Tsakthan Randomly - Politics 20

                                 

ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Συγκριτική πολιτική ανάλυση

Προβαίνουμε σε συγκριτική ανάλυση των πολιτικών συστημάτων γιατί:

-          Η ταξινόμηση και η σύγκριση των καθεστώτων μας βοηθάει να «κατανοούμε» την πολιτική ζωή και την κυβέρνηση.

-          Όταν λέμε «κατανόηση» και όχι «εξήγηση» εννοούμε ότι δεν μπορούμε στις κοινωνικές επιστήμες να εξηγήσουμε τίποτα με τον τρόπο των φυσικών επιστημών.

-          Δεν μπορούμε να κάνουμε πειράματα για να βγάλουμε συμπεράσματα και μάλιστα οριστικά. Δεν μπορούμε ούτε μια διαδήλωση να στήσουμε ως πείραμα ούτε να γυρίσουμε πίσω στο χρόνο και να αναπαραστήσουμε τα γεγονότα αλλάζοντας, προσθέτοντας ή αφαιρώντας παράγοντες και παραμέτρους. 

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ;

Α) ΑΡΧΑΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

1. Αριστοτέλης

Μέσα από την ανάλυση των πολιτικών συστημάτων εκατοντάδων κρατών-πόλεων του τότε γνωστού κόσμου ο Αριστοτέλης κατέληξε σε μια τυπολογία 6 συστημάτων. Η βάση της εξέτασής του ήταν τα παρακάτω ερωτήματα:

•                     Ποιος θα κυβερνά και με ποιο σκοπό;

•                     Πόσες και ποιες εξουσίες θα έχει ο άρχοντας;

•                     Θα είναι ένας ο άρχοντας ή πολλοί;

Έτσι ο Αριστοτέλης θεωρεί ότι υπάρχουν τα εξής πολιτεύματα:

Πολίτευμα	Παρέκβαση
Μοναρχία (κυβερνά ένας σε όφελος όλων)	Τυραννία (κυβερνά ένας σε όφελός του
Αριστοκρατία (κυβερνούν λίγοι σε όφελος όλων)	Ολιγαρχία (κυβερνούν λίγοι σε δικό τους όφελος
Πολιτεία (κυβερνούν πολλοί σε όφελος όλων)	Δημοκρατία (κυβερνούν πολλοί σε όφελός τους)

Ας δούμε δύο παραδείγματα διαφορετικών συστημάτων:

Α) Κέλτικη αυτοκρατορία. Στο απόγειο της δύναμής της βρέθηκε κατά τον 7^ο αιώνα π.Χ. Δεν ήταν σύνθετες οι  δομές της αυτοκρατορίας. Οι περισσότεροι ταξίδευαν με τις φυλές τους. Συνδέονταν χαλαρά στο πλαίσιο της αυτοκρατορίας και είχαν λίγους βασιλιάδες. Οι φυλές ενώνονταν κυρίως στις πολεμικές συγκρούσεις  Ελάχιστες ήταν οι πολιτικές θέσεις εξουσίας. Ο βασικός ρόλος ήταν αυτό του «Πολέμαρχου» και ακολουθείτο από τον Δρυίδη που είναι ανάλογος του ιερέα αλλά έχει πρόσθετα καθήκοντα (γιατρός, λόγιος κ.ά). Από αυτό το σημείο και κάτω είναι οι πολίτες που αποτελούσαν την εργατική αλλά κυρίως την αγροτική τάξη της αυτοκρατορίας. Αντίθετα με τα άλλα αρχαία πολιτικά συστήματα στη Κέλτικη αυτοκρατορία οι γυναίκες ήταν ισότιμες με τους άνδρες και μπορούσαν να παίρνουν μέρος τόσο στον πόλεμο όσο και στα ειρηνικά πολιτικά πράγματα αναλαμβάνοντας καθήκοντα και «Δρυίδη» και «Πολέμαρχου».

Β) Μάγια. Οι αρχαίοι Μάγια δεν οργανώθηκαν σε αυτοκρατορία. Αντιθέτως, ήταν διαιρεμένοι  σε πολλά κράτη που το καθένα είχε τη δική του κυβέρνηση και το βασιλιά του. Μερικά κράτη ήταν εντελώς ανεξάρτητα ενώ άλλα υπάγονταν σε μεγαλύτερες κυβερνήσεις αλλά όλα συνδέονταν μεταξύ τους με το εμπόριο, πολιτικές συμμαχίες, παρόμοιες ιδεολογικές τάσεις και τελετουργίες. Ο βασιλιάς αποκαλείτο «Αχό». Οι κυβερνήτες («Μπατάμπ») των μικρών πόλεων είχαν κοινωνικά, θρησκευτικά και στρατιωτικά καθήκοντα. Ήταν άμισθοι λειτουργοί  και είχαν τη εξουσία να προεδρεύουν στα τοπικά συμβούλια αξιωματούχων. Κάτω από αυτούς υπήρχε ένα στρώμα αξιωματούχων (Αχ Κουλελούμπ) που ήταν υπεύθυνοι για την υλοποίηση των αποφάσεων. Στο κατώτερο σημείο της ιεραρχίας των αξιωματούχων ήταν οι Τουπίλες που ήταν υπεύθυνοι για την μη διατάραξη της κοινωνικής γαλήνης και ειρήνης. Κάτω από τον βασιλιά ήταν δύο ομάδες ευγενών, οι  Αχ Κινούμπ που ήταν ο Κλήρος και οι Αλμεχενόμπ που ήταν σπουδαίοι πολεμιστές και πλούσιοι αγρότες. Ο κλήρος επηρέαζε και συμμετείχε στην κυβέρνηση λόγω του ελέγχου των πληροφοριών και της παροχής συμβουλών και προγνώσεων.

Ο ίδιος ο Αριστοτέλης με βάση την αρχή της μεσότητας που διατύπωσε πρόκρινε ένα «μεικτό πολίτευμα» μεταξύ αριστοκρατίας και δημοκρατίας με κυβέρνηση στα χέρια των «μεσαίων τάξεων». Ο Αριστοτελικός στοχασμός κυρίαρχος στο Μεσαίωνα και την Αναγέννηση επηρέασε στοχαστές όπως ο Τομας Χομπς και ο Ζαν Μποντέν που στη βάση της αρχής της «κυριαρχίας» προέκριναν το «απολυταρχικό κράτος». Κι ενώ ο Χομπς δεσμεύει με το «Κοινωνικό συμβόλαιο» τον Κυρίαρχο, ο Μποντέν θεωρεί ότι ο Κυρίαρχος θέτει τους νόμους αλλά δεν δεσμεύεται από αυτούς και ότι πρέπει να εκχωρείται σε ένα μόνο πρόσωπο η αδιαίρετη κυριαρχία.

---

[1] Popper Karl (20020 [1934] The Logic of Scientific Discovery.  London, UK: Routledge Classics.

Συνεχίζεται...


Θανάσης Τσακίρης

Μια βραδιά στο λούκι

Στίχοι: Χάρης Κατσιμίχας
Μουσική: Χάρης Κατσιμίχας

Στίχοι:
Προχτές εκεί που τα 'πινα με κάποιο κολλητό μου
κοιτώ και βλέπω πίσω μου δυο μάτια δυο ματάκια
γυρίζω στον δικό μου, ο τύπος μου, Νικόλα
και μένα, μ' απαντάει, και εκεί αρχίσαν όλα

Εγώ αυτοσυγκεντρώθηκα για να την μαγνητίσω
αυτά είναι κόλπα ζόρικα που κάνουν στην Ινδία
αλήθεια σας το λέω, απότυχα τελείως
δε μου 'δινε καμία, μα καμία σημασία.

