Αρχίζει η αντίσταση στην προεδρία Τραμπ (του Θανάση Τσακίρη, εφ. Εποχή 8/1/2017)

Αρχίζει η αντίσταση στην προεδρία Τραμπ

Του Θανάση Τσακίρη

http://epohi.gr/arxizei-h-antistash-sthn-proedria-trump/

Πολλοί δημοκρατικοί πολίτες, αλλά και αριστεροί διαδηλωτές που εδώ και δυο μήνες «έλιωναν τα παπούτσια τους» στους δρόμους των μεγαλουπόλεων, υιοθετούν στάση αναμονής για την πολιτική που θα ακολουθήσει ο Τραμπ. Όμως οι άμεσες προτεραιότητες του επικείμενου προέδρου περιγράφονται σαφέστατα στο «Συμβόλαιο με τους Αμερικάνους Ψηφοφόρους», που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο. Mε αυτό, υποσχέθηκε ότι μέχρι το τέλος Απριλίου θα έχει ακυρώσει πολλά από τα διατάγματα του προέδρου Ομπάμα για την προστασία των εργαζομένων, των μεταναστών και του περιβάλλοντος.
Αρχίζουν οι προετοιμασίες για την αποτροπή εισόδου μουσουλμάνων στις ΗΠΑ και τη φυλάκιση ή την απέλαση εκατομμυρίων παράνομα εργαζόμενων. Θα ακυρώσει όλες τις ομοσπονδιακές χρηματοδοτήσεις για τις πόλεις-καταφύγια* και τα προγράμματα κλιματικής αλλαγής. Θα προβεί στην άρση των περιορισμών σχετικά με εξορύξεις σχιστόλιθου, πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα και για έργα κατασκευής αγωγών. Εκατομμύρια άνθρωποι θα στερηθούν την ασφάλιση υγείας τους. Πολλές από αυτές τις υποσχέσεις είναι μέτρα που ο Τραμπ θα είναι σε θέση να θεσπίσει χωρίς τη συνεργασία του Κογκρέσου. Αυτά αποτελούν την «Πρώτη Ημέρα Έργου», όπως αποκαλούνταν κατά την εκστρατεία του, και με την υπογραφή τουλάχιστον 25 διαταγμάτων, ο Τραμπ θα επιδιώξει να διαγράψει την προεδρία Ομπάμα.
Μολονότι ο ίδιος ισχυρίζεται ότι έχει τη λαϊκή πλειοψηφία με τους 290 εκλέκτορες, η αλήθεια είναι διαφορετική. Οι περισσότεροι Αμερικανοί απορρίπτουν τις πολιτικές που θα εφαρμόσει. Δεν έχει εντολή για την κλιματική αλλαγή, αναφέρθηκε σε αυτή ως «φάρσα». Όμως, το 64% το των Αμερικανών λένε ότι ανησυχούν «πάρα πολύ» ή «αρκετά» για την κλιματική αλλαγή, και σχεδόν 6 στους 10 πιστεύουν ότι οι συνέπειές της έχουν αρχίσει, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας Gallup. Ο Τραμπ δεσμεύτηκε να «ακυρώσει» τη συμμετοχή των ΗΠΑ στη συμφωνία για το κλίμα στο Παρίσι, όταν έρευνα δείχνει ότι το 71% των Αμερικανών υποστηρίζει τη συμφωνία.

