Ζίγκμουντ Μπάουμαν (19-11-1925/9-1-2017) Η ρευστότητα της ανθρώπινης υπόστασης

Ζίγκμουντ Μπάουμαν (19-11-1925/9-1-2017)

Η ρευστότητα της ανθρώπινης υπόστασης

Γεννήθηκε στην πόλη Πόζναν. Οι γονείς ήταν Ισραηλίτες. Κατά την διάρκεια της εφηβείας του, η Ναζιστική Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία (1939), γεγονός που ανάγκασε την οικογένειά του να προσφύγει στη Σοβιετική Ένωση. Αργότερα στρατολογήθηκε στον υπό Σοβιετική επίβλεψη Πολωνικό Κόκκινο Στρατό, ως καθοδηγητής πολιτικής εκπαίδευσης. Πήρε μέρος στις μάχες του Κόλμπεργκ (Πολωνία)  και του Βερολίνου. Τον Μάιο του 1945 του απονεμήθηκε ο Στρατιωτικός Σταυρός Ανδρείας. Στη συνέχεια εργάστηκε στη Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών από το 1945 έως το 1948. Ενόσω ήταν στο στρατό, σπούδαζε στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας και το 1948 παντρεύτηκε τη Τζανίνα Λέβινσον. Οι γνώσεις του σχετικά με το Ολοκαύτωμα προήλθαν κατ’αρχάς από τη σύζυγό του, η οποία είχε επιζήσει από τον πόλεμο ως φυγάς, ενώ έχασε το μεγαλύτερο μέρος της οικογένειάς της. Το 1986 η Τζανίν δημοσίευσε τις αναμνήσεις της με το βιβλιο    Winter in the Morning (το 2006 εξέδωσε το βιβλίο Beyond These Walls: Escaping the Warsaw Ghetto – A Young Girl’s Story, μια αναθεωρημένη έκδοση του πρώτου).

Ο αντισημιτισμός στάθηκε εμπόδιο στην ακαδημαϊκή του πρόοδο και οδήγησε στην απόλυσή του από τον στρατό το 1954. Παράλληλα αυξανόταν η απογοήτευσή του από τον «κομμουνισμό» κι έτσι οι παράγοντες αυτοί διαμόρφωσαν την απόφασή του να φύγει από την Πολωνία το 1968. Πρώτος προορισμός του ήταν το Ισραήλ. Δεν αποδέχτηκε να γίνει σιωνιστής, και σύντομα αναχώρησε για το Λιντς της Αγγλίας το 1972. Μέχρι τότε ο Μπάουμαν μπορούσε να επιλέξει μια σπουδαία ακαδημαϊκή θέση οπουδήποτε, αλλά το Λιντς τον βόλευε. Του προσέφερε μια σταθερή θέση για να σκεφτεί, να γράψει και να διδάξει, όπως ο ίδιος επιθυμούσε, με καλούς συναδέλφους, αφοσιωμένη οικογένεια, φίλους και άξιους φοιτητές. Από το 1972 μέχρι το 1990 διετέλεσε καθηγητής και πρόεδρος του τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Λιντς. Από τη «συνταξιοδότηση» το 1990 και μετά, είχε δημοσιεύσει περίπου 40 σημαντικά βιβλία και συνέχιζε να παραδίδει μαθήματα σε όλο τον κόσμο.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής στο London School of Economics, έγραψε μια  σημαντική μελέτη για το βρετανικό εργατικό σοσιαλιστικό κίνημα και τη σχέση του με την ταξική και κοινωνική διαστρωμάτωση. Συνέχισε να δημοσιεύει εργασίες του για το θέμα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Ενώ τα μεταγενέστερα του βιβλία δεν ασχολούνται άμεσα με τα θέματα της τάξης, συνέχισε να περιγράφει τον εαυτό του ως σοσιαλιστή και ποτέ δεν απέρριψε τον μαρξισμό. Ο μαρξιστής θεωρητικός Αντόνιο Γκράμσι άσκησε πάνω του πολύ ισχυρή επιρροή. Επίσης δέχτηκε επιρροές από τον Γκεόργκ Ζίμμελ και τον Μαξ Βέμπερ, αλλά και από τους Θίοντορ Αντόρνο, Κορνήλιο Καστοριάδη και Εμανυέλ Λεβινάς. Μελέτησε εμβριθώς τη ρευστότητα της ανθρώπινης ταυτότητας, το Ολοκαύτωμα, το φαινόμενο του καταναλωτισμού και την παγκοσμιοποίηση.

Υποστηρίζει ότι καθώς οι άνθρωποι επιλέγουν να διαχειριστούν τα ατομικά ζητήματά τους ως καταναλωτές, ελπίζοντας να βρουν λύσεις στα ιδιωτικά τους προβλήματα ψωνίζοντας παύουν σε μεγάλο βαθμό να ενεργούν συλλογικά ως πολίτες που μοιράζονται τα κοινές δημόσιες υποθέσεις.

Ο Μπάουν επεσήμανε ότι η διάσωση των τραπεζών το 2007-08 ήταν επί της ουσίας  στιγμιαία δημιουργία ενός «κράτους πρόνοιας για τους πλούσιους». Έχοντας ζήσει δύο μορφές ολοκληρωτισμού, προειδοποίησε ότι η επερχόμενη αλλαγή θα ήταν αυταρχική. Με βάση τα βιβλία της Χάνα Άρεντ και του Αντόρνο  σχετικά με τον ολοκληρωτισμό και τον Διαφωτισμό, ανέπτυξε το επιχείρημα ότι το Ολοκαύτωμα δεν πρέπει απλώς να θεωρείται απλώς ως ένα γεγονός στην εβραϊκή ιστορία ούτε μια επιστροφή στην προνεωτερική βαρβαρότητα. Αντίθετα, το Ολοκαύτωμα θα πρέπει να θεωρηθεί βαθιά συνδεδεμένο με τον εκσυγχρονισμό και τις προσπάθειες επιβολής τάξης. Oι σύγχρονες μορφές γραφειοκρατίας την καθιστούν δυνατή. Ήταν απαραίτητο, για τους διοργανωτές του Ολοκαυτώματος, να βρουν τρόπους για να απομακρυνθούν όσοι ασκούν τη βία από τα θύματα - έτσι ώστε να μην υπάρχει περιθώριο για «εκρήξεις» ηθικής ευθύνης. Ήταν απαραίτητο να απομακρύνουν τους συμμετέχοντες από τα "πρόσωπα" των θύματος και να τα κατασκευάσουν ως "αντικείμενα" ελέγχου, χειραγώγησης και εξόντωσης. Παράγοντες όπως ο διαδικαστικός ορθολογισμός, ο καταμερισμός της εργασίας σε ολοένα μικρότερα και απλούστερα καθήκοντα, η ταξινομική κατηγοριοποίηση των διαφορετικών ειδών και η τάση  υπακοής στους κανόνες ως ηθικώς σωστή,  έπαιξαν το ρόλο τους στο ολοκαύτωμα. Υποστήριξε ότι για το λόγο αυτό οι σύγχρονες κοινωνίες δεν έχουν κατανοήσει πλήρως τα διδάγματα του Ολοκαυτώματος. Οι Εβραίοι έγιναν οι κατ’ εξοχήν «ξένοι», οι «άλλοι» στην Ευρώπη. Η Τελική Λύση απεικονίστηκε από αυτόν ως ακραίο παράδειγμα της προσπάθειας που έκανε η κοινωνία να εξαλείψει τα «δυσάρεστα», τα «άβολα» και «αμφίσημα» στοιχεία που υπάρχουν στο εσωτερικό της.

            Έργα του μεταφρασμένα στα ελληνικά κατά χρονολογική σειρά

•          (1994) Ο πολιτισμός ως πράξη

•          (1998) Και πάλι μόνοι

•          (2002) Η μετανεωτερικότητα και τα δεινά της

•          (2004) Παγκοσμιοποίηση

•          (2004) Η εργασία, ο καταναλωτισμός και οι νεόπτωχοι

•          (2005) Σπαταλημένες ζωές

•          (2006) Ρευστή αγάπη

•          (2007) Ρευστός φόβος

•          (2008) Ζωή για κατανάλωση

•          (2009) Ρευστοί καιροί

•          (2012) Παράπλευρες απώλειες

•          (2013) Πλούτος και ανισότητα

Επιλογή έργων του συγγραφέα στα Αγγλικά

·        1972 Between Class and Elite: Evolution of the British Labour Movement. 

