Η Ιστορία στο Κόκκινο για τις γυναίκες τη δεκαετία του '40 την Κυριακή 8 Μαρτίου

Κυριακή 8 Μαρτίου 13.00 - 14.00 Στο Κόκκινο 105,5

Φύλο και ιστορία: οι γυναίκες στη «μακρά» δεκαετία του 1940

Συζητούν η Τασούλα Βερβενιώτη και ο Χρήστος Τριανταφύλλου

Ο ιστορικός Χρήστος Τριανταφύλλου συζητά με την ιστορικό Τασούλα Βερβενιώτη για τις πολλαπλές θέσεις των γυναικών στον ελληνικό 20ό αιώνα, με έμφαση στη δεκαετία του 1940. Χωρίς να αποτελούν ποτέ μια ενιαία κατηγορία, οι γυναίκες δραστηριοποιήθηκαν ανάλογα με την γεωγραφική, την ταξική και την πολιτική τους τοποθέτηση. Πολλές γυναίκες διεκδίκησαν από νωρίς την ισότητά τους μέσα από οργανώσεις αλλά και μέσα από τους κώδικες των τοπικών κοινωνιών, ενώ ο υποστηρικτικός τους ρόλος στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο μετατράπηκε γρήγορα σε ισότιμη θέση μέσα από τη συμμετοχή τους στο ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ, την «Κυβέρνηση του Βουνού», και, σε ακόμη μαζικότερο επίπεδο αν και συχνά εξαναγκαστικά, στον ΔΣΕ. Από την άλλη πλευρά, η εθνικοφροσύνη ασχολήθηκε με το «γυναικείο ζήτημα» μέσα από τις ενέργειες της Φρειδερίκης και μέσα από τις διεργασίες για την παροχή δικαιώματος ψήφου και εκλογής. Μέσα από προσωπικές αναζητήσεις και νεότερες προσεγγίσεις, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζει εκείνη της Τασούλας Βερβενιώτη, αναδύθηκε και στην Ελλάδα η προφορική ιστορία και η ιστορία του φύλου, σε ευθεία αντίθεση με την παραδοσιακή, πατριαρχική σύλληψη της ιστορίας. Έτσι, ο στίχος από τον ύμνο της αριστερής οργάνωσης «Λεύτερη Νέα», όπου οι γυναίκες καλούνται να λυτρωθούν από την «τριπλή σκλαβιά κατακτητή, προϊσταμένου και άντρα» μοιάζει σήμερα σαν πρόδρομος της διαθεματικότητας και μας καλεί να σκεφτούμε για ακόμη μια φορά την ιστορία διαφορετικά και συμπεριληπτικά.

Φωτο: Επονίτισες στο Ψάρι Τριφυλλίας, 1943-1944 (ΑΣΚΙ / Φωτογραφικό Αρχείο Νίκου Μάργαρη)