Χωρίς λαϊκό έρεισμα

Ούτε για το ζήτημα των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ (LGBTQ) ο Τραμπ, ο λυσσασμένος ομοφοβικός αντιπρόεδρός του, Μάικ Πενς, και ο εξίσου ομοφοβικός σύμβουλός του για την εσωτερική πολιτική, Κεν Μπλάκγουελ, διαθέτουν την εντολή των πολιτών. Ο οσονούπω πρόεδρος αντιτίθεται στην ισότητα του γάμου, ενώ την υποστηρίζει το 55% των Αμερικανών, όπως δείχνει δημοσκόπηση της εταιρίας Pew (Μάιος 2016). Έρευνα της Gallup αναφέρει ότι σχεδόν το 70% των ερωτηθέντων συμφωνούν ότι «οι σχέσεις μεταξύ συναινούντων ενηλίκων γκέι ή λεσβιών» θα πρέπει να είναι νόμιμες και δεν παρέχουν εντολή στους Πενς και Μπλάκγουελ να κάνουν πράξη τις πεποιθήσεις τους ότι η ομοφυλοφιλία είναι αμαρτία και ότι οι ομοφυλόφιλοι μπορούν και πρέπει να «αναμορφωθούν».
Ο Τραμπ επίσης δεν έχει εντολή να απελάσει 11 εκατομμύρια μετανάστες χωρίς χαρτιά. Σύμφωνα με την Gallup, τα 2/3 των Αμερικανών ευνοούν ένα κυβερνητικό πρόγραμμα που θα επιτρέψει σε όσους «ζουν παράνομα» στη χώρα να γίνουν πολίτες, εφόσον πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις. Ακόμα και οι μισοί Ρεπουμπλικάνοι το υποστηρίζουν αυτό και μόνο το 31% θέλουν να απελαθούν.
Ούτε έχει εντολή για περαιτέρω μείωση των φόρων για τους πλούσιους και τις επιχειρήσεις. Το 61% των Αμερικανών λένε ότι οι πολίτες με μεγάλα εισοδήματα πληρώνουν πολύ λίγα σε φόρους. Ακόμα και όταν ρωτήθηκαν για τη χρήση του φορολογικού κώδικα για την «αναδιανομή του πλούτου» αντί για την «ανοικοδόμηση των υποδομών», το 52% συμφωνούν ότι οι πλούσιοι πρέπει να πληρώνουν περισσότερα.
Το μόνο θέμα για το οποίο ο Τραμπ μπορεί πράγματι να έχει εντολή είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας. Φυσικά, οι υποσχέσεις του να φέρει πίσω στη χώρα θέσεις εργασίας στον κλάδο του άνθρακα, για παράδειγμα, είναι σαφέστατα εσφαλμένες, δεδομένου ότι ο άνθρακας έχει ξεπεραστεί από το φθηνότερο φυσικό αέριο. Πιο εφικτή είναι η υπόσχεσή του για την ανοικοδόμηση των υποδομών της χώρας, η οποία θα δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και έχει καθυστερήσει πολύ. Όμως εδώ, αν αποτολμήσει κάτι τέτοιο, το αμιγώς νεοφιλελεύθερο Ρεπουμπλικανικό Κογκρέσο θα τον τσακίσει, καθώς ήδη έχει μπλοκάρει το 2009 ένα επενδυτικό πακέτο και το 2015 μια πρόταση του Μπέρνι Σάντερς που θα διέθετε 478 δισεκατομμύρια δολάρια για υποδομές, οι οποίες θα είχαν χρηματοδοτηθεί από την πάταξη της επιχειρηματικής φοροδιαφυγής.

Γενική απεργία και μποϊκοτάζ

Το κίνημα αντίστασης στον Τραμπ, που είναι μαζικό αλλά διασπαρμένο, είναι αποφασισμένο την ημέρα της ορκωμοσίας (20 Ιανουαρίου) να οργανώσει γενική απεργία και καταναλωτικό μποϊκοτάζ, ή sick out (οργάνωση απουσίας των εργαζομένων από την εργασία λόγω ασθενείας). Η κινητοποίηση δεν θα επικεντρωθεί σε αιτήματα, αλλά θα αποτελέσει επίδειξη της συλλογικής δύναμης των πολιτών σε αντιπαράθεση με την ακροδεξιά ιδεολογία και πολιτική του νέου προέδρου και θα δείξει στη χώρα και τον κόσμο ότι δεν πρόκειται να συμμετάσχουν στην Αμερική που αυτός και οι πιο επιθετικές νεοφιλελεύθερες ομάδες ετοιμάζουν. Οι πολίτες θα το υλοποιήσουν με τον πιο ισχυρό τρόπο, σταματώντας, όσο το δυνατόν, την οικονομία της χώρας. Ο στόχος θα είναι να αναγκαστούν οι εταιρείες και οι πολιτικοί να αποστασιοποιηθούν δημοσίως από την πολιτική ατζέντα του Τραμπ. Η οικονομία των ΗΠΑ είναι μια τεράστια, πολύπλοκη μηχανή που λειτουργεί με προβλεψιμότητα και κανονικότητα και η γενική απεργία και το μποϊκοτάζ επιβάλλουν κόστος για την αποδοχή του εξτρεμισμού του Τραμπ.

