Μια σύντομη αναδρομή στους ιστορικούς σταθμούς του Η.Β. (10ο μέρος)

6 Μαΐου 2010. Οι καιροί αλλάζουν. Προς ποια κατεύθυνση όμως; 

 

Στις εκλογές της 6/5 οι Συντηρητικοί πήραν το 36,1% των ψήφων και 306 έδρες,  οι Εργατικοί το 29,0% των ψήφων και 258 έδρες και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες 23,0% και 57 έδρες Το Πράσινο Κόμμα της Αγγλίας και της Ουαλίας κέρδισε για πρώτη φορά έδρα στη Βουλή των Κοινοτήτων, καθώς και το Alliance Party της Βόρειας Ιρλανδίας κέρδισε επίσης για πρώτη φορά έδρα.Κανένα κόμμα δεν κατέλαβε τις 326 έδρες που απαιτούνται για μια αυτοδύναμη πλειοψηφία. Το Συντηρητικό Κόμμα, με επικεφαλής τον David Cameron, κέρδισε το μεγαλύτερο αριθμό ψήφων και εδρών, αλλά είχε είκοσι έδρες λιγότερες από το όριο κι έτσι το κοινοβούλιο έμεινε στον αέρα (hung parliament) για πρώτη φορά από 1974. Σε αντίθεση με το 1974, υπήρχε κλίμα κατάλληλο για συνεργασία καθώς ήταν αναμενόμενο το αποτέλεσμα. Η κυβέρνηση συνασπισμού που σχηματίστηκε στη συνέχεια ήταν η πρώτη κυβέρνηση συνασπισμού στην ιστορία της Βρετανίας που πρόκυπτε άμεσα από ένα εκλογικό αποτέλεσμα. Έγιναν διαβουλεύσεις πέντε ημερών. Δεν επήλθε συμφωνία μεταξύ Εργατών και Φιλελεύθερων. Ο Γκόρντον Μπράουν παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία και η βασίλισσα έδωσε την εντολή σχηματισμού στο Ντέιβιντ Κάμερον. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα στις 12 Μαΐου, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες ανακοίνωσαν ότι στην κοινή συνεδρίαση της Εθνικής Επιτροπής και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας «είχε εγκριθεί με συντριπτική πλειοψηφία» η κυβερνητική συμφωνία με τους Συντηρητικούς.

 

Το Εργατικό Κόμμα είχε κάνει προεκλογική καμπάνια που στόχευε στην νέα αυτοδυναμία και να κατοχυρώσει το ρόλο του "κυρίαρχου κόμματος" που "υπονομεύτηκε" από τον ίδιο τον αρχηγό του ο οποίος από τον Ιανουάριο ετοιμαζόταν για έλλειψη αυτοδυναμίας και έδειχνε έλλειψη ψυχραιμίας.  Το κόμμα δεν είχε αντιληφθεί ότι άλλαζαν οι καιροί στην κοινωνία. Οι ψηφοφόροι θα απείχαν μαζικά από τις εκλογές, τα μέλη αποχωρούσαν από τα κόμματα. Από την άλλη οι Συντηρητικοί του Κάμερον υποσχόντουσαν τη "μεγάλη κοινωνία" (υποσχέθηκαν να προσλάβουν χιλιάδες κοινωνικούς λειτουργούς). H οικονομική ύφεση που ξεκίνησε το 2008 προκάλεσε αύξησε την επίσημη (και την κρυφή) ανεργία και το 2010 είχε ήδη το 8% (πάνω από 2.000.000 άτομα). Πέραν τούτων, ένα κομμάτι της κοινωνίας είχε αρχίσει να εκδηλώνει έντονα σημάδια ξενοφοβίας (το Κόμμα Ανεξαρτησίας του ΗΒ στις ευρωεκλογές του 2009 είχε πάρει 27,49% και 11 έδρες).

 

Συνεχίζεται...

 

 

Θανάσης Τσακίρης

The NHS devastated without so much as a by-your-leave; Gen Y hung out to dry; legal aid cut for the vulnerable; social housing on the brink of collapse...Cameron has been busy. Margaret Thatcher sold off the nationalised industries, her political heirs are intent on leaving an even more radical legacy - selling off the state itself. Written with their trademark precision and passion, Toynbee and Walker reveal how in four short years a party that failed to win a Commons majority has been devastatingly effective. Blending polls and statistics with moving human stories from Taunton to Teesside, Sydenham to Sheffield, Cameron's Coup shows the alarming reversal in decades of social progress. As Toynbee and Walker argue, it has been nothing short of a revolution. And they ask the pressing question: are these changes irrevocable? This is essential reading for anyone who cares about their country.

Μια σύντομη αναδρομή στους ιστορικούς σταθμούς του Η.Β. (9ο μέρος)

7 Ιουνίου 2001.  Αρχίζει η «επιταχυνόμενη γήρανση» των Νέων Εργατικών

«O ήσυχος εκλογικός θρίαμβος» των Εργατικών, όπως αποκλήθηκε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Το Εργατικό Κόμμα επανεξελέγη έχοντας υποστεί απώλεια μόνο 5 εδρών και με χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής (59,4%, σε σύγκριση με 71,3% στις προηγούμενες εκλογές). Ο Τόνι Μπλερ θα γινόταν ο πρώτος στην ιστορία Εργατικός πρωθυπουργός που θα υπηρετούσε δεύτερη συνεχόμενη πλήρη θητεία. Οι παράγοντες που συνέβαλαν στη νίκη των Εργατικών ήταν μια πιο ισχυρή οικονομία και η συνεπακόλουθη μείωση της ανεργίας, καθώς και το γεγονός ότι οι Εργατικοί είχαν εκπληρώσει πολλές βασικές προεκλογικές υποσχέσεις του 1997. Το Συντηρητικό Κόμμα, υπό την ηγεσία του William Hague, ήταν ακόμα βαθιά διχασμένο σχετικά με το θέμα της Ευρώπης και η πολιτική πλατφόρμα του κόμματος θεωρείτο πως είχε διολισθήσει αρκετά προς τα δεξιά. Επίσης φάνηκε να παρεμποδίζεται από μια σειρά από ενοχλητικές παρεμβάσεις στελεχών του κόμματος που συγκέντρωναν  πάνω τους φακούς της αρνητικής δημοσιότητας. Έτσι ο Χέιγκ  παραιτήθηκε από αρχηγός του κόμματος τρεις μήνες αργότερα, για να γίνει ο πρώτος ηγέτης των Συντηρητικών από την εποχή του Austen Chamberlain που θα εγκατέλειπε την αρχηγία του κόμματος, χωρίς να έχει αναλάβει την πρωθυπουργία. Οι Εργατικοί με 40,7% των ψήφων πήραν 413 έδρες, οι Συντηρητικοί με 31,7% 166 έδρες (εκλέγεται για πρώτη φορά ο David  Cameron) και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες με 18.3% πήραν 52 έδρες. Στη Βόρεια Ιρλανδία αλλάζει ο συσχετισμός μεταξύ των "μετριοπαθών" και των "ριζοσπαστικών" εκδοχών των οπαδών της ένωσης  και της ανεξαρτητοποίησης. Αρχίζει η άνοδος του Sinn Fein.

