ΣΤΑ «ΚