Tsakthan Daily 10/5/2018--Κράτος και Παγκοσμιοποίηση: Αίμα από τη βρύση θα κυλήσει

"Ο καλύτερος τρόπος για να ελέγξετε την αντιπολίτευση είναι να την καθοδηγήσετε οι ίδιοι."

- Βλαντιμίρ Λένιν

Μια άλλη μεγάλη τάση μαρξιστών θεωρητικών βλέπει πολύ διαφορετικά τα πράγματα σε σχέση με τους Χαλλαγουέι, Καστέλς και τους Νέγκρι και Χαρντ.  Η κριτική αυτή επικεντρώνεται αρχικά στη διαπίστωση πως από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 παρατηρείται μια εκπτώσευση της θεωρητικής συζήτησης για το κράτος που είχε φτάσει στα ανώτατα ποιοτικά ύψη με τη διαμάχη του Ν. Πουλαντζά με τον Ρ. Μίλιμπαντ. Τώρα πια ο καθένας επιλέγει τη γωνιά του απέχοντας από τη φτωχή συζήτηση και επιλέγει την ανάλυση επιμέρους κρατικών πολιτικών χωρίς αναφορές σε «μεγάλες θεωρίες» και «προτάγματα ριζοσπαστικής πολιτικής και κοινωνικής αλλαγής». Ως αποτέλεσμα υπήρξε πληθώρα αναλύσεων στο μικροεπίπεδο όπου ασκείται εξουσία, κυριαρχούν «τεχνολογίες εξουσίας», όπως η οικογένεια, η γλώσσα, οι διαπροσωπικές σχέσεις, η καταπιεσμένη επιθυμία κ.λ.π.  Στη δεκαετία του ’90 με την επικράτηση του όρου «παγκοσμιοποίηση» ανανεώθηκε το ενδιαφέρων πολλών ερευνητών για τη «νέα πολιτική οικονομία» και σε επόμενη φάση για τη θεωρία του κράτους. Μόνο που πολλοί ασχολήθηκαν με τη θεωρία του κράτους για να επιβάλουν την άποψη περί «τέλους του έθνους κράτους» ακόμη και από μαρξιστική σκοπιά, όπως είδαμε στην περίπτωση των Νέγκρι και Χαρντ. Στην καλύτερη περίπτωση δίνεται στο κράτος μια παράταση ζωής αλλά υπό κρίση, παρακμή και οπισθοχώρηση. Το επιχείρημα που αιτιολογούσε αυτή την άποψη ήταν ότι τα κράτη έχουν χάσει τον έλεγχο των εθνικών οικονομιών τους, των νομισμάτων τους, των επικρατειακών συνόρων τους, ακόμη και των πολιτισμών και των γλωσσών τους, καθώς οι μακροσκοπικές μορφές εξουσίες αλλάζουν κλίμακα και γίνεται παγκόσμιες: παγκόσμια αγορά, υπερεθνικές επιχειρήσεις, παγκοσμιοποιημένοι δίαυλοι επικοινωνίας.

Τι ρόλο έρχονται τελικά να παίξουν τα κράτη αυτά σύμφωνα με την τόσο επικριτική αυτή τάση; Κατ’ αρχάς, η βασική της θέση είναι ότι οι κύριοι φορείς της παγκοσμιοποίησης όσο και οι εγγυητές των πολιτικών και των υλικών όρων που είναι απαραίτητοι για την παγκόσμια κεφαλαιακή συσσώρευση. Όταν ο αριθμός των κρατών-μελών του ΟΗΕ από 51 που ήταν το 1945 ανεβαίνει σε 191 το 2002, αντιλαμβανόμαστε ότι ζούμε σε ένα κόσμο «που σήμερα είναι ένας κόσμος εθνών-κρατών όσο ποτέ», σύμφωνα με την Ellen Wood.  Μέσα στο πλαίσιο αυτό, ο Αμερικανικός ιμπεριαλισμός παίρνει μια νέα μορφή, αυτή της «παγκοσμιοποίησης». Ο νέος ιμπεριαλισμός χαρακτηρίζεται από την αδιαμεσολάβητη διείσδυση του κεφαλαίου των ΗΠΑ στους ξένους κοινωνικούς σχηματισμούς επιβάλλοντας αναδιάρθρωση των ιδεολογικών, οικονομικών και πολιτικών σχέσεων τόσο στο εσωτερικό τους όσο και των κρατών έναντι του νέου αμερικανικού «υπερκράτους». Έστω κι έτσι, τα έθνη-κράτη και οι ηγετικές πολιτικές ομάδες τους πατούν στο τεντωμένο σκοινί της ανταπόκρισης σε πιέσεις που ασκεί η ανάγκη της παγκόσμιας κεφαλαιακής συσσώρευσης από τη μια και της εθνικής νομιμοποίησης από την άλλη. Αυτό το τεντωμένο σκοινί γίνεται πιο χαλαρό για τις ηγετικές πολιτικές ομάδες με την αναδιάρθρωση του καπιταλιστικού κράτους στο εθνικό πλαίσιο, κάτι που λανθασμένα εκλαμβάνεται ως παρακμή και τέλος του κράτος.