·        1973: Culture as Praxis.

·        1976: Socialism: The Active Utopia.

·        1976: Towards a Critical Sociology: An Essay on Common-Sense and Emancipation.

·        1978: Hermeneutics and Social Science: Approaches to Understanding.

·        1982: Memories of Class: The Pre-history and After-life of Class.

·        1985 Stalin and the peasant revolution: a case study in the dialectics of master and slave.

·        1987: Legislators and interpreters: On Modernity, Post-Modernity, Intellectuals.  

·        1988: Freedom.

·        1989: Modernity and the Holocaust

·        1990: Paradoxes of Assimilation.

·        1990: Thinking Sociologically. An introduction for Everyone.  

·        1991: Modernity and Ambivalence.

·        1992: Intimations of Postmodernity.

·        1992: Mortality, Immortality and Other Life Strategies.

·        1999: In Search of Politics.

·        2001: Community. Seeking Safety in an Insecure World.

·        2001: The Individualized Society.

·        2002: Society Under Siege.

·        2003: City of fears, city of hopes.

·        2004: Europe: An Unfinished Adventure.

·        2008: Does Ethics Have a Chance in a World of Consumers?

·        2008: The Art of Life.

·        2010: 44 Letters from the Liquid Modern World

·        2011: Culture in a Liquid Modern World.

·        2012: This is Not a Diary.

·        2013: Does the Richness of the Few Benefit Us All?

·        2016: Strangers at Our Door.

·        2017: Retrotopia.

·        2017: A Chronicle of Crisis: 2011—2016.

Tsakthan Daily, 20/8/2013 - Η απάντηση του Νίκου Πουλαντζά στη θεωρία περί ολοκληρωτισμού και η εκτίμηση του για το φασιστικό φαινόμενο

Tsakthan Daily, 20/8/2013

Η απάντηση του Νίκου Πουλαντζά στη θεωρία περί ολοκληρωτισμού και η εκτίμηση του για το φασιστικό φαινόμενο

          

Ο Ν.Πουλαντζάς αρνείται το ότι η H.Arendt είχε σκοπό να ερευνήσει το φαινόμενο του ολοκληρωτισμού από μια μαρξιστική σκοπιά – πόσο μάλλον από μια γενικά αριστερή σκοπιά. Θεωρεί ότι το βιβλίο της Αrendt «ήταν μια από της βίβλους της αγγλοσαξονικής και της γερμανικής δημοκρατίας στη διάρκεια των ετών του «ψυχρού πολέμου». Η κύρια ιδεολογικοπολιτική γραμμή του βιβλίου είναι γνωστή : κομμουνισμός = φασισμός, Στάλιν = Χίτλερ, οι «μη φυσιολογικοί , κομμουνιστές – φασίστες, μοιάζουν και ζήτω η αστική δημοκρατία, εδώ είναι πραγματικά η ουσία της υπόθεσης». Η Αrendt, σύμφωνα με τον Πουλαντζά, εξαφανίζει από το λεξιλόγιό της τις κοινωνικές τάξεις και την αναμεταξύ τους πάλη και επικεντρώνει την ανάλυσή της γύρω από το δίπολο «δημοκρατία-συγκεντρωτικό κράτος». Είναι αλήθεια πως η Arendt εντάσσεται σε ένα γενικώς και αορίστως αριστερό, κατά την άποψή μου, διανοητικό πόλο που έχει κύριο άξονα της σκέψης του την αντίθεση δημοκρατίας-τυραννίας και που «νοσταλγεί» την αρχαία ελληνική «πόλη» καταδικάζοντας παράλληλα τη σύγχρονη ολοκληρωτική τυραννία και βλέποντας μορφές αναβίωσης των πολιτικών σχέσεων της αρχαίας «πόλης» στα εργατικά συμβούλια που δημιουργήθηκαν στα πλαίσια της εξέγερσης της Ουγγαρίας το 1956 ενάντια στη Σοβιετική εισβολή. Αυτό το γεγονός ο Πουλαντζάς το θεωρεί αξιοσημείωτο γιατί συμβαδίζει με την φιλελεύθερη και όχι με την συντηρητική τάση των πολιτικών θεωρητικών της ψυχροπολεμικής εποχής. Οι παρατηρήσεις για το έργο της Arendt που σημειώνει ο Πουλαντζάς είναι οι εξής : «τόσο ο φασισμός όσο και οι άλλες μορφές αστικού κράτος είναι, όλες, μορφές του κ α π ι τ α λ ι σ τ ι κ ο ύ  κ ρ ά τ ο υ ς. Πράγμα, ωστόσο που δε σημαίνει επίσης, πως δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε αυτές τις μορφές, ή πως υπάρχει μια απλή γραμμική συνέχεια μεταξύ τους. Αλλά η τοποθέτηση, ακριβώς, των σχέσεων και διαφορών και η ερμηνεία τους, είναι κάτι που δεν επιτυγχάνει η Η.Arendt. Toύτου λεχθέντος, δεν υπάρχει αμφιβολία πως όταν αφοσιώνεται σε συγκεκριμένες αναλύσεις για το φασισμό, βρίσκουμε συχνά στη H.Arendt εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες και περιγραφές, οι οποίες και ξεχωρίζουν, εξάλλου, από τους παραλογισμούς των επιγόνων της : του Kornhauser, πχ. Αλλά το ζήτημα δεν είναι εκεί».

Το ζήτημα είναι πώς ο φασισμός βρήκε μαζική λαϊκή απήχηση. Ο φασισμός είναι ένα καθεστώς ανάγκης για τη σωτηρία του καπιταλισμού που, σύμφωνα με τον Πουλαντζά, διαφέρει από τις υπόλοιπες μορφές παρομοίου καθεστώτος (βοναπαρτισμός, στρατιωτικές δικτατορίες). Η ειδοποιός διαφορά συνίσταται ακριβώς στο ότι έχει λαϊκή απήχηση. Ποια ήταν η φύση και η έκταση του φαινομένου αυτού και ποιες ήταν οι αιτίες που το προκάλεσαν είναι τα δυο βασικά ερωτήματά του. Πρώτα απ’ όλα, θα πρέπει να τεθεί το ερώτημα σχετικά με το ποιες ήταν εκείνες οι τάξεις που στήριξαν και σε ποιο βαθμό τα φασιστικά καθεστώτα. Σε σχέση με τη θεωρία περί ολοκληρωτισμού που μιλάει για μια κοινωνία χωρίς τάξεις αποτελούμενης από άτομα-μάζες αντιπαραθέτει την ταξική ανάλυση. Συμπεραίνει ότι η εργατική τάξη ήταν εκείνη που δέχτηκε τις λιγότερες επιδράσεις από το φασισμό και που, παρά τη φαινομενική έλλειψη ευκρινούς πολιτικής αντίστασης στο καθεστώς, προέβη σε κεκαλυμμένες μορφές αντίστασης (σαμποτάζ, μαζική απουσία, δολιοφθορές, αυθόρμητες απεργίες). Η αγροτιά υποδιαιρείται και αυτή σε επιμέρους τάξεις με λιγότερο επιδεκτικές στην αφομοίωση του φασιστικού τρόπου σκέψης και δράσης τους αγρεργάτες και τα φτωχά αγροτικά στρώματα. Μαζική υποστήριξη στον φασισμό παρείχαν τα παλιά και νέα μικροαστικά στρώματα των πόλεων. Επίσης στο εσωτερικό των μικροαστικών στρωμάτων υπήρξε μαζική υποστήριξη από δυο κοινωνικές κατηγορίες : τους νέους και τις γυναίκες λόγω της κυριαρχίας των θεσμικών μορφών της οικογένειας και του σχολείου καθώς και των ιδεολογικών υποσυστημάτων της εποχής εκείνης στην Ιταλία και στη Γερμανία. Ο Πουλαντζάς δεν αρκείται στην κοινωνικό-ταξική ανάλυση. Κρίνει και ιστορικά το ζήτημα περιοδολογώντας τον φασισμό σε διαδικασία εκφασισμού και σε εγκατεστημένο φασισμό. Στην πρώτη περίπτωση υπάρχει έντονο το φαινόμενο της μαζικής λαϊκής υποστήριξης του φασισμού ενώ στη δεύτερη μια «εξελικτική διαδικασία απομάκρυνσης». Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν συγκυρίες κατά τις οποίες σημειώνονται ανοδικές ή καθοδικές τάσεις στη υποστήριξη των καθεστώτων. Επίσης εξετάζονται οι διάφοροι βαθμοί απήχησης του φασισμού: από την ενεργητική και χωρίς όρους προσχώρηση ως την περιστασιακή υποταγή και παθητική υποστήριξη και, τελικά, στην αναγκαστική ουδετεροποίηση λόγω της έντασης της καταπιεστικής πολιτικής. Οι καταστάσεις αυτές είχαν την αντανάκλασή τους στο εσωτερικό των ηγετικών φασιστικών κύκλων προκαλώντας αντιθέσεις που, με τη βοήθεια λαθεμένων πολιτικο-στρατιωτικών αποφάσεων, οδήγησαν στην επίσπευση της κατάρρευσης.

