Tsakthan Randomly - Politics 17

Το Σοσιαλιστικό φάσμα

•  Αυτοπροσδιορισμός των σοσιαλιστικών κομμάτων αρχικά ως κόμματα της εργατικής τάξης που αντιτίθενται στους αστικούς θεσμούς, οργανώνονται στη Διεθνή και απορρίπτουν ταυτόχρονα φιλελεύθερους και ριζοσπάστες.
•  Συνέπεια της ανάπτυξης των Σ.Κ. η μείωση έως ελαχιστοποίηση της δύναμης των Φιλελευθέρων Κομμάτων.
•  Αρχική πηγή δύναμης των Σ.Κ. ο ανατρεπτικός χαρακτήρας των προγραμματικών θέσεών τους μπροστά στα μοναρχικά καθεστώτα και τις αστικές δημοκρατίες των τελών του 19ου αιώνα.
•  Εξαρχής οι σοσιαλιστές εμφανίστηκαν διαιρεμένοι τόσο σε ιδεολογικο-προγραμματικό επίπεδο όσο και σε διεθνές-εθνικό:
•  Ουτοπικός κομμουνισμός (Πιερ Ζοζέφ Προυντόν, Γάλλος πολιτικός, μουτουαλιστής φιλόσοφος και σοσιαλιστής, μέλος του γαλλικού κοινοβουλίου, και ήταν ο πρώτος που αυτοχαρακτηρίστηκε αναρχικός)
•  Μεταρρυθμισμός (Louis Blanc, Γάλλος σοσιαλιστής που έγινε γνωστός για την θεωρία του περί  των ελεγχόμενων από τους εργάτες “κοινωνικών εργαστηρίων.” )
•  Επιστημονικός σοσιαλισμός – κομμουνιστικό μανιφέστο (Karl Marx, Friedrich Engels: άσκησαν κριτική στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας υπό τον Ferdinand Lasalle για εθνικισμό, κρατισμό και συμβιβασμό με το αστικό κράτος και στους αναρχικούς του Mikhail Alexandrovich Bakunin γιατί απορρίπτουν το κράτος χωρίς να εξετάσουν τους λόγους ανάδυσης και συντήρησής του).
•  Ρωσική επανάσταση 1917 και συγκρότηση Γ΄Διεθνούς επέφεραν μεγάλες διασπάσεις σε σοσιαλιστές-ρεφορμιστές και σε κομμουνιστές-επαναστάτες.
•  Οι διαφορές μεταξύ των σοσιαλιστικών κομμάτων είναι εξίσου έντονες και σε ότι αφορά στην οργάνωση και την κοινωνική σύνθεσή τους (Γερμανία Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα μαζικότατο και συνδεδεμένο με τα συνδικάτα, Γαλλία και Ιταλία σοσιαλιστικές κινήσεις διάσπαρτες ιδεολογικά και συνδικαλιστικά, Γαλλικά συνδικάτα αυτόνομα σε σχέση με το ΣΚ ενώ στη Βρετανία τα εργατικά συνδικάτα ίδρυσαν μαζί με άλλες οργανώσεις το Εργατικό Κόμμα στο οποία εκπροσωπούνταν ως σώμα και όχι ως άτομα).
•  Στις αρχές του 20ού αιώνα τα ΣΚ και τα ΚΚ ήταν τα περισσότερο προσδεμένα από όλα τα κόμματα σε μια ιδεολογία κι ένα πολιτικό πρόγραμμαοι διαμάχες, διασπάσεις και εξελίξεις ήταν πολύ εντονότερες.
•  Οι ανατοποθετήσεις και οι αναπροσαρμογές ήταν άπειρες. Σε γενικές γραμμές μπορούν να περιγραφούν ως εξής:
•  1. Οικονομία. Διαφορές από περίοδο σε περίοδο και από χώρα σε χώρα.
• Βρετανία. Άρθρο 4 καταστατικού προέβλεπε κρατικοποιήσεις μέσων παραγωγής. Μανιφέστο 1945 προέβλεπε εθνικοποιήσεις νευραλγικών τομέων βιομηχανίας. 1996 το Άρθρο 4 καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από τη λογική της συνέχισης της πολιτικής Thatcher με έμφαση στην ευελιξία των εργασιακών σχέσεων και τη συνεργασία δημοσίου-ιδιωτικού τομέα.
• Γερμανία. Το Σ/Δ κόμμα το 1959 με το Συνέδριο Bad-Godeberg αποκήρυξε τις μαρξιστικές καταβολές του και ενστερνίστηκε ως κεντρικά στοιχεία προγράμματος τον ελεύθερο ανταγωνισμό και την ιδιωτική πρωτοβουλία.
• Γαλλία. Τέλη δεκαετίας ’60, δημιουργείται το ΓΣΚ από τα ερείπια της παλιάς SFIO και από αριστερές ομάδες και λέσχες. Μόνο η αριστερή πτέρυγα επέμενε στη γραμμή των εθνικοποιήσεων τις οποίες ουσιαστικά επέβαλε το 1981-2 σε συνεργασία με το κυβερνητικό πλέον ΓΚΚ. 1983 ο Πρόεδρος Μιτεράν έκανε στροφή προς τη μικτή οικονομία και το 1984-5 έγιναν αρκετές ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων εταιρειών. 1985 στο συνέδριο της Τουλούζης το ΓΣΚ εξέφρασε την αντίθεσή του στον υπέρμετρο κρατικό παρεμβατισμό.
• Ιταλία. Οι σοσιαλιστές και οι πρώην κομμουνιστές στράφηκαν προοδευτικά και χωρίς ριζικές αλλαγές στην κατεύθυνση της μικτής οικονομίας λόγω της αναξιοπιστίας του κράτους της Χ/Δ των πελατειακών σχέσεων.