*40 πόλεις στις ΗΠΑ (π.χ. Νέα Υόρκη, Ντιτρόιτ, Βαλτιμόρη κ.ά.)ορίστηκαν ως πόλεις-καταφύγια κατά τη να αποτρέπει την αστυνομία από την έρευνα της μεταναστευτικής κατάστασης των συλληφθέντων . Αυτές οι πόλεις έχουν υιοθετήσει διατάγματα που απαγορεύουν στους δημοτικούς υπαλλήλους και διάρκεια της δεκαετίας του 1980. Αυτή η πολιτική εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 1979 στο Λος Άντζελες, για στους αστυνομικούς να ρωτούν τους πολίτες σχετικά με την κατάσταση της μετανάστευσης τους

ΕΚΛΟΓΕΣ ΗΠΑ 2016 - 9ο μέρος - ΟΙ 4 ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΚΑΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥΣ

Σύνδεση με τα προηγούμενα


Ως το 1912 δώδεκα πολιτείες εξέλεγαν τους εκπροσώπους στο συνέδριο στις προκριματικές ενώ 20 πολιτείες το 1920. Το 1912 ο Θίοντορ Ρούσβελτ και Ρόμπερτ Λα Φολέτ αντιμετώπισαν  τον απερχόμενο  Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο Ταφτ. Ο Ρούζβελτ αποδείχθηκε ότι ήταν ο δημοφιλέστερος υποψήφιος αλλά καθώς στις περισσότερες πολιτείες οι επιλογές δεν ήταν δεσμευτικές ο Ταφτ έλεγχε το συνέδριο.

2. Η εποχή της υποχώρησης (1917-1945)

Αυτό που τα προηγούμενο διάστημα ήταν ένα κίνημα που σάρωνε την επικράτεια, αυτή την εποχή υποχωρεί. Μπορεί να θεωρηθεί ως οπισθοδρόμηση ως προς το τι είχε εξελιχθεί στη  διάρκεια των προηγούμενων ετών. Μόνο η πολιτεία της Αλαμπάμα ψήφισε νόμο για την καθιέρωση προεδρικών προκριματικών κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Σταμάτησε η εφαρμογή των πολιτειακών νόμων και ορισμένες πολιτείες κατάργησαν τους νόμους εξ ολοκλήρου, παραδείγματος χάριν Αϊόβα, Μοντάνα, Ιντιάνα και το Μίσιγκαν, μεταξύ άλλων Αυτό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Το ένα ήταν το υψηλό κόστος που συνοδεύει τη  διαδικασία των προκριματικών εκλογών, ειδικά από την φάση του κραχ του 1929 και ύστερα με την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης της δεκαετίας του ‘30. Άλλος λόγος ήταν η χαμηλή συμμετοχή των ψηφοφόρων, καθώς και η απόρριψη και αγνόηση της διαδικασίας από πολλούς υποψηφίους.