Όπως καταλαβαίνετε δε μ' έπαιρνε καθόλου
αλλά εξακολούθησα ερήμην να κοιτάω
ο φίλος μου εγκρίνιαζε, βρε Χάρη, σου μιλάω
για πες μου, σε κοιτάει; καθόλου τ' απαντάω

Σε μια στιγμή το βλέμμα της πλανήθηκε στο χώρο
κι απάνω μου σταμάτησε σαν κάτι να ζητούσε
ταράχτηκα και σκέφτηκα, Θεέ μου, εμένανε κοιτάει
όμως εκείνη κοίταγε να βρει τον σερβιτόρο

Βοήθεια, Χριστιανοί, κοντεύω να φλιπάρω
εγώ για κείνη χάνομαι και κείνη ούτε με ξέρει
αχ, να 'μουνα αεράκι, καπνός από τσιγάρο
στα στήθια της να μπαίνω και κείνη ας μη με θέλει

Βοήθεια, Χριστιανοί, κοντεύω να φλιπάρω
ζηλεύω όποιον της μιλά και όποιον την κοιτάει
μα πιο πολύ ζηλεύω εκείνον π' αγαπάει

σαν τρέμει το κορμάκι της και σαν λιγοθυμάει

https://www.youtube.com/watch?v=wDFZFVAp3Yc


Πέθανε το κορίτσι-έμπνευση των αδελφών Κατσιμίχα
Το κορίτσι- πηγή έμπνευσης για το τραγούδι «Μια βραδιά στο Λούκι» των αδελφών Κατσιμίχα, έφυγε από τη ζωή. Το συγκινητικό αντίο του στιχουργού Αγγελου Σφακιανάκη

http://www.thetoc.gr/…/pethane-to-koritsi-empneusi-twn-adel…

Tsakthan Randomly - Politics 19

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ΔΟΜΗ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ

 

-Από τυπική άποψη: Σύστημα είναι κάθε σύνολο στοιχείων ανάμεσα στα οποία ή στα χαρακτηριστικά τους υφίστανται σχέσεις. Μερικό (υπο)σύστημα είναι κάθε υποσύνολο σχέσεων ανάμεσα σε στοιχεία του ευρύτερου περιέχοντος συστήματος.

 

-Δομή: Συνίσταται στα βασικά υποδείγματα των στοιχείων του (ή των ιδιοτήτων των στοιχείων) και των σχέσεών τους. Δομές είναι το κοινοβούλιο, η γραφειοκρατία, οι διοικητικές υπηρεσίες και τα δικαστήρια.

-Λειτουργία: Επίδραση ενός στοιχείου του συστήματος ως συμβολή στη διατήρηση της υπόστασης, στην προσαρμογή στο περιβάλλον, στην επίτευξη των στόχων του συστήματος. Οι δομές εκτελούν λειτουργίες που με τη σειρά τους καθιστούν την κυβέρνηση ικανή να χαράζει, να εφαρμόζει και να ενισχύει τις πολιτικές της. Οι πολιτικές αντανακλούν τους στόχους και οι υπηρεσίες παρέχουν τα μέσα. 

Οι λειτουργίες διακρίνονται σε:

Ø   Έκδηλες

Ø   Λανθάνουσες

Οργάνωση:

*Από άποψη περιεχομένου είναι σύστημα πράξεων προσαρμοσμένων σε ένα σκοπό ή καθήκον.

**Από τυπική άποψη είναι η πραγματοποίηση ενός ορισμένου συνόλου σχέσεων από το συνολικό χώρο των συμβάντων.

Πολιτικό σύστημα (David Easton[1]

Στενός ορισμός (παραδοσιακή νομική-συνταγματική έννοια)	Το σύνολο των τυπικών νομικών θεσμών που συγκροτούν μια «κυβέρνηση» ή «ένα κράτος».
Ευρύς ορισμός	Οι πραγματικές αλλά και οι καθορισμένες μορφές πολιτικής συμπεριφοράς. Η πραγματική λειτουργία του κράτους.
Ευρύτερος ορισμός	Ένα σύνολο «διαδικασιών αλληλεπίδρασης» ή ένα υποσύνολο του κοινωνικού συστήματος που αλληλεπιδρά με άλλα μη πολιτικά συστήματα (π.χ. το οικονομικό σύστημα).

Συνεπώς, πολιτικό σύστημα (ή καθεστώς) είναι:

-  Έννοια που αναφέρεται σε σχέσεις, διαδικασίες, και θεσμούς που συγκροτούν ένα πολιτικό σύμπαν, δηλαδή εκτός από τους κυβερνητικούς μηχανισμούς και τους θεσμούς του κράτους αναφέρεται  αλλά και τις δομές και διαδικασίες μέσω των οποίων αυτοί οι θεσμοί αλληλεπιδρούν με την ευρύτερη κοινωνία.

-  Κάθε ξεχωριστό πολιτικό σύστημα (κάθε χωρική ενότητα) αποτελείται από προερχόμενες από την κοινωνία εισροές (inputs) προς τους επίσημους θεσμούς της κυβέρνησης, οι οποίες εμφανίζονται με τις μορφές της υποστήριξης ή κριτικής της «κοινής γνώμης», των δραστηριοτήτων «ομάδων πίεσης», «κοινωνικών κινημάτων» που προβάλλουν αιτήματα κ.ο.κ.

-  Οι θεσμοί της κυβέρνησης επεξεργάζονται αυτές τις εισροές και παράγουν «εκροές» (outputs) με τη μορφή νόμων, εφαρμοστέων πολιτικών, ακόμη και με τη μορφή κανόνων, προτύπων και αξιών.

 

Ένα τέτοιο σύστημα είναι υποσύστημα του γενικότερου κοινωνικού συστήματος και είναι πολιτικό γιατί οι εσωτερικές σχέσεις του αφορούν την διανομή της εξουσίας , του πλούτου και των πόρων μιας κοινωνίας. Έτσι τα πολιτικά καθεστώτα τα χαρακτηρίζει τόσο η οργάνωση της οικονομικής ζωής όσο και οι κυβερνητικές λειτουργίες μέσω των οποίων ασκούνται.  

 

Η κριτική που έχει ασκηθεί στη θεωρία των συστημάτων στην πολιτική επιστήμη αφορά αρκετές πτυχές τόσο τις εξηγητικές όσο και τις μεθοδολογικές δυνατότητες. Από τη μια θεωρείται ως συντηρητική θεωρία καθ’ όσον ότι ασχολείται με την σταθερότητα των συστημάτων και δεν ερευνάται η μεταρρύθμιση, την αλλαγή και την επανάσταση εναντίον του συστήματος. Από την άλλη ασκείται κριτική στο ότι δεν είναι θεωρία που αφήνει χώρο για την «διαψευσιμότητά» της. Αυτή η κριτική σχετίζεται με την άποψη του  Karl Popper o οποίος τόνισε ότι η επιστημονική μέθοδος είναι αυτή που είναι ανοιχτή στη δυνατότητα διάψευσης μιας προσωρινής υπόθεσης (“conjectures”).[2]                                     

 

---

[1] Ο David Easton ήταν Αμερικανός πολιτικός επιστήμονας γεννημένος στο Οντάριο του Καναδά. Ακολούθησε σπουδές πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. Το 1947 πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο  Harvard όπου από το 1944 δίδασκε ως ειδικός επιστήμονας. Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο από το 1947 ως το 1982 και εδραιώθηκε ως ένας από πιο διακεκριμένους πολιτικούς επιστήμονες της εποχής  του.  Το 1981 εντάχθηκε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Irvine στο Τμήμα Πολιτικής και Κοινωνίας όπου δίδαξε ως to 1997.  Διετέλεσε πρόεδρος της Αμερικανικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης (1968-1969) και αντιπρόεδρος στο Πανεπιστήμιο Καλαμαζού και στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, καθώς σε μια σειρά επιστημονικών και κοινωνικο-πολιτικών φορέων στις ΗΠΑ και στον Καναδά.

Η επαγγελματική φήμη του έχει γερή βάση.  Από το σύνολο της βιβλιογραφίας του ξεχωρίζουν 13 βιβλία και 70 άρθρα που μεταφράστηκαν σε άλλες γλώσσες και επανεκδόθηκαν πολλές φορές. Ήταν πρωτοπόρος στο ρεύμα του συμπεριφορισμού στην πολιτική επιστήμη που ήταν επαναστατικό για τα δεδομένα της εποχής.

Διατύπωσε τον πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο στο πεδίο της πολιτικής επιστήμης ορισμό της πολιτικής ως εξαναγκαστική κατανομή των αξιών στην κοινωνία. Είναι γνωστός για την εφαρμογή της θεωρίας των συστημάτων στη μελέτη της πολιτικής επιστήμης.

Διατύπωσε την εικόνα του πολιτικού συστήματος ως τον τρόπο λήψης πολιτικών αποφάσεων με πέντε έννοιες-κλειδιά που το απαρτίζουν: εισροή (input),  μετατροπή, εκροή (output), ανατροφοδότηση (feedback) και περιβάλλον.

Ως συμπεριφοριστής ο Easton επιδίωκε να αποκτήσει τον έλεγχο  μεγάλου αριθμού ποσοτικών και πολιτικών δεδομένων που παράγονταν από τις έρευνες των κοινωνικών επιστημών στη διάρκεια της δεκαετίας 1950-1960 και προσπαθούσε να τα οργανώσει σε ένα θεωρητικό πλαίσιο.  Κατ’ αυτόν, οι πολιτικές έρευνες πρέπει να παράγουν αξιόπιστη και οικουμενική γνώση αναφορικά με τα κοινωνικά φαινόμενα ώστε να συγκροτηθεί μια «γενική θεωρία» πολιτικής επιστήμης. Αυτή η θεωρία θα αποτελούσε ένα αφαιρετικό σχήμα σκέψης το οποίο θα συνέβαλε στη διατύπωση ορισμένων προτάσεων ως αξιώματα και παραδοχές που θα αποτελέσουν ένα ολόκληρο σώμα εμπειρικώς έγκυρων γενικεύσεων και που θα μπορούσαν να συναχθούν κατά φθίνουσα σειρά προσδιορισιμότητας και να προσφέρουν προβλέψιμες αιτιώδεις εξηγήσεις της πολιτικής συμπεριφοράς. Επιλεγμένη βιβλιογραφία του David Easton:

1951, “The Decline of Modern Political Theory”, in Journal of Politics 13.

1953, The Political System. An Inquiry into the State of Political Science, New York: Knopf.

1957, “An Approach to the Analysis of Political Systems”, in World Politics 9.

1965, A Framework for Political Analysis, Englewood Cliffs: Prentice-Hall.

1965, A Systems Analysis of Political Life, New York: Wiley.

[2] Popper Karl (2002 [1934] The Logic of Scientific Discovery.  London, UK: Routledge Classics.

 

Συνεχίζεται ...

 

Θανάσης Τσακίρης

 

 

Επιστροφή στο Ρέθυμνο 

 1999      

 Στίχοι:   Γιώργος Σταυριανός

Μουσική:   Γιώργος Σταυριανός

΅Ερμηνεία: Κάτια Δανδουλάκη  

Ρέθυμνο, καλοκαίρι του 1992:
Η πόλη αργοξυπνούσε, έτσι καθώς ανηφόριζα από την παραλία.
Περπάταγες ακριβώς δίπλα μου κι αυθόρμητα σου είπα “καλημέρα”.
Μακριά, το πρώτο φως έσκαγε στη βουνοκορφή
 κι ο ουρανός δεν είχε ίχνος σύννεφο.

Βιέννη, Χριστούγεννα του 1991:
Στη Rauenstraße ο ουρανός είχε σχεδόν καθίσει πάνω στα σπίτια,
λίγο πριν αρχίσει να διαλύεται σε κομμάτια
 που έπεφταν επάνω μου και με κατάπιναν.
Πάει ώρα που σε κυνηγούσα από γωνία σε γωνία,
μέσα στην αδηφάγα λαιμαργία της πόλης που μ’ εξαφάνιζε.
Ανάμεσα στα δαιδαλώδη της σχήματα, τις γωνίες και τις τεθλασμένες,
το μόνο που δεν είχε σχήμα ήταν ο ουρανός.

Μόναχο, πρωτοχρονιά του 1992:
Πελώριες οι σάλπιγγες αντηχούσανε στην κεντρική πλατεία,
κάτω από έναν καθαρό, αλλά παγωμένο ουρανό.
Το μάτι μου σε πήρε ανάμεσα στο πλήθος,
αλλά τα πόδια μου ήταν βαριά, από την κούραση και την ορθοστασία.
Σε λίγο είχες χαθεί.

Σκόπελος, καλοκαίρι του 1990:
Θάλασσα και ουρανός είχανε γίνει ένα.
Ο ήλιος βυθιζότανε στην άκρη ενός γαλάζιου τοπίου
 κι εγώ ονειρευόμουνα τη λεωφόρο του φεγγαριού.

Νανσί, φθινόπωρο του 1991:
Ποιος θα περίμενε ποτέ να βρεθεί σ’ ένα δρόμο,
που να ονομάζεται `Οδός της Ερημιάς μου `;
Η προοπτική του χανότανε στον ουρανό.
Έμεινα εκεί ώρα πολλή, χωρίς να περιμένω απολύτως τίποτα.

Ρέθυμνο, τέλη καλοκαιριού 1992:
Ξαναγυρίζω. Δεν είχα άλλη επιλογή.
Πάντα θα ξαναγυρίζω.
Δεν είναι απλά ένας τόπος όπου πηγαίνεις, αλλά απ’ όπου επιστρέφεις.
Με τα μάτια γεμάτα ουρανό.
Μόνο ουρανό. Τίποτ’ άλλο από έναν βαθύ, καταγάλανο και καθαρό ουρανό.
Και κατάλαβα πως αυτός ο ίδιος ο ουρανός, θα μ’ ακολουθούσε για πάντα…

 

https://www.youtube.com/watch?v=IldzstAPrnc

 

 

 

Tsakthan Randomly - Politics 18

ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Τα κύρια ζητήματα που αναδεικνύονται όταν προσπαθούμε να κατανοήσουμε τη μορφή του πολιτικού συστήματος μιας χώρας και να το συγκρίνουμε με αυτό μιας άλλης χώρας ή πολλών χωρών είναι τα εξής;

1.      Ποια είναι η διαφορά μεταξύ κυβερνήσεων, πολιτικών συστημάτων και καθεστώτων;

2.      Ποιο σκοπό εξυπηρετεί η ταξινόμηση των κυβερνητικών συστημάτων;