 

 

 

 

 

 

5 Μαΐου 2005. 3η και φαρμακερή νίκη των Εργατικών

 

Το Εργατικό Κόμμα υπό τον Tony Blair πανηγυρίζει την τρίτη συνεχόμενη νίκη του, αλλά η πλειοψηφία μειώθηκε σε 66 έδρες σε σύγκριση με την πλειοψηφία 160 εδρών που είχε προηγουμένως. Η εκστρατεία των Εργατικών στηρίχτηκε στην ισχυρή οικονομία, ωστόσο ο Μπλερ είχε στιγματιστεί ως ο πρωθυπουργός  που έστειλε βρετανικά στρατεύματα να εισβάλουν στο Ιράκ το 2003. Το Συντηρητικό Κόμμα, με επικεφαλής τον Μάικλ Χάουαρντ, πήγε ακόμη πιο δεξιά, βάζοντας στην πολιτική ατζέντα τα θέματα των ορίων της μετανάστευσης, της βελτίωση της κακής διαχείρισης των νοσοκομείων με συνεχή ιδιωτικοποίηση του του συστήματος και μείωση των υψηλών ποσοστών εγκληματικότητας, όλα με το σύνθημα «Σκέφτεστε αυτό που σκεφτόμαστε;». Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, με επικεφαλής τον Τσαρλς Κένεντι ήταν κατηγορηματικά αντίθετοι στον πόλεμο του Ιράκ από την αρχή και το κόμμα του αλίευσε ψήφους από τους απογοητευμένους ψηφοφόρους των Εργατικών. Ο Τόνι Μπλερ επέστρεψε ως πρωθυπουργός, με  355 Εργατικούς  βουλευτές/τριες, αλλά με λαϊκή ψήφο της τάξης του 35,2%, που ήταν το χαμηλότερο για κυβέρνηση πλειοψηφίας στην ιστορία της Βρετανίας. Από την άποψη των ποσοστών ήταν ελαφρώς μπροστά από τους Συντηρητικούς που με 32,4% εξέλεξαν 198 βουλευτές/τριες, 32 περισσότερους/ες από πριν. Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες είδαν τη δημοφιλία τους να αυξάνει και το ποσοστό τους να φτάνει στο 22,0% και τις έδρες τους 62 (ρεκόρ τρίτου κόμματος μετά το 1923).  Ο πρώην βουλευτής του Εργατικού κόμματος και αντιπολεμικός ακτιβιστής George Galloway εξελέγη ως βουλευτής του συνασπισμού Respect – The Unity Coalition. Στη Βόρεια Ιρλανδία, το μετριοπαθές Ενωτικό Κόμμα, που είχε κυριαρχήσει η πολιτική της Βόρειας Ιρλανδίας από το 1920, έμεινε με έναν μόνο βουλευτή.  Το πιο σκληροπυρηνικό Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα έγινε το μεγαλύτερο κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας, με 9 βουλευτές/ριες. Μετά τις εκλογές, ο ηγέτης των Συντηρητικών Μάικλ Χάουαρντ παραιτήθηκε και τον διαδέχθηκε ο Ντέιβιντ Κάμερον. Το 2007, ο Μπλερ παραιτήθηκε από πρωθυπουργός και ηγέτης των Εργατικών για να αντικατασταθεί από τον Gordon Brown.

Μια σύντομη αναδρομή στους ιστορικούς σταθμούς του Η.Β. (7ο μέρος)

9 Ιουνίου 1983. Η Θάτσερ ξανά πρωθυπουργός με αυξημένη πλειοψηφία ελέω νησιών Φώκλαντ 

Τα πρώτα τέσσερα χρόνια της Μάργκαρετ Θάτσερ ως πρωθυπουργός δεν ήταν εύκολα. Η ανεργία αυξήθηκε κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων ετών της θητείας της και η οικονομία πέρασε από μια φάση ύφεσης. Ωστόσο, η βρετανική νίκη στον πόλεμο των Φώκλαντ οδήγησε στην ανάκαμψη της δημοτικότητας της. Η οικονομία είχε επίσης επιστρέψει στην ανάπτυξη. Ως τη στιγμή που  η Θάτσερ προκήρυξε τις εκλογές του Μαΐου 1983, οι Συντηρητικοί ήταν σταθεροί στις προτιμήσεις των περισσότερων ψηφοφόρων. Το Εργατικό Κόμμα με αρχηγό τους τον Μάικλ Φουτ μετά την παραίτηση του Τζέιμς Κάλαχαν τα πήγαν καλά στις δημοσκοπήσεις και στις τοπικές εκλογές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου με ένα πιο ριζοσπαστικό πρόγραμμα αλλά θα έχανε λόγω της μεγάλης διάσπασης που επήλθε με την αποχώρηση πολλών μετριοπαθών στελεχών και βουλευτών που δημιούργησαν το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Οι Σοσιαλδημοκράτες στη συνέχεια διαμόρφωσαν την Συμμαχία Σοσιαλδημοκρατών και Φιλελευθέρων. Η ψήφος της αντιπολίτευσης χωρίζεται σχεδόν ισομερώς μεταξύ της Συμμαχίας και του Εργατικού Κόμματος, το οποίο κατέγραψε τη χειρότερη εκλογική  επίδοση από το 1918 καθώς έχασε πάνω από 3 εκατομμύρια από το 1979. Για τους Συντηρητικούς αυτό σήμαινε αύξηση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας τους ακόμη και αν οι συνολικές ψήφοι των Συντηρητικών μειώθηκαν κατά σχεδόν 700.000. Αυτή θα είναι η τελευταία φορά που κυβερνητικό κόμμα αυξάνει την πλειοψηφία του σε έδρες.Η Συμμαχία τερμάτισε στην τρίτη θέση κι ήθελε μόνο 700.000 ψήφους για να ξεπεράσει τους Εργατικούς. Με την απόκτηση του 25% της λαϊκής ψήφου, η Συμμαχία κέρδισε το μεγαλύτερο τέτοιο ποσοστό για οποιοδήποτε τρίτο κόμμα από τις γενικές εκλογές του 1923. Παρά το γεγονός αυτό, κέρδισε μόνο 23 έδρες, ενώ το Εργατικό κόμμα 209. Οι Φιλελεύθεροι υποστήριξαν ότι ένα αναλογικό εκλογικό σύστημα θα τους είχε δώσει ένα πιο αντιπροσωπευτικό αριθμό των βουλευτών. Έτσι, τα αποτελέσματα είχαν ως εξής: Συντηρητικοί  42,4% και 397 έδρες, Εργατικοί 27,6% και 209 έδρες, Συμμαχία Σοσιαλδημοκρατικών-Φιλελευθέρων 25,4% και 23 έδρες (Φιλελεύθεροι 17, Σοσιαλδημοκράτες 6).

11 Ιουνίου 1987. 3η και φαρμακερή νίκη της Θάτσερ

Οι Συντηρητικοί διενήργησαν εκλογική εκστρατεία με επίκεντρο τη μείωση των φόρων, την  ισχυρή οικονομία και την ισχυρή άμυνα. Τόνισαν επίσης ότι η ανεργία είχε πέσει κάτω από 3 εκατομμύρια για πρώτη φορά από το 1981, και το επίπεδο του πληθωρισμού διαμορφώθηκε σε 4%, το χαμηλότερο για περίπου 20 χρόνια. Επίσης προέβαλαν την νίκη τους απέναντι στους απεργούς ανθρακωρύχους (1984-5) και γενικότερα την τιθάσευση των συνδικάτων. Τα ταμπλόιντ παρείχαν ισχυρή υποστήριξη στους Συντηρητικούς, ιδιαίτερα η The Sun, η οποία διακρίθηκε για τα αντι-εργατικά άρθρα και τους προβοκατόρικους τίτλους, όπως το μνημειώδες: «Γιατί ο Κίννοκ έχει την υποστήριξή μου;» του Στάλιν. Το Εργατικό Κόμμα, με επικεφαλής τον Neil Kinnock, κινείται με αργούς ρυθμούς προς μια πιο κεντρώα πολιτική πλατφόρμα. Ο κύριος στόχος του Εργατικού Κόμματος ήταν, αναμφισβήτητα, να καταστεί η κύρια προοδευτική κεντροαριστερή εναλλακτική λύση απέναντι στους Συντηρητικούς, μετά την άνοδο που  κατέγραψε το Σοσιαλδημοκρατικό Φιλελεύθερο Κόμμα  και το έσπρωξε  στην άμυνα. Η Συμμαχία μεταξύ του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και του Φιλελεύθερου Κόμματος ανανεώθηκε, αλλά οι συν-ηγέτες Ντέιβιντ Όουεν και Ντέιβιντ Στηλ δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν αν θα υποστηρίξουν ή όχι κάποιο μεγάλο κόμμα σε περίπτωση έλλειψης αυτοδυναμίας. Οι Συντηρητικοί τελικά επέστρεψαν στην κυβέρνηση με 42,2% έχοντας καθαρή απώλεια μόνο 21 εδρών, δηλαδή από 397 σε 376 βουλευτές. Οι Εργατικοί κατάφεραν να παραμείνουν στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης με 30,8% και να αυξήσουν τα ποσοστά τους στη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρεια Αγγλία. Παρ’ όλα αυτά, οι Εργατικοί μπήκαν στη βουλή μόνο με 229 βουλευτές. Το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν απογοητευτικό για τη Συμμαχία Σοσιαλδημοκρατών-Φιλελευθέρων  που έπεσε στο 22,6% και υπέστη καθαρή απώλεια μιας έδρας. Ο πρώην αρχηγός του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Roy Jenkins έχασε τη δική του έδρα. Αυτή η εξέλιξη οδήγησε στη συγχώνευση των δυο κομμάτων στο ενιαίο σχήμα «Φιλελεύθεροι Δημοκράτες». Στη Βόρεια Ιρλανδία, τα βασικά ενωτικά κόμματα  τη συμμαχία τους σε αντίθεση προς την αγγλο-ιρλανδική συμφωνία, ωστόσο οι Ενωτικοί του Ulster έχασαν δύο έδρες από το Σοσιαλδημοκρατικό και Εργατικό Κόμμα.

