του Τσίρκα» που επιμελούνται οι Γιάννης Παπαθεοδώρου και Μίλτος Πεχλιβάνος. Το αφιέρωμα συμπληρώνεται με εικόνες από σπάνια άλμπουμ φωτογραφιών, με την κατεστραμμένη από τον βομβαρδισμό των Εγγλέζων Αλεξάνδρεια, αρχεία που ο ίδιος ο Τσίρκας εμπιστεύτηκε στη Βουβούλα Σκούρα, καλλιτεχνική διευθύντρια του περιοδικού, και που ήταν το αρχικό έναυσμα για το τεύχος.

Το αφιέρωμα ανοίγουν οι Χρύσα Προκοπάκη και Δημήτρης Αγγελής φυλλομετρώντας τα καβαφικά ημερολόγια του Τσίρκα, αποσπάσματα των οποίων δημοσιεύονται για πρώτη φορά εδώ. Ο Γιάννης Παπαθεοδώρου και ο Μίλτος Πεχλιβάνος ανιχνεύουν τον πολιτικό Καβάφη μέσα και από την ανέκδοτη επιστολογραφία του Τσίρκα με τον Μ.Μ. Παπαϊωάννου, ο Χρήστος Χατζηιωσήφ αναζητά τη χαμένη εθνική αστική τάξη στην Αλεξάνδρεια και ο Αλέξανδρος Καζαμίας εξερευνά την ιστορία της αποικιακής Αλεξάνδρειας στον Καβάφη του Τσίρκα. Στην ενότητα «Στις πολιτείες της γραφής», η Μαρία Ιατρού εντοπίζει καβαφικές αναφορές στις Ακυβέρνητες Πολιτείες, ο Ούλριχ Μένινγκ γράφει για τη χρήση της διακειμενικότητας στις Ακυβέρνητες Πολιτείες μέσα από το πρόσωπο του δρ. Ρόμπερτ Ρίτσαρντς, ενώ η Μαρία Τοπάλη δοκιμάζει την "οξφορδιανή γραβάτα" του Τσίρκα μέσω Καβάφη.

Όπως γράφουν οι επιμελητές στο προλογικό τους σημείωμα, «επιλέξαμε μια διαφορετική συμμετοχή στο “έτος Καβάφη”, μέσα από την επίσκεψη ενός ερμηνευτικού σχήματος που επηρέασε σημαντικά τις καβαφικές σπουδές από τη δεκαετία του ’60 ώς τις μέρες μας. Το γνωρίζουμε καλά· περισσότερο από κάθε άλλο κείμενο της καβαφικής κριτικής στη δεκαετία του ’60, ο “Καβάφης του Τσίρκα” διαβάστηκε πολιτικά, ενταγμένος κυρίως στις συγκρούσεις της ελληνικής Αριστεράς. Το ίδιο έγινε και με τις Ακυβέρνητες Πολιτείες. Σήμερα, που στον γεωπολιτικό χάρτη η “αραβική άνοιξη” εναλλάσσεται με το χαμηλό βαρομετρικό των αυταρχικών καθεστώτων και η συνθήκη της αποικιοκρατίας του 20ού αιώνα έχει παραχωρήσει οριστικά της θέση της στην εύφλεκτη Μεσόγειο των μετα-αποικιακών φονταμενταλισμών, το κριτικό έργο του καϊρινού Τσίρκα για τον αλεξανδρινό Καβάφη μπορεί να ξαναδιαβαστεί μέσα στα νέα συμφραζόμενα του καιρού μας […] Οι καρποί αυτής της αρχειακής έρευνας διασταυρώνονται με άλλες εξαιρετικά σημαντικές και ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις που, με αφετηρία τον Καβάφη, εκβάλλουν σε ευρύτερα ζητήματα: στην ιστοριογραφική εκδοχή του παροικιακού ελληνισμού, στις περιστάσεις και καταστάσεις της δημιουργικής φαντασίας, στην ιστορία της κριτικής ως πρακτικής λόγου και ως συστήματος σκέψης».

Στο επόμενο μέρος του νέου τεύχους, ανάμεσα στα «Άρθρα και Μελέτες», βρίσκουμε μια ανάλυση των υφιστάμενων προτάσεων αλλά και μια νέα εναλλακτική για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, από τον Γιώργο Ιωαννίδη, τη μελέτη της Ελένης Παπαγαρουφάλη για την κατασκευή του εαυτού μέσα από το βιογραφικό σημείωμα, καθώς και τη συμβολή της Έφης Κάννερ σχετικά με τις έμφυλες διαστάσεις της πολιτικής συμμετοχής στην Τουρκία. Η Φωτεινή Βάκη γράφει για τη βαρβαρότητα ως «τελετουργικό του πολιτισμού» στον Αντόρνο, ο Ευτύχης Πυροβολάκης αναρωτιέται εάν υπάρχει «ασυγχώρητο» στον Ντεριντά, ο Κωνσταντίνος Κουσαξίδης εξερευνά τη συλλογική συνείδηση των Κιζδερβενιωτών της Παιονίας και η Ελένη Τραγέα γράφει για τη μορφή του βρυκόλακα στις σύγχρονες τηλεοπτικές σειρές.