Οι αιτίες του φαινομένου προσδιορίζονται από τέσσερις συντεταγμένες. Πρώτον, από την οικονομική πολιτική που ακολουθήθηκε κατά τη διάρκεια της πρώτης περιόδου του εγκατεστημένου φασισμού και συνίστατο στην σχετική και όχι απόλυτη εκμετάλλευση για ορισμένες μερίδες των εργατικών-αγροτικών τάξεων και στην πολιτική του «διαίρει και βασίλευε» που αποδιοργάνωνε την ενιαία έκφραση των λαϊκών τάξεων χρησιμοποιώντας τη μία ενάντια στην άλλη (πχ άνεργοι εναντίον ήδη εργαζομένων) και βοηθούσης της νέας ανάπτυξης της οικονομίας απορρόφησε ένα μεγάλο κομμάτι της ανεργίας. Η οικονομική αυτή ανάπτυξη είχε δύο αιτίες : τη μετάβαση από τον ανταγωνιστικό και φιλελεύθερο καπιταλισμό στο μονοπωλιακό καπιταλισμό και την ενίσχυση των πολεμικών προετοιμασιών που ευνοούσαν τη συγκεντροποίηση του κεφαλαίου και την αύξηση της απασχόλησης. Δεύτερη αιτία υπήρξε η επιτυχής εκμετάλλευση του «εθνικού ζητήματος» που ετίθετο διαφορετικά απ’ ότι στις συγκροτημένες ήδη από αιώνες σε έθνη-κράτη δυτικές εθνικές κοινωνίες. Η Ιταλία και η Γερμανία είχαν καθυστερήσει όχι μόνο στην εκβιομηχάνισή τους αλλά και στην εθνική τους ολοκλήρωση. Οι Χίτλερ και Μουσολίνι άδραξαν την ευκαιρία και έπαιξαν καλά το εθνικιστικό χαρτί με το οποίο κέρδισαν τις λαϊκές τάξεις της υπαίθρου και τις μικροαστικές της πόλης. Η παρουσίαση του ζητήματος της συμφωνίας των Βερσαλλιών με τέτοιο τρόπο ώστε να εμφανιστούν οι δύο χώρες ως «προλεταριακά έθνη» που μάχονται την ιμπεριαλιστική τάση της Αγγλίας, της Γαλλίας και των ΗΠΑ ήταν τέτοια που ενέταξε στις τάξεις του φασισμού μερίδες της αντιιμπεριαλιστικής αριστεράς..Τρίτη αιτία ήταν ότι «μπόρεσε να ξαναπάρει στον ιδεολογικό του λόγο, διαστρέφοντάς τις, μια σειρά από βαθιές λαϊκές επιθυμίες, συχνά ειδικές σε κάθε μια από τις αναφερόμενες τάξεις, τμήματα τάξεων και κοινωνικές κατηγορίες». Η μελέτη του Πουλαντζά εντοπίζει τις συνθήκες έντονης ταξικής πάλης και στο εσωτερικό των φασιστικών μηχανισμών ως εκφράσεις της διαφοροποίησης της φασιστικής ιδεολογίας. Κατά κάποιο τρόπο συμφωνεί σε ορισμένα σημεία με τις αντίστοιχες της Αrendt όσον αφορά τις διαμάχες ανάμεσα στις διάφορες φασιστικές οργανώσεις και στις σχέσεις τους με τον κρατικό μηχανισμό, με τη μόνη διαφορά ότι εκεί που ο Πουλαντζάς βλέπει ταξική πάλη η Arendt βλέπει απλώς την κατάρρευση της έννοιας της εξουσίας και την αντικατάστασή της από το αντίθετό της, δηλαδή τη βία. Ο Πουλαντζάς αντίθετα τονίζει το διφορούμενο της λαϊκής απήχησης που εκφράζει το δίπολο υποταγή-αντίσταση. Τέλος, η τέταρτη αιτία που εξηγεί τη λαϊκή απήχηση του φασισμού είναι η πολιτική της Γ΄ Κομμουνιστικής Διεθνούς και των κομμάτων της στην Ιταλία και στη Γερμανία που δεν κατάλαβαν τίποτα από το φασιστικό φαινόμενο αφήνοντας στην τύχη του το εργατικό-λαϊκό κίνημα μη διεξάγοντας αποτελεσματική ιδεολογικο-πολιτική μάχη ενάντια στο φασισμό.

Θανάσης Τσακίρης

http://tsakiris.snn.gr 

http://tsakthan.blogspot.com  

http://tsakthan.wordpress.com  

http://antiracistes.wordpress.com  

http://homoecologicus.wordpress.com  

http://leftypedia.wordpress.com  

http://greekunions.wordpress.com  

http://femininmasculin.wordpress.com  

http://ilioupoli.wordpress.com 

http://homopolitics.wordpress.com  

http://politicalperson.wordpress.com 

http://cantpaydontpay.wordpress.com 

http://pringkipessa.wordpress.com  

http://redferryman.wordpress.com

http://civilrightsgreece.wordpress.com   

http://adotoe.wordpress.com 

http://easpemporiki.wordpress.com 

http://www.easp.gr

 

Η ΑΤΑΚΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

«Είναι ώρα προσφοράς και αλλαγής νοοτροπίας σε Αγγλοσαξονικά πρότυπα ώστε οι πολιτικοί και στην Ελλάδα να μπορούν να επιστρέψουν στον ιδιωτικό τομέα ικανότεροι και πιο έμπειροι μετά από την θητεία τους σε δημόσια αξιώματα».

Κώστας Καραμανλής ο 3ος

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ

200.000 στρατιώτες των ενόπλων δυνάμεων του Συμφώνου της Βαρσοβίας (πλην Ρουμανίας) υλοποιούν την διαταγή του ΚΚΣΕ και της ΕΣΣΔ να εισβάλουν στην Τσεχοσλοβακία και να καταστείλουν την Άνοιξη της Πράγας.

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

https://www.youtube.com/watch?v=d0PdH7B8U-8

ΘΕΕ ΜΟΥ ΜΕΓΑΛΟΔΥΝΑΜΕ Ή Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΜΑΓΚΑ

Παραδοσιακό

1.

Δημήτρης Κοντογιάννης

Θεέ μου μεγαλοδύναμε
που `σαι ψηλά εκεί απάνω
ρίξε λιγάκι τουμπεκί,
Θεούλη μου
στον αργιλέ μου απάνω

Ανάμεσα στης εκκλησιάς
τις αψηλές καμάρες
ανάβαμε τις λουλαδιές,
Θεούλη μου
σα να `τανε λαμπάδες

Μπρος στον Άγιο Σπυρίδωνα
με τ’ άσπρα του τα γένια
τραβάω μία ντουμανιά,
Θεούλη μου
ξεραίνεται στα γέλια

Κι όταν ανάψει ο αργιλές
κι έρθουμε σε ντουμάνι
στείλε όλους τους αγγέλους σου,
Θεούλη μου
να πουν το νάνι νάνι

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Ντόρα Ρωζέττη

Η ερωμένη της

επιμέλεια - επίμετρο: Χριστίνα Ντουνιά 

ISBN: 978-960-375-907-2
Σελίδες: 248
Ημερομηνία έκδοσης: 01/11/2005 

Λίγα λόγια για το βιβλίο

«Το βιβλίο της δ. Ντόρας Ρωζέττη, όπως το δείχνει αμέσως κι ο τίτλος του, εξιστορεί τον έρωτα μεταξύ ομοφύλων -δυο κοριτσιών, στην Αθήνα-, κι έναν έρωτα που δεν ήταν μόνο ψυχικός… Τι πιο αφύσικο, τι πιο παράνομο, τι πιο παράξενο πράγμα; Κι όμως, διαβάζοντας την ιστορία, το βρίσκει κανείς και φυσικό και νόμιμο. Γιατί; Γιατί είναι αληθινό... Τέτοιο βιβλίο ερωτικού πάθους μόνο άλλο ένα διάβασα στη ζωή μου· κι αυτό, κατά σύμπτωση, γραμμένο από γυναίκα…
Δεν υπάρχει αμφιβολία. Η δ. Ρωζέττη ξέρει να γράφει. Έχει τη σκέψη λεπτή και βαθιά, η πινελιά της αποδίδει γραμμή, χρώμα κι ατμόσφαιρα. Αιστάνθηκε, φαίνεται, στη ζωή της ένα μεγάλο πόνο κι έγραψε ένα θαυμάσιο βιβλίο».