•  2. Η πρόσβαση στην εξουσία και η άσκησή της.
• - Σοσιαλιστές: Η πρόσβαση στην εξουσία περνά μέσα από τις εκλογικές διαδικασίες.
• - Κομμουνιστές: Ως Β΄Π.Π. οι εκλογές και το κοινοβούλιο αποτελούν απλώς μέσα στη διαδικασία ανατροπής των αστικών σχέσεων και για την συντριπτική πλειοψηφία τους η Σοβιετική Επανάσταση και η ΕΣΣΔ αποτελούσαν τα πρότυπά τους.
• - Τα δυτικά ΚΚ επηρεάστηκαν από την εμπειρία του ναζισμού και του φασισμού και συνέπηξαν τα Λαϊκά Μέτωπα στην Γαλλία και την Ισπανία. Επίσης η ΕΣΣΔ προωθούσε την πολιτική των λαϊκών μετώπων βλέποντας τους κινδύνους από τον υπέρμετρο στρατιωτικό επανεξοπλισμό της χιτλερικής Γερμανίας. Πόλεμος και αντίσταση ωθούν τα ΚΚ Γαλλίας και Ιταλίας στη συμμετοχή στις κυβερνήσεις ώστε να οικοδομήσουν νέους θεσμούς.
•  Η έναρξη του Ψυχρού Πολέμου οδήγησε τα ΚΚ στην αντιπολίτευση από την οποία εξήλθαν το μεν Γαλλικό ΚΚ το 1981, το δε Ιταλικό μετά το 1996 όταν πλέον είχε αποκομμουνιστικοποιηθεί και μετονομαστεί σε Δημοκρατικό Κόμμα της Αριστεράς (εξαιρείται η ιδιόμορφη περίοδο του «ιστορικού συμβιβασμού» της δεκαετίας του ’70 με στήριξη -χωρίς συμμετοχή- των κυβερνήσεων της Χ/Δ και των κεντροαριστερών συμμάχων της). Η στροφή του ΙΚΚ θα προξενήσει την αποχώρηση της αριστεράς πτέρυγας που μαζί με άλλες ομάδες της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς θα συγκροτήσουν την «Κομμουνιστική Επανίδρυση» (4-6%, σημαντική δύναμη στα κοινωνικά κινήματα και στα αυτόνομα συνδικάτα COBAS)
•  Η επάνοδος στην κυβέρνηση του ΓΚΚ έγινε με δυσμενείς όρους καθώς ήταν πλέον μικρότερο κόμμα από το Σ.Κ. προς το οποίο φυλλορροούσε. Αργότερα το ΓΚΚ έχασε ψήφους λαϊκών στρωμάτων που πέρασαν απ’ ευθείας στη δημαγωγική αγκαλιά του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου (Lepen). Πρόσφατα (προεδρικές εκλογές 2002) το ΓΚΚ έφτασε στο ναδίρ της εκλογικής δύναμής του (3,29% έναντι 6% και 4,3% των τροτσκιστών υποψηφίων).
•  Αντίθετα με τα κομμουνιστικά, τα σοσιαλδημοκρατικά και σοσιαλιστικά έγιναν κόμματα εξουσίας στη Δύση.
•  3. Διεθνισμός. Σοσιαλιστικά κόμματα πρωτοπόρησαν ιδρύοντας την εργατική Διεθνή (Λονδίνο 1864). 1889 ιδρύθηκε η Δεύτερη Διεθνής με την πεποίθηση πως «οι προλετάριοι δεν έχουνε πατρίδα» και πως «ο εθνικισμός είναι παράγωγο της αστικής ιδεολογίας». Η αντίληψη αυτή δοκιμάστηκε σκληρά στην πράξη με την διεξαγωγή του Α΄Π.Π. καθώς Γάλλοι, Βρετανοί και Βέλγοι σοσιαλιστές αρνήθηκαν να συνομιλήσουν με τους Γερμανούς ομοϊδεάτες τους. Διάσκεψη του Zimmerward (Ελβετία) χωρίς αποτέλεσμα-βάθεμα της διάσπασης των σοσιαλιστών που απέρριψαν την πρόταση του Λένιν για μετατροπή του πολέμου σε εμφύλιο και επανάσταση. Διάσπαση με ίδρυση Γ΄Διεθνούς (Κομμουνιστικής) που εξελίχθηκε ουσιαστικά σε υπερεθνική οργάνωση για την εξυπηρέτηση των Σοβιετικών συμφερόντων στο πεδίο της διεθνούς πολιτικής.
•  Η κατάπνιξη των εργατικών-λαϊκών εξεγέρσεων στο Α.Βερολίνο (1953), στην Ουγγαρία (1956), στην Τσεχοσλοβακία (Άνοιξη της Πράγας 1968), η Σινοσοβιετική ρήξη, η στρατιωτική επέμβαση στο Αφγανιστάν, η έκθεση Χρουστσώφ στο 22ο Συνέδριου του ΚΚΣΕ για την περίοδο του Σταλινισμού, η καταστολή του συνδικάτου «Αλληλεγγύη» στην Πολωνία (1981) και μια σειρά ακόμη γεγονότα που έδειχναν ότι το Σοβιετικό καθεστώς ήταν αντιδημοκρατικό και γραφειοκρατικό (κατ’ άλλους δεν ήταν καν σοσιαλιστικό) οδήγησαν στην μαζική έξοδο μελών από τα ΚΚ, στην προσπάθεια Γάλλων, Ιταλών, Ελλήνων και Ισπανών κομμουνιστών να συγκροτήσουν το «Ευρωκομμουνιστικό» ρεύμα χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Τέλος, η ενσωμάτωση πολλών ΚΚ στις δυτικές κοινωνίες είχαν ως αποτέλεσμα την στροφή χιλιάδων αριστερών στις οικολογικές οργανώσεις και στη συγκρότηση των νέων πολιτικών υποκειμένων της ελευθεριακής και ριζοσπαστικής αριστεράς.

