Tsakthan Randomly - Politics 20

                                 

ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Συγκριτική πολιτική ανάλυση

Προβαίνουμε σε συγκριτική ανάλυση των πολιτικών συστημάτων γιατί:

-          Η ταξινόμηση και η σύγκριση των καθεστώτων μας βοηθάει να «κατανοούμε» την πολιτική ζωή και την κυβέρνηση.

-          Όταν λέμε «κατανόηση» και όχι «εξήγηση» εννοούμε ότι δεν μπορούμε στις κοινωνικές επιστήμες να εξηγήσουμε τίποτα με τον τρόπο των φυσικών επιστημών.

-          Δεν μπορούμε να κάνουμε πειράματα για να βγάλουμε συμπεράσματα και μάλιστα οριστικά. Δεν μπορούμε ούτε μια διαδήλωση να στήσουμε ως πείραμα ούτε να γυρίσουμε πίσω στο χρόνο και να αναπαραστήσουμε τα γεγονότα αλλάζοντας, προσθέτοντας ή αφαιρώντας παράγοντες και παραμέτρους. 

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ;

Α) ΑΡΧΑΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

1. Αριστοτέλης

Μέσα από την ανάλυση των πολιτικών συστημάτων εκατοντάδων κρατών-πόλεων του τότε γνωστού κόσμου ο Αριστοτέλης κατέληξε σε μια τυπολογία 6 συστημάτων. Η βάση της εξέτασής του ήταν τα παρακάτω ερωτήματα:

•                     Ποιος θα κυβερνά και με ποιο σκοπό;

•                     Πόσες και ποιες εξουσίες θα έχει ο άρχοντας;

•                     Θα είναι ένας ο άρχοντας ή πολλοί;

Έτσι ο Αριστοτέλης θεωρεί ότι υπάρχουν τα εξής πολιτεύματα:

Πολίτευμα	Παρέκβαση
Μοναρχία (κυβερνά ένας σε όφελος όλων)	Τυραννία (κυβερνά ένας σε όφελός του
Αριστοκρατία (κυβερνούν λίγοι σε όφελος όλων)	Ολιγαρχία (κυβερνούν λίγοι σε δικό τους όφελος
Πολιτεία (κυβερνούν πολλοί σε όφελος όλων)	Δημοκρατία (κυβερνούν πολλοί σε όφελός τους)

Ας δούμε δύο παραδείγματα διαφορετικών συστημάτων:

Α) Κέλτικη αυτοκρατορία. Στο απόγειο της δύναμής της βρέθηκε κατά τον 7^ο αιώνα π.Χ. Δεν ήταν σύνθετες οι  δομές της αυτοκρατορίας. Οι περισσότεροι ταξίδευαν με τις φυλές τους. Συνδέονταν χαλαρά στο πλαίσιο της αυτοκρατορίας και είχαν λίγους βασιλιάδες. Οι φυλές ενώνονταν κυρίως στις πολεμικές συγκρούσεις  Ελάχιστες ήταν οι πολιτικές θέσεις εξουσίας. Ο βασικός ρόλος ήταν αυτό του «Πολέμαρχου» και ακολουθείτο από τον Δρυίδη που είναι ανάλογος του ιερέα αλλά έχει πρόσθετα καθήκοντα (γιατρός, λόγιος κ.ά). Από αυτό το σημείο και κάτω είναι οι πολίτες που αποτελούσαν την εργατική αλλά κυρίως την αγροτική τάξη της αυτοκρατορίας. Αντίθετα με τα άλλα αρχαία πολιτικά συστήματα στη Κέλτικη αυτοκρατορία οι γυναίκες ήταν ισότιμες με τους άνδρες και μπορούσαν να παίρνουν μέρος τόσο στον πόλεμο όσο και στα ειρηνικά πολιτικά πράγματα αναλαμβάνοντας καθήκοντα και «Δρυίδη» και «Πολέμαρχου».