Γρηγόριος Ξενόπουλος

Το μυθιστόρημα Η ερωμένη της που επαινέθηκε από τον Ξενόπουλο, αλλά εξαφανίστηκε μυστηριωδώς από το προσκήνιο μετά την έκδοση του 1929, έρχεται και πάλι στο φως. Αν στην εποχή του Μεσοπολέμου η ελληνική κοινωνία δεν ήταν ακόμη έτοιμη να δεχθεί την ειλικρίνεια μιας τόσο τολμηρής εξομολόγησης, η ιστορία αυτή μπορεί τώρα να διαβαστεί όπως θα το επιθυμούσε τότε η αντισυμβατική συγγραφέας της

Μικέλα Χαρτουλάρη ΤΑ ΝΕΑ,
Μοντέρνο φάντασμα

Η Ντόρα και η Λίζα. Χαϊδεύονται, ξεσκίζονται, φιλιώνουν, σε ένα αιρετικό μυθιστόρημα του 1929, το πρώτο στα ελληνικά δεδομένα που εισάγει την ομοφυλόφιλη γυναικεία οπτική. Η Ντόρα, παραπέμπει στη συγγραφέα-φάντασμα Ντόρα Ρωζέττη, που γράφει σε α΄ πρόσωπο, με νεωτερική προφορική γραφή, ένα είδος ημερολογίου το οποίο προσελκύει την προσοχή του Γρηγόριου Ξενόπουλου. Είναι μια αριστερίζουσα φοιτήτρια Χημείας, καλλιεργημένη, μάλλον άσχημη, ανοιχτή σε διάφορες εμπειρίες, που ερωτεύεται με μανία τη Λίζα αδιαφορώντας για τα κουτσομπολιά, αρνείται τα χρήματα των γονιών της και αγωνίζεται να επιβιώσει διεκδικώντας το δικαίωμα στη σωματική, πνευματική, ψυχική απόλαυση. Η Λίζα, είναι η Ερωμένη της, όπως λέει και ο τίτλος του βιβλίου. Ένα πανέμορφο κορίτσι του κόσμου, που θυμίζει την Μπίλιω-Σαλώμη του Σεφέρη, στο πεζό του «Έξι νύχτες στην Ακρόπολη» το οποίο αναφέρεται στην ίδια εποχή. Είναι αμφιφυλόφιλη, φιλήδονη, με ισχυρή προσωπικότητα και εκπέμπει έναν ερωτισμό χωρίς αναστολές. Η ιστορία τους θα διαρκέσει τρεισήμισι χρόνια και θα τελειώσει με τη φυγή τους στην Ιταλία. Βρισκόμαστε στη Μεσοπολεμική Αθήνα, όταν ο Κονδύλης κάνει το πραξικόπημά του (1926), τριγυρνάμε στα Εξάρχεια, στο Ζάππειο, στη Νεάπολη, παίρνουμε το τραμ, κάνουμε εκδρομές, παρακολουθούμε τζαζ μπαντ ή τένις, μπαίνουμε σε νεανικά στέκια ή φοιτητικές λέσχες, βλέπουμε φίλους να υποκύπτουν στην κοκαΐνη, κοπέλες να ικανοποιούν τις ερωτικές τους επιθυμίες κόντρα στα κυρίαρχα πρότυπα και στις συμβάσεις... Είμαστε στην καρδιά της ανήσυχης νεολαίας με τις επαναστατικές, ελευθέριες ιδέες. Κάπου εκεί κυκλοφορούν και οι ήρωες από την «Αργώ» του Θεοτοκά, αλλά εκείνοι δεν παίρνουν χαμπάρι απ’ όλα αυτά... Έχουμε δηλαδή εδώ ένα μυθιστόρημα τολμηρά ερωτικό μεν, κοινωνικά διεισδυτικό δε. Ένα αναπάντεχο διαμάντι, που το έφερε στο φως η αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Χριστίνα Ντουνιά, η οποία και σκάλισε την ταυτότητα της αινιγματικής συγγραφέως του.

Η ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ - ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ του ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΒΕΓΚΑ, ΤΡΙΤΗ, 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

 ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

    ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ

(LA SIRGA)

  του ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΒΕΓΚΑ (ΚΟΛΟΜΒΙΑ/ΓΑΛΛΙΑ/ΜΕΞΙΚΟ, 2012, έγχρωμη, 88΄)

 Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Λίμα (Περού)

       Η νεαρή Αλίσια φεύγει από το καταστραμμένο από τις εμφύλιες συγκρούσεις χωριό της και καταφεύγει στο πανδοχείο του θείου της στις όχθες μιας μεγάλης λίμνης των Άνδεων, στην περιοχή La Sirga. Σε ένα σκληρό και ξένο γι’ αυτήν περιβάλλον θα προσπαθήσει να κάνει μια νέα αρχή.

Καταγραφή της καθημερινής ζωής μιας κοινότητας, η οποία προσπαθεί, με όποια μέσα διαθέτει, να ξαναφτιάξει όλα όσα έχουν καταστραφεί.

ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ"ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ"

ΠΡΟΣΟΧΗ: ΠΡΟΒΟΛΕΣ 8:30 ΚΑΙ 10:30

Tsakthan Daily, 19/8/2013 "Η ψυχολογική – ιστορική προσέγγιση της Σχολής της Φρανκφούρτης για τον ολοκληρωτισμό"

Tsakthan Daily, 19/8/2013

Η ψυχολογική – ιστορική προσέγγιση της Σχολής της Φρανκφούρτης για τον ολοκληρωτισμό

Η ανάλυση του ολοκληρωτισμού, ιδίως της φασιστικής εκδοχής του, από την πλειοψηφία των μελών της «Σχολής της Φρανκφούρτης», της Αμερικανικής περιόδου της, χαρακτηρίζεται από την έρευνα των κοινωνιολογικών – ψυχολογικών δομών που τον συγκροτούν. Η ανάλυση για να πραγματοποιηθεί προϋποθέτει το συνδυασμό στοιχείων τόσο από τον Μαρξισμό όσο και από τον Φροϋδισμό καθώς και στοιχείων κοινωνιολογίας και πολιτικής θεωρίας. Η συνδυαστική αυτή προσπάθεια αποδίδει έναν ιδιαίτερο ρόλο στους κοινωνικούς επιστήμονες στην αντιφασιστική πάλη. Bασικός εκπρόσωπος της προσέγγισης αυτής ο Τ.W.Adorno θεωρεί ότι η προκατειλημμένη, δηλαδή η αυταρχική προσωπικότητα αποτελεί το κυριότερο εμπόδιο στον επαναστατικό μετασχηματισμό των κοινωνικών και πολιτικών δομών. Η προκατειλημμένη προσωπικότητα είναι μια υπό έλεγχο προσωπικότητα. Ο προκατειλημμένος άνθρωπος στερείται της ικανότητας να ερευνά τον ίδιο του τον εαυτό, συνεπώς είναι στη δυσάρεστη, που βέβαια δεν τη συνειδητοποιεί, θέση να μην μπορεί να «δει» τον εαυτό του και να «είναι» ο εαυτός του. Ο άνθρωπος αυτός είναι, ως εκ τούτου, δεκτικός σε κάθε είδους χειραγώγηση που τον στρέφει ενάντια στον ίδιο του τον εαυτό, ενάντια στα ίδια του τα βασικά συμφέροντα. Το καθήκον των κοινωνικών επιστημόνων όπως το προσδιόρισε ο Αdorno συνίσταται στην υποβοήθηση των προκατειλημμένων προσωπικοτήτων να αποβάλουν το ημιδιαφανές πέπλο της χειραγώγησης που επιβάλλεται συνήθως εκ των άνω, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις και εκ των κάτω. Ο επιδιωκόμενος σκοπός είναι οι άνθρωποι αυτοί να καταστούν ικανοί, μέσω της αυτογνωσίας, να προσδιορίσουν τους αληθινούς τους εαυτούς για να αποκτήσουν τη δυνατότητα του να συμπεριφέρονται ρεαλιστικά σύμφωνα με τα πραγματικά δεδομένα του κοινωνικού γίγνεσθαι. Η μεθοδολογική συζήτηση που διεξήχθη στα πλαίσια της ερευνητικής ομάδας που υπό την επιμέλεια των Adorno, Horkheimer και S.H.Flowermann και σε συνεργασία με την Αmerican Jewish Society μελέτησε το ζήτημα της αυταρχικής προσωπικότητας κατέληξε στην απόφαση να χρησιμοποιηθούν οι τεχνικές των ερωτηματολογίων με στόχο να αποσπασθούν πληροφορίες αναφορικά με την κοινωνική κατάσταση των ατόμων χρησιμοποιώντας ως κλίμακα μέτρησης την μέθοδο Lickert. Η καταγραφή των απόψεων και προδιαθέσεων των ατόμων βοηθά στην πληρέστερη κατανόηση συνθέτοντας μια κοινωνική ψυχολογία της προκατάληψης.

