ΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΒΡΕΤΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΒΡΕΤΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΤΣΑΚΙΡΗ

1066. Εισβολή των Νορμανδών στην Αγγλία.

Οι Νορμανδοί γρήγορα προωθήθηκαν στην Ουαλία χτίζοντας ταυτόχρονα κάστρα για να υποτάξουν την υπαίθρου που τα περιβάλλανε. Το 1070 οι Ουαλοί εξεγέρθηκαν. Οι Ουαλοί διοικούνταν με βάση τις περιφέρειες υπό Σάξονες  εγχώριους άρχοντες αλλά  κυβερνιόνταν  από ισχυρούς Γάλλους Λόρδους (Marcher Lords-Μαρκήσιοι) που διόριζε ο  βασιλιάς της Αγγλίας. Απόλυτος μονάρχης ήταν ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής.

7 Σεπτεμβρίου 1087. Ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής πεθαίνει στη Ρουέν της Νορμανδίας.

Τον διαδέχθηκαν πολλοί μέτριοι μονάρχες απόγονοι Γάλλων ιπποτών ή Σαξονες που είχαν ακόμα μεγάλες έγγειες ιδιοκτησίες. Το 1215 ο βασιλιάς Ιωάννης αντιμετώπισε εξέγερση των βαρόνων που απαιτούσαν περικοπή των μοναρχικών εξουσιών.

15 Ιουνίου 1215. Magna Carta.

 Ιστορική συμφωνία που προέβλεπε πως ο βασιλιάς δεν θα είναι απόλυτος μονάρχης. Καθιερώθηκε το habeas corpus: δικαίωμα έφεσης ενάντια στην φυλάκιση, μια δικαστική πράξη που προστατεύει τον πολίτη από την παράνομη πράξη που προστατεύει τον πολίτη από την παράνομη κράτηση, απαγορεύοντας τη δίκη προσώπων που κρατούνται παράνομα. ‘Έτσι έγινε το πρώτο βήμα της μακρόχρονης πορείας προς τη δημοκρατία.

Νοέμβριος 1534. Ρήξη με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.

 Με νόμο ο Ερρίκος ο 8^ος καθιερώθηκε ως ανώτατος άρχοντας της Εκκλησίάς της Αγγλίας διαχωριζόμενη από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Ο Ερρίκος 8ος κατάσχεσε τις γαίες των Καθολικών εκκλησιών, έκλεισε αρχαία μοναστήρια και έλιωσε το χρυσάφι και το ασήμι τους για να κόψει κέρματα. Μολονότι ο ίδιος δεν υπήρξε Προτεστάντης ουσιαστικά ενθάρρυνε την ανάπτυξη του Προτεσταντισμού.

1642-1649. Αγγλικός Εμφύλιος Πόλεμος μεταξύ Μοναρχικών και Κοινοβουλευτικών

Ο βασιλιάς Κάρολος ο 1^ος κυβερνούσε συχνά χωρίς τη συναίνεση του κοινοβουλίου και επέβαλλε παράνομους και παράλογους φόρους. Επιπλέον, φλέρταρε με τον Καθολικισμό κόντρα στους Προτεστάντες του Κοινοβουλίου. Οι  Κοινοβουλευτικοί ήταν ισχυροί και πλούσιοι γαιοκτήμονες και έμποροι δεν μπορούσαν να ανεχθούν πια να κυβερνιόνται από τους αυταρχικούς απολυταρχικούς μονάρχες και απαιτούσαν να έχουν λόγο στην διακυβέρνηση της χώρας. H Βρετανική αποικιοκρατία ήταν στο φόρτε της.

Όλιβερ Κρόμγουελ.         

Ο Όλιβερ Κρόμγουελ, ήταν Άγγλος στρατιωτικός και πολιτικός ηγέτης που ανέλαβε τα ηνία της Μεγάλης Βρετανίας κατά την περίοδο 1653-1658, ύστερα από την εκτέλεση του βασιλιά Καρόλου του 1ου και ύστερα από τον Αγγλικό Εμφύλιο Πόλεμο. Ήταν ευλαβής και Πουριτανός Χριστιανός σε βαθμό που κατάργησε ορισμένες χριστουγεννιάτικες γιορτινές εκδηλώσεις.  