3.      Με ποια λογική ταξινομούνται και πρέπει να ταξινομούνται τα καθεστώτα;

4.      Ποια είναι τα σημαντικότερα καθεστώτα του σύγχρονου κόσμου;

Ας επισκεφτούμε τις έννοιες που είναι τα "εργαλεία" με τα οποία σκεφτόμαστε, ασκούμε κριτική, επιχειρηματολογούμε, εξηγούμε και αναλύουμε:

1.                  Συλλογική δράση. Σύμφωνα με τον  Max Weber, η λέξη «δράση» εκφράζει «κάθε ανθρώπινη συμπεριφορά όταν και στο μέτρο που το δρων άτομο της προσδίδει μια υποκειμενική σημασία»˙ αυτή η «δράση» (ανοιχτή, εσωτερική, υποκειμενική, θετική παρέμβαση ή αποχή-αδράνεια) είναι κοινωνική «στο μέτρο που το δρων άτομο (ή άτομα) λαμβάνει υπόψη τη συμπεριφορά των άλλων και, ως εκ τούτου, αποκτά προσανατολισμό».[1] «Συλλογική δράση» είναι η έκφραση μιας ομάδας ανθρώπων με ενιαία φωνή˙ είναι, δηλαδή, μια μέθοδος αντιμετώπισης προβλημάτων. Με άλλα λόγια, η συλλογική δράση μπορεί να γίνει κατανοητή ως το αποτέλεσμα της συγκρότησης ενός συλλογικού ορισμού μιας κατάστασης. Αυτός ο ορισμός περιλαμβάνει στοιχεία της κοινής νοητικής πεποίθησης (ποια γεγονότα αναγνωρίζονται από κοινού ως πραγματικά και σχετικά), συναισθηματικούς παράγοντες (όπως η ματαίωση των προσωπικών αναγκών) και το δεσπόζον κίνητρο των συμμετεχόντων στη δράση.[2]

2.                  Πολιτική (Politics).Είναι «πεδίο πάλης και ανταγωνιστικής δραστηριότητας για την επίλυση γενικής εμβέλειας διαφορών ενώ «πολιτική» (policy) είναι «συγκεκριμένη πρόταση αντιμετώπισης συγκεκριμένων θεμάτων». Ουσιαστικά Πολιτική είναι διαδικασία λήψης δεσμευτικών συλλογικών αποφάσεων

3.                  Κράτος. Κεντρική πολιτική αρχή είναι το κράτος, που κατέχει, σύμφωνα με τον Βέμπερ, το μονοπώλιο της έννομης βίας. Έτσι, ορίζει το κράτος ως την «κοινότητα των ανθρώπων η οποία αξιώνει (αποτελεσματικά) το μονοπώλιο στη χρήση της νόμιμης φυσικής βίας μέσα σε ένα ορισμένο έδαφος». Σύμφωνα με τη «λειτουργική προσέγγιση» το κράτος επιτελεί τέσσερες λειτουργίες:

-          Κεντρικός σχεδιασμός και διαχείρισης.

-          Επιβολή των κανόνων.

-          Διαμεσολάβηση ανάμεσα σε αντικρουόμενα συμφέροντα.

-          Προστασία από τις άλλες κοινωνίες.

Ο ιστορικός κοινωνιολόγος Charles Tilly τόνισε πως βασικός λόγος ύπαρξης του κράτους είναι η προετοιμασία και η διεξαγωγής του πολέμου. [3]

H «θεωρία των συγκρούσεων» για το κράτος αφορά τη θέση ότι αυτό είναι ένα μέσο που χρησιμοποιείται από κυρίαρχες κοινωνικές ομάδες με στόχο την επιβολή στις υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες των αξιών τους και τη διαστρωμάτωση που τις συμφέρει. Επομένως, το κράτος είναι όργανο βίας, καταστολής και καταπίεσης. Το κράτος πρωτοεμφανίστηκε στην ιστορία με την έναρξη της παραγωγής του κοινωνικού πλεονάσματος και τη χρήση της αστυνομικής εξουσίας του επιβάλλει την ανισοκατανομή κοινωνικών επιβραβεύσεων και υλικών ανταμοιβών και με τον τρόπο αυτό συμβάλλει στη διαιώνιση των προνομιούχων ελίτ. Ένα ισχυρό κράτος συχνά υπερβαίνει τα όρια της δικής επικράτειας και κυριαρχεί σε άλλες κοινωνίες και λαούς.

Όμως συγκρούσεις συναντάμε στο εσωτερικό της «σχολής των συγκρούσεων», ιδιαίτερα μεταξύ Μαρξιστών.

-          Ινστρουμενταλισμός (εργαλειακή προσέγγιση). Οι θεωρητικοί αυτοί ερμηνεύουν κυριολεκτικά το ρητό του Κομμουνιστικού Μανιφέστου των Κ. Μαρξ και Φρ. Ένγκελς πως στο σύγχρονο κράτος  η εξουσία δεν είναι παρά μια επιτροπή διαχείρισης των συλλογικών υποθέσεων για λογαριασμό της αστικής τάξης.[4] Άρα το κράτος εξισώνεται με ένα απλό εργαλείο στα χέρια της τάξης των κεφαλαιοκρατών. Η οικονομική εξουσία πηγάζει από την κατοχή ή τον έλεγχο των μέσων παραγωγής και μετασχηματίζεται σε πολιτική ισχύ που επιτυγχάνεται μέσω της δράσης ομάδων πίεσης, της χρηματοδότησης ή της ίδρυσης πολιτικών κομμάτων, των γάμων των μελών της αστικής τάξης, της διαφθοράς δικαστικών λειτουργών και λοιπών σωμάτων από τις επιχειρήσεις.[5]

-          Στρουκτουραλισμός (δομική θεωρία). Ο κρατικός μηχανισμός διαθέτει «σχετική αυτονομία» από την τάξη. Αποτελεί οντότητα που έχει τα δικά της συμφέροντα και δυνάμεις που επηρεάζουν την κοινωνία. Η συνεχής ταξική πάλη ανάμεσα στην αστική και στην εργατική τάξη σε συνδυασμό με τις εναλλαγές των περιόδων οικονομικής ανάπτυξης και ύφεσης αλλά και τις συγκρούσεις στο εσωτερικό των επιχειρηματικών ομίλων και των διαφόρων μερίδων και στρωμάτων της αστικής τάξης περιορίζουν τη δυνατότητα των αστών να χειραγωγούν κατά βούληση τους πολιτικούς θεσμούς.[6]  

4.                  Κυβέρνηση είναι κάθε μηχανισμός μέσω του οποίου διατηρείται η έννομη ένταξη με κύριο χαρακτηριστικό τη δυνατότητα λήξης και επιβολής συλλογικών αποφάσεων. Κάθε θεσμός της κοινωνίας, όπως η οικογένεια, το σχολείο, η επιχείρηση κ.ά., διαθέτει τη δική του κυβέρνηση. Μιλώντας, όμως, για την κυβέρνηση στο εθνικό επίπεδο εννοούμε τον θεσμό εκείνο που αποσκοπεί στην διατήρηση της και τη διευκόλυνση της συλλογικής δράσης.[7]Οι βασικές λειτουργίες της κυβέρνησης: παραγωγή νόμων (νομοθετική), επιβολή νόμων (εκτελεστική), ερμηνεία νόμων (δικαστική).

---

[1]Βλ. Weber, M. (1964).The Theory of Social and Economic Organization.NY: The Free Press, σελ. 88.