Μια σύντομη αναδρομή στους ιστορικούς σταθμούς του Η.Β. (6ο μέρος)

Φεβρουάριος 1974. "Κρεμάμενo" κοινοβούλιο (hung parliament)

Oι πρώτες εκλογές μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που δεν ανέδειξαν απόλυτη πλειοψηφία εδρών για το σχηματισμό κυβέρνησης από το νικηφόρο κόμμα. Προέκυψε ένα "κρεμάμενο κοινοβούλιο", ακόμη και αν πολλοί περίμεναν μια νίκη των Συντηρητικών με τον Έντουαρντ Χιθ, παρ' όλό που η οικονομική κρίση και οι απεργίες ων ανθρακωρύχων ήταν στην ημερήσια διάταξη. Το Εργατικό κόμμα με 37,2% κέρδισε τις περισσότερες έδρες (301, δηλαδή 17 έδρες λιγότερες από την απόλυτη πλειοψηφία) και οι Συντηρητικοί έμειναν στις 297 έδρες, μολονότι είχαν μεγαλύτερο μερίδιο της λαϊκής ψήφου (37,9%). Οι Φιλελεύθεροι εκτοξεύτηκαν στο 19.3%. Οι Ενωτικοί της Βόρειας Ιρλανδίας αποχώρησαν από τη συμμαχία με τους Συντηρητικούς και όλοι οι βουλευτές της περιφέρειας αυτής ήταν μέλη των κομμάτων. Σοβαρό ρόλο παίζει και το Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα. Οι Φιλελεύθεροι απρόθυμα πήγαν σε διαπραγματεύσεις που ζήτησε ο Χιθ και ζήτησαν βαθιά μεταρρύθμιση του εκλογικού συστήματος προκειμένου να μπουν στην κυβέρνηση. Ο Χιθ κι οι Συντηρητικοί απέρριψαν τους όρους αυτούς και ο Χιθ παραιτήθηκε. Ο Γουίλσον ανέλαβε την πρωθυπουργία για δεύτερη φορά και προκήρυξε εκλογές για το φθινόπωρο.

10 Οκτωβρίου 1974. Τελευταία και πύρρειος νίκη των Εργατικών

 

Το Εργατικό Κόμμα πήρε 39,2 % και 319 έδρες και μπόρεσε να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση με μόνο τρεις έδρες από τις απαιτούμενες. Το Συντηρητικό Κόμμα πήρε 35,8% και 277 έδρες ενώ οι Φιλελεύθεροι 18,3% και 13 έδρες. Το Φεβρουάριο του 1975 ο Χίθ καθαιρέθηκε από αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος αφού είχε χάσει 3 από 4 εκλογικές αναμετρήσεις. Τη θέση του θα πάρει η Μάργκαρετ Θάτσερ. Το Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα σημείωσε ρεκόρ ψήφων (30% στη Σκωτία) και πήρε 11 από τις Σκώτσέζικες έδρες του κοινοβουλίου του ΗΒ. Στη διάρκεια της θητείας της η κυβέρνηση έχασε έδρες λογω αναπληρωτικών εκλογών και αποστασίας βουλευτών που είχε ως αποτέλεσμα την συνεργασία με τους εθνικιστές και τους Φιλελεύθερους. Στους 18 μήνες επάνω, παραιτήθηκε από τη θέση του και την πρωθυπουργία αναλαμβάνει ο  James Callaghan. Στις 28 Μαρτίου 1979 μετά από την ήττα του δημοψηφίσματος για την αποκέντρωση εξουσιών προς τη Σκωτία η Θάτσερ υπέβαλε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης που πέρασε με ΜΙΑ ψήφο διαφορά (311-310), για να προκληθούν πρόωρες κατά 5 μήνες εκλογές.

3 Μαΐου 1979. Η Μάργκαρετ Θάτσερ κερδίζει το στοίχημα των πρόωρων εκλογών

Η εκστρατεία των Εργατικών, παρ' όλο που εστιάστηκε στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και στην πλήρη απασχόληση  που ήταν έργα του κόμματος, επισκιάστηκε από το "Χειμώνα της Δυσαρέσκειας", δηλαδή από τις μεγάλες εργατικές απεργίες του περασμένου χειμώνα εν μέσω της δεύτερης πετρελαϊκής κρίσης. Η Θάτσερ και οι Συντηρητικοί προσέλαβαν τον διαφημιστικό οίκο Saatchi & Saatchi και πρόβαλαν τη γραμμή της περικοπής των δικαιωμάτων και της δύναμης των εργατικών συνδικάτων και τον έλεγχο του πληθωρισμού. Το Φιλελεύθερο Κόμμα τσακίστηκε λόγω της κατηγορίας που εξαπολύθηκε εναντίον του αρχηγού του ότι διατηρούσε ομοφυλοφιλική σχέση και συνωμότησε για τη δολοφονία του πρώην εραστή του. Τον αντικατέστησε ο David Steel που μετρίασε την εκλογική πτώση. Έτσι τα εκλογικά αποτελέσματα διαμορφώθηκαν ως εξής: Συντηρητικοί 43,9% (339 έδρες), Εργατικοί 36,9% (269 έδρες, Φιλελεύθεροι 13,8% (11 έδρες). Ο μακρύς νεοφιλελεύθερος χειμώνας αρχίζει.

.

Μια σύντομη αναδρομή στους ιστορικούς σταθμούς του Η.Β. (5ο μέρος)

 

1964. Οι Εργατικοί ξανάρχονται.

 

13 χρόνια κυβερνήσεων των Συντηρητικών ήταν αρκετά. Τις γενικές εκλογές τις κέρδισε το Εργατικό Κόμμα με 44,1% των ψήφων και πλειοψηφία τεσσάρων εδρών . Αμφοτερα τα μεγάλα κόμματα είχαν αλλάξει ηγέτες το 1963: μετά τον ξαφνικό θάνατο του Hugh Gaitskell στις αρχές του έτους, το Εργατικό επέλεξε τον Χάρολντ Ουίλσον (θεωρείτο πως ανήκε στην κέντρο-αριστερά του κόμματος), ενώ ο Sir Alec Douglas-Home (Κόμης του Home) είχε αναλάβει την αρχηγία του Συντηρητικού Κόμματος και την πρωθυπουργία ηγέτης και πρωθυπουργός το φθινόπωρο όταν ο Μακμίλλαν ανακοίνωσε την παραίτησή του. ΄Ετσι το Συντηρητικό Κόμμα με 43,4% χάνει την κυβερνητική εξουσία ενώ το Φιλελεύθερο Κόμμα δείχνει να ανακάμπτει λαμβάνοντας 11,2% των ψήφων, οι περισσότερες εκ των οποίων προέρχονται από το συντηρητικό χώρο. Χαρακτηριστικό στοιχείο της γενικευμένης πόλωσης ήταν το γεγονός ότι ούτε μία έδρα δεν κερδήθηκε από τα άλλα μικρά πολιτικά κόμματα. Η πολιτική του Ουίλσον για την εθνικοποίηση της χαλυβουργίας βρήκε αντίσταση από λίγους βουλευτές του κόμματος κι έτσι προκήρυξε πρόωρες εκλογές το 1966.