3. Η εποχή της ανανέωσης του ενδιαφέροντος (1945 – 1968)

Οι περισσότερες προοδευτικές αλλαγές άρχισαν να γίνονται μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Χαρακτηριστική στιγμή της ιστορίας των προκριματικών ήταν το 1952. Ο Γερουσιαστής των Δημοκρατικών από το Τενεσί, Estes Kefauver, είχε την άποψη ότι αν τα πήγαινε αρκετά καλά στην διαδικασία των προεδρικών προκριματικών εκλογών  θα μπορούσε να πείσει τα αφεντικά (bosses)του κόμματος να στοιχηθούν πίσω από αυτόν και να τον ορίσουν ως υποψήφιο του κόμματος για την προεδρία των ΗΠΑ. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι ο Kefauver είχε κερδίσει δώδεκα από τις δεκατέσσερεις προκριματικές, δεν κατάφερε να πείσει τους αρχηγούς του κόμματος που κατέληξαν να ορίσουν άλλον υποψήφιο. Ενώ ήταν μια αποτυχημένη χρονιά για τον Kefauver, ήταν πολύ καλύτερη για το σύστημα των προκριματικών γενικότερα. Η συμμετοχή των ψηφοφόρων υπερδιπλασιάστηκε το 1952 σε 12,7 εκατομμύρια (πάνω από 4,8 εκατομμύρια σε σχέση με το 1948). Μπορεί τα κομματικά αφεντικά να συνεχίζουν να  έχουν ισχύ, αλλά οι πολίτες άρχισαν να δείχνουν όλο και πιο αυξημένο ενδιαφέρον για την προκριματική διαδικασία.

4. Η εποχή της μεταρρύθμισης (1968 – σήμερα)

Η εξέγερση των φοιτητών της δεκαετίας του ’60 και η εμπλοκή πολλών εξ αυτών στις προκριματικών εκλογών του Δημοκρατικού Κόμματος το 1968 έδειξαν την ανάγκη μεταρρύθμισης του συστήματος. Ώθηση για την εθνική αποδοχή των δεσμευτικών προκριματικών εκλογών ήταν το χαοτικό Εθνικό Συνέδριο των Δημοκρατικών το 1968. Ο Αντιπρόεδρος Hubert Humphrey εξασφάλισε το χρίσμα, μολονότι δεν είχε κερδίσει ούτε μία προκριματική εκλογή. Μετά από αυτό, η Δημοκρατική Εθνική Επιτροπή ανέθεσε σε επιτροπή με επικεφαλής τον γερουσιαστή George McGovern που συνέστησε στις πολιτείες να θεσπίσουν νέους κανόνες για να διασφαλιστεί η ευρύτερη συμμετοχή. Ένας μεγάλος αριθμός πολιτειών, αντιμέτωπες με την ανάγκη να διαμορφώσουν πιο λεπτομερείς κανόνες για την επιλογή των εθνικών αντιπροσώπων, επέλεξαν  την προεδρική προκριματική εκλογή ως ευκολότερο τρόπο να έρθουν σε συμφωνία με τους νέους εθνικούς κανόνες του Δημοκρατικού Κόμματος. Το αποτέλεσμα ήταν ότι στο μέλλον πολύ περισσότεροι εκπρόσωποι θα επιλέγονταν από πολιτειακές προεδρικές προκριματικές εκλογές. Οι Ρεπουμπλικάνοι κι αυτοί με τη σειρά τους υιοθέτησαν τις προκριματικές σε πολύ περισσότερες πολιτείες.

Με τη διευρυμένη χρήση του συστήματος των προκριματικών εκλογών, οι πολιτείες προσπαθούν να αυξήσουν την επιρροή τους στη διαδικασία ορισμού των υποψηφίων. Μια τακτική ήταν να δημιουργήσουν γεωγραφικά μπλοκ για να ενθαρρύνουν τους υποψηφίους να αφιερώνουν το χρόνο τους σε μια περιοχή. Το Βερμόντ και η Μασαχουσέτη προσπάθησαν να οργανώσουν κοινή διεξαγωγή των προκριματικών της Νέας Αγγλίας την πρώτη Τρίτη του Μαρτίου, αλλά το Νιού Χαμπσάιρ αρνήθηκε να συμμετάσχει γιατί έτσι δεν θα μπορούσε να διατηρήσει την παραδοσιακή θέση του ως η πρώτη  πολιτεία στην οποία διενεργείται κάθε φορά η προκριματική εκλογή. Η πρώτη επιτυχημένη περιφερειακή προκριματική διαδικασία ήταν αυτή της «Σούπερ Τρίτης» στις 8 Μαρτίου 1988, κατά την οποία εννέα νότιες πολιτείες ενώνονται με την ελπίδα ότι οι Δημοκρατικοί θα εκλέξουν  έναν υποψήφιο που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα των νοτίων.