Η απόπειρα του έτερου μέλους της σχολής της Φρανκφούρτης, του Erich Fromm εστιάζεται περισσότερο στους ψυχολογικούς παράγοντες που επιτρέπουν την αποδοχή του φασισμού. Ακόμη πιο διεισδυτικά το ερευνητικό του βλέμμα εισχωρεί στην ψυχή, όχι μόνο του «νευρωτικού ανθρώπου» αλλά και, του «κανονικού» καθημερινού ανθρώπου που διαμορφώνεται ως «αυταρχική προσωπικότητα». Η κύρια αιτία είναι ο σαδομαζοχιστικός χαρακτήρας του κανονικού ατόμου που από τη μια αρέσκεται στην λατρεία των εξουσιαστών αρχηγών και στην υποταγή σ’ αυτούς και από την άλλη επιθυμεί να υποτάξει στις δικές του εξουσιαστικές διαθέσεις τους άλλους.

Η τοποθέτηση του Gerald M.Platt εντάσσεται στις ψυχολογικές αναλύσεις του φασισμού από μια άλλη, ανεξάρτητη σε σχέση με τη Σχολή της Φρανκφούρτης, πλευρά. Δεν ερμηνεύει το φασισμό ως απλώς ένα φαινόμενο που αντανακλά τις διαθέσεις της «κατώτερης μεσαίας τάξης» αλλά τον τοποθετεί στο πεδίο της «κρίσης ταυτότητας». Υπό την έννοια αυτή βρίσκεται πιο κοντά στις απόψεις της Arendt. Το μοντέλο αυτό είναι ένα πλαίσιο μέσα από το οποίο ορίζονται οι ορίζουσες του ναζισμού ως νέας ιδεολογικής δύναμης που όχι μόνο προσδίδει στους οπαδούς του μια νέα αίσθηση του νοήματος του κόσμου που τους περιβάλλει, αλλά, κι αυτό είναι το επικίνδυνο, δημιουργεί κι επιβάλλει μια αυταπάτη : την αυταπάτη του ανήκειν στο «ίδιο» κίνημα. Σε μια άλλη δηλαδή εκδοχή του «εμείς» και του «αυτοί» με καθέτως προσδιορισμένες διαχωριστικές γραμμές που οριοθετούν και δημιουργούν την αίσθηση της κοινής ταυτότητας. Τότε αυτή η ταυτότητα περιελάμβανε το φυλετικό στοιχείο ως προσδιοριστικό και πρωταρχικό. Σήμερα αυτή η ταυτότητα εστιάζεται στο πολιτισμικό στοιχείο. Η ουσία όμως της επικίνδυνης και ολοκληρωτικής ομογενοποίησης του κοινωνικού είναι ίδια και απαράλλακτη. «Η απώλεια των οικείων κοινωνικών νορμών και η τοποθέτηση κάποιου εντός αυτών είναι εν δυνάμει χαοτική. άνθρωποι που δεν μπορούν να διατηρήσουν μια βιογραφικά κεκτημένη αίσθηση προσωπικής ταυτότητας, συνέχειας, αισθημάτων αξιοσύνης, αυτοεκτίμησης, του ανήκειν σε μια κοινότητα, και άλλων πολλών, εύκολα κυριεύονται από συναισθηματικές εμπειρίες. Όταν αυτές οι συνθήκες διαχέονται ευρέως η κοινωνία υποφέρει από κρίση κατασκευής νοήματος». Το πρόσωπο που ξεπροβάλλει μέσα από αυτή την κρίση και που μπορεί να συνθέσει σ’ ένα νέο ιδεολογικό πλαίσιο την ερμηνεία της αίσθησης της κρίσης και τον σχεδιασμό των μελλοντικών ανατάσεων, έχει τη δυνατότητα, ελλείψει σημαντικών αντιστάσεων, να ελέγξει τεράστια σύνολα ανθρώπων που αναζητούν ταυτότητα και αίσθηση του ανήκειν. Ο Ναζισμός, ο Φασισμός και ο Σταλινισμός έπαιξαν επάξια, σε βάρος όμως της έννοιας της ανθρωπότητας, αυτό το παιχνίδι. Αυτή η κρίση νοήματος συνυφαίνεται με την ανάγκη που νοιώθουν στη φάση αυτή τα άτομα να τύχουν αναγνώρισης, μιας αναγνώρισης που θα τους κάνει εύπιστους απέναντι στον ολοκληρωτικό ηγέτη γιατί αυτός θα προέρχεται απ΄αυτά, θα μιλάει όπως αυτά και θα απαιτεί προσήλωση και σεβασμό που θα καταλήξει στον ολοκληρωτικό τρόμο. «Μπορεί να αισθάνομαι ανελεύθερος με τη έννοια ότι δεν με αναγνωρίζουν ως μια αυτοκυβερνώμενη ατομική ανθρώπινη ύπαρξη κι όμως το ίδιο μπορεί να νοιώθω και ως μέλος μιας μη αναγνωρισμένης ή μη ικανοποιητικά εκτιμώμενης ομάδας: τότε επιθυμώ τη χειραφέτηση ολόκληρης της τάξης μου, ή της κοινότητας ή του έθνους ή της φυλής ή της επαγγελματικής ομάδας. Τόσο πολύ μπορώ να το επιθυμώ αυτό, ώστε να μπορώ, μέσα στην οδυνηρή μου λαχτάρα για status , να προτιμήσω να με κακομεταχειρίζεται και να με κακοκυβερνά κάποιο μέλος της φυλής μου ή της κοινωνικής μου τάξης, από τον οποίο παρ’ όλ’ αυτά αναγνωρίζομαι ως άνθρωπος και ως αντίπαλος – δηλαδή ως ίσος – από το να με μεταχειρίζεται καλά και υπομονετικά κάποιος από μια ανώτερη και απόμακρη ομάδα, που δεν με αναγνωρίζει γι’ αυτό για το οποίο επιθυμώ να είναι ο εαυτός μου». Ο I.Berlin είχε δίκιο να τονίζει 30 χρόνια μετά την έναρξη του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου πού μπορούσε να οδηγήσει μια τέτοια αντίληψη: στην άρνηση κάθε μορφής ελευθερίας, είτε θετικής είτε αρνητικής.

