tsakthan daily - Ο κόσμος της επισφάλειας Νο.2 - 14 Οκτωβρίου 2011

14 Οκτωβρίου 2011


Ο κόσμος της επισφάλειας


Μέρος 2ον
Σήμερα θα κάνουμε μια «παρέκβαση» για να δείξουμε πως ένας τρόπος παραγωγής υπηρεσιών, μια διαδικασία, αν θέλετε, μπορεί να εξαπλωθεί σε ολόκληρο των τριτογενή τομέα και την ίδια μας τη ζωή. Στον κλάδο αυτό συναντάμε τα υψηλότερα ποσοστά επισφάλειας

Μακντοναλντοποίηση είναι η διαδικασία με βάση την οποία οι αρχές των εστιατορίων ταχυφαγίας (fast-food restaurants) επεκτείνονται και τείνουν να κυριαρχήσουν σε πολύ περισσότερους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας, τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι μόνο τα ταχυφαγεία που εφαρμόζουν αυτές τις αρχές αλλά και:

• Καταστήματα παιχνιδιών (π.χ. Toys-R-Us )

• Βιβλιοπωλεία (B. Dalton’s),

• Εφημερίδες (USA Today)

• Βρεφονηπιακή και παιδική φροντίδα (Kinder Care)

• Εκπαίδευση-κατάρτιση-φροντιστήρια (Sylvan Learning Centers) και άλλες υπηρεσίες, δημόσιες και ιδιωτικές.



Όλα αυτά αποτελούν δείγματα αυτής της Μακντοναλντοποίησης, της «διαδικασίας εξορθολογισμού», σύμφωνα με τον Μαξ Βέμπερ στο έργο του για τη «γραφειοκρατία». Τα πλεονεκτήματά της διαδικασίας αυτής είναι τα εξής:

• Αποτελεσματικότητα/αποδοτικότητα

• Προβλεψιμότητα

• Υπολογισιμότητα

• Έλεγχος.

Ως μεγάλο μειονέκτημα θεωρείται ο «παραλογισμός της ορθολογικότητας.»



Ας τα δούμε λίγο αναλυτικότερα.

1) Αποτελεσματικότητα. Είναι η επιλογή των μέσων που απαιτούνται για την επίτευξη ενός συγκεκριμένου στόχου με το ελάχιστο δυνατό κόστος ή με τη μικρότερη δυνατή προσπάθεια. Στο όνομα της αποτελεσματικότητας, ο πελάτης κάνει τη δουλειά που πριν θα έκαναν οι υπάλληλοι. Όσον αφορά τους υπαλλήλους, αυτοί συχνά βρίσκονται να δουλεύουν σε ένα περιβάλλον εργασίας χωρίς δυνατότητες συμμετοχής σε διαδικασία λήψης αποφάσεων. Το εργασιακό αυτό περιβάλλον χαρακτηρίζεται κυρίως από τον πολύ έντονο καταμερισμό εργασίας, την επαναληπτικότητα των κινήσεων και την έλλειψη υποκίνησης προς εργασία.