1966. Θρίαμβος των Εργατικών

Ο Ουίλσον δικαιώθηκε για την απόφασή του να προσφύγει στις πρόωρες κάλπες. Το Εργατικό Κόμμα πήρε 48% των ψήφων και σχηματίζει σταθερή κυβέρνηση με πλειοψηφία 96 εδρών. Το Συντηρητικό κόμμα έμεινε αρκετά πίσω παίρνοντας 41,8% των ψήφων. Λίγο μετά τις τοπικές εκλογές του 1965 ο Sir Alec Douglas-Home αντικαταστάθηκε από τον Edward Heath στην αρχηγία του κόμματος. Οι Συντηρητικοί δεν είχαν πραγματικά το χρόνο να προετοιμάσουν την εκστρατεία τους, παρόλο που ήταν πιο "επαγγελματική" από ό, τι στο παρελθόν. Υπήρξε ελάχιστος χρόνος για τον Heath να γίνει γνωστός στο βρετανικό κοινό αφού η αλλαγή έγινε μόλις οκτώ μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές. Για τους Φιλελεύθερους, τα χρήματα ήταν βασικό ζήτημα: δύο εκλογές σε  δύο χρόνια είχαν φέρανε το κόμμα σε δύσκολη οικονομική θέση. 'Ετσι το αποτέλεσμα (8,5%) κρίθηκε καλό σε τέτοιες συνθήκες.


1970. Ψήφος στα 18. Ψήφος της τελευταίας στιγμής και οι Συντηρητικοί ξαναπαίρνουν τα ηνία.

Οι βουλευτικές εκλογές  του Ιουνίου επιφύλαξαν μια νίκη-έκπληξη για το Συντηρητικό Κόμμα υπό τον Έντουαρντ Χιθ (46,4%), ο οποίος νίκησε το Εργατικό Κόμμα υπό τον Χάρολντ Ουίλσον (43,1%). Το Φιλελεύθερο Κόμμα και με το νέο ηγέτη του Jeremy Thorpe χάνει τις μισές έδρες τους. Οι Συντηρητικοί, συμπεριλαμβανομένων των Ενωτικών της Βόρειας Ιρλανδίας, κέρδισαν μια πλειοψηφία 31 εδρών. Στις εκλογές αυτές για πρώτη φορά θα μπορούσαν να ψηφίσουν οι νέοι που είχαν συμπληρώσει την ηλικία των 18 ετών. Οι περισσότερες δημοσκοπήσεις πριν από τις εκλογές έδειχναν άνετη νίκη των Εργατικών (η διαφορά έφτανε μέχρι και 12,4% ). Την ημέρα των εκλογών, ωστόσο, η μεταστροφή πολλών ψηφοφόρους έδωσε στους Συντηρητικούς προβάδισμα 3,4% και τερμάτισε σχεδόν έξι χρόνια κυβέρνησης των Εργατικών. Παρ' όλα αυτά ο Wilson παρέμεινε ηγέτης του Εργατικού κόμματος.

 Συνεχίζεται...

Θανάσης Τσακίρης

Μια σύντομη αναδρομή στους ιστορικούς σταθμούς του Η.Β. (4ο μέρος)

1945. Σαρωτική νίκη του Εργατικού Κόμματος στις πρώτες μεταπολεμικές εκλογές.

 O Clement Attlee και το Εργατικό Κόμμα σαρώνουν στις εκλογές λαμβάνοντας 47,7% των ψήφων και 396 έδρες. Το Συντηρητικό Κόμμα με επικεφαλής τον πρωθυπουργό της συμμαχικής νίκης Winston Churchill έπεσε στο 36,2%. To Εργατικό Κόμμα υποσχέθηκε να δημιουργήσει πλήρη απασχόληση, Εθνικό Σύστημα Υγείας για όλους χρηματοδοτούμενο από τη φορολογία, άσκησε Κευνσιανή οικονομική πολιτική και να φτιάξει κράτος πρόνοιας με φροντίδα από τη κούνια με το σλόγκαν "Ας αντικρίσουμε το μέλλον".  Συνεπές με το πρόγραμμά του το κόμμα έκανε το κράτος πρόνοιας, εθνικοποίησε το 20% της οικονομίας, εντάχθηκε στο NATO και αντιτάχθηκηκε στην ΕΣΣΔ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

 

 



1950. Νέα νίκη των Εργατικών με μικρή πλειοψηφία εδρών.

 

Το Συντηρητικό Κόμμα συνήλθε από το σοκ του 1945. Ενστερνίστηκε την ιδέα της "μικτής οικονομίας" και αποδέχτηκε το κράτος πρόνοιας αλλά αντιτάχθηκε σε νέες φουρνιές εθνικοποιήσεων. Έτσι ο προεκλογικός αγώνας αφορούσε τις ικανότητες των υποψηφίων. Το Εργατικό βγαίνει νικητής με 46,1% και μικρή πλειοψηφία 5 εδρών.

1951. Τα "θαύματα" του πλειοψηφικού εκλογικού συστήματος. Σοκ για τους Εργατικούς.

Το Εργατικό Κόμμα παίρνει το μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων (48,78%) στην ιστορία του αλλά οι ανανεωμένοι Συντηρητικοί με 44,27% έχουν την πλειοψηφία των εδρών και σχηματίζουν κυβέρνηση. Ο Churchill πήρε την εκδίκησή του.

1955. Οι πρώτες εκλογές της τηλεόρασης. Οι Συντηρητικοί συνεχίζουν απτόητοι να κυβερνούν.

Με 49.7% των ψήφων το Συντηρητικό Κόμμα αυξάνει την κυβερνητική πλειοψηφία του κατά 60 έδρες. Παρά τη μικρή ελάττωση της δύναμής του το Εργατικό Κόμμα με το 46,4  κατοχυρώνει την θέση του ως ο δεύτερος παίκτης του δικομματισμού που εδραιώνεται. Στη Σκωτία οι Συντηρητικοί για τελευταία φορά βγαίνουν και από την επόμενη εκλογή οι Εργατικοί θα έρχονται πρώτοι ενώ φέτος φαίνεται πως θα χάσει την πρωτιά.  Οι Φιλελεύθεροι καταποντίστηκαν με 2,5%.  Ο νέος Αρχηγός των Συντηρητικών Άντονι Ήντεν μολονότι δεν είναι μεγάλος ρήτορας "γράφει" στο τηλεοπτικό "γυαλί".

 

1959. 100 έδρες διαφορά οι Συντηρητικοί από τους Εργατικούς.

 Με 49.4% η 3η διαδοχική νίκη των Συντηρητικών  με αρχηγό τον  Harold Macmillan. Το Εργατικό Κόμμα με αρχηγό τον Hugh Gaitskell παίρνει 43,8% και κυριαρχεί πλέον στη Σκωτία. Με δεδομένο το κράτος πρόνοιας κατέβηκε στις εκλογές με σύνθημα "Life is better with the Conservatives, don't let Labour ruin it" αξιοποιώντας την οικονομική άνθηση που προηγήθηκε των εκλογών. 

Συνεχίζεται...

Θανάσης Τσακίρης
 

Μια σύντομη αναδρομή στους ιστορικούς σταθμούς του Η.Β. (3ο μέρος)

Μέσα του 19ο αιώνα. «Φιλελευθερισμός της ευημερίας».

Στα μέσα και προς τα τέλη του 19ου αιώνα, οι Βρετανοί φιλελεύθεροι φιλόσοφοι Λίοναρντ T. Χομπχάους και Tόμας Χ. Γκρην άρχισαν να απαιτούν από το κράτος να εμποδίζει την καταπίεση και να φροντίζει για την προώθηση πολιτικών που να έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της ευημερίας για όλους. Ο Χομπχάους θεωρούσε ότι η εξέλιξη του ανθρώπινου νου σχετίζεται με την ανάπτυξη των κοινωνιών και γι’ αυτό απαιτείται από την φιλελεύθερη σκέψη της εποχής να προσφέρει τις ελάχιστες ικανές και αναγκαίες συνθήκες για την αξιοπρεπή ατομική ύπαρξη. Ο Γκρην θεωρούσε πως στο πλαίσιο του φιλελευθερισμού η αποτυχία παροχής βοήθειας σε ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάγκη περιορίζει την ελευθερία τους. Έτσι δικαιολογούνται οι εξαναγκαστικοί θεσμοί του κράτους ευημερίας που απαιτεί ένα εγγυημένο κοινωνικού μίνιμουμ και ίσες ευκαιρίες.