Θανάσης Τσακίρης

http://tsakiris.snn.gr 

http://tsakthan.blogspot.com  

http://tsakthan.wordpress.com  

http://antiracistes.wordpress.com  

http://homoecologicus.wordpress.com  

http://leftypedia.wordpress.com  

http://greekunions.wordpress.com  

http://femininmasculin.wordpress.com  

http://ilioupoli.wordpress.com 

http://homopolitics.wordpress.com  

http://politicalperson.wordpress.com 

http://cantpaydontpay.wordpress.com 

http://pringkipessa.wordpress.com  

http://redferryman.wordpress.com

http://civilrightsgreece.wordpress.com   

http://adotoe.wordpress.com 

http://easpemporiki.wordpress.com 

http://www.easp.gr

 

Η ΑΤΑΚΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Kostas.Vaxevanis ‏@KostasVaxevanis1h

Περιμένω με αγωνία την κυρία Διβανη να πει δυό κουβέντες και για τον τζαμπατζή Μελισανιδη μετα την παραίτηση Σταυριδη

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ

Το πραξικόπημα - οπερέτα και η διάλυση της ΕΣΣΔ

http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=380675

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

https://www.youtube.com/watch?v=Ke1GxUDUSrM

Μια ρεαλιστική απεικόνιση της εκτέλεσης των 200 κομμουνιστών, των έγκλειστων στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου, από τους Γερμανούς (1/5/1944), της ομαδικής σφαγής των κατοίκων του Διστόμου Βοιωτίας απ' τους ναζιστές και ταγματασφαλίτες (10/6/1944). Ο θάνατος του μεγάλου Ισπανού ποιητή Λόρκα από τους φρανκιστές (Αύγ. 1936) τον συγκλονίζει: «Κι απάνω στη φοράδα σου δεμένος σταυρωτά... / μέσα από τα διψασμένα της χωράφια τ' ανοιχτά...». Ο ποιητής της θάλασσας Ν. Καββαδίας είναι περισσότερο γνωστός απ' τα ποιήματα της θάλασσας, παρά απ' τη δράση του...
Μετά την είσοδο των Ναζί στην Αθήνα, ο Νίκος Καββαδίας βρέθηκε στις γραμμές του ΚΚΕ.Εντάχθηκε στο ΕΑΜ, αρχικά στο ΕΑΜ Ναυτικών και αργότερα στο ΕΑΜ Λογοτεχνών -Ποιητών. Στην περίοδο της Κατοχής ο Νίκος Καββαδίας δημοσίευσε και τα αντιστασιακά του ποιήματα με πρώτο το «Αθήνα 1943», ενώ το 1944 δημοσίευσε το ποίημα «Στον τάφο του ΕΠΟΝίτη». Το 1945 δημοσίευσε το «Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα», και το ποίημα «Αντίσταση». Λίγο πριν από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 έδωσε μια μεγάλη συνέντευξη στο περιοδικό «Πανσπουδαστική» όπου αφιέρωσε και το ποίημα του «Σπουδαστές».

Στίχοι: Νίκος Καββαδίας
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
Εκτέλεση: Γιάννης Κούτρας

Ανέμισες για μια στιγμή το μπολερό
και το βαθύ πορτοκαλί σου μεσοφόρι
Αύγουστος ήτανε δεν ήτανε θαρρώ
τότε που φεύγανε μπουλούκια οι σταυροφόροι

Παντιέρες πάγαιναν του ανέμου συνοδειά
και ξεκινούσαν οι γαλέρες του θανάτου
στο ρογοβύζι ανατριχιάζαν τα παιδιά
κι ο γέρος έλιαζε, ακαμάτης, τ'αχαμνά του

Του ταύρου ο Πικάσο ρουθούνιζε βαριά
και στα κουβέλια τότε σάπιζε το μέλι
τραβέρσο ανάποδο, πορεία προς το βοριά
τράβα μπροστά, ξοπίσω εμείς και μη σε μέλει

Κάτω απ' τον ήλιο αναγαλιάζαν οι ελιές
και φύτρωναν μικροί σταυροί στα περιβόλια
τις νύχτες στέρφες απομέναν οι αγκαλιές
τότες που σ' έφεραν, κατσίβελε, στη μπόλια

Ατσίγγανε κι αφέντη μου με τι να σε στολίσω;
φέρτε το μαυριτάνικο σκουτί το πορφυρό
στον τοίχο της Καισαριανής μας φέραν από πίσω
κι ίσα ένα αντρίκειο ανάστημα ψηλώσαν το σωρό.

Κοπέλες απ' το Δίστομο, φέρτε νερό και ξύδι
κι απάνω στη φοράδα σου δεμένος σταυρωτά
σύρε για κείνο το στερνό στην Κόρδοβα ταξίδι
μέσα απ' τα διψασμένα της χωράφια τα ανοιχτά

Βάρκα του βάλτου ανάστροφη
φτενή δίχως καρένα
σύνεργα που σκουριάζουνε σε γύφτικη σπηλιά
σμάρι κοράκια να πετάν στην έρημην αρένα
και στο χωριό να ουρλιάζουνε τη νύχτα εφτά σκυλιά.

Φ. Γκ. Λόρκα: «Εγώ ποτέ δεν θα γίνω πολιτικός. Είμαι επαναστάτης, γιατί δεν υπάρχει αληθινός ποιητής που να μην είναι επαναστάτης»

Γεννήθηκε το 1898 στην Ανδαλουσία. Γιoς αγρότη και δασκάλας πιάνου, ποιητής, συγγραφέας και μουσικός. Εγκατέλειψε τις σπουδές του στη νομική για να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία, τη μουσική και τη ζωγραφική.   

Το 1919, εγκαταστάθηκε στη Φοιτητική Κατοικία του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, που τότε λειτουργούσε ως ανοιχτό πανεπιστήμιο, πολιτιστικό κέντρο, της ισπανικής πρωτεύουσας. Εκεί συνάντησε τον Σαλβαδόρ Νταλί, τον σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ, τον ποιητή Ραφαέλ Αλμπέρτι και τον Χιμένεθ. Την ίδια περίοδο συνέθεσε τα πρώτα του ποιήματα που κυκλοφόρησαν το 1921, με τίτλο Βιβλίο Ποιημάτων. Λίγο νωρίτερα, το 1918, είχε δημοσιεύσει το έργο Εντυπώσεις & Τοπία περιδιαβαίνοντας την Καστίλη.  

Το 1922, συνεργάστηκε με τον συνθέτη Μανουέλ ντε Φάγια στο Φεστιβάλ Λαϊκής Μουσικής, στη Γρανάδα. Στις παραδόσεις της λαϊκής και τσιγγάνικης μουσικής, πίστευε πως βρίσκει τη βάση των ποιητικών και πνευματικών του ενορμήσεων. Δημιούργημα του, εκείνη την εποχή, ήταν το Ποίημα Του Κάντε Χόντο, λαϊκό τραγούδι της Ανδαλουσίας, που τραγουδιέται από τσιγγάνους με συνοδεία κιθάρας και λίγο αργότερα, το 1924, ξεκίνησε να γράφει το Ρομανθέρο Χιτάνο, έργο που ολοκλήρωσε τελικά το 1927, σύνθεση 18 ποιημάτων με σταθερή στιχουργική μορφή, έκφραση μιας από τις αρχαιότερες μορφές ισπανικής ποίησης. Την ίδια περίοδο συνέθεσε και την Ωδή Στον Σαλβαντόρ Νταλί ενώ παράλληλα έγραψε το θεατρικό έργο Μαριάνα Πινέδα, που πρωτοπαρουσιάστηκε στη Βαρκελώνη, την ίδια χρονιά, σε σκηνογραφία Νταλί, σημειώνοντας επιτυχία.    

Τα έτη 1929-1930, αναζήτησε νέες πηγές έμπνευσης και ταξίδεψε στις ΗΠΑ και στην Κούβα. Οι εμπειρίες του στις Ηνωμένες Πολιτείες αξιοποιήθηκαν στο ποίημα Ένας Ποιητής Στη Νέα Υόρκη. Επέστρεψε στην Ισπανία το 1931 και συνέθεσε το Ντιβάνι Της Ταμαρίτ, ενώ παράλληλα δούλεψε και πάνω σε έργα για το κουκλοθέατρο. Εκεί έδειξε ξεκάθαρα πως επέλεγε ως κύρια ενασχόλησή του, τη συγγραφή θεατρικών και τα τρία τελευταία χρόνια της ζωής του ολοκλήρωσε τις κορυφαίες του δημιουργίες: Το Σπίτι Της Μπερνάρντα Άλμπα, Ματωμένος Γάμος, Γέρμα, Θρήνος Για Τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας, τραγωδίες με θέμα τη κοινωνική καταπίεση κι έκδηλο το ανθρώπινο στοιχείο.  

Με την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας, οργάνωσε μία θεατρική ομάδα υπό την ονομασία La Barroca, η οποία με τη βοήθεια του Υπουργείου Παιδείας, έδωσε παραστάσεις κλασσικών έργων σε χώρους εργατών κι αγροτικές περιοχές. Το 1936 υποδέχθηκε τον Αλμπέρτι, καθώς επέστρεψε από τη Μόσχα. Συνέταξε μια διακήρυξη συγγραφέων κατά του φασισμού κι ξεκίνησε να γράφει μια σειρά θεατρικών σκηνών με μορφή επιθεώρησης, ωστόσο τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς, ξέσπασε ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος.    