2) Υπολογισιμότητα. Δίνεται έμφαση σε ό,τι μπορεί να υπολογιστεί, να μετρηθεί και να ποσοτικοποιηθεί. Η ποσοστικοποίηση αναφέρεται στην τάση να δίνεται έμφαση στην ποσότητα έναντι της ποιότητας. Αυτή η τάση μας οδηγεί στην πρόσληψη της ιδέας της ποιότητας ως ισοδύναμης με τις μεγάλες ποσότητες πραγμάτων. Οι μεγάλες αναλογίες και κλίμακες συγκαλύπτουν συχνά την έλλειψη ποιότητας των προϊόντων, όπως αυτά των εστιατορίων ταχυφαγίας. Ο χρόνος είναι μια ακόμη σημαντική διάσταση της υπολογισιμότητας. Τα εστιατόρια ταχυφαγίας χρησιμοποιούν φούρνους μικροκυμάτων για την επιτάχυνση της ετοιμασίας και παράδοσης του φαγητού με αποτέλεσμα την πτώση της ποιότητάς του. Ανάλογο παράδειγμα είναι η περίπτωση εφημερίδων τύπου USA Today, που ο Ritzer την θεωρεί ως το κατ’ εξοχήν παράδειγμα της “junk-food δημοσιογραφίας”, γιατί δεν έχει ουσία στην αρθρογραφία της. Περιλαμβάνει μικρά κομματάκια ενημέρωσης αλλά πολλή αθλητική ύλη κι αυτή με πληθώρα ποσοτικών δεδομένων, στατιστικών πινάκων, διαγραμμάτων, βαθμολογιών και εικόνων. Η υπολογισιμότητα αφήνει ελάχιστο ή καθόλου χώρο στους εργαζόμενους για ανάπτυξη σκέψεων, διαλόγου και συμμετοχής σε λήψη αποφάσεων. Το αποτέλεσμα είναι να αναπτύσσονται αισθήματα αποξένωσης, η αίσθηση της αλλοτρίωσης, και, πέραν τούτων, η απογοήτευση που επέρχεται λόγω της ολοένα και μεγαλύτερης και εντονότερης αυτοματοποίησης της εργασίας που οδηγεί και σε απώλειες θέσεων εργασίας. Από όλη αυτή τη διαδικασία οι μόνοι που επωφελούνται είναι οι εργοδότες, οι μεγάλες επιχειρήσεις και γενικώς οι κάτοχοι των μέσων παραγωγής της περιόδου της “service by numbers”.

3) Προβλεψιμότητα Ο εξορθολογισμός αφορά μια εντεινόμενη προσπάθεια διασφάλισης της προβλεψιμότητας, δηλαδή την προσπάθεια δόμησης του περιβάλλοντος κατά τέτοιο τρόπο ώστε οι εξωγενείς δυνάμεις να μην είναι σε θέση να προκαλούν ανισορροπία στο εσωτερικό του συστήματος. Οι «ορθολογικοί άνθρωποι» έχουν ανάγκη να ξέρουν τι να αναμένουν , πότε να το αναμένουν και ποιες πορείες δράσης πρέπει να ακολουθήσουν σε περίπτωση που επέλθει το αναμενόμενο. Οι Αμερικανοί βολεύονται με τα McDonalds στην Αθήνα, στη Μόσχα ή στο Πεκίνο, γιατί τους θυμίζει ακριβώς τις οικείες τους γεύσεις. Το ίδιο γίνεται με τα κινηματογραφικά sequel όπου μπορείς να προβλέψεις πάνω-κάτω το τέλος χωρίς κόπο. Το ίδιο συμβαίνει και με τα εμπορικά κέντρα και τα shopping malls. Oι ΗΠΑ είναι μια χώρα που δοξάζει τον ατομικισμό και που οι ατομιστές πολίτες της υποφέρουν από τη διαδικασία της Μακντοναλντοποίησης. Ο Ρίτσερ θεωρεί ότι αυτή η διαδικασία έχει μειώσει τους «ζωντανούς ανθρώπους» σε μια ομάδα ομοειδών ανθρώπων με το ίδιο ντύσιμο, την ίδια αντίληψη για τα πράγματα και τον ίδιο τρόπο δράσης. Ακόμη και η αρχιτεκτονική των McDonald’s είναι σχεδόν παντού η ίδια.