6 Ιουνίου 1859. Ίδρυση του Φιλελεύθερου Κόμματος

Το Φιλελεύθερο Κόμμα συγκροτήθηκε από την σύμπραξη του Κόμματος των Whigs, των Ριζοσπαστών και τους οπαδούς του ελεύθερου εμπορίου. Ως τα τέλη του 19ου αιώνα είχε σχηματίσει 4 κυβερνήσεις υπό την πρωθυπουργία του William Gladstone (1868–74, 1880–85, 1886, 1892–94).   Όμως υπέστη και βαριές ήττες. Μολονότι διχάστηκε όσον αφορά το θέμα της ανεξαρτησίας της Ιρλανδίας το Φιλελεύθερο Κόμμα επέστρεψε στην κυβέρνηση το 1906. Μέχρι την κήρυξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου κατάφερε να δημιουργήσεις τις βασικές δομές του "κράτους πρόνοιας". Σημαντικοί πρωθυπουργοί ήταν οι H. H. Asquith ως το 1916 και David Lloyd George ως το 1922.

1922. Το Φιλελεύθερο Κόμμα σταματά την συγκυβέρνηση με το Συντηρητικό Κόμμα κι έκτοτε είναι κόμμα μπαλαντέρ όταν χρειαστεί για την συγκρότηση κυβέρνησης.


 

22 Ιουλίου 1901. Πρώτη εμφάνιση του Εργατικού Κόμματος

Η Taff Vale Railway Company έκανε μήνυση στην Ενωμένη Εταιρεία Σιδηροδρομικών Υπαλλήλων διεκδικώντας από το συνδικάτο το ποσό που αντιστοιχούσε στις ζημιές που προκλήθηκαν λόγω της απεργίας. Οι απεργοί υποστηρίχθηκαν από την Αντιπροσωπευτική Εργατική Επιτροπή (Labour Representative Committee) μια σοσιαλιστική ομοσπονδία που δημιουργήθηκε το 1900 έπεισε τα εργατικά συνδικάτα ότι η πολιτική εκπροσώπηση της οργανωμένης εργασίας ήταν πια ουσιαστική ανάγκη. Αυτή η οργάνωση μαζί με τα συνδικάτα ίδρυσαν το Εργατικό Κόμμα.

Σεπτέμβριος 1903. Lib-Lab

Υπογραφή μυστικού συμφώνου μεταξύ του Φιλελεύθερου Κόμματος και της Αντιπροσωπευτικής Εργατικής Επιτροπής. Σε ορισμένες εκλογικές περιφέρειες οι Φιλελεύθεροι δεν θα όριζαν υποψήφιο βουλευτή αλλά πριμοδοτούσαν τον Εργατικό υποψήφιο.

Οκτώβριος 1903. Σουφραζέτες.

Δημιουργείται η Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών από 6 γυναίκες με πιο γνωστές τις Emmeline και Christabel Pankhurst. Απογοητευμένες με την έλλειψη προόδου στο ζήτημα των δικαιωμάτων οι σουφραζέτες αυτές χρησιμοποίησαν ριζοσπαστικές και συγκρουσιακές μορφές δράσης και έφταναν πολλές φορές στην χρήση της μακρόχρονης απεργίας πείνας μέσα στις φυλακές.

6 Φεβρουαρίου 1918. Καθιερώνεται η καθολική ψηφοφορία ανδρών

Με την Πράξη Λαϊκής Εκπροσώπησης χορηγείται το εκλογικό δικαίωμα σε όλες τους άνδρες άνω των 21 ετών και σε γυναίκες άνω των 30 ετών κατόχους περιουσίας.

23 Ιανουαρίου 1924. Πρώτος Εργατικός Πρωθυπουργός.

Ο ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης καλείται να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας κι έτσι ο Ramsay Macdonald γίνεται ο πρώτος Εργατικός πρωθυπουργός. Επειδή εξαρτιόταν από τις ψήφους του Φιλελεύθερου Κόμματος η Εργατική κυβέρνηση δεν μπόρεσε να εφαρμόσει το ριζοσπαστικό αριστερό της πρόγραμμα απογοητεύοντας τους αριστερούς ψηφοφόρους του κόμματος.

 

7 Μαΐου 1928. Καθιέρωση της καθολικής ψηφοφορίας γυναικών επί ίσοις όροις με τους άνδρες.

30 Μαΐου 1929. Το Εργατικό Κόμμα κερδίζει τις εκλογές.

Η πρώτη νίκη του Εργατικού Κόμματος. Ο Ramsay Macdonald γίνεται αυτοδύναμος πρωθυπουργός αλλά η θητεία του συμπίπτει με το κραχ του 1929 και την έναρξη της μεγάλης οικονομικής κρίσης. Φουντώνει η ανεργία και σε ορισμένες περιοχές αγγίζει το 75%.

27 Οκτωβρίου 1931. Εθνική κυβέρνηση.

Ο Ramsay Macdonald συστήνει «εθνική κυβέρνηση» για την αντιμετώπιση της κρίσης. Προκηρύσσει εκλογές λόγω διχογνωμίας στο Εργατικό Κόμμα και επειδή ήθελε ευρεία λαϊκή συναίνεση. Το Ψηφοδέλτιο της Εθνικής Κυβέρνησης κέρδισε τις εκλογές με τους Συντηρητικούς να κατέχουν τις περισσότερες έδρες. Έτσι ο  Ramsay Macdonald κατάφερε να περάσει την πολιτική αυστηρής λιτότητας στην οποία αντιστεκόταν το Εργατικό Κόμμα το οποίο τον αποκήρυξε.

1 Οκτωβρίου 1932. Ίδρυση της Βρετανικής Φασιστικής Ένωσης

Ο Oswald Mosley, πρώην Συντηρητικός και κατόπιν Εργατικός βουλευτής, δημιουργεί κόμμα στη γραμμή του Ιταλικού Φασισμού. Το κόμμα δεν κατάφερε να εδραιωθεί στο πολιτικό σύστημα και κηρύχτηκε παράνομο το 1940. Ο Mosley φυλακίστηκε στη διάρκεια του πολέμου και μετά έκανε δυο αποτυχημένες απόπειρες να επανέλθει στο κοινοβούλιο.  Πέθανε το 1980.

20 Ιανουαρίου 1936. Ο Γεώργιος ο 5^ος πεθαίνει και τον διαδέχεται ο Εδουάρδος ο  8^ος.

Ως Πρίγκηπας της Ουαλίας, ο Εδουάρδος είχε επισκεφθεί πολλά μέρη της Βρετανίας που είχαν χτυπηθεί από την παρατεταμένη οικονομική κρίση. Αυτές οι περιοδείες και επισκέψεις [ου έδειχναν το ενδιαφέρον του για τους μη προνομιούχους πολίτες και οι αποστολές του στο εξωτερικό εκ μέρους του βασιλιά πατέρα του τον κατέστησαν δημοφιλή εντός και εκτός της χώρας. Όμως οι ερωτικές επιλογές του προκάλεσαν συνταγματική κρίση. Ερωτεύτηκε την Αμερικανίδα Wallis Simpson που μετά το διαζύγιό της τον Οκτώβριο 1936 άνοιξε το δρόμο της προς τον γάμο της με τον Εδουάρδο.

10 Δεκεμβρίου 1936. Ο Εδουάρδος ο 8^ος παραιτείται.

Ο Εδουάρδος ο 8^ος ήθελε να παντρευτεί την Wallis Simpson. Ο Συντηρητικός πρωθυπουργός Stanley Baldwin τον συμβούλεψε να είναι προσεκτικός γιατί ο Βρετανικός λαός δεν θα την αποδεχόταν ως σύζυγο του βασιλιά λόγω του διαζυγίου της. Ο έρως, όμως, νίκησε. Προκειμένου να χάσει τη γυναίκα που αγαπούσε ο Εδουάρδος παραιτήθηκε από το θρόνο. Στις 11 Δεκεμβρίου με ραδιοφωνικό διάγγελμά του προς τον Βρετανικό λαό δήλωσε την απόφασή του να παραιτηθεί. Παντρεύτηκε την Wallace Simpson στη Γαλλία τον Ιούνιο 1937. Το ζεύγος έγινε Δούκας και Δούκισσα του. Ο Baldwin πιστώθηκε την αποφυγή μιας συνταγματικής κρίσης που θα μπορούσε να ήταν μοιραία για τη μοναρχία στη Βρετανία.

 

12 Μαΐου 1937. Ο Δούκας της Υόρκης στέφεται βασιλιάς ως Γεώργιος ο 6^ος.