Τα ξημερώματα της 19ης Αυγούστου του 1936, ήρθε το τέλος για τον κορυφαίο ποιητή, ζωγράφο, δραματουργό και θεατρικό σκηνοθέτη, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Εκτελέστηκε στο Βίθναρ της Ισπανίας από παραστρατιωτικούς οπαδούς του Φράνκο που έθαψαν τη σορό του, μαζί με άλλα τρία άτομα που εκτέλεσαν εκείνη την αυγή σε ομαδικό τάφο.   

Οι περισσότεροι ιστορικοί συμφωνούν ότι ο Λόρκα εκτελέστηκε στο Αλφακάρ και πολλοί πίστευαν ότι είχε ταφεί στην περιοχή αυτή, μαζί με άλλους εκτελεσθέντες. Πέρυσι, οι αρχές της Ανδαλουσίας διέταξαν το άνοιγμα του συγκεκριμένου τάφου, κατόπιν αιτήματος των οικογενειών των άλλων πέντε ανθρώπων που πιθανολογείτο ότι είχαν ταφεί εκεί. Από την ανασκαφή και την έρευνα που έγινε στο χώρο όμως δεν βρέθηκε τίποτα.  

Το τέλος του πολέμου έφερε μαζί του και την «Συμφωνία για Λήθη», μια συμφωνία ανάμεσα στην κυβέρνηση και το στρατό, η οποία άνοιξε την πόρτα για τη Δημοκρατία με αντάλλαγμα γενική αμνηστία για το καθεστώς του Φράνκο. Πρόσφατα όμως εμφανίστηκαν ρωγμές στη συμφωνία.   Η κυβέρνηση των σοσιαλιστών, το 2007, ψήφισε το Νόμο της Ιστορικής Μνήμης, η οποία για πρώτη φορά αναγνώριζε επίσημα τα θύματα της δικτατορίας του Φράνκο. Ο νόμος επιτρέπει σε όποιον έχει αποδείξεις για ομαδικό τάφο να ζητήσει την βοήθεια του κράτους για την εκταφή και την ταυτοποίηση των λειψάνων.  

Τον Οκτώβριο του 2008, μετά από μια δεκαετία προσπαθειών από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ισπανίας, ο δικαστής Μπαλτάσαρ Γκαρθόν διέταξε την εκταφή και αναγνώριση των θυμάτων από 19 ομαδικούς τάφους, μεταξύ των οποίων και αυτός όπου θεωρείται του Λόρκα. Ωστόσο, 73 χρόνια μετά το θάνατο του Λόρκα, η αντίσταση στην εκταφή της καταπιεσμένης μνήμης της χώρας παρέμενε ισχυρή. Μια εβδομάδα μετά την έκδοση της απόφασης του Γκαρθόν, ο ανώτατος εισαγγελέας της χώρας, Χαβιέρ Θαραγόθα, την αμφισβήτησε με το σκεπτικό ότι δεν ενέπιπτε στην αρμοδιότητα του Γκαρθόν η υπόθεση.  

Ο δικαστής Γκαρθόν, πιθανόν φοβούμενος την περίπτωση σύμπνοιας του Ανώτατου Δικαστηρίου με τον Θαραγόθα, έστειλε την υπόθεση στα κατά τόπους δικαστήρια, επιχειρώντας έτσι να κρατήσει την υπόθεση ανοιχτή. Τελικά δόθηκε το «πράσινο φως» και η οικογένεια του Λόρκα που είχε αρχικά αντιρρήσεις, στο τέλος έδωσε τη συγκατάθεσή της και οι εργασίες ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 2009. Αλλά δεν βρέθηκε τίποτε που να αποδεικνύει ότι εκεί είχε ταφεί ο συγγραφέας του «Ματωμένου γάμου».         

Πηγή: Left.gr 

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Γιατί δε μιλάς για μένα;
Συγγραφείς:   Λένα Διβάνη
Θέμα:  Ελληνική πεζογραφία
Εκδότης: Καστανιώτης
Σελίδες:  140
ISBN: 9789600337396
Ημ. Έκδοσης: 01/01/2009

Περιγραφή:
Από μικρό παιδί στα λεωφορεία και τα τρόλεϊ παρατηρούσα πάντα τα κορίτσια, τις γυναίκες. Κάρφωνα τα μάτια μου πάνω τους κι απομυζούσα την εικόνα τους, τα χαμόγελα, τις νευρικές κινήσεις των χεριών, τις πιέτες που χόρευαν στις φούστες. Ήταν τόσο πολλές, τόσο όμορφες, τόσο χρωματιστές, που λυπόμουνα τους άντρες τους έτσι που κάθονταν βουβοί κι αφηρημένοι από πάνω τους, κρεμασμένοι από τις χειρολαβές, θαμμένοι κάτω από το γκρίζο και το μπλε των κοστουμιών τους. Τους άφηνα όμως γρήγορα.
Το αίνιγμά τους θα το έλυνα αργότερα. Ξαναγυρνούσα σ εκείνες. Μιλούσαν. Κάθονταν πάντα δυο δυο και μιλούσαν. Εγώ πάλι σώπαινα.
Πλησίαζα, στεκόμουν δίπλα κι έστηνα αυτί στα μουλωχτά, λες και το ξερα πως κάποτε θα επιχειρούσα να μιλήσω εξ ονόματός των... Να τες λοιπόν οι ιστορίες σας, Κατερίνα, Χριστίνα, Ειρήνη.
Μεγάλωσα και κράτησα την υπόσχεση που ποτέ δε σας έδωσα. Τις έγραψα.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Tsakthan Daily, 18/8/2013 - Αντίσταση και επανενοποίηση της κοινωνίας με βάση τη δημοκρατία και την ελευθερία

Tsakthan Daily, 18/8/2013

Αντίσταση και επανενοποίηση της κοινωνίας με βάση τη δημοκρατία και την ελευθερία

Η Αrendt φτάνει στο σημείο να τονίσει ότι ακόμη και ανάμεσα στις κλασικές τυραννίες και στον ολοκληρωτισμό υπάρχει μια ακόμη ουσιαστική διαφορά : η τυραννία ή η στρατιωτική δικτατορία αφήνουν – συνειδητά ή ασυνείδητα, αδιάφορο, – έστω και κάποιες ελάχιστες χαραμάδες ελευθερίας στον άνθρωπο να χαρεί την ιδιωτική του ζωή, ο ολοκληρωτισμός σκοπεύει στο κλείσιμο κι αυτής της χαραμάδας. Η αρνητική ελευθερία που ένα της βασικό στοιχείο είναι το «δικαίωμα στο όνειρο» θεωρείται ως η άκρη της κλωστής που άμα την τραβήξει κανείς θα ξεσκιστεί ολόκληρο το ψεύτικο οικοδόμημα του ολοκληρωτισμού. Γι’ αυτό και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ο άνθρωπος-μάζα οδηγείται στην τέλεια απόγνωση ώστε να μην ελπίζει έστω και σε έναν θεό, οποιοσδήποτε κι αν είναι αυτός: ο άνθρωπος, η φύση, η κοινωνία, η ακόμη κι ο «πανταχού παρών και τα πάνθ’ ορών» που από τα γεννοφάσκια του μαθαίνει να γνωρίζει ο κάθε άνθρωπος στα πλαίσια της διαδικασίας του εκ-κοινωνισμού του. Οι έγκλειστοι των στρατοπέδων οδηγούνται στην απόρριψη κάθε έννοιας περί χρησιμότητας ακόμη και του εαυτού τους. Αισθάνονται άχρηστοι. Και ως άχρηστοι, χωρίς θεό χωρίς βουλή, οδηγούνται στα κρεματόρια ή αφήνονται στο έλεος της παγωμένης φύσης. Ο ολοκληρωτισμός έκανε τους ανθρώπους να νοιώσουν πως δεν έχουν καμία αξία. Νομιμοποίησε το έγκλημα όχι μόνο για τους καθ’ έξιν κατά σύστημα εγκληματίες αλλά το έκανε αποδεκτό και από τα ίδια τα θύματα : ο «φονιάς με το θύμα αγκαλιά» κατά την παρανόηση μιας από τις εκδοχές. Η αντίστοιχη, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό τελειοποιημένη, στρατηγική ακολουθήθηκε και από την άλλη πλευρά, τη Σταλινική. Ας θυμηθούμε τις δίκες της Μόσχας: ο αθώος ομολογούσε το έγκλημα που δεν διανοήθηκε ποτέ να διαπράξει για να σώσει όχι τον εαυτό του αλλά τη «σοσιαλιστική» πατρίδα. Δεν ήταν οι ομολογίες μονάχα προϊόντα βασανιστηρίων. Οι Ναζιστές και οι Σταλινικοί βασίστηκαν στη γνήσια ανιδιοτέλεια των στρατευμένων οπαδών τους για να δηλώσουν στον έξω κόσμο ότι τα καθεστώτα τους είναι τόσο τελειοποιημένα που ακόμη και η διαφωνία ως προς μια επιμέρους πολιτική δεν μπορεί παρά να εντάσσεται σε μια ενιαία λογική. Η διαφωνία είναι και αυτή προγραμματισμένη. Αντίθετα, πολλές φορές η συμφωνία με την ολοκληρωτική ιδεολογία είναι που βάζει σε υποψία τους ολοκληρωτικούς ηγέτες. Ενώ η σκέψη απαγορεύεται ρητώς και δια ροπάλου, εν τούτοις υπαγορεύεται στην πράξη, για να είναι σε θέση ο ολοκληρωτικός ηγέτης να χρησιμοποιεί σαν πιόνια μιας πολιτικής σκακιέρας τους υποταγμένους του. Στο όνομα της αποτελεσματικότητας της πολιτικής του ο ηγέτης κάνει ρουά ματ πριν ακόμα ξεκινήσει την παρτίδα.