Συνεχίζεται...

Θανάσης Τσακίρης

ΕΚΛΟΓΕΣ ΗΠΑ 2016 - 3ο μέρος

Σύνδεση με τα προηγούμενα:

ΕΚΛΟΓΕΣ ΗΠΑ 2016 - 1ο μέρος

ΕΚΛΟΓΕΣ ΗΠΑ 2016 - 2ο μέρος

Στη βιβλιογραφία συναντάμε διαφορετικές εκδοχές για την εξέλιξη των κομμάτων και του κομματικού συστήματος, αλλά στην παρούσα φάση κρατάμε το συγκεκριμένο πίνακα ως λειτουργικότερο μιας και εξυπηρετεί τη σύντομη ανασκόπησή μας.[1] Όπως βλέπουμε αυτή η τυπολογική κατάταξη διαφέρει κατά τι από την κλασική στο είδος της κατάταξη του Μωρίς Ντυβερζέ[2] την οποία επέκτειναν οι Ρίτσαρντ Κατς και Πήτερ Μέιερ [3]:

Α. Κόμματα στελεχών

. Αρχικά τα πολιτικά κόμματα ήταν τοπικές επιτροπές από προσωπικότητες με επιρροή και προύχοντες στα πλαίσια κάθε εκλογικής περιφέρειας

ü  Ποιότητα μελών αντί ποσότητας

ü  Εσωτερική οργάνωση επιτροπών ατελής

ü  Μεγάλη αυτονομία επιτροπών

ü  Κόμματα = ομοσπονδία επιτροπών

ü  Βουλευτές με μεγάλη ανεξαρτησία. Αποτέλεσμα οι μάχες των εθνοσυνελεύσεων είχαν χαρακτήρα μονομαχίας

Β. Κόμματα μαζών

. Ο αποκλεισμός σοσιαλιστών υποψηφίων από πηγές χρηματοδότησης οδήγησε στη συγκρότηση οργανώσεων με πολλά μέλη που κατέβαλλαν μικρές χρηματικές συνεισφορές κατά τακτά χρονικά διαστήματα. Αποτέλεσμα ήταν η ενσωμάτωση στην οργάνωση του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού οπαδών. Έτσι η κομματική οργάνωση συνέβαλε στην πολιτική εκπαίδευση λαϊκών μαζών και δημοκρατική επιλογή υποψηφίων από συνέδρια (εθνικά, τοπικά, τομεακά).

• Τα κόμματα στελεχών ανταποκρίνονταν στις ανάγκες της εποχής συγκρούσεων μεταξύ αριστοκρατών και αστών.
• Τα κόμματα μαζών ανταποκρίνονται στην εποχή κατά την οποία η βιομηχανική επανάσταση δημιουργεί πολυπληθή εργατική τάξη που διεκδικεί την ενσωμάτωση του συνόλου των πολιτών στο δημοκρατικό πολιτικό σύστημα και την διαρκή συμμετοχή στις πολιτικές διαδικασίες πέρα από την ανά τετραετία καθολική ψηφοφορία για την εκλογή βουλευτών.

Η διαρκής μαζική οργάνωση μελών και ανάγκη διαρκούς είσπραξης συνδρομών και συνεισφορών συνέβαλε στην πολύ αυστηρότερη διοικητική οργάνωση και στην προοδευτική ανάπτυξη ενός πολύπλοκου και ιεραρχημένου οργανισμού και μιας ομάδας ενδοκομματικών ηγετών με αποτέλεσμα την εξασθένιση της θέσης των βουλευτών.