4) Έλεγχος και αντικατάσταση των ανθρώπων με μη ανθρώπινες τεχνολογίες (“nonhuman technologies)”. Τα δύο προηγούμενα στοιχεία συνδυαζόμενα, κατά τον Ritzer, μας δείχνουν ότι η αντικατάσταση της ανθρώπινης εργασίας από την μη ανθρώπινη τεχνολογία συχνά οδηγεί σε μεγαλύτερο και στενότερο έλεγχο. Η μεγάλη αιτία για την αβεβαιότητα και την αδυναμία προβλεπτικότητας σε ένα σύστημα εξοορθολογισμού είναι οι άνθρωποι, τόσο οι εντός του συστήματος εργαζόμενοι όσο και οι εξυπηρετούμενοι από αυτούς. Γι’ αυτό, τα πάντα προσυσκευάζονται, προμετρώνται, ελέγχονται αυτόματα. Ο άνθρωπος που εργάζεται δεν είναι υποχρεωμένος να σκέφτεται, αλλά απλώς να ακολουθεί και να εφαρμόζει τις οδηγίες και πού και πού να πατάει κάποιο κουμπί. Για σκεφτείτε! Τι κάνουν οι ταμίες στα σούπερ-μάρκετ; Σκανάρουν το barcode της συσκευασίας του προϊόντος χωρίς να χρειαστεί να σκεφτούν ή να υπολογίσουν κάτι καθώς όλα τα προϊόντα είναι προζυγισμένα και προκοστολογημένα. Σε λίγο καιρό, όπως τρέχει η τεχνολογική εξέλιξη, ο ίδιος ο πελάτης θα υποχρεωθεί να σκανάρει αυτός τα προϊόντα που θα αγοράζει. Καθώς αντικαθίστανται οι ταμίες από τα scanner χάνουμε από τα μάτια μας τις τιμές των προϊόντων και αντί να ελέγχουμε εμείς την εταιρεία αυτή ελέγχει εμάς τους πελάτες. Αποδεχόμαστε, έτσι, το «αλάνθαστο του Πάπα»˙ συγνώμην, το «αλάνθαστο του υπολογιστή». Θέλετε, ένα ακόμη πιο «τρελό σενάριο»; Οι επιβάτες να «ελέγχουν» τα ηλεκτρονικά όργανα και τον αυτόματο πιλότο του αεροπλάνου. Έτσι, καθώς προχωρά η τεχνολογία ερωτήματα του τύπου «ποιοι είμαστε» και «πώς αλληλεπιδρούμε» επιδέχονται απαντήσεις ανάλογα με το βαθμό εξάρτησης και υποταγής στις μηχανές, με αποτέλεσμα την απαξίωση δεξιοτήτων και ικανοτήτων των ανθρώπων που καθίστανται «μουσειακά είδη».



Ο «παραλογισμός της ορθολογικότητας»

«Ό,τι αρχίζει ωραίο τελειώνει με πόνο» λέει ένα λαϊκό άσμα. Η Μακντοναλντοποίηση δεν είναι μονόπλευρα σκοτεινή υπόθεση˙ έχει και ορισμένα καλά να επιδείξει: ποικιλία προϊόντων, 24ωρη λειτουργία ορισμένων τραπεζικών εργασιών (π.χ. συναλλαγές μέσω αυτόματων ταμειακών μηχανών, - ΑΤΜ- και μέσω διαδικτύου) και εμπορικών αγορών, πολύ ταχύτερη εξυπηρέτηση. Κι, όμως, όπως ο Μαξ Βέμπερ, έτσι κι εμείς διαπιστώνουμε στην καθημερινή μας ζωή ότι ακόμη και τα πλέον «ορθολογικά συστήματα» καταλήγουν σε παράλογα αποτελέσματα και μας στέλνουν στο ντιβάνι του ψυχίατρου.