1649-1660.

Η Βρετανία για πρώτη φορά «δημοκρατία» δίχως βασιλιά (republic).

1668. Ένδοξη Επανάσταση

Ο Κάρολος ο 2^ος επιλέχτηκε από το Κοινοβούλιο για το ρόλο του βασιλιά μετά το θάνατο του Κρόμγουελ αλλά άρχισε να συμπεριφέρεται αυταρχικά κι αυτός. Το αποτέλεσμα ήταν να αγανακτήσουν οι Κοινοβουλευτικοί και με ένα σχετικά αναίμακτο στρατιωτικό κίνημα να αντικαταστήσουν τον Κάρολο το 2^ο με τον Ολλανδό βασιλιά Γουλιέλμο της Οράγγης (Γουλιέλμος ο 3^ος). Από το σημείο αυτό και πέρα, εκτός από ορισμένα διαστήματα, η πραγματική εξουσία περιέρχεται στο Κοινοβούλιο (εκλεγμένη Βουλή Αντιπροσώπων και μη  εκλεγμένη Βουλή των Λόρδων).

1707.

Η Σκωτία δέχεται να πληρώσει η Αγγλία τα χρέη της (μετά την αποτυχία της να λειτουργήσει σωστά την αποικία της στον Καναδά και την κήρυξη χρεοκοπίας). Σε αντάλλαγμα δέχτηκε την αυτοκατάργηση του κοινοβουλίου της και την πλήρη ένταξή της στο νεοδημιουργηθέν Ηνωμένο Βασίλειο (Αγγλία, Ουαλία).

1678. Δημιουργία των κομμάτων των Whigs και των Tories

Μέσα στο κοινοβούλιο σχηματίζονταν ομάδες από βουλευτές συχνά αποσκοπώντας στην ψήφιση κάποιου νόμου ή στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των τοπικών οικονομικών ελίτ που αποτελούσαν την μικρή εκλογική πελατεία τους. Αυτές οι συμμαχίες ήταν ρευστές και δεν αποκτούσαν σταθερή δομή και οργάνωση. Με την Ένδοξη Επανάσταση οι ομάδες συγκροτήθηκαν σε πρώιμα κόμματα. Οι Whigs ήταν το κόμμα των Καλβινιστών και των ριζοσπαστών Προτεσταντών και υπέρ της συνταγματικής μοναρχίας και κατά της απολυταρχίας. Οι Tories ήταν κυρίως Καθολικοί ή Αγγλικανοί. Οι Whigs υποστήριζαν τις μεγάλες αριστοκρατικές οικογένειες, την προτεσταντική διαδοχή του Οίκου του Ανόβερου και τους μη κομφορμιστές  Προτεστάντες όπως οι Πρεσβυτεριανοί.  Αντίθετα, οι Tories υπεράσπιζαν την εξόριστη δυναστεία των Στιούαρτ (Ιακωβίτες), την Εκκλησία της Αγγλίας και τους ευγενείς. Αργότερα οι Whigs άντλησαν υποστήριξη από τα ανερχόμενα βιομηχανικά συμφέροντα και τους πλούσιους εμπόρους, ενώ οι Tories αντλούσαν υποστήριξη από τα γαιοκτητικά συμφέροντα και την βασιλική οικογένεια.  Στο πρώτο μισό του 19^ου αιώνα οι Whigs συμπεριέλαβαν στο πολιτικό τους πρόγραμμα, εκτός από την πρωτοκαθεδρία του κοινοβουλίου σε σχέση με τη μοναρχία, και την υποστήριξη του ελεύθερου εμπορίου, την κατάργηση της δουλείας και την επέκταση του δικαιώματος της ψήφου στον πληθυσμό της χώρας. 