Κοινωνιολογικά, η διαμάχη μεταξύ ενδοκομματικών και κοινοβουλευτικών στελεχών αντανακλά τη διαμάχη των δύο ομάδων της βάσης: μέλη που εκλέγουν τους ενδοκομματικούς ηγέτες και οπαδοί που εκλέγουν τους βουλευτές. Τα μέλη είναι πιο ταυτισμένα με το κόμμα σε σχέση με τους ψηφοφόρους και, συνεπώς, πιο αδιάλλακτα.

Μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, οι ομοιότητες με την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών κομμάτων είναι πολλές παρά τη σχετικά αργοπορημένη εμφάνισή τους έναντι αυτών των ΗΠΑ.

Γ. Το πανσυλλεκτικό κόμμα εμφανίστηκε στην Ευρώπη τη δεκαετία του ’60 διατηρώντας πολλά στοιχεία του κόμματος μαζών.[4] Το πρότυπο ανάπτυξης της Δύσης ήταν το υπόβαθρο του πανσυλλεκτικού κόμματος: ιδιότυπο καθεστώς συσσώρευσης με δομές εντατικής συσσώρευσης και μαζικής κατανάλωσης στη βάση συναινετικών θεσμών και δομών. Το πανσυλλεκτικό κόμμα υιοθετεί στρατηγικές άμεσης εκλογικής αποτελεσματικότητας που συνεπάγονται

πρακτικές αποστασιοποίησης ή και αποστροφής από πρακτικές στρατολόγησης στη βάση των ιδεολογικών και κυρίως κοινωνικών ταυτίσεων, ενώ παράλληλα επιδιώκουν εκλογική υποστήριξη με αφετηρία πολιτικές και προγραμματικές συγκλίσεις.

Τα κόμματα πλέον παύουν να είναι παράγοντες της κοινωνίας που επιδιώκουν την επιρροή πάνω στο κράτος ή την διείσδυση σ’ αυτό. Αυτό σημαίνει μετατροπή των κομμάτων σε ανταγωνιστικούς μεσίτες μεταξύ κράτους και κοινωνίας. Οι κυβερνήσεις πανσυλλεκτικών κομμάτων βιώνουν μια έντονη αντίφαση προσπαθώντας αφενός να μεσιτεύσουν τα αιτήματα της κοινωνίας προς το κράτος αφετέρου να υποστηρίζουν την κρατική πολιτική απέναντι στην κοινωνία. Αντίθετα στις ΗΠΑ η εξέλιξη ήταν κάπως διαφορετική. Οι μαζικές οργανώσεις των πολιτικών κομμάτων κατά το δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα της καπιταλιστικής εκβιομηχάνισης, της ανάπτυξης της εργατικής τάξης και της εισροής μεταναστών από την Ευρώπη δεν είχαν τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά των ευρωπαϊκών συντηρητικών και σοσιαλιστικών κομμάτων (λόγω απουσίας φεουδαρχίας, ατομιστικής πολιτικής κουλτούρας και, σε μεγάλο βαθμό, των δυνατοτήτων επέκτασης της χώρας προς δυσμάς που λειτουργούσε ως αδιαμόρφωτο ακόμη «Αμερικανικό όνειρο» κ.ο.κ.). Το Σοσιαλιστικό Κόμμα των ΗΠΑ στην καλύτερη εμφάνισή του στις Προεδρικές του 1912 έφτασε το 6% και στις βουλευτικές είχε δύο βουλευτές στο Ομοσπονδιακό επίπεδο, μερικές έδρες σε Πολιτειακά νομοθετικά σώματα και 33 δημάρχους, για να μειωθεί σταδιακά η δύναμή του σε ελάχιστα ποσοστά.[5] Έτσι, βλέπουμε τα υποτιθέμενα μαζικά κόμματα του 190υ αιώνα, Δημοκρατικό και Ρεπουμπλικανικό, να είναι ουσιαστικά πανσυλλεκτικά, τη δε δομή τους να μην έχει τα πυραμιδωτά χαρακτηριστικά των κομμάτων-μαζών.