[2]Βλ. Bellucci, A. (1980). Nomads of the Present. Philadelphia, PA: Temple University Press.

[3] Tilly Charles (1990) Coercion, Capital, and European States, AD 990-1992. Cambridge, Mass.: Basil Blackwel   [ελληνική έκδοση:Εξαναγκασμός, κεφάλαιο και ευρωπαϊκά κράτη 990-1992 μ.Χ.,  σε μετάφραση-επιμέλεια Μανούσου Μαραγκουδάκη, εκδ. Κυρομάνος, 2008 

[4] Μαρξ Καρλ και Ένγκελς Φρίντριχ (1981) Κομμουνιστικό Μανιφέστο . Αθήνα: Εκδ. Θεμέλιο, http://www.marxists.org/ellinika/archive/marx/works/1848/com-man/

[5] Miliband,Ralph (1989) Το κράτος στην καπιταλιστική κοινωνία : ανάλυση του δυτικού συστήματος εξουσίας. Αθήνα: Εκδ. Πολύτυπο.

[6] Πουλαντζάς Ν. (1984) Το κράτος, η εξουσία, ο σοσιαλισμός. Αθήνα: Εκδ. Θεμέλιο

[7]Βλ..Χέιγουντ Α. (2005) Εισαγωγή στην Πολιτική. Αθήνα: Εκδ. Πόλις.

Συνεχίζεται...

Θανάσης Τσακίρης

Στον ουρανό χορεύουνε ( Ριζίτικα ) 

 1975       
Στίχοι:   Παραδοσιακό
Μουσική:   Παραδοσιακό
Ερμηνείες:
1. Νίκος Ξυλούρης
2. Δόμνα Σαμίου
3. Γεωργία Νταγάκη

Στον ουρανό χορεύουνε στον Άδη κάνουν γάμο
και βγήκαν και καλούσανε όλους τους πικραμένους
Χριστέ να με καλούσανε και με το πικραμένο
να φτιάξω πράσινα κεριά και αλεξιμνιές λαμπάδες
να τσ’ αναβά να γύριζα τον Άδη γύρου γύρου
να δω τσι νιούς πως κοίτουνται τσι γέρους πως κοιμούνται
να δω και τα μωρά παιδιά
--------------------------------------------------------------------------------
Στον ουρανό χορεύγουνε, στον Άδη γάμο κάνουν
και μπέψαν και καλιούσανε ούλους τους πρικαμένους.
Xριστέ, να με καλιούσανε κι εμέ τον πρικαμένο,
να κάμω πράσινα κεριά κι αλεξινές λαμπάδες
να τσ’ άφτα, να τον γύριζα τον Άδη γύρου γύρου,
να ιδώ τσι νιούς πώς κείτουνται, τσ’ άγουρους πώς κοιμούνται,
να ιδώ και τα μωρά παιδιά πώς κάνου δίχως μάνα,
αν κλαιν τη νύχτα για βυζί και την αυγή για γάλα
και τ’ αποδιαφωτίσματα για την καημένη μάνα.