Συνεχίζεται...


Θανάσης Τσακίρης




 Οι στίχοι
1996       
 
Στίχοι:   Κώστας Καρυωτάκης
Μουσική:   Ωχρά Σπειροχαίτη

 Ερμηνεία:  Ωχρά Σπειροχαίτη   

Δικά μου οι στίχοι απ’ το αίμα μου παιδιά
 μιλούνε μα τα λόγια σαν κομμάτια
 τα δίνω απ’ την ίδια μου την καρδιά
 σαν δάκρυα τους τα δίνω απ’ τα μάτια
 Πηγαίνουν με χαμόγελο πικρό
 αφού την ζωή ανιστορίζω τόσο
 ήλιο και μέρα κι ήλιο τους φορώ
 ζώνη να τα `χουν όταν θα νυχτώσω
 Το γέλιο τ’ απαλότερου σκοπού
 το πάθος μάταια χύνω του φλαούτου
 νιώθω ανίδεος ρήγας που
 έχασε την αγάπη του λαού του
 Και ρεύουνε και λιώνουν και ποτέ
 δεν παύουνε σιγά σιγά να κλαίνε
 Αλλού κοιτώντας διάβαινε θνητέ
 Λήθη το πλοίο σου φέρε μου να πλένε αιματηρής απεργίας στα Μεταλλεία της Σερίφου στις 21 Αυγούστου του 1916,
https://www.youtube.com/watch?v=iSug202oT58




ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

99 χρόνια από την αιματηρή απεργία στα Μεταλλεία της Σερίφου στις 21 Αυγούστου του 1916,