Δ. Τα κόμματα καρτέλ είναι η πιο σύγχρονη κομματική μορφή που απαντάμε στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες, πολλά χαρακτηριστικά των οποίων απαντώνται και στα βασικά αμερικανικά κόμματα ήδη από το 1960. Τα κόμματα αυτά χαρακτηρίζονται από πολιτικούς που θεωρούν την πολιτική ως επάγγελμα (πολλοί δε ως πηγή πλουτισμού και ελάχιστοι ως καθήκον του πολίτη). Η βάση του κομματικού ανταγωνισμού είναι το κατά πόσο οι πολιτικοί έχουν διαχειριστικές δεξιότητες και είναι γενικώς και αορίστως αποτελεσματικοί, ενώ η ιδεολογία έχει χαθεί ως έννοια. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά τους είναι η «ένταση κεφαλαίου» της κομματικής δουλειάς και της κομματικές προεκλογικής εκστρατείας. Εκεί που οι εθελοντές έπαιζαν σημαντικό ρόλο, έστω και σε «ταπεινά καθήκοντα» αφισοκόλλησης και «cheerleaders» αναλαμβάνουν τώρα οι διάφορες εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες πολιτικού μάρκετινγκ, διαφήμισης, δημοσίων σχέσεων, χάραξης στρατηγικής και, πάνω απ’ όλες οι εταιρείες ερευνών κοινής γνώμης. Τα κόμματα πια εδρεύουν στο κράτος και παύουν πλέον να είναι μεσίτες της κοινωνίας προς αυτό. Οι σχέσεις των κομματικών ελίτ και των απλών μελών είναι, σε γενικές γραμμές, αυτές της «αμοιβαίας αυτονομία» (ένας κομψός όρος για να πούμε ότι τα μέλη και οι οπαδοί ξεκίνησαν την απόδρασή τους από τα κόμματα). Τέλος, τα εναπομένοντα μέλη δεν έχουν ούτε δικαιώματα ούτε υποχρεώσεις και τα όρια μεταξύ μελών και μη-μελών είναι πλέον ασαφή, και η έμφαση είναι στο άτομο ως μέλος και όχι ως οργανωμένο σώμα (π.χ. Βρετανικό Εργατικό Κόμμα). Η εμπειρία των κομμάτων των ΗΠΑ είναι και εδώ διαφορετική ή και πρωτοποριακή σε σχέση με τα κόμματα-καρτέλ.

Συνεχίζεται...

Θανάσης Τσακίρης

[1] Για περισσότερες λεπτομέρειες επί του θέματος, βλ. Burbank Matthew, Hrenenar Ronald, and Benedict Robert (2008) Parties, Interest Groups, and  Political Campaigns. Boulder, CO: Paradigm Publishers.

[2] Duverger, Maurice (1951) Les Partis Politiques. Paris: PUF.

[3] Katz Richard and Mair Peter (1995) “Changing Models of Party Organization and Party Democracy.” Party Politics. Νο. 1, σελ 5–28.

[4] Kirchheimer Otto (1991) “O µετασχηµατισµός των κοµµατικών συστηµάτων στη δυτική Ευρώπη” Λεβιάθαν, Νο 11.