Β) Μάγια. Οι αρχαίοι Μάγια δεν οργανώθηκαν σε αυτοκρατορία. Αντιθέτως, ήταν διαιρεμένοι  σε πολλά κράτη που το καθένα είχε τη δική του κυβέρνηση και το βασιλιά του. Μερικά κράτη ήταν εντελώς ανεξάρτητα ενώ άλλα υπάγονταν σε μεγαλύτερες κυβερνήσεις αλλά όλα συνδέονταν μεταξύ τους με το εμπόριο, πολιτικές συμμαχίες, παρόμοιες ιδεολογικές τάσεις και τελετουργίες. Ο βασιλιάς αποκαλείτο «Αχό». Οι κυβερνήτες («Μπατάμπ») των μικρών πόλεων είχαν κοινωνικά, θρησκευτικά και στρατιωτικά καθήκοντα. Ήταν άμισθοι λειτουργοί  και είχαν τη εξουσία να προεδρεύουν στα τοπικά συμβούλια αξιωματούχων. Κάτω από αυτούς υπήρχε ένα στρώμα αξιωματούχων (Αχ Κουλελούμπ) που ήταν υπεύθυνοι για την υλοποίηση των αποφάσεων. Στο κατώτερο σημείο της ιεραρχίας των αξιωματούχων ήταν οι Τουπίλες που ήταν υπεύθυνοι για την μη διατάραξη της κοινωνικής γαλήνης και ειρήνης. Κάτω από τον βασιλιά ήταν δύο ομάδες ευγενών, οι  Αχ Κινούμπ που ήταν ο Κλήρος και οι Αλμεχενόμπ που ήταν σπουδαίοι πολεμιστές και πλούσιοι αγρότες. Ο κλήρος επηρέαζε και συμμετείχε στην κυβέρνηση λόγω του ελέγχου των πληροφοριών και της παροχής συμβουλών και προγνώσεων.

Ο ίδιος ο Αριστοτέλης με βάση την αρχή της μεσότητας που διατύπωσε πρόκρινε ένα «μεικτό πολίτευμα» μεταξύ αριστοκρατίας και δημοκρατίας με κυβέρνηση στα χέρια των «μεσαίων τάξεων». Ο Αριστοτελικός στοχασμός κυρίαρχος στο Μεσαίωνα και την Αναγέννηση επηρέασε στοχαστές όπως ο Τομας Χομπς και ο Ζαν Μποντέν που στη βάση της αρχής της «κυριαρχίας» προέκριναν το «απολυταρχικό κράτος». Κι ενώ ο Χομπς δεσμεύει με το «Κοινωνικό συμβόλαιο» τον Κυρίαρχο, ο Μποντέν θεωρεί ότι ο Κυρίαρχος θέτει τους νόμους αλλά δεν δεσμεύεται από αυτούς και ότι πρέπει να εκχωρείται σε ένα μόνο πρόσωπο η αδιαίρετη κυριαρχία.

---

[1] Popper Karl (20020 [1934] The Logic of Scientific Discovery.  London, UK: Routledge Classics.

Συνεχίζεται...


Θανάσης Τσακίρης

Μια βραδιά στο λούκι

Στίχοι: Χάρης Κατσιμίχας
Μουσική: Χάρης Κατσιμίχας

Στίχοι:
Προχτές εκεί που τα 'πινα με κάποιο κολλητό μου
κοιτώ και βλέπω πίσω μου δυο μάτια δυο ματάκια
γυρίζω στον δικό μου, ο τύπος μου, Νικόλα
και μένα, μ' απαντάει, και εκεί αρχίσαν όλα

Εγώ αυτοσυγκεντρώθηκα για να την μαγνητίσω
αυτά είναι κόλπα ζόρικα που κάνουν στην Ινδία
αλήθεια σας το λέω, απότυχα τελείως
δε μου 'δινε καμία, μα καμία σημασία.

Όπως καταλαβαίνετε δε μ' έπαιρνε καθόλου
αλλά εξακολούθησα ερήμην να κοιτάω
ο φίλος μου εγκρίνιαζε, βρε Χάρη, σου μιλάω
για πες μου, σε κοιτάει; καθόλου τ' απαντάω

Σε μια στιγμή το βλέμμα της πλανήθηκε στο χώρο
κι απάνω μου σταμάτησε σαν κάτι να ζητούσε
ταράχτηκα και σκέφτηκα, Θεέ μου, εμένανε κοιτάει
όμως εκείνη κοίταγε να βρει τον σερβιτόρο

Βοήθεια, Χριστιανοί, κοντεύω να φλιπάρω
εγώ για κείνη χάνομαι και κείνη ούτε με ξέρει
αχ, να 'μουνα αεράκι, καπνός από τσιγάρο
στα στήθια της να μπαίνω και κείνη ας μη με θέλει

Βοήθεια, Χριστιανοί, κοντεύω να φλιπάρω
ζηλεύω όποιον της μιλά και όποιον την κοιτάει
μα πιο πολύ ζηλεύω εκείνον π' αγαπάει

σαν τρέμει το κορμάκι της και σαν λιγοθυμάει

https://www.youtube.com/watch?v=wDFZFVAp3Yc


Πέθανε το κορίτσι-έμπνευση των αδελφών Κατσιμίχα
Το κορίτσι- πηγή έμπνευσης για το τραγούδι «Μια βραδιά στο Λούκι» των αδελφών Κατσιμίχα, έφυγε από τη ζωή. Το συγκινητικό αντίο του στιχουργού Αγγελου Σφακιανάκη

http://www.thetoc.gr/…/pethane-to-koritsi-empneusi-twn-adel…