1771. Κλωστοϋφαντουργία σε εργοστάσια

To πλέξιμο του βαμβακιού και η υφαντουργία γίνονται ο βασικότερος οικονομικός κλάδος.  Ως τότε τα εργαστήρια ήταν οικιακά. Το 1771 ο εφευρέτης Richard Arkwright εγκαινίασε το πρώτο εργοστάσιο για την επεξεργασία του βαμβακιού και την παραγωγή υφασμάτων στην μικρή πόλη Cromford, Derbyshire. Έτσι έγινε σημαντική πρόοδος στην κατεύθυνση της αυτοματοποίησης των εντάσεως εργασίας βιομηχανιών. Ήταν η αρχή της της βρετανικής «Εργοστασιακής Εποχής».

22 Ιουλίου 1901. Πρώτη εμφάνιση του Εργατικού Κόμματος

Η Taff Vale Railway Company έκανε μήνυση στην Ενωμένη Εταιρεία Σιδηροδρομικών Υπαλλήλων διεκδικώντας από το συνδικάτο το ποσό που αντιστοιχούσε στις ζημιές που προκλήθηκαν λόγω της απεργίας. Οι απεργοί υποστηρίχθηκαν από την Αντιπροσωπευτική Εργατική Επιτροπή (Labour Representative Committee) μια σοσιαλιστική ομοσπονδία που δημιουργήθηκε το 1900 έπεισε τα εργατικά συνδικάτα ότι η πολιτική εκπροσώπηση της οργανωμένης εργασίας ήταν πια ουσιαστική ανάγκη. Αυτή η οργάνωση μαζί με τα συνδικάτα ίδρυσαν το Εργατικό Κόμμα.

Σεπτέμβριος 1903. Lib-Lab

Υπογραφή μυστικού συμφώνου μεταξύ του Φιλελεύθερου Κόμματος και της Αντιπροσωπευτικής Εργατικής Επιτροπής. Σε ορισμένες εκλογικές περιφέρειες οι Φιλελεύθεροι δεν θα όριζαν υποψήφιο βουλευτή αλλά πριμοδοτούσαν τον Εργατικό υποψήφιο.

Οκτώβριος 1903. Σουφραζέτες.

Δημιουργείται η Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών από 6 γυναίκες με πιο γνωστές τις Emmeline και Christabel Pankhurst. Απογοητευμένες με την έλλειψη προόδου στο ζήτημα των δικαιωμάτων οι σουφραζέτες αυτές χρησιμοποίησαν ριζοσπαστικές και συγκρουσιακές μορφές δράσης και έφταναν πολλές φορές στην χρήση της μακρόχρονης απεργίας πείνας μέσα στις φυλακές.

6 Φεβρουαρίου 1918. Καθιερώνεται η καθολική ψηφοφορία ανδρών

Με την Πράξη Λαϊκής Εκπροσώπησης χορηγείται το εκλογικό δικαίωμα σε όλες τους άνδρες άνω των 21 ετών και σε γυναίκες άνω των 30 ετών κατόχους περιουσίας.

23 Ιανουαρίου 1924. Πρώτος Εργατικός Πρωθυπουργός.

Ο ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης καλείται να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας κι έτσι ο Ramsay Macdonald γίνεται ο πρώτος Εργατικός πρωθυπουργός. Επειδή εξαρτιόταν από τις ψήφους του Φιλελεύθερου Κόμματος η Εργατική κυβέρνηση δεν μπόρεσε να εφαρμόσει το ριζοσπαστικό αριστερό της πρόγραμμα απογοητεύοντας τους αριστερούς ψηφοφόρους του κόμματος.

7 Μαΐου 1928. Καθιέρωση της καθολικής ψηφοφορίας γυναικών επί ίσοις όροις με τους άνδρες.

30 Μαΐου 1929. Το Εργατικό Κόμμα κερδίζει τις εκλογές.

Η πρώτη νίκη του Εργατικού Κόμματος. Ο Ramsay Macdonald γίνεται αυτοδύναμος πρωθυπουργός αλλά η θητεία του συμπίπτει με το κραχ του 1929 και την έναρξη της μεγάλης οικονομικής κρίσης. Φουντώνει η ανεργία και σε ορισμένες περιοχές αγγίζει το 75%.

27 Οκτωβρίου 1931. Εθνική κυβέρνηση.