Ο Bob Jessop θεωρεί ότι στο ΗΒ, στον Καναδά και άλλες ώρες που διέθεταν σχετικά ισχυρά κράτη πρόνοιας, εξαιτίας της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίηση που ενισχύει υπέρμετρα το παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο σε βάρος του έθνους-κράτους λαμβάνουν χώρα σοβαρές αλλαγές. Το κράτος αναδιπλώνεται και υποχωρεί από την πολιτική του κεϋνσιανού παρεμβατισμού και της κοινωνικής πρόνοιας και προωθεί το Σουμπετεριανό κράτος εργασίας (from welfare to workfare), που δίνει προτεραιότητα στο «άδειασμα» του προνοιακού φορτίου του κράτους (hollowing out the state), στην ιδιωτικοποίηση των πάσης φύσεως δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών από τον τομέα της εκπαίδευσης και τον τομέα της υγείας ως την ενέργεια και τις φυλακές, στην ευελιξία της εργασίας και την δομική ανταγωνιστικότητα. Για την επίτευξη αυτών των στόχων ενισχύονται εκ νέου οι εγχώριοι κατασταλτικοί μηχανισμοί του κράτους, με αποτέλεσμα να γίνεται λόγο για το «κράτος-φυλακή» που από τη μια χρησιμεύει για την άμεση καταστολή των κοινωνικών κινητοποιήσεων (ποινικοποίηση διαδηλώσεων και άλλων κοινωννικοκινηματικών μορφών αντίστασης, εξώθηση ολόκληρων πληθυσμιακών ομάδων στην παρανομία και στη φυλακή, π.χ. αφροαμερικάνικη νεολαία) και από την άλλη για την προώθηση και προστασία των συμφερόντων των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων με τις αστυνομικού (π.χ. στη Γιουγκοσλαβία) και κατακτητικού χαρακτήρα επιχειρήσεις του στρατιωτικού σκέλους του ΝΑΤΟ ή του συνασπισμού δυνάμεων γύρω από τις ΗΠΑ (π.χ. εισβολή και κατοχή του Ιράκ).

Barrow C. (2005) “The Return of the State: Globalization, State Theory, and the New Imperialism,” New Political Science. 27:2, 123-145.

Lyotard J-F. (1984) The Postmodern Condition: A Report on Knowledge. Minneapolis, MI: University of Minnesota Press,

Foucault M. (1972) The Archaeology of Knowledge and the Discourse on Language. New York: Harper and Row. 

Foucault M. (1980) The History of Sexuality.Vol.1.An Introduction. New York, NY: Vintage Books.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ

Το αμίλητο νερό - 2006              

             

Στίχοι:   B.D Foxmoor

Μουσική:   B.D Foxmoοr

ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Active Member                     

Ήπια τ’ αμίλητο νερό

να ξεδιψάσω να χαρώ

κι άμα μπορώ να μη σας πω

για όσα γραμμένα στο βυθό βρήκα …

βρήκα και μπερδεμένα φύκια, μια πνιγμένη αλήθεια

και μια νεράιδα αθάνατη που ολάκερη την ήπια.

Κοίτα, δεν είναι απλό το θέμα ούτε είναι παραμύθι·

θα τα πάρει το ποτάμι άμα θα μείνουν στίχοι.

