Βρισκόμαστε για τα καλά στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Την 8
Φεβρουαρίου 1950 ιδρύεται η
Στάζι, η μυστική αστυνομία της Ανατολικής Γερμανίας.Την επόμενη ημέρα ο Αμερικανός γερουσιαστής Τζόζεφ Μακάρθυ
κατηγορεί το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι είναι γεμάτο από κομμουνιστές. Την 16
Μαρτίου το υπουργείο Εξωτερικών της κομμουνιστικής κυβέρνησης της
Τσεχοσλοβακίας ζητά από τους εκπροσώπους του Βατικανού να εγκαταλείψουν τη
χώρα. Στην Άπω Ανατολή ένα προϊόν του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ της Σοβιετικής
Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών, η Κορέα χωρίστηκε σε δύο περιοχές, με
ξεχωριστές κυβερνήσεις. Αμφότερες οι κυβερνήσεις ισχυρίζονται ότι είναι η
νόμιμη κυβέρνηση της Κορέας, και καμία πλευρά δεν αποδέχονται πως τα σύνορα είναι
μόνιμα. Ο εμφύλιος πόλεμος κλιμακώθηκε σε ανοιχτό πόλεμο κατά της Βόρειας
Κορέας όταν οι δυνάμεις της που υποστηρίζονταν από τη Σοβιετική Ένωση και την
Κίνα κινήθηκαν προς το νότο για να ενώσουν τη χώρα στις 25 Ιουνίου
καταλαμβάνοντας την πόλη Ντέτζον.Μερικούς μήνες νωρίτερα είχε ηττηθεί στρατιωτικά ο
Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας και κατά συνέπεια η πολιτική του ΚΚΕ υπό την
ηγεσία του Νίκου Ζαχαριάδη. Οι νικητές του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου θα
εορτάσουν τη νίκη τους διασπώμενοι.
Οι εκλογές της 5 Μαρτίου 1950 διεξήχθησαν από υπηρεσιακή
κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Ιωάννη (Τζων) Θεοτόκη με το σύστημα της απλής
αναλογικής (σε ευρεία περιφέρεια) του 1946 με μικρές τροποποιήσεις,
(περιορισμός αριθμού εδρών από 354 σε 250).
Το επίσημο δεξιό Λαϊκό Κόμμα του
Κωνσταντίνου Τσαλδάρη βγαίνει πρώτο σε ψήφους με ποσοστό 18,80% και 62 έδρες.Ακολουθεί το κεντροδεξιό Κόμμα Φιλελευθέρων του Σοφοκλή
Βενιζέλου με 17,24% και 56 έδρες, και η κεντροαριστερή Εθνική Πολιτική Ένωσις
Κέντρου (ΕΠΕΚ) του Νικόλαου Πλαστήρα με 16,44% και 45 έδρες. Το κεντρώο Δημοκρατικό
Σοσιαλιστικό Κόμμα του Γεωργίου Παπανδρέου έλαβε ποσοστό 10,67% του εκλογικού
σώματος, εκλέγοντας 36 βουλευτές. Επίσης
το κεντροδεξιό Εθνικό Κόμμα του Παναγιώτη Κανελλόπουλου πήρε 5,27% και 7 έδρες,
το Εθνικό Κόμμα του Ναπ. Ζέρβα 3,65% και 7 έδρες, το Νέον Κόμμα του Σπ.
Μαρ%κεζίνη 2,50 και 1 έδρα και την Παράταξη Αγροτών και Εργαζομένων του Α. Μπαλτατζή
2,62 και 3 έδρες. Τέλος την άκρα δεξιά εκπροσωπούσε η Πολιτική Ανεξάρτητη Παράταξις του Μανιαδάκη υπουργού του καθεστώτος
Μεταξά που πήρε 8,15% και 25 έδρες.
Η Αριστερά παρουσιάστηκε στις εκλογές με το σχήμα της
Δημοκρατικής Παράταξης που ιδρύθηκε στις 2 Φεβρουαρίου από τους Αλ. Σβώλο και
Η. Τσιριμώκο (ΣΚ-ΕΛΔ), Ν. Γρηγοριάδη και Σ. Χατζήμπεη (Αριστεροί
Φιλελεύθεροι) και Ι. Σοφιανόπουλο (Ένωση Αριστερών) που είχαν ήδη συνεργαστεί
με το ΕΑΜ στο δημοψήφισμα του 1946. Η Δημοκρατική Παράταξη είχε και την
υποστήριξη του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, υπό τον Νίκο Πλουμπίδη, που ήδη
από τα τέλη του 1949 προωθούσαν την συγκρότηση ενός "Δημοκρατικού
Μετώπου". Η υποστήριξη αυτή του ΚΚΕ εκφράστηκε τελικά με την
"πριμοδότηση" ορισμένων υποψηφίων της Δημοκρατικής Παράταξης, κυρίως στα αστικά κέντρα. Η
Δημοκρατική Παράταξη συγκέντρωσε τελικά το 9,70% των ψήφων και 18 έδρες.[1]
Όμως, η εκλογική γεωγραφία της αναμέτρηση δείχνει ανάγλυφα την επικράτηση της
Δημοκρατικής Παράταξης στα μεγάλα αστικά κέντρα και προοιωνίζει τη μελλοντική
κοινωνική σύγκρουση ανάμεσα στην κατεστημένη πολιτική τριάδα (παλάτι, στρατός
και δεξιές κυβερνήσεις) που στηρίζεται από τον Αμερικανικό ιμπεριαλισμό και
στην μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία που απαιτεί
την ειρήνευση, τον εκδημοκρατισμό και
μέτρα οικονομικής ανακούφισης και πρόνοιας.
Οι Δωδεκανήσιοι ψηφίζουν για πρώτη φορά σε ελληνικές εκλογές
Την 15 Απριλίου ο Νικόλαος Πλαστήρας σχηματίζει κυβέρνηση
συνασπισμού με αντιπρόεδρο τον Γεώργιο Παπανδρέου. Αρχίζει το πρώτο κεντρώο
διάλειμμα της μετεμφυλιακής περιόδου.[2]
Οι κυβερνήσεις του Κέντρου δεν ήταν σε
θέση μακροημερεύσουν. Από τη μια οι εσωτερικές διαφορές πολιτικής αναφορικά κυρίως
με τα μέτρα ειρήνευσης και το εύρος των αμνηστεύσεων, αποφυλακίσεων και μετατροπών
των ποινών και από την άλλη οι πιέσεις των άλλων θεσμικών παραγόντων όπως το
παλάτι και ο στρατός αλλά και των κυβερνήσεων των ΗΠΑ που εκβίαζαν με το χαρτί
του Σχεδίου Μάρσαλ οδηγούσαν σε συνεχείς παραιτήσεις των πρωθυπουργών και
ξαναμοιράσματα της πολιτικής τράπουλας. Η πολιτική ζυγαριά συνεχώς έγερνε προς τα
δεξιότερα από κεντροαριστερές σε κεντροδεξιές κατευθύνσεις.
[1] Legg Keith (1969) Politics in Modern Greece, Stanford, CA: Stanford University Press
[2]
Νικολακόπουλος Ηλίας (2001) Η καχεκτική
δημοκρατία, Αθήνα:Εκδόσεις Πατάκη
Νικολακόπουλος
Ηλίας (2000) Κόμματα και βουλευτικές
εκλογές στην Ελλάδα 1946-1964, Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών
Συνεχίζεται.....
-
Θανάσης Τσακίρης
No comments:
Post a Comment