Ο μικρότερος αδελφός του Εδουάρδου, ο Δούκας της Υόρκης, στέφθηκε βασιλιάς με το όνομα Γεώργιος ο 6^ος. Αυτός και η σύζυγός του Βασίλισσα  Ελισάβετ (μετέπειτα Βασιλομήτωρ)  έπαιξαν σημαντικό ρόλο εμπνέοντας την Βρετανική κοινωνία στη διάρκεια του 2^ου Παγκοσμίου Πολέμου.

( Η συνέχεια στην οθόνη σας….. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F_%CE%9B%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CE%AC )


Συνεχίζεται...

Θανάσης Τσακίρης

Μια σύντομη αναδρομή στους ιστορικούς σταθμούς του Η.Β. (2ο μέρος)

1678. Δημιουργία των κομμάτων των Whigs και των Tories

Μέσα στο κοινοβούλιο σχηματίζονταν ομάδες από βουλευτές συχνά αποσκοπώντας στην ψήφιση κάποιου νόμου ή στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των τοπικών οικονομικών ελίτ που αποτελούσαν την μικρή εκλογική πελατεία τους. Αυτές οι συμμαχίες ήταν ρευστές και δεν αποκτούσαν σταθερή δομή και οργάνωση. Με την Ένδοξη Επανάσταση οι ομάδες συγκροτήθηκαν σε πρώιμα κόμματα. Οι Whigs ήταν το κόμμα των Καλβινιστών και των ριζοσπαστών Προτεσταντών και υπέρ της συνταγματικής μοναρχίας και κατά της απολυταρχίας. Οι Tories ήταν κυρίως Καθολικοί ή Αγγλικανοί. Οι Whigs υποστήριζαν τις μεγάλες αριστοκρατικές οικογένειες, την προτεσταντική διαδοχή του Οίκου του Ανόβερου και τους μη κομφορμιστές  Προτεστάντες όπως οι Πρεσβυτεριανοί.  Αντίθετα, οι Tories υπεράσπιζαν την εξόριστη δυναστεία των Στιούαρτ (Ιακωβίτες), την Εκκλησία της Αγγλίας και τους ευγενείς. Αργότερα οι Whigs άντλησαν υποστήριξη από τα ανερχόμενα βιομηχανικά συμφέροντα και τους πλούσιους εμπόρους, ενώ οι Tories αντλούσαν υποστήριξη από τα γαιοκτητικά συμφέροντα και την βασιλική οικογένεια.  Στο πρώτο μισό του 19^ου αιώνα οι Whigs συμπεριέλαβαν στο πολιτικό τους πρόγραμμα, εκτός από την πρωτοκαθεδρία του κοινοβουλίου σε σχέση με τη μοναρχία, και την υποστήριξη του ελεύθερου εμπορίου, την κατάργηση της δουλείας και την επέκταση του δικαιώματος της ψήφου στον πληθυσμό της χώρας. 

 

 

1771. Κλωστοϋφαντουργία σε εργοστάσια

To πλέξιμο του βαμβακιού και η υφαντουργία γίνονται ο βασικότερος οικονομικός κλάδος.  Ως τότε τα εργαστήρια ήταν οικιακά. Το 1771 ο εφευρέτης Richard Arkwright εγκαινίασε το πρώτο εργοστάσιο για την επεξεργασία του βαμβακιού και την παραγωγή υφασμάτων στην μικρή πόλη Cromford, Derbyshire. Έτσι έγινε σημαντική πρόοδος στην κατεύθυνση της αυτοματοποίησης των εντάσεως εργασίας βιομηχανιών. Ήταν η αρχή της βρετανικής «Εργοστασιακής Εποχής».

 1789. Ο καταγόμενος από την Ιρλανδία πολιτικός φιλόσοφος Έντμουντ Μπερκ διατύπωσε για πρώτη φορά τις βασικές έννοιες και αξίες που προσδιορίζουν τον συντηρητισμό.  Εξέφρασε απέχθεια για την Γαλλική Επανάσταση, για τα εκρηκτικά πάθη των επαναστατών που τους αποκάλεσε «ιδεολογικούς ζηλωτές», οι οποίοι κινούνταν βάσει του ιδεαλισμού τους και των θεωρητικών αφαιρέσεών τους θέλοντας να εξαλείψουν θεσμούς και πεποιθήσεις που υπήρχαν ως τότε. Ο ίδιος δεν χρησιμοποίησε τον όρο «συντηρητισμός» ή «συντηρητικός».

1830. Το κόμμα των Tories διαλύθηκε και από τις τάξεις του συγκροτήθηκε το Συντηρητικό Κόμμα, με πρόταση του επίσης Ιρλανδικής καταγωγής πολιτικού και συγγραφέα Τζων Γουίλσον Κρόουκερ. Ο Μπερκ διατύπωσε την «αρχή της συντήρησης» και έγινε πνευματικός πατέρας γενεών ολόκληρων από συντηρητικούς πολιτικού του 19ου αιώνα. Για την «επιστήμη της κυβέρνησης», κατά Μπερκ,  βασική είναι η αρχή της «Εμπειρίας». Ο συντηρητικός αποδίδει σημαντική αξία στην παράδοση και τη σοφία που αντλείται από τα ήθη, τα έθιμα και τις πρακτικές των περασμένων γενεών. Αυτή η συσσωρευμένη γνώση που ξεπερνά την ευφυΐα κάθε μεμονωμένου ατόμου αποτελεί το πολυτιμότερο «περιουσιακό στοιχείο» κάθε γενιάς που πρέπει να παραδίνεται σε κάθε επόμενη γενιά («έτσι τα βρήκαμε κι έτσι θα τα παραδώσουμε»). Η κοινωνία είναι ο αρμονικός συνεταιρισμός όχι μόνο των ζωντανών αλλά και των νεκρών και των ανθρώπων που θα γεννηθούν. Οι επικριτές του συντηρητισμού θεωρούν τη λατρεία του παρελθόντος «αρρωστημένη νοσταλγία» και κυνισμό για το παρόν και απαισιοδοξία για το μέλλον ως δυνατότητα όχι μόνο συνολικής αλλαγής αλλά και μερικής βελτίωσης της κατάστασης της κοινωνίας. Ο φιλόσοφος και θεατρικός συγγραφέας G. K. Chesterton χαρακτήρισε την παράδοση ως «δημοκρατία των νεκρών», που ακόμα και όταν βρίσκονταν εν ζωή δεν έδειχναν ιδιαίτερη εμπιστοσύνη στους ζωντανούς. Είναι, κυρίως, αποτέλεσμα της αντίληψης των συντηρητικών για την ανθρώπινη φύση. Από ένστικτο θεωρούν τους ανθρώπους αδύναμους και εγωιστές. Έτσι καταλήγουν να θεωρούν ότι μια κοινωνία διοικείται καλά μόνο με τη διατήρηση της τάξης και της σταθερότητας συχνά με αυταρχικό και πατερναλιστικό τρόπο. Όπως είπε ο Φιλελεύθερος πολιτικός William Gladstone: «ο φιλελευθερισμός είναι η εμπιστοσύνη προς τους ανθρώπους που γίνονται ήπιοι με τη σύνεση, ενώ ο συντηρητισμός είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους ανθρώπους που κυριαρχούνται από τον φόβο». Ο ηθικολόγος Βρετανός της Βικτοριανής εποχής Matthew Arnold είπε ότι «η αρχή της συντήρησης…καταστρέφει ό,τι αγαπά γιατί δεν τα επιδιορθώνει». Ορισμένοι θεωρούν αυτή την κριτική άδικη και παραθέτουν τα λόγια του ίδιου του Μπερκ: «Μια προδιάθεση να συντηρούμε και μια ικανότητα να βελτιώνουμε αν τις ζευγαρώσουμε αποτελούν το δικό μου κριτήριο για τον σημαίνοντα πολιτικό άνδρα.
Η πολιτική των συντηρητικών ενίοτε συνοδεύεται από πολιτική αντιδραστικότητα με αποτέλεσμα να ασκούνται αντιφατικές στρατηγικές και πολιτικές (π.χ. ταυτόχρονα άσκηση ακραίας νεοφιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής και απόσυρσης του κράτους από την οικονομία της ελευθερίας των αγορών, στα κοινωνικά ζητήματα η ασκούμενη κοινωνική πολιτική ήταν ακραία συντηρητική (νεοσυντηρητισμός) κι επικαλείται την άμεση και καταλυτική παρέμβαση του κράτους για την καταστολή των κοινωνικών κινημάτων από την εξέγερση της νεολαίας και την αντικουλτούρα της δεκαετίας του 1960-1970 ως την αντιμετώπιση των δικαιωμάτων των γυναικών, των  ομοφυλόφιλων και γενικά των κινημάτων ταυτότητας.     
Η συντηρητική άποψη ότι η κοινωνική πρόνοια ήταν η ευθύνη των προνομιούχων ενέπνευσε το πέρασμα μεγάλου μέρους της ανθρωπιστικής νομοθεσία, στην οποία οδήγησαν οι Βρετανοί συντηρητικοί. Στα τέλη του 19ου αιώνα μεγάλοι συντηρητικοί πολιτικοί, κυρίως ο Benjamin Disraeli, είχαν την τάση να καταφεύγουν σε ήπιες μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να διατηρούν τα θεμέλια της κατεστημένης τάξης.