Tsakthan Randomly - Politics 17

Το Σοσιαλιστικό φάσμα

•  Αυτοπροσδιορισμός των σοσιαλιστικών κομμάτων αρχικά ως κόμματα της εργατικής τάξης που αντιτίθενται στους αστικούς θεσμούς, οργανώνονται στη Διεθνή και απορρίπτουν ταυτόχρονα φιλελεύθερους και ριζοσπάστες.
•  Συνέπεια της ανάπτυξης των Σ.Κ. η μείωση έως ελαχιστοποίηση της δύναμης των Φιλελευθέρων Κομμάτων.
•  Αρχική πηγή δύναμης των Σ.Κ. ο ανατρεπτικός χαρακτήρας των προγραμματικών θέσεών τους μπροστά στα μοναρχικά καθεστώτα και τις αστικές δημοκρατίες των τελών του 19ου αιώνα.
•  Εξαρχής οι σοσιαλιστές εμφανίστηκαν διαιρεμένοι τόσο σε ιδεολογικο-προγραμματικό επίπεδο όσο και σε διεθνές-εθνικό:
•  Ουτοπικός κομμουνισμός (Πιερ Ζοζέφ Προυντόν, Γάλλος πολιτικός, μουτουαλιστής φιλόσοφος και σοσιαλιστής, μέλος του γαλλικού κοινοβουλίου, και ήταν ο πρώτος που αυτοχαρακτηρίστηκε αναρχικός)
•  Μεταρρυθμισμός (Louis Blanc, Γάλλος σοσιαλιστής που έγινε γνωστός για την θεωρία του περί  των ελεγχόμενων από τους εργάτες “κοινωνικών εργαστηρίων.” )
•  Επιστημονικός σοσιαλισμός – κομμουνιστικό μανιφέστο (Karl Marx, Friedrich Engels: άσκησαν κριτική στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας υπό τον Ferdinand Lasalle για εθνικισμό, κρατισμό και συμβιβασμό με το αστικό κράτος και στους αναρχικούς του Mikhail Alexandrovich Bakunin γιατί απορρίπτουν το κράτος χωρίς να εξετάσουν τους λόγους ανάδυσης και συντήρησής του).
•  Ρωσική επανάσταση 1917 και συγκρότηση Γ΄Διεθνούς επέφεραν μεγάλες διασπάσεις σε σοσιαλιστές-ρεφορμιστές και σε κομμουνιστές-επαναστάτες.
•  Οι διαφορές μεταξύ των σοσιαλιστικών κομμάτων είναι εξίσου έντονες και σε ότι αφορά στην οργάνωση και την κοινωνική σύνθεσή τους (Γερμανία Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα μαζικότατο και συνδεδεμένο με τα συνδικάτα, Γαλλία και Ιταλία σοσιαλιστικές κινήσεις διάσπαρτες ιδεολογικά και συνδικαλιστικά, Γαλλικά συνδικάτα αυτόνομα σε σχέση με το ΣΚ ενώ στη Βρετανία τα εργατικά συνδικάτα ίδρυσαν μαζί με άλλες οργανώσεις το Εργατικό Κόμμα στο οποία εκπροσωπούνταν ως σώμα και όχι ως άτομα).
•  Στις αρχές του 20ού αιώνα τα ΣΚ και τα ΚΚ ήταν τα περισσότερο προσδεμένα από όλα τα κόμματα σε μια ιδεολογία κι ένα πολιτικό πρόγραμμαοι διαμάχες, διασπάσεις και εξελίξεις ήταν πολύ εντονότερες.
•  Οι ανατοποθετήσεις και οι αναπροσαρμογές ήταν άπειρες. Σε γενικές γραμμές μπορούν να περιγραφούν ως εξής:
•  1. Οικονομία. Διαφορές από περίοδο σε περίοδο και από χώρα σε χώρα.
• Βρετανία. Άρθρο 4 καταστατικού προέβλεπε κρατικοποιήσεις μέσων παραγωγής. Μανιφέστο 1945 προέβλεπε εθνικοποιήσεις νευραλγικών τομέων βιομηχανίας. 1996 το Άρθρο 4 καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από τη λογική της συνέχισης της πολιτικής Thatcher με έμφαση στην ευελιξία των εργασιακών σχέσεων και τη συνεργασία δημοσίου-ιδιωτικού τομέα.
• Γερμανία. Το Σ/Δ κόμμα το 1959 με το Συνέδριο Bad-Godeberg αποκήρυξε τις μαρξιστικές καταβολές του και ενστερνίστηκε ως κεντρικά στοιχεία προγράμματος τον ελεύθερο ανταγωνισμό και την ιδιωτική πρωτοβουλία.
• Γαλλία. Τέλη δεκαετίας ’60, δημιουργείται το ΓΣΚ από τα ερείπια της παλιάς SFIO και από αριστερές ομάδες και λέσχες. Μόνο η αριστερή πτέρυγα επέμενε στη γραμμή των εθνικοποιήσεων τις οποίες ουσιαστικά επέβαλε το 1981-2 σε συνεργασία με το κυβερνητικό πλέον ΓΚΚ. 1983 ο Πρόεδρος Μιτεράν έκανε στροφή προς τη μικτή οικονομία και το 1984-5 έγιναν αρκετές ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων εταιρειών. 1985 στο συνέδριο της Τουλούζης το ΓΣΚ εξέφρασε την αντίθεσή του στον υπέρμετρο κρατικό παρεμβατισμό.
• Ιταλία. Οι σοσιαλιστές και οι πρώην κομμουνιστές στράφηκαν προοδευτικά και χωρίς ριζικές αλλαγές στην κατεύθυνση της μικτής οικονομίας λόγω της αναξιοπιστίας του κράτους της Χ/Δ των πελατειακών σχέσεων.
•  2. Η πρόσβαση στην εξουσία και η άσκησή της.
• - Σοσιαλιστές: Η πρόσβαση στην εξουσία περνά μέσα από τις εκλογικές διαδικασίες.
• - Κομμουνιστές: Ως Β΄Π.Π. οι εκλογές και το κοινοβούλιο αποτελούν απλώς μέσα στη διαδικασία ανατροπής των αστικών σχέσεων και για την συντριπτική πλειοψηφία τους η Σοβιετική Επανάσταση και η ΕΣΣΔ αποτελούσαν τα πρότυπά τους.
• - Τα δυτικά ΚΚ επηρεάστηκαν από την εμπειρία του ναζισμού και του φασισμού και συνέπηξαν τα Λαϊκά Μέτωπα στην Γαλλία και την Ισπανία. Επίσης η ΕΣΣΔ προωθούσε την πολιτική των λαϊκών μετώπων βλέποντας τους κινδύνους από τον υπέρμετρο στρατιωτικό επανεξοπλισμό της χιτλερικής Γερμανίας. Πόλεμος και αντίσταση ωθούν τα ΚΚ Γαλλίας και Ιταλίας στη συμμετοχή στις κυβερνήσεις ώστε να οικοδομήσουν νέους θεσμούς.
•  Η έναρξη του Ψυχρού Πολέμου οδήγησε τα ΚΚ στην αντιπολίτευση από την οποία εξήλθαν το μεν Γαλλικό ΚΚ το 1981, το δε Ιταλικό μετά το 1996 όταν πλέον είχε αποκομμουνιστικοποιηθεί και μετονομαστεί σε Δημοκρατικό Κόμμα της Αριστεράς (εξαιρείται η ιδιόμορφη περίοδο του «ιστορικού συμβιβασμού» της δεκαετίας του ’70 με στήριξη -χωρίς συμμετοχή- των κυβερνήσεων της Χ/Δ και των κεντροαριστερών συμμάχων της). Η στροφή του ΙΚΚ θα προξενήσει την αποχώρηση της αριστεράς πτέρυγας που μαζί με άλλες ομάδες της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς θα συγκροτήσουν την «Κομμουνιστική Επανίδρυση» (4-6%, σημαντική δύναμη στα κοινωνικά κινήματα και στα αυτόνομα συνδικάτα COBAS)
•  Η επάνοδος στην κυβέρνηση του ΓΚΚ έγινε με δυσμενείς όρους καθώς ήταν πλέον μικρότερο κόμμα από το Σ.Κ. προς το οποίο φυλλορροούσε. Αργότερα το ΓΚΚ έχασε ψήφους λαϊκών στρωμάτων που πέρασαν απ’ ευθείας στη δημαγωγική αγκαλιά του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου (Lepen). Πρόσφατα (προεδρικές εκλογές 2002) το ΓΚΚ έφτασε στο ναδίρ της εκλογικής δύναμής του (3,29% έναντι 6% και 4,3% των τροτσκιστών υποψηφίων).
•  Αντίθετα με τα κομμουνιστικά, τα σοσιαλδημοκρατικά και σοσιαλιστικά έγιναν κόμματα εξουσίας στη Δύση.
•  3. Διεθνισμός. Σοσιαλιστικά κόμματα πρωτοπόρησαν ιδρύοντας την εργατική Διεθνή (Λονδίνο 1864). 1889 ιδρύθηκε η Δεύτερη Διεθνής με την πεποίθηση πως «οι προλετάριοι δεν έχουνε πατρίδα» και πως «ο εθνικισμός είναι παράγωγο της αστικής ιδεολογίας». Η αντίληψη αυτή δοκιμάστηκε σκληρά στην πράξη με την διεξαγωγή του Α΄Π.Π. καθώς Γάλλοι, Βρετανοί και Βέλγοι σοσιαλιστές αρνήθηκαν να συνομιλήσουν με τους Γερμανούς ομοϊδεάτες τους. Διάσκεψη του Zimmerward (Ελβετία) χωρίς αποτέλεσμα-βάθεμα της διάσπασης των σοσιαλιστών που απέρριψαν την πρόταση του Λένιν για μετατροπή του πολέμου σε εμφύλιο και επανάσταση. Διάσπαση με ίδρυση Γ΄Διεθνούς (Κομμουνιστικής) που εξελίχθηκε ουσιαστικά σε υπερεθνική οργάνωση για την εξυπηρέτηση των Σοβιετικών συμφερόντων στο πεδίο της διεθνούς πολιτικής.
•  Η κατάπνιξη των εργατικών-λαϊκών εξεγέρσεων στο Α.Βερολίνο (1953), στην Ουγγαρία (1956), στην Τσεχοσλοβακία (Άνοιξη της Πράγας 1968), η Σινοσοβιετική ρήξη, η στρατιωτική επέμβαση στο Αφγανιστάν, η έκθεση Χρουστσώφ στο 22ο Συνέδριου του ΚΚΣΕ για την περίοδο του Σταλινισμού, η καταστολή του συνδικάτου «Αλληλεγγύη» στην Πολωνία (1981) και μια σειρά ακόμη γεγονότα που έδειχναν ότι το Σοβιετικό καθεστώς ήταν αντιδημοκρατικό και γραφειοκρατικό (κατ’ άλλους δεν ήταν καν σοσιαλιστικό) οδήγησαν στην μαζική έξοδο μελών από τα ΚΚ, στην προσπάθεια Γάλλων, Ιταλών, Ελλήνων και Ισπανών κομμουνιστών να συγκροτήσουν το «Ευρωκομμουνιστικό» ρεύμα χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Τέλος, η ενσωμάτωση πολλών ΚΚ στις δυτικές κοινωνίες είχαν ως αποτέλεσμα την στροφή χιλιάδων αριστερών στις οικολογικές οργανώσεις και στη συγκρότηση των νέων πολιτικών υποκειμένων της ελευθεριακής και ριζοσπαστικής αριστεράς.

Συνεχίζεται...


Θανάσης Τσακίρης




 Οι στίχοι
1996       
 
Στίχοι:   Κώστας Καρυωτάκης
Μουσική:   Ωχρά Σπειροχαίτη

 Ερμηνεία:  Ωχρά Σπειροχαίτη   

Δικά μου οι στίχοι απ’ το αίμα μου παιδιά
 μιλούνε μα τα λόγια σαν κομμάτια
 τα δίνω απ’ την ίδια μου την καρδιά
 σαν δάκρυα τους τα δίνω απ’ τα μάτια
 Πηγαίνουν με χαμόγελο πικρό
 αφού την ζωή ανιστορίζω τόσο
 ήλιο και μέρα κι ήλιο τους φορώ
 ζώνη να τα `χουν όταν θα νυχτώσω
 Το γέλιο τ’ απαλότερου σκοπού
 το πάθος μάταια χύνω του φλαούτου
 νιώθω ανίδεος ρήγας που
 έχασε την αγάπη του λαού του
 Και ρεύουνε και λιώνουν και ποτέ
 δεν παύουνε σιγά σιγά να κλαίνε
 Αλλού κοιτώντας διάβαινε θνητέ
 Λήθη το πλοίο σου φέρε μου να πλένε αιματηρής απεργίας στα Μεταλλεία της Σερίφου στις 21 Αυγούστου του 1916,
https://www.youtube.com/watch?v=iSug202oT58




ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

99 χρόνια από την αιματηρή απεργία στα Μεταλλεία της Σερίφου στις 21 Αυγούστου του 1916,
 

Tsakthan Randomly - Politics 16

Οι Χριστιανοδημοκράτες ως κομματική οικογένεια

• Δεν είναι αποκλειστικά Καθολικά κόμματα αλλά είναι ριζωμένα κυρίως σε χώρες με Καθολική πλειοψηφία (Βέλγιο, Ιταλία, Γερμανία).
•  Η δημιουργία και ανάπτυξη Χ/Δ κομμάτων συναρτώνται με τις άλλες συνιστώσες του πολιτικού πεδίου: παρουσία αντιεκκλησιαστικών φιλελεύθερων και ριζοσπαστικών κομμάτων (αποτυχία Χ/Δ στη μεταφρανκική Ισπανία, παντελής έλλειψη Χ/Δ σε Ιρλανδία, Ελλάδα.
• Απαισιοδοξία σχετικά με τη φύση του ανθρώπου.
• Προσήλωση στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας, στις ενδιάμεσες ομάδες, στην εξουσία των ατόμων που κατέχουν αρμόδιες θέσεις.
• Γέννηση Χ/Δ από μια διπλή διαφωνία: Α. Με σκληροπυρηνικούς που δεν έβλεπαν ούτε άκουγαν για το «κοινωνικό ζήτημα». Β. Με όσους ήταν αντίθετοι με τη δημιουργία κομμάτων εν γένει.
• Διπλή αντίθεση με καπιταλισμό και μαρξισμό λόγω του ότι «το πνεύμα προηγείται του υλικού και το οικονομικό οφείλει να είναι στην υπηρεσία του ανθρώπου»

Παράγωγα στοιχεία της διαφοροποίησης των Χ/Δ από τους συντηρητικούς που έβαζαν το οικονομικό πάνω από το κοινωνικό:

- πολιτική υπέρ των οικογενειών και η πρόνοια στη Γαλλία

- στήριξη των τεχνιτών, εμπόρων και μικροαγροτών στην Ιταλία

- συνδιαχείριση σε μεταλλουργία και σιδηρουργία στη Γερμανία

• Παρατηρείται ταλάντευση μεταξύ ιδεολογίας που τους απομακρύνει από την παραδοσιακή δεξιά και εκλογικής βάσης που είναι συντηρητικότερη από την ηγεσία.
• Λόγω αυτής της διάστασης οι Γάλλοι Χ/Δ του MRP (Mouvement républicain popular), που έμειναν σταθεροί στις αρχές τους, καταποντίστηκαν σε αντίθεση με τους Ιταλούς και τους Γερμανούς ομοϊδεάτες τους που προσαρμόστηκαν στην καπιταλιστική κοινωνία και έπαιξαν το ρόλο του αντικομμουνιστικού αντίβαρου.
• Στη Γερμανία ο Ludwig Erhard εισήγαγε τη θεωρία περί «κοινωνικής οικονομίας της αγοράς» («καπιταλισμός του Ρήνου»).
• Χαρακτηριστικό γνώρισμα της Χ/Δ: σημασία στις αξίες της εκπαίδευσης και της ηθικής. Λόγω της απήχησης αυτών των θέσεών της καθυστέρησε η εκκοσμίκευση των Χ/Δ κομμάτων: φανερό σε Γερμανία, Ιταλία και Γαλλία, όπου το εύρος της εκκλησιαστικής εκπαίδευσης είναι σημαντικό, η δε οργάνωση, λειτουργία και χρηματοδότησή της πυροδότησε έντονες συγκρούσεις.
• Οικογένεια και ηθική: γάμος, διαζύγιο, αντισύλληψη και έκτρωση αποτέλεσαν αιτίες συγκρούσεων.
• Στην πορεία ένα μικρό τμήμα των Χ/Δ αποδέχθηκε διαχωρισμό μεταξύ προσωπικών θρησκευτικών πεποιθήσεων και ιδεολογικών προσανατολισμών του κόμματος.
• Αυτή η εξέλιξη αποτελεί φυσική απόρροια των αλλαγών που σημειώνονται στο εκλογικό σώμα (μείωση των τακτικά θρησκευόμενων σε 10-15% των ψηφοφόρων ακόμη και σε χώρες απόλυτης καθολικής πλειοψηφίας).
• Η κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και οι αλλαγές που επήλθαν στο διεθνές περιβάλλον με αποτέλεσμα η Χ/Δ να μην αποτελεί πλέον αντικομμουνιστικό ανάχωμα, η αποδυνάμωση του συστήματος των πελατειακών σχέσεων ως πολιτική μορφή ενσωμάτωσης λαϊκών μαζών, τα κυβερνητικά σκάνδαλα και οι φημολογούμενες (;) σχέσεις με οργανώσεις της Μαφίας, είχαν ως αποτέλεσμα την κατάρρευση της Χ/Δ στην Ιταλία.
• Τέλος, το θέμα της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ήταν το μοναδικό που ένωνε όλους τους Χριστιανοδημοκράτες.

Συνεχίζεται...

Θανάσης Τσακίρης

Shopping therapy

2004      

 
Στίχοι:   Αναστασία Μουτσάτσου
Μουσική:   Λαυρέντης Μαχαιρίτσας

 Ερμηνεία: Αναστασία Μουτσάτσου  
https://www.youtube.com/watch?v=zJ4qoGsA-pA

Στις βιτρίνες μια ζωή καταναλώνω
 το κενό που 'χω βαθιά μου μεγαλώνω
 και στα είδη υγιεινής διατροφής
 ψάχνω δρόμους στη ζωή επιστροφής.
Και επιστρέφω ευτυχισμένη με τα ψώνια
 και στην πόρτα μου από πίσω βρίσκω χιόνια
 και ο φόβος που φοβάμαι περιμένει
 πάντα εκεί και πάντα ίδιος να επιμένει.
Σ’ ένα ράφι σούπερ μάρκετ αφημένο
 το μυαλό μου τριγυρνάει αφηρημένο
 κι έχω μέσα στο καρότσι και τα σπρώχνω
 εφιάλτες κι αγωνίες μου που διώχνω.

Tsakthan Randomly - Politics 15

Η Συντηρητική κομματική οικογένεια

 Συντηρητική ιδεολογία

 Α. Πολυάριθμες και κυμαινόμενες παραλλαγές

 Β. Σπάνια μονοπωλείται από ένα μόνο πολιτικό οργανισμό.