Ο Ritzer επισημαίνει ότι ο «παραλογισμός» είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότι τα ορθολογικά συστήματα είναι μη λογικά συστήματα, δηλαδή αρνούνται τη βασική ανθρώπινη ιδιότητα, την ανθρώπινη λογική όσων εργάζονται στα πλαίσιά τους ή εξυπηρετούνται από αυτές. Για θυμηθείτε τις ατέλειωτες ουρές στα McDonald’s, στα drive-thru καταστήματα και τις βλαστήμιες που έχετε εκστομίσει περιμένοντας στην ουρά ενώ αν είχατε μπει στο κατάστημα θα είχατε εξυπηρετηθεί πιο γρήγορα. Ρίξτε μια ματιά στα συστατικά του γρήγορου φαγητού και θα διαπιστώσετε ότι είναι λιγότερο θρεπτικό, έχει τόσους «σταθεροποιητές», «συντηρητικά», «ενισχύσεις» γεύσεων, λίπη, αλάτι και ζάχαρη που συμβάλλουν σημαντικά στην επιδείνωση των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι λόγω των επιπτώσεων που έχουν πάνω τους άλλοι παράγοντες όπως π.χ. η ατμοσφαιρική ρύπανση, τα «άρρωστα κτήρια» στα οποία εργάζονται κ.α. Τα συστατικά, λοιπόν, του γρήγορου φαγητού είναι, εν τέλει, «απάνθρωπα». Όσο περισσότερα παιδιά μεγαλώνουν μέσα σε αυτά τα συστήματα τόσο αυξάνεται η συνολική κοινωνική εξάρτηση από τέτοια συστήματα. Σκεφθείτε, παρακαλώ, τη συμβολή των συσκευασιών των προϊόντων, ειδικά των ταχυφαγείων, στη μόλυνση του περιβάλλοντος. Σκεφθείτε, επίσης, πως η παλιότερη μορφή κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής ήταν η συγκέντρωση της οικογένειας γύρω από το τραπέζι του φαγητού.



Όλα αυτά που αναφέραμε δεν αποσκοπούν στην υπόσκαψη του ηθικού του/της αναγνώστη/ριας. Ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής είναι που ευθύνεται πρώτα και κύρια λόγω της λογικής της άντλησης κέρδους από κάθε ανθρώπινη ενέργεια και σκέψη και αυτός είναι ο στόχος της κριτικής. Όμως, κάπου ελλοχεύουν κίνδυνοι να ξεφύγουν εντελώς τα «ορθολογικά συστήματα» από τον οποιοδήποτε έλεγχο των πολιτών. Σε ποιο βαθμό έχει προχωρήσει κάτι τέτοιο ως σήμερα; Τι μπορεί να συμβεί αν αυτοί που τα ελέγχουν υποκύψουν και γίνουν ελεγχόμενοι από άλλους; Μπορεί να αναπτυχθεί μέσα στα συστήματα που αλληλεπιδρούν, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, μια μικρή ελίτ που να ελέγχει σχεδόν τους πάντες και τα πάντα, σε στυλ Γενναίου, Καινούργιου Κόσμου;



Θα μπορούσαμε να ασκήσουμε πολύ έντονη κριτική στη θέση περί Μακντοναλντοποίησης (π.χ. ότι αγνοεί τις συγκεκριμένες διαμορφώσεις των ταξικών κοινωνικών συσχετισμών δυνάμεων, τις έννοιες του φύλου, της ιστορίας, της φυλής, ότι διακρίνεται για μια γραμμική αντίληψη των εξελίξεων κ.ο.κ.). Όμως, ας κρατήσουμε προς το παρόν τα θετικά σημεία της, που μας δείχνουν τη γενική τάση των κοινωνικών συστημάτων.



Συνεχίζεται…..

ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ

http://tsakiris.snn.gr/

http://tsakthan.blogspot.com/

http://tsakthan.wordpress.com/  

http://antiracistes.wordpress.com/

http://homoecologicus.wordpress.com/

http://leftypedia.wordpress.com/

http://greekunions.wordpress.com/

http://femininmasculin.wordpress.com/

http://ilioupoli.wordpress.com/

http://homopolitics.wordpress.com/

http://politicalperson.wordpress.com/

http://cantpaydontpay.wordpress.com/

http://pringkipessa.wordpress.com/

http://redferryman.wordpress.com/

http://adotoe.wordpress.com/

http://easpemporiki.wordpress.com/

http://www.easp.gr/ 



H ΑΤΑΚΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

«Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε το πολιτικό ή εκλογικό κόστος» Ευάγγελος Βενιζέλος. http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_14/10/2011_410820

Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

• ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ



Σας προσκαλούμε στην εκδήλωση που διοργανώνει η εφημερίδα Η ΑΥΓΗ με θέμα: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΕ ΚΡΙΣΗ

Η εκδήλωση θα γίνει την Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011, ώρα 7.00 μ.μ. στο Cine ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ, Κεραμεικού 58



ομιλητές/ομιλήτριες

∙ Νίκος Κοτζιάς, καθηγητής Πολιτικών Θεωριών και Ευρωπαϊκών Σπουδών,Πανεπιστήμιο Πειραιά

∙ Νίκος Κωνσταντόπουλος, δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Συνασπισμού

∙ Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας,Πανεπιστήμιο Αθηνών

∙ Τασία Χριστοδουλοπούλου, δικηγόρος, μέλος της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ



Θα χαιρετίσει ο Αλέξης Τσίπρας, πρόεδρος του Συνασπισμού και της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ



Την εκδήλωση θα συντονίσει ο Νίκος Φίλης, διευθυντής της εφημερίδας



Η ΑΥΓΗ Η εκδήλωση πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Ινστιτούτου ΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ



Η ΑΥΓΗ: Αγίου Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα ∙ τηλ. 210 5231831-4 ∙ e-mail:editors@avgi.gr



ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Τζούλια Κρίστεβα (2011) Αυτή η απίστευτη ανάγκη για πίστη. Μετάφραση: Τζένη Κωνσταντίνου. Αθήνα: Εκδ. Μεταίχμιο, Σελ. 160, τιμή 14,40 ευρώ





Με μια εκτενέστατη συζήτηση και μερικά κείμενα που για πρώτη φορά συγκεντρώνονται στο βιβλίο αυτό, η Κρίστεβα αναστατώνει τις κοινώς αποδεκτές απόψεις περί θρησκείας και χριστιανισμού και μας προσκαλεί σε μια εκπληκτική ανάλυση της «απίστευτης ανάγκης μας για πίστη».

Γοητευμένη από τον χριστιανισμό, επανεξετάζει την ανάγκη για πίστη που δίνει ζωή στο ανθρώπινο ον και αναλύει τις ψυχικές διαταραχές που οδηγούν στη λατρεία του ιερού. Μελετά την «ανακούφιση» που αναζητούν όσοι στρέφονται προς τη θρησκεία, αφιερώνοντας ένα σημαντικό κομμάτι στην προ-θρησκευτική ανάγκη για πίστη, χαρακτηριστική όλων των πολιτισμών. Η ανάλυσή της κυριαρχείται από τον εξαιρετικά σύγχρονο τρόπο σκέψης της, που τον υποστηρίζει με σύγχρονα παραδείγματα, όπως οι ταραχές στα προάστια του Παρισιού.

Το βιβλίο γεννά πλήθος ερωτημάτων και προσφέρει πλούσιο υλικό για τους πολιτικούς, κοινωνικούς και θρησκευτικούς διαξιφισμούς που σήμερα, περισσότερο από ποτέ, συγκλονίζουν την κοινωνία.



«Και μόνη αυτή η λεπτή κατανόηση του ανθρώπινου θα μπορούσε να οδηγήσει στις σύγχρονες γνωστικές επιστήμες και την ψυχανάλυση. Παρακολουθώντας ένα τόσο ξεχωριστό μυαλό, ο αναγνώστης θα βγει σίγουρα κερδισμένος».

Jacques de Guillebon, Le Figaro Magazine



ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Ήρθαν οι ανθρώποι με τα μαύρα



Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης

Ερμηνεία: Ντόρα Γιαννακοπούλου



Από τον κύκλο τραγουδιών ΑΡΚΑΔΙΑ ΙΙ

Συντέθηκε στη Ζάτουνα τον Ιανουάριο τού 1969

σε στίχους τού Μάνου Ελευθερίου

Ξεχωρίζει η εκτέλεση με τη Μαρία Φαραντούρη από τον δίσκο με

τον John Williams



Τον έναν τον επήρε ο νόμος

κι έγινε σύννεφο και καπνός

τον άλλο τον επήρε ο δρόμος

κι έγινε η πίκρα καθενός



Ήρθαν οι ανθρώποι με τα μαύρα

πού έχουν σκοτάδι στα μαλλιά τους

κι αυτοί πού έχουνε βροχή στα χέρια

και κεραυνό στο κοίταγμά-α τους



Και πήραν τα όνειρά μας νόμοι

και τα τραγούδια μας καπνός

και πήραν τη ζωή μας δρόμοι

και την αγάπη καθενός



Ψάχνουν στα δένδρα και στο χώμα

κι ύστερα ψάχνουν στην καρδιά μας

μα βρίσκουν την πληγή μου ακόμα

στα μάτια και στα δάκρυά- α μου









ΣΙΝΕΜΑ ΓΙ’ ΑΠΟΨΕ

Δωμάτιο στη Ρώμη (2010)

(Habitación en Roma)

Είδος: Ρομαντική

Διάρκεια: 109'

Γλώσσα: Αγγλικά, Ισπανικά, Ιταλικά, Ρώσικα, Βασκικά

Χώρα: Ισπανία

Εταιρεία Διανομής: Σπέντζος



Δείκτης Καταλληλότητας:

Βαθμολογία SevenArt: [7.0/10]





Ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στη Ρώμη. Δύο νεαρές γυναίκες, που μόλις γνωρίστηκαν, η Άλμπα και η Νατάσα ανακαλύπτουν η μία την άλλη σωματικά και ψυχικά σε ένα ταξίδι πάθους που διαρκεί 12 ώρες. Αρχικά κρατούν τις επιφυλάξεις τους προσπαθώντας να προστατέψουν τους εαυτούς τους. Σιγά σιγά όμως αφήνονται , αποκαλύπτουν τα πιο μύχια μυστικά τους και ανακαλύπτουν ανεξερεύνητες πτυχές του έρωτα. Έπειτα οι δρόμοι τους χωρίζουν για πάντα για να επιστρέψει η Αλπμα στην Ισπανία και η Νατάσα στη Ρωσία.



Ιντεάλ

Πανεπιστημίου 46 (ΜΕΤΡΟ Πανεπιστήμιο), 210-3826720.

Γενική Είσοδος: € 8,00, Φοιτ. € 6,00. ΑΜΕΑ € 4,00. Σάβ. & Κυρ. φοιτητικό μόνο στην α' προβολή.

Ώρες Προβολών :17:45, 20:00, 22:20





ΤΟ ΑΝΕΚΔΟΤΟ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Ένα το χέλι



Eίναι ο Δώνης και θέλει να παεί σε μία ταβέρνα να φάει ψάρια. Πάει στην πρώτη ταβέρνα, τίποτα είχαν τελειώσει. Πάει στην δεύτερη, πάλι τα ίδια. Πάει σε μια τρίτη, ρωτάει τον μάγειρα εάν έχουν ψάρια κι εκείνος του λέει ότι μόλις τελείωσαν αλλά του πρότεινει να πάει σε μία άλλη 10 μέτρα πιο κάτω, την "Ανοιξη".

Με μία χαρά ο Δώνης φτάνει στην Ανοιξη και ρώτάει τον μάγειρα έαν έχουν ψάρια. Ο μάγειρας λοιπόν του λέει ότι από ψάρια τους έχει μείνει μόνο ένα χέλι. Ε, μην έχοντας άλλο κουράγιο ο φίλος μας να ψάξει και για πέμπτη ταβέρνα συμφωνεί και παραγγέλνει το χέλι.

Τρώει, πίνει και ζήταει τον λογαριασμό. Έρχεται ο σερβιτόρος και του λέει ότι ο λογαριασμός είναι 500 ευρώ. Ο Δώνης τα χάνει!!!

- Μα καλά, 500 ευρώ για ένα χέλι;

...και ο σερβιτόρος...

- Ένα το χέλι Δώνη κι η Ανοιξη ακριβή...!!!!