 

 

Συνεχίζεται...

Θανάσης Τσακίρης

 

 

 

Μια σύντομη αναδρομή στους ιστορικούς σταθμούς του Η.Β. (1ο μέρος)

1066. Εισβολή των Νορμανδών στην Αγγλία.

Οι Νορμανδοί γρήγορα προωθήθηκαν στην Ουαλία χτίζοντας ταυτόχρονα κάστρα για να υποτάξουν την υπαίθρου που τα περιβάλλανε. Το 1070 οι Ουαλοί εξεγέρθηκαν. Οι Ουαλοί διοικούνταν με βάση τις περιφέρειες υπό Σάξονες  εγχώριους άρχοντες αλλά  κυβερνιόνταν  από ισχυρούς Γάλλους Λόρδους (Marcher Lords-Μαρκήσιοι) που διόριζε ο  βασιλιάς της Αγγλίας. Απόλυτος μονάρχης ήταν ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής.

7 Σεπτεμβρίου 1087. Ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής πεθαίνει στη Ρουέν της Νορμανδίας.

Τον διαδέχθηκαν πολλοί μέτριοι μονάρχες απόγονοι Γάλλων ιπποτών ή Σαξονες που είχαν ακόμα μεγάλες έγγειες ιδιοκτησίες. Το 1215 ο βασιλιάς Ιωάννης αντιμετώπισε εξέγερση των βαρόνων που απαιτούσαν περικοπή των μοναρχικών εξουσιών.

15 Ιουνίου 1215. Magna Carta.

 Ιστορική συμφωνία που προέβλεπε πως ο βασιλιάς δεν θα είναι απόλυτος μονάρχης. Καθιερώθηκε το habeas corpus: δικαίωμα έφεσης ενάντια στην φυλάκιση, μια δικαστική πράξη που προστατεύει τον πολίτη από την παράνομη πράξη που προστατεύει τον πολίτη από την παράνομη κράτηση, απαγορεύοντας τη δίκη προσώπων που κρατούνται παράνομα. ‘Έτσι έγινε το πρώτο βήμα της μακρόχρονης πορείας προς τη δημοκρατία.

 

Νοέμβριος 1534. Ρήξη με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.

 Με νόμο ο Ερρίκος ο 8^ος καθιερώθηκε ως ανώτατος άρχοντας της Εκκλησίάς της Αγγλίας διαχωριζόμενη από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Ο Ερρίκος 8ος κατάσχεσε τις γαίες των Καθολικών εκκλησιών, έκλεισε αρχαία μοναστήρια και έλιωσε το χρυσάφι και το ασήμι τους για να κόψει κέρματα. Μολονότι ο ίδιος δεν υπήρξε Προτεστάντης ουσιαστικά ενθάρρυνε την ανάπτυξη του Προτεσταντισμού.

 

1642-1649. Αγγλικός Εμφύλιος Πόλεμος μεταξύ Μοναρχικών και Κοινοβουλευτικών

Ο βασιλιάς Κάρολος ο 1^ος κυβερνούσε συχνά χωρίς τη συναίνεση του κοινοβουλίου και επέβαλλε παράνομους και παράλογους φόρους. Επιπλέον, φλέρταρε με τον Καθολικισμό κόντρα στους Προτεστάντες του Κοινοβουλίου. Οι  Κοινοβουλευτικοί ήταν ισχυροί και πλούσιοι γαιοκτήμονες και έμποροι δεν μπορούσαν να ανεχθούν πια να κυβερνιόνται από τους αυταρχικούς απολυταρχικούς μονάρχες και απαιτούσαν να έχουν λόγο στην διακυβέρνηση της χώρας. H Βρετανική αποικιοκρατία ήταν στο φόρτε της.

Όλιβερ Κρόμγουελ.         

Ο Όλιβερ Κρόμγουελ, ήταν Άγγλος στρατιωτικός και πολιτικός ηγέτης που ανέλαβε τα ηνία της Μεγάλης Βρετανίας κατά την περίοδο 1653-1658, ύστερα από την εκτέλεση του βασιλιά Καρόλου του 1ου και ύστερα από τον Αγγλικό Εμφύλιο Πόλεμο. Ήταν ευλαβής και Πουριτανός Χριστιανός σε βαθμό που κατάργησε ορισμένες χριστουγεννιάτικες γιορτινές εκδηλώσεις.  

1649-1660.

Η Βρετανία για πρώτη φορά «δημοκρατία» δίχως βασιλιά (republic).

1668. Ένδοξη Επανάσταση

Ο Κάρολος ο 2^ος επιλέχτηκε από το Κοινοβούλιο για το ρόλο του βασιλιά μετά το θάνατο του Κρόμγουελ αλλά άρχισε να συμπεριφέρεται αυταρχικά κι αυτός. Το αποτέλεσμα ήταν να αγανακτήσουν οι Κοινοβουλευτικοί και με ένα σχετικά αναίμακτο στρατιωτικό κίνημα να αντικαταστήσουν τον Κάρολο το 2^ο με τον Ολλανδό βασιλιά Γουλιέλμο της Οράγγης (Γουλιέλμος ο 3^ος). Από το σημείο αυτό και πέρα, εκτός από ορισμένα διαστήματα, η πραγματική εξουσία περιέρχεται στο Κοινοβούλιο (εκλεγμένη Βουλή Αντιπροσώπων και μη  εκλεγμένη Βουλή των Λόρδων).

1707.

Η Σκωτία δέχεται να πληρώσει η Αγγλία τα χρέη της (μετά την αποτυχία της να λειτουργήσει σωστά την αποικία της στον Καναδά και την κήρυξη χρεοκοπίας). Σε αντάλλαγμα δέχτηκε την αυτοκατάργηση του κοινοβουλίου της και την πλήρη ένταξή της στο νεοδημιουργηθέν Ηνωμένο Βασίλειο (Αγγλία, Ουαλία).

Συνεχίζεται...

Θανάσης Τσακίρης

Γενικές βουλευτικές εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο - "Φυλές" ψηφοφόρων

Το Ηνωμένο Βασίλειο οδεύει προς έναν ιδιόμορφο πολυκομματισμό, όπως δείχνουν οι μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις στις οποίες αναφέρθηκα χτες. Παύει το βρετανικό πολιτικό - κομματικό σύστημα να αποτελεί το πρότυπο των απανταχού οπαδών του δικομματισμού ως "τέχνη του αποτελεσματικού κυβερνάν". Δεν είναι θέμα αμιγώς πολιτικό. Αντανακλώνται έτσι οι μεγάλες κοινωνικές μεταβολές που έχουν γίνει στα χρόνια του νεοφιλελευθερισμού και οι οποίες έχουν δημιουργήσει έναν διευρυμένο "κοινωνικό πλουραλισμό".

Σύμφωνα τον πολιτικό αναλυτή της εφημερίδας The Guardian Paul Mason τρεις είναι οι κύριες "φυλές" ψηφοφόρων που θα διαμορφώσουν το αποτέλεσμα. Οι Σκώτοι-Σκανδιναβοί, οι έχοντες και κατέχοντες της Νοτιοανατολικής Αγγλίας και οι "μετα-βιομηχανικοί" της Βρετανίας.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η ανεξαρτησία της Σκωτίας θα είναι ανάμεσα στα φλέγοντα ζητήματα που θα συζητηθούν στο νέο κοινοβούλιο αλλά έξω από αυτό, δηλαδή στους δρόμους.  “Welcome to the warm south of Scandinavia”. Αυτό ήταν το σλόγκαν μιας αφίσας του δημοψηφίσματος του περασμένου Σεπτεμβρίου που έχασαν οι οπαδοί της ανεξαρτησίας με 55% - 45% .