Τέλος, στη στήλη «Βιβλιοκρισίες»ς, η Βίκυ Καραφουλίδου παρουσιάζει το βιβλίο του Γ. Κουμπουρλή για τις ιστοριογραφικές οφειλές του Σπ. Ζαμπέλιου και του Κ. Παπαρρηγόπουλου, ο Θάνος Λίποβατς σχολιάζει τον συλλογικό τόμο Εμφύλιος: πολιτισμικό τραύμα, ενώ η Στεφανία Βουβούσιρα γράφει για το βιβλίο Άγ(ρ)ια παιδιά: οριοθετήσεις της «παιδικής ηλικίας» στον λόγο, των Γ. Πεχτελίδη και Υβ. Κοσμά. Ακόμη, η Βίβιαν Σπυροπούλου παρουσιάζει τη μελέτη των Κ. Ελευθερίου και Χρ. Τάσση για την άνοδο και την πτώση του ΠΑΣΟΚ, η Δάφνη Βουδούρη τη μελέτη της Μαριλένας Αλιβιζάτου Intangible Heritage and the Museum, η Ελεάνα Γιαλούρη τον επιμελημένο από την Ελπίδα Ρίκου τόμο Ανθρωπολογία και σύγχρονη τέχνη, ενώ ο Μάρκος Τσέτσος και ο Γιώργος Ζερβός γράφουν για την ελληνική μετάφραση της Φιλοσοφίας της νέας μουσικής του Τεοντόρ Αντόρνο. 

Τα Σύγχρονα Θέματα στο διαδίκτυο

http://www.synchronathemata.gr/

https://www.facebook.com/synchronathemata

https://twitter.com/SynxronaThemata

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ - Tεύχος 121, Απρίλιος-Ιούνιος 2013

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ

Tεύχος 121, Απρίλιος-Ιούνιος 2013

Στο νέο τεύχος του περιοδικού Σύγχρονα Θέματα και τη στήλη «Έπεα Πτερόεντα», ο Νικόλας Σεβαστάκης διεισδύει στο φαινόμενο του ελληνικού νεοναζισμού και την πρώτη κρίση του ακροδεξιού εξτρεμιστικού χώρου μετά τη δολοφονία του Π. Φύσσα. Ο Γιάννης Μπαλαμπανίδης γράφει για την κεντρο-αριστερά και το «μεταρρυθμιστικό Κέντρο». Ο Γιώργος Καλπαδάκης περιγράφει τα βήματα για τη δημιουργία ενός θεσμικού μετώπου κατά των δομικών διακρίσεων. Στην ίδια στήλη, ο Νίκος Αλιβιζάτος και η Μαριλένα Κατσίμη εστιάζουν στο αυθαίρετο κλείσιμο της ΕΡΤ, τις χαμένες ευκαιρίες και τις μελλοντικές προοπτικές. Τα όρια της ηγεμονίας του Ερντογάν, με αφορμή τα γεγονότα του πάρκου Γκεζί, εξετάζει στο άρθρο του ο Νίκος Μουδούρος, ενώ τη στήλη ολοκληρώνει το δοκίμιο του Θανάση Τζαβάρα «περί της επιούσιας υγείας και της θεραπείας από πάσα νόσο».

Το τεύχος φιλοξενεί δύο σημαντικές συνεντεύξεις. Ο ιστορικός της σχολής των Annales Ροζέ Σαρτιέ αναλύει στην Αντιγόνη Σαμέλα την πολιτισμική ιστορία του νοήματος, ενώ ο καθηγητής συγκριτικής γραμματολογίας και γαλλόφωνης λογοτεχνίαςΖαν-Μαρκ Μουρά γράφει και στη συνέχεια συνομιλεί με την Ευγενία Γραμματικοπούλου σχετικά με θέματα του νεότευκτου κλάδου της εικονολογίας.

Ανάμεσα στα Άρθρα και Μελέτες του τεύχους, συναντάμε δύο κείμενα, του Κλάους Όφφε και του Νίκου Τράντα, για την κρίση νομιμοποίησης της Ευρώπης και τους κλυδωνισμούς και τις παγίδες του πολιτικού σχεδίου της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Το θέμα του νεοναζισμού επανέρχεται η Θάλεια Δραγώνα, η οποία αναζητά τις ερμηνείες του φαινομένου μέσα από μια κοινωνιοψυχολογική οπτική. Στην εικόνα του ξένου στη Γερμανία και, ειδικότερα, στους Έλληνες γκασταρμπάιτερ της νεοελληνικής λογοτεχνίας αναφέρεται η Ευγενία Γραμματικοπούλου, ενώ ο Γιώργος Σαγκριώτης αναζητά το χαμένο χρόνο στην εκπαίδευση μέσα από τον ρουσσωικό κανόνα της αρνητικής αγωγής.

Ο Νικόλας Βαγδούτης καταγράφει και σχολιάζει τα πεπραγμένα του ΙΔ΄ συμποσίου του Ομίλου Μάνεση με θέμα «Δημοκρατία της Βαϊμάρης: 80 χρόνια από την κατάλυσή της».

Τέλος, στη στήλη «Βιβλιοκρισίες»ς, η Ρίκα Μπενβενίστε παρουσιάζει την Κλεμμένη εφηβεία του Stanislas Tomkiewicz, οΙάκωβος Ανυφαντάκης γράφει για το βιβλίο του Δημήτρη Ραυτόπουλου Εμφύλιος και λογοτεχνία και ο Βασίλης Πεσμαζόγλου προσεγγίζει την Τριλογία της κρίσης του Πέτρου Μάρκαρη. Ακόμη, φιλοξενούνται κείμενα για τον Σπινόζα, τον Βιτγκενστάιν και τη διαλεκτική της εμμένειας με αφορμή το βιβλίο του Αριστείδη Μπαλτά Peeling Potatoes or Grinding Lenses: Spinoza and Wittgenstein Converse on Immanence and Its Logic. Γράφουν η Ευγενία Μυλωνάκη, ο Άρης Στυλιανού, οΓιώργος Φουρτούνης και ο Γιώργος Φαράκλας.

Τα Σύγχρονα Θέματα στο διαδίκτυο

http://www.synchronathemata.gr/

https://www.facebook.com/synchronathemata