[5] Βλ. Seymour Martin Lipset, Gary Wolfe Marks, and Gary Marks (2001) It Didn't Happen Here: Why Socialism Failed in the United States. New York, ΝΥ: W. W. Norton and Company καθώς και Tindall, George Brown and Shi, David E. (1984) America: a Narrative History.  New York, ΝΥ: W. W. Norton and Company

ΕΚΛΟΓΕΣ ΗΠΑ 2016 - 2ο μέρος

Η εξέγερση των αποίκων για την ανεξαρτησία τους από την Αγγλική κυριαρχία στέφθηκε με επιτυχία μετά από αρκετούς μήνες ένοπλων συγκρούσεων. Έτσι, στις 4 Ιουλίου 1776 οι 13 αποικίες κήρυξαν την ανεξαρτησία τους ιδρύοντας την Ομοσπονδία που στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και στις αρχές του 21^ου θα γινόταν αρχικά η υπερδύναμη του καπιταλιστικού κόσμου και με την κατάρρευση της άλλης υπερδύναμης του «υπαρκτού σοσιαλισμού» θα καθίστατο προσωρινά η μοναδική. 

Thomas Jefferson

Το πολιτικό σύστημα που εγκαθιδρύθηκε με την αμερικανική επανάσταση δεν διαμορφώθηκε μια κι έξω αλλά μέσα από σκληρές ιστορικές ταξικές, φυλετικές και άλλες κοινωνικές συγκρούσεις που στα μέσα του 19^ου αιώνα πήραν τη μορφή της εμφύλιας στρατιωτικής σύγκρουσης των Βορείων και των Νοτίων. Γι’ αυτό είναι λαθεμένη η εθνοκεντρική-ελληνοκεντρική άποψη που αναλύει εντελώς ρηχά την αμερικανική ιστορία. Όπως, εξίσου ρηχή αλλά και σκοταδιστική είναι η ίδια η κυρίαρχη αγγλοσαξωνική προτεσταντική αντίληψη της ιστορίας. «Οταν η ιστορία οποιασδήποτε χώρας παρουσιάζεται ως ιστορία μιας οικογένειας, τότε αποκρύπτονται λυσσαλέες συγκρούσεις συμφερόντων ανάμεσα σε κατακτητές και κατακτημένους, σε αφέντες και δούλους, σε καπιταλιστές και εργάτες, σε εξουσιαστές και εξουσιαζομένους, σε άτομα διαφορετικής φυλής και φύλου. Και σ' έναν τέτοιο κόσμο συγκρούσεων, σ' έναν κόσμο θυμάτων και δημίων, είναι καθήκον των σκεπτόμενων ανθρώπων, όπως είπε ο Αλμπέρ Καμί, να μη συμμαχήσουν με τους δήμιους».[1] Η ιδιαίτερη δικομματική συγκρότηση που χαρακτηρίζει το κομματικό σύστημα είναι και αυτή προϊόν ιστορικών συγκρούσεων που αντανακλούσαν με τη σειρά τους τα αντιτιθέμενα ταξικά και φυλετικά-εθνοτικά συμφέροντα. Το γενικό σχήμα εξέλιξης των βασικών κομμάτων είναι το εξής:

Χρονική περίοδος	Τύπος οργάνωσης	Βασικά κόμματα	Καθοριστικές εκλογικές αναμετρήσεις
1796-1828	Κόμματα ελίτ	Φεντεραλιστές Τζεφερσονιανοί vs Ρεπουμπλικάνοι	1800, 1824
1830-1900	Κόμματα – μαζικές οργανώσεις (machine)	Δημοκρατικοί vs Ουίγοι vs Ρεπουμπλικάνοι	1840, 1860, 1896
1900-1960	Μεταρρυθμισμένα κόμματα	Δημοκρατικοί vs Ρεπουμπλικάνοι	1912, 1932, 1952
1960-σήμερα	Κόμματα υπηρεσίες	Δημοκρατικοί vs Ρεπουμπλικάνοι	1960, 1968, 1980, 2000

---

[1] Βλ. Zinn, Howard (2003) A People's History of the United States. New York, NY: Perennial Classics [Ελλ. Έκδ.  Zinn, Howard (2008) Ιστορία του λαού των Ηνωμένων Πολιτειών. Αθήνα: Εκδ. Αιώρα].

Συνεχίζεται...

Θανάσης Τσακίρης