Τα Βασίλεια της Σκωτίας και της Αγγλίας ιδρύθηκαν ως ανεξάρτητα κράτη στη διάρκεια του Μεσαίωνα. Μετά από μια σειρά από πολεμικές συρράξεις κατά τη διάρκειά του 14ου αιώνα ιδρύθηκε το 1603 η Ένωση των Στεμμάτων που το 1653 έγινε Κοινοπολιτεία Προστάτης Λόρδος της οποίας ανακηρύχθηκε ο Όλιβερ Κρόμβουελ. Το 1660 όταν έγινε παλινόρθωση της Μοναρχίας η Ένωση διαλύθηκε. Οι δύο χώρες ενώθηκαν στο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας το 1707. Το 1801 η Μεγάλη Βρετανία ενώθηκε με το Βασίλειο της Ιρλανδίας και ιδρύθηκε το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας. Με την επιτυχή εξέγερση των Ιρλανδών κατά τη δεκαετία του 1910 ιδρύθηκε το 1922 το Ιρλανδικό Ελεύθερο Κράτος (Eire) και από τότε ο τίτλος είναι Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας.      

Το Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα (SNP) συγκροτήθηκε το 1934 και έχει πρόγραμμα αριστερής σοσιαλδημοκρατίας και στην Ευρωβουλή συντάσσεται με την Ομάδα των Πράσινων κομμάτων. Θα παίξει ρόλο κλειδί στη συγκρότηση κυβέρνησης μετά τις εκλογές. Το κόμμα αυτό από το 2007 είναι μακράν το μεγαλύτερο στη Σκωτία όπου το Εργατικό Κόμμα έχει πλέον καταρρεύσει ενώ και οι Συντηρητικοί και οι Φιλελεύθεροι Δημοκρατικοί κυμαίνονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα.  

H δεύτερη "φυλή" είναι αυτή της οικονομικά πλούσιας Νοτιοανατολικής Αγγλίας του Σίτυ του Λονδίνου που έχει διαποτίσει τον πληθυσμό με την κερδώα ιδεολογία. Παρ' όλο  που στο πρόσφατο παρελθόν το Λονδίνο ήταν μια σχετικά αριστερή πόλη με δήμαρχο τον "Κόκκινο" Κεν Λίβινγκστον σήμερα ο νεοφιλελευθερισμός είναι κυρίαρχος και όλες οι μερίδες των αστικών τάξεων αποβλέπουν στην μεγιστοποίηση των κερδών τους με την εκμετάλλευση των εργατικών στρωμάτων και την αξιοποίηση των πάσης φύσεως περιουσιακών στοιχείων  από ακίνητα ως μετοχές, ομόλογα και λοιπά χρηματιστηριακά μέσα στην εγχώρια και παγκόσμια αγορά.

Εδώ λαμβάνονται οι αποφάσεις που επηρεάζουν τις τύχες τόσο της πρώτης "φυλής"  όσο και της τρίτης που είναι η "μετα-βιομηχανική" Βρετανία η οποία περιλαμβάνει τη Βόρεια Αγγλία, την Ουαλία, τις παράκτιες και πολλές μεγάλες πόλεις. Ένα μέρος του πληθυσμού της κοιμάται στα πεζοδρόμια και όταν δουλεύει  η θέση εργασίας είναι κακοπληρωμένη και επισφαλής κι αυτό γιατί οι χάι-τεκ εταιρείες που αναπτύχθηκαν στη θέση των εργοστασίων της βαριάς βιομηχανίας απασχολούν μόνο ένα ποσοστό του προσωπικού. Σε αυτές τις περιοχές, όμως, παραμένουν ζωντανές οι ισχυρές ταξικές και τοπικές ταυτότητες κι οι αντικουλτούρες από τις προηγούμενες εποχές της βιομηχανικής ανάπτυξης, όπως είναι οι περιπτώσεις των λιμενεργατών του Λίβερπουλ, των μεταλλεργατών του Σέφιλντ ή των ανθρακωρύχων του Ντάραμ και της Νιουκαστλ.

Συνεχίζεται....

Θανάσης Τσακίρης


 

Γενικές βουλευτικές εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο - Πράξη Πρώτη

Προσγειώθηκε επιτέλους το αεροπλάνο που μας έφερνε από το Μάντσεστερ μέσω Φρανκφούρτης στην Αθήνα. Το  Γιουροκοντρόλ μας είχε καθηλώσει στο αεροπλάνο για περίπου 90 λεπτά της ώρας.  Έτσι χάσαμε τις ειδήσεις στα ελληνικά κανάλια που μας έλειψαν 5 μέρες που βρισκόμασταν στο 20ό Συνέδριο Alternative Futures & Popular Protest. Xάσαμε, όμως, και το χτεσινό τηλεοπτικό debate των 7 πολιτικών αρχηγών  εν όψει των βουλευτικών εκλογών της 7ης Μαΐου 2015.Ο προεκλογικός αγώνας προμηνύεται σκληρός και γεμάτος από αρνητική διαφήμιση, χτυπήματα κάτω από τη ζώνη και, το κυριότερο, καλλιέργεια φοβικού κλίματος αλά ελληνικά. Ήδη οι πέννες των κίτρινων εφημερίδων γράφουν ότι τυχόν επικράτηση του Εργατικού Κόμματος θα είναι η αρχή του περάσματος σε καταστάσεις ΣΥΡΙΖΑ(!!!).

Η δημοσκοπική εκστρατεία φέρνει τα δύο μεγάλα κόμματα πολύ κοντά σε ποσοστά.
Opinium/Observer (25/3) – CON 34%, LAB 33%, LDEM 8%, UKIP 13%, GRN 7%
YouGov/S Times (28/3) – CON 32%, LAB 36%, LDEM 8%, UKIP 13%, GRN 6%
ComRes/ITV/Mail (29/3) – CON 36%, LAB 32%, LDEM 9%, UKIP 12%, GRN 5%
Ashcroft (29/3) – CON 36%, LAB 34%, LDEM 6%, UKIP 10%, GRN 7%
Populus (29/3) – CON 34%, LAB 34%, LDEM 8%, UKIP 15%, GRN 4%
TNS BMRB (30/3) – CON 33%, LAB 32%, LDEM 8%, UKIP 16%, GRN 5%
YouGov/Sun (30/3) – CON 35%, LAB 35%, LDEM 8%, UKIP 12%, GRN 5%
YouGov/Sun (31/3) – CON 35%, LAB 36%, LDEM 7%, UKIP 12%, GRN 5%
Populus (1/4) – CON 32%, LAB 34%, LDEM 9%, UKIP 15%, GRN 5%
YouGov/Sun (1/4) – CON 36%, LAB 34%, LDEM 8%, UKIP 13%, GRN 4%
YouGov/Sun (2/4) – CON 37%, LAB 35%, LDEM 7%, UKIP 12%, GRN 5%
Panelbase (2/4) – CON 33%, LAB 33%, LDEM 7%, UKIP 17%, GRN 5%
(όπου: CON=ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟ ΚΟΜΜΆ,   LAB=ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ,    LDEM=ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΙ,   UKIP=ΚΟΜΜΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΗΝΩΜΕΝΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ,  GRN=ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΟΜΜΑ, και ό,τι περισσεύει το μαζεύουν τα κόμματα SNP=ΣΚΟΤΖΕΖΙΚΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΟΜΜΑ,  Plaid Cymru=ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΗΣ ΟΥΑΛΙΑΣ , DUP=ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΕΝΩΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΒΟΡΕΙΑΣ ΙΡΛΑΝΔΙΑΣ, SDLP=ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΒΟΡΕΙΑΣ ΙΡΛΑΝΔΙΑΣ κλπ)

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η διακύμανση των ποσοστών κατά τους προηγούμενους μήνες
http://www.bbc.com/news/politics/poll-tracker


Συνεχίζεται....

Θανάσης Τσακίρης