Χορεύοντας στο Ναραγιάμα

Η Αριστερά που δε θέλει να πεθάνει

24 χρόνια πριν μείναμε άφωνοι με την εκπληκτική ταινία Η Μπαλάντα του Ναραγιάμα του Ιάπωνα σκηνοθέτη Σοχέι Ιμαμούρα (1926-2006). Μας είχε συγκλονίσει η έννοια της απόλυτης φτώχειας, μας είχε αποκαρδιώσει η ύπαρξη μιας ανεπαίσθητης λεπτής γραμμής μεταξύ επιβίωσης και θανάτου, μας είχε εξαγριώσει η παράδοση της καταδίκης των ηλικιωμένων ανθρώπων (ως «μη παραγωγικών») στο θάνατο με τον εξοστρακισμό τους στην χιονισμένη κορφή του Όρους Ναραγιάμα. Τέλος πάντων, μάθαμε ότι υπάρχουν ακόμη -και θα συνεχίσουν να υπάρχουν όσο υπάρχει ο καπιταλισμός και όσο ο νεοφιλελευθερισμός θα κυριαρχεί- συνθήκες απόλυτης φτώχειας και, μάλιστα, στις κοινωνίες του αναπτυγμένου καπιταλισμού της Δύσης και της Δυτικοποιημένης Ανατολής. Γιατί, παρόλο που η ταινία σε πρώτο επίπεδο αναφέρεται στο παρελθόν (υποτίθεται στο 19ο αιώνα), είναι στο μη εμφανές επίπεδο που υποδηλώνεται η επιδείνωση των κοινωνικών συγκρούσεων στα πλαίσια του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Αυτές τις ημέρες, όμως, μάθαμε κάτι άλλο που μας αφήνει πάλι άναυδους. Η πρωινή ζώνη της TV, λέει κάποιος αστέρας του «αριστερού εκσυγχρονισμού», κυριαρχείται από τις εικόνες των ανέργων, των φτωχών και, κυρίως, των συνταξιούχων και έτσι δεν βλέπουμε την Ελλάδα των μεσαίων και δυναμικών κοινωνικών στρωμάτων. Γι’ αυτό ευθύνεται σύμπασα η ελληνική αριστερά -είτε αυτή είναι σταλινική είτε ανανεωτική, ριζοσπαστική ή/και οικολογική-φεμινιστική- γιατί δεν είναι, τάχα μου, η «αριστερά που έχει ανάγκη ο τόπος». Ευτυχώς, πάντως, που υπάρχουν λαμπροί «αριστεροί εκσυγχρονιστές κοινωνιολόγοι», που ξέρουν να κάνουν λεπτές διακρίσεις και να ξεχωρίζουν τις αποχρώσεις προτείνοντας διεξόδους και συμμαχίες που πρέπει να ακολουθήσει η αριστερά για να «επιφέρει τομές και ρήξεις στον κοινωνικό ιστό». Το ερώτημα είναι, λοιπόν, αν η συμμαχία θα γίνει με τον Benny ή με το Γιώργο. Έτσι, χορεύοντας στα τυφλά.

Θανάσης Τσακίρης
http://tsakiris.snn.gr/