 Εμφάνιση στις αρχές του 19ου αιώνα στους κύκλους (Σατωβριάνδος) ενάντια στην Γαλλική Επανάσταση.

•  Στη Γαλλία ο όρος «συντηρητικός» δεν χρησιμοποιείται συχνά λόγω της αποσύνθεσης του ρεύματος που ήταν πιστό στις αξίες της παράδοσης. Μετά το 1830 το ρεύμα αποτελούνταν από τους Βουρβώνους που διαιρέθηκαν σε λεζιτιμιστές (νομιμόφρονες υπέρ της φυσικής διαδοχής) και σε ορλεανιστές. Στη διάσπαση αυτή ήρθαν να προστεθούν οι συντηρητικοί βοναπαρτιστές που διαστρέβλωναν τις απελευθερωτικές αξίες της Γαλλικής Επανάστασης.
•  Το θέμα της μοναρχίας διχάζει τους συντηρητικούς ιδιαίτερα στην Ισπανία και στην Γαλλία, όπως και οι σχέσεις εκκλησίας και κράτους.
•  Στην Ιταλία η απαγόρευση της συμμετοχής των καθολικών στην πολιτική καθυστέρηση την ίδρυση μαζικού συντηρητικού κόμματος.
•  Μετά το 1848 στην Ιταλία παρατηρείται το φαινόμενου του «τρανσφορμισμού» που συνεπάγεται την δημιουργία μιας συνεχώς διευρυνόμενης διευθυντικής τάξης, στο πλαίσιο που χάραξαν οι μετριοπαθείς με την προοδευτική και συνεχή προσέλκυση των πιο δραστήριων ατόμων που ανέδειξαν φίλες ή αντίπαλες ομάδες (παρατήρηση και όρος του Αntonio Gramsci).
•  1919. Ο Σικελός ιερέας Luigi Sturzo ίδρυσε το αρχικό Ιταλικό Λαϊκό Κόμμα. Μετά τον Β΄Π.Π. και την ίδρυση του Χ/Δ Κόμματος φάνηκε ότι δεν ήταν δυνατή η συγκρότηση και επιβίωση ενός καθαρά συντηρητικού κόμματος. Επί της ουσίας, όμως, το ρόλο του συντηρητικού κόμματος τον έπαιξε η Χριστιανοδημοκρατία, λόγω της ιστορίας της και της θέσης που κατείχε, της κοινωνικής της βάσης και των συμφερόντων που υπερασπιζόταν.
•  Ένα τρίτο θέμα διαμάχης μεταξύ των συντηρητικών ήταν αυτό του έθνους και του εθνικισμού.
•  Τμήμα των συντηρητικών τάσσεται υπέρ ενός κράτους που σέβεται τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς.
•  Οι περιστάσεις, όμως, μπορούν ενίοτε να στρέψουν τους πολέμιους του συγκεντρωτισμού σε ένθερμους εθνικιστές.
•  Πολιτικές επιλογές: επί μακρόν, ο συντηρητισμός σήμαινε προσήλωση στην ατομική ιδιοκτησία, στην έννοια της τάξης και στην επιφύλαξη έναντι της καθολικής ψηφοφορίας. Διαφοροποιήσεις ανάλογα με τις περιόδους και τις συντηρητικές ομάδες: π.χ. σε όλες τις δυτικές χώρες προσαρμόστηκαν στις απαιτήσεις του κράτους πρόνοιας, εθνικοποιήσεις εθνικοποιήσεις έγιναν από τον Ch. De Gaulle και τον V. Giscard D’ Estaing.
•  Ασάφεια υπάρχει στο ζήτημα της «εξουσίας» σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας: μετριοπαθείς – αυστηρή πατρική εξουσία, μοναρχικοί – συγκεντρωτική εξουσία, ακόμη και στήριξη δικτατορικών εξουσιών.
•  Αρχές γενικού χαρακτήρα:
• - Απαισιοδοξία σε ό,τι αφορά το άτομο
• - Υποταγή στις απαιτήσεις της εξουσίας
• - Δυσπιστία έναντι της προόδου
• - Πραγματισμός, που επιτρέπει την αναπροσαρμογή αρχών.
• - Υπεράσπιση συμφερόντων που θεωρούνται μεγαλειώδη (ατομική πρωτοβουλία και ιδιοκτησία).
•  Νέα Δεξιά δεκ. ’70 και ’80. Οπισθοχώρηση πραγματισμού μπροστά στην ιδεολογική αναζωπύρωση του νεοσυντηρητισμού των Reagan και Thatcher.
•  Αντίθεση στον κρατικό παρεμβατισμό (μόνο όσον αφορά στην οικονομική και κοινωνική διάστασή του).
•  Υπέρμετρη προβολή του κράτους-χωροφύλακα.
•  Άκρα Δεξιά. Κυμαινόμενη παρουσία και ιστορία. Άλλοτε μαζί και άλλοτε σε αντιπαράθεση με τον παραδοσιακό συντηρητισμό.
•  Τον 20ό αιώνα μαζί με «λαϊκιστές» και πρώην «αριστερούς» (Μουσολίνι στην Ιταλία, ) πολιτικούς οι ακροδεξιοί πολιτικοί κατελάμβαναν την εξουσία (ναζισμός στη Γερμανία, φασισμός στην Ιταλία, συντεχνιακές δικτατορίες Ισπανίας και Πορτογαλίας).
•  1960-80. Η άκρα δεξιά τίθεται στο περιθώριο (πλην Πορτογαλίας και Ισπανίας) και αναζωογονείται στις δεκαετίες ’80 και ’90 καθώς εντείνονται τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.
•  Η άκρα δεξιά συγκρούεται με το πολιτικό σύστημα στην Ευρώπη λόγω της συναίνεσης κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, μαζικής παρουσίας ξένων μεταναστών, φιλελευθεροποίησης των ηθών, πολιτικής διαφθοράς.
•  Σημαντικό ρόλο στην άνοδο της άκρας δεξιάς παίζει η ολοένα και μεγαλύτερη αδυναμία της αριστεράς να εκπροσωπεί αποτελεσματικά τα λαϊκά εργατικά στρώματα αφήνοντάς τα να στραφούν σε αυταρχικές και βίαιες λύσεις και στην αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων.

Συνεχίζεται....

Θανάσης Τσακίρης



ΘΑΛΑΣΣΑ

 
Στίχοι:   Κίτρινα Ποδήλατα
Μουσική:   Κίτρινα Ποδήλατα

 Ερμηνεία: Δέσποινα Ολυμπίου   

Θάλασσα κάτι μου κρύβεις
 Κρατάς τα μάτια σου κλειστά
 Εσύ που ενώνεις, εσύ που χωρίζεις
 Γιατί ποτέ δε μου μιλάς
Θάλασσα κάτι μου κρύβεις
 Ρώτα τη νύχτα που ξέρει
 Ρώτα τ’ αστέρια που βλέπουν μακριά
 Τον άνεμο στείλε κοντά να μου φέρει
 Ό,τι αγαπούσα και δεν έχω πια
Θάλασσα κάτι μου κρύβεις
 Τα όνειρα μου θα ψάξω
 Στης αγκαλιάς σου το βυθό
 Σαν κύμα τα βράχια της λύπης θα σπάσω
 Το μυστικό σου θα το βρω
Θάλασσα κάτι μου κρύβεις

https://www.youtube.com/watch?v=kx8qfceQ0LE