Τύχη δεν έχει μεγάλη το θέμα, αφού έχει μπει στ’ αυλάκι,

παλιά ήταν σύννεφο, βροχή, τώρα νερό νεράκι

που ανηφορίζει το χώμα σ’ όποιου πληρώνει το στόμα

ένα πετρέλαιο για τη δίψα δίχως χρώμα.

Μας το χουν κάνει γαργάρα γουλιά και μόκο

αν ξεπεράσεις τα λίτρα, ζητάνε τόκο στον τόκο,

με μετρήσεις για τα λάθη της φύσης σε ποσοστά

φιλανθρωπούν, προειδοποιούν και φλυαρούν σχετικά

πως το νερό μας τελειώνει κι έτσι το μέλλον ματώνει.

Μόνο αν πληρώνεις κάτι, λέει, το εκτιμάς· πάει και σώνει!

Γι’ αυτό, εμπόροι και τεχνοκράτες έχουν λύση:

αίμα από τη βρύση θα κυλήσει.

Ήπια τ’ αμίλητο νερό

μια εσύ και μια εγώ (ήπια κι εγώ…)

χόρεψα της βροχής χορό (και στον καιρό…)

και τα φορτώνω στον καιρό (όλα τα φορτώνω)

Κερνάν τ’ αμίλητο νερό

που δεν μπορώ να μη το πιω,

θα ‘ναι της δίψας μου γραφτό

αν σε μια κουταλιά πνιγώ (τίποτα δε σώνω)

Κερνάν τ’ αμίλητο νερό σε μπάνικο μπουκάλι

εμφιαλωμένο το μέλλον μας χωρά σε φιάλη

κι είναι κομπίνα μεγάλη, ας μη το λέμε ανοιχτά,

ψιλά τα γράμματα, μα κάνει καλό στα νεφρά.

Είν’ το φετίχ του αθλητή και κάθε καταναλωτή,

για αδυνάτισμα fitness και με τη μόδα ασορτί,

προλαμβάνει ρυτίδες, τσεκαρισμένο.

Κάτι θα ξέρουν κι οι παπάδες το πουλάν αγιασμένο.

Στο μεταξύ, το κάθε τι ώσπου να μπει στο ράφι

πρέπει απ’ τ’ αμίλητο νερό τόνοι να πάνε στράφι.

Για κάθε αμάξι, κάθε μικροτσίπ, κάθε μπλουζάκι,

χρειάστηκε όλο το νερό απ’ το Ζαγόρι ως το Λουτράκι.

Παραπέρα, στου τρίτου κόσμου τ’ άδειο σκουτέλι

εκεί που ζουν και της δικιάς μας δίψας οι αγγέλοι,

επικαλούνται μόνιμα την ξηρασία·

λεηλασία, των πλουσίων ευαισθησία.

https://www.youtube.com/watch?v=v3jEdjB04Dw

ΕΞΟΔΟΣ

Η Ενοχή του Κένεντι

Chappaquiddick

του Τζον Κάραν

Ενα ξεχασμένο σκάνδαλο με τον νεότερο εκ των αδελφών Κένεντι δραματοποιείται ως σχόλιο και υπενθύμιση των πληγών της πολιτικής οικογενειοκρατίας.

ΕΝΤΟΣ

Cosmote Cinema 1

23:00    Η μεγάλη υπόσχεση

Δραματική 2016 | Έγχρ. | Διάρκεια: 133'

Ισπανο-αμερικανική ταινία, σκηνοθεσία Τέρι Τζορτζ με τους: Όσκαρ Άιζακ, Σαρλότ Λε Μπον, Κρίστιαν Μπέιλ, Σορέ Αγκντάσλου

Το 1914 ο νεαρός Αρμένης Μίκαελ Μπογκοσιάν φτάνει στην Κωνσταντινούπολη για να σπουδάσει στην Ιατρική. Εκεί θα γνωρίσει την όμορφη Άννα, σύντροφο ενός Αμερικανού φωτορεπόρτερ, την οποία ερωτεύεται. Τότε όμως θα ξεσπάσει ο Μεγάλος Πόλεμος και η καταρρέουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία θα ξεκινήσει τις απηνείς διώξεις εναντίον των Αρμενίων.