Η εξουσία έχασε την πραγματική της έννοια, κατά την Arendt, κι έγινε ωμή βία, τρόμος, σιωπή. Όμως υπήρξαν κραυγές στη σιωπή. Αν οι ιδεολόγοι του ολοκληρωτισμού νομίζουν πως ο ολοκληρωτισμός ποτέ δεν πεθαίνει, έχουν και δίκιο και άδικο. Όταν ο Αδόλφος και η Εύα αυτοκτονούσαν σ’ εκείνο το Βερολινέζικο υπόγειο για να μην δώσουν τη χαρά στους Σοβιετικούς στρατιώτες που κατελάμβαναν την πρωτεύουσα του Γ Ράιχ να τους συλλάβουν ήξεραν πως η φυσική τους παρουσία δεν ήταν πλέον απαραίτητη. Ο Αδόλφος γνώριζε πως σε κάποια άλλη στιγμή της ιστορίας, που είναι γνωστή για τα καπρίτσια της, ίσως σε κάποιο άλλο τόπο και, βεβαίως, υπό άλλες συνθήκες, κάποιος άλλος άνθρωπος με «έμφυτη προσωπικότητα» τόσο ισχυρή ώστε να ξεχωρίζει από το ασήμαντο πλήθος των μαζανθρώπων θα προσπαθήσει να ξαναοργανώσει το πλήθος των ανωνύμων σε ένα νέο ολοκληρωτικό παν-κίνημα με στόχο την κατάργηση της ανθρωπότητας, των ίδιων των ανθρώπων με τα φυσικά τους δικαιώματα. Και ο ολοκληρωτισμός που τότε δεν δεσμευόταν από τα εθνικά όρια και επεκτεινόταν για χάρη της επέκτασης σε ολόκληρο τον πλανήτη, ίσως αύριο να προσπαθήσει να διευρύνει τα όρια της επέκτασής του και πέρα από τα όρια της τόσο υποτιμημένης στην αντίληψή του ανθρωπότητας. Οι νέοι Άριοι ίσως να είναι γήινοι στην καταγωγή αλλά όχι στην εμβέλεια.

 Πάντως η ιδιότητα του ανθρώπου-πολίτη όπως την όρισε ο Αριστοτέλης μπορεί να αποδείξει ενεργοποιούμενη και το άδικο των ιδεολόγων του ολοκληρωτισμού. «Οι ολοκληρωτικοί υπερηφανεύονται ότι είναι ο ισχυρός βραχίονας της ιστορικής αναγκαιότητας. Αυτοαναγνωρίζονται ως οι νέες και σφριγηλές δυνάμεις που αγωνίζονται εναντίον μιας παλιάς, παρακμάζουσας τάξης πραγμάτων. Ισχυρίζονται πως πρέπει να αποδείξουν, και δεν μπορούν να αποδείξουν. Εν τούτοις πρέπει να τους αντιμετωπίσουμε στο δικό τους έδαφος, και να έχουμε τις λύσεις τις δικές μας για τα δικά τους προβλήματα. Δεν θα είναι και τόσο εύκολο καθήκον. Όμως αν πετύχουμε, τότε η ελευθερία θα αποδειχτεί πάντα νέα, και η καταστροφή που βρίσκεται στη ρίζα όλων των ολοκληρωτισμών θα στραφεί εναντίον του ίδιου του ολοκληρωτισμού» έγραφε από το Λονδίνο την 1η Δεκεμβρίου του πρώτου έτους του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο μαρξιστής της Σχολής της Φραγκφούρτης Franz Borkenau. Το μήνυμα του ήταν ένα και μοναδικό : Αντίσταση και επανενοποίηση της κοινωνίας με βάση τη δημοκρατία και την ελευθερία.

Θανάσης Τσακίρης

http://tsakiris.snn.gr 

http://tsakthan.blogspot.com  

http://tsakthan.wordpress.com  

http://antiracistes.wordpress.com  

http://homoecologicus.wordpress.com  

http://leftypedia.wordpress.com  

http://greekunions.wordpress.com  

http://femininmasculin.wordpress.com  

http://ilioupoli.wordpress.com 

http://homopolitics.wordpress.com  

http://politicalperson.wordpress.com 

http://cantpaydontpay.wordpress.com 

http://pringkipessa.wordpress.com  

http://redferryman.wordpress.com

http://civilrightsgreece.wordpress.com   

http://adotoe.wordpress.com 

http://easpemporiki.wordpress.com 

http://www.easp.gr

 

ATAKA ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

“Ο Αντώνης Σαμαράς θα υποδυθεί τον Νίκο Καζαντζάκη”

http://pitsirikos.net/2013/08/%CE%BF-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CF%83%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%AC%CF%82-%CE%B8%CE%B1-%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%B4%CF%85%CE%B8%CE%B5%CE%AF-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%BF/

Σαν σήμερα

1961: Ολοκληρώνεται η κατασκευή του Τείχους του Βερολίνου.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.sansimera.gr/almanac/1808#ixzz2cJPYq8JV

Επέτειοι

Παγκόσμια Ημέρα Φάρων.

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Δρόμοι που αγάπησα

http://www.youtube.com/watch?v=DiGjpoh3kQk

Βιτάλη Ελένη

Em

Δρόμοι που χάθηκαν με σένα πλάι μου

D          Em

δεν είσαι εδώ

Em

Σκιά που έφυγε μέσα στη θύμηση

D      Em

ήσουν εσύ

Am

Σβήνεις και χάνεσαι κι όμως ξανάρχεσαι

         Em

κι ακροβατώ

Am

Δρόμοι που αγάπησα ένα αδιέξοδο

           Em D Em

δεν είσαι εδώ

Κι εγώ να χάνομαι φτιάχνοντας το αύριο

και προορισμούς

Δρόμους περπάτησα πόρτες που άνοιξα

για να σε βρω

Σβήνω και χάνομαι κι όλο ξανάρχομαι

κι ακροβατώ

σβήνεις και χάνεσαι κι όλο ξανάρχεσαι

και σ' αγαπώ

Πνοή της θάλασσας μέρα που πέταξε

και δεν γυρνά

μοιάζει κι η αγάπη μ' ένα χαμόγελο

που προσπερνά

σβήνεις και χάνεσαι κι όλο ξανάρχεσαι

και μου γελάς

σβήνεις και χάνεσαι κι όλο ξανάρχεσαι

και μ' αγαπάς

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ-ΔΩΡΟ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Η τέχνη να είσαι ευτυχισμένος
Συγγραφείς:   Άρθουρ Σοπενάουερ
Θέμα:  Φιλοσοφία
Εκδότης: Γνώση
Μετάφραση:  Λεωνίδας Καρατζάς
Σελίδες:  128
ISBN: 9789602358603
Ημ. Έκδοσης: 01/01/2013
Περιγραφή:
Αυτό που έχουμε μέσα μας, αυτό που μας συντροφεύει ακόμα και στην άκρα μοναξιά, αυτό που κανείς δεν μπορεί να μας το πάρει αλλά ούτε και να μας το δώσει, είναι πολύ πιο ουσιαστικό απ όλα τα αγαθά που μπορεί να διαθέτουμε, απ όλες τις εντυπώσεις που μπορεί να δίνουμε στους άλλους. ΑΡΘΟΥΡ ΣΟΠΕΝΧΑΟΥΕΡ