Ο Ramsay Macdonald συστήνει «εθνική κυβέρνηση» για την αντιμετώπιση της κρίσης. Προκηρύσσει εκλογές λόγω διχογνωμίας στο Εργατικό Κόμμα και επειδή ήθελε ευρεία λαϊκή συναίνεση. Το Ψηφοδέλτιο της Εθνικής Κυβέρνησης κέρδισε τις εκλογές με τους Συντηρητικούς να κατέχουν τις περισσότερες έδρες. Έτσι ο  Ramsay Macdonald κατάφερε να περάσει την πολιτική αυστηρής λιτότητας στην οποία αντιστεκόταν το Εργατικό Κόμμα το οποίο τον αποκήρυξε.

1 Οκτωβρίου 1932. Ίδρυση της Βρετανικής Φασιστικής Ένωσης

Ο Oswald Mosley, πρώην Συντηρητικός και κατόπιν Εργατικός βουλευτής, δημιουργεί κόμμα στη γραμμή του Ιταλικού Φασισμού. Το κόμμα δεν κατάφερε να εδραιωθεί στο πολιτικό σύστημα και κηρύχτηκε παράνομο το 1940. Ο Mosley φυλακίστηκε στη διάρκεια του πολέμου και μετά έκανε δυο αποτυχημένες απόπειρες να επανέλθει στο κοινοβούλιο.  Πέθανε το 1980.

20 Ιανουαρίου 1936. Ο Γεώργιος ο 5^ος πεθαίνει και τον διαδέχεται ο Εδουάρδος ο  8^ος.

Ως Πρίγκηπας της Ουαλίας, ο Εδουάρδος είχε επισκεφθεί πολλά μέρη της Βρετανίας που είχαν χτυπηθεί από την παρατεταμένη οικονομική κρίση. Αυτές οι περιοδείες και επισκέψεις [ου έδειχναν το ενδιαφέρον του για τους μη προνομιούχους πολίτες και οι αποστολές του στο εξωτερικό εκ μέρους του βασιλιά πατέρα του τον κατέστησαν δημοφιλή εντός και εκτός της χώρας. Όμως οι ερωτικές επιλογές του προκάλεσαν συνταγματική κρίση. Ερωτεύτηκε την Αμερικανίδα Wallis Simpson που μετά το διαζύγιό της τον Οκτώβριο 1936 άνοιξε το δρόμο της προς τον γάμο της με τον Εδουάρδο.

10 Δεκεμβρίου 1936. Ο Εδουάρδος ο 8^ος παραιτείται.

Ο Εδουάρδος ο 8^ος ήθελε να παντρευτεί την Wallis Simpson. Ο Συντηρητικός πρωθυπουργός Stanley Baldwin τον συμβούλεψε να είναι προσεκτικός γιατί ο Βρετανικός λαός δεν θα την αποδεχόταν ως σύζυγο του βασιλιά λόγω του διαζυγίου της. Ο έρως, όμως, νίκησε. Προκειμένου να χάσει τη γυναίκα που αγαπούσε ο Εδουάρδος παραιτήθηκε από το θρόνο. Στις 11 Δεκεμβρίου με ραδιοφωνικό διάγγελμά του προς τον Βρετανικό λαό δήλωσε την απόφασή του να παραιτηθεί. Παντρεύτηκε την Wallace Simpson στη Γαλλία τον Ιούνιο 1937. Το ζεύγος έγινε Δούκας και Δούκισσα του. Ο Baldwin πιστώθηκε την αποφυγή μιας συνταγματικής κρίσης που θα μπορούσε να ήταν μοιραία για τη μοναρχία στη Βρετανία.

12 Μαΐου 1937. Ο Δούκας της Υόρκης στέφεται βασιλιάς ως Γεώργιος ο 6^ος.

Ο μικρότερος αδελφός του Εδουάρδου, ο Δούκας της Υόρκης, στέφθηκε βασιλιάς με το όνομα Γεώργιος ο 6^ος. Αυτός και η σύζυγός του Βασίλισσα  Ελισάβετ (μετέπειτα Βασιλομήτωρ)  έπαιξαν σημαντικό ρόλο εμπνέοντας την Βρετανική κοινωνία στη διάρκεια του 2^ου Παγκοσμίου Πολέμου.

Η συνέχεια στην οθόνη σας….. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F_%CE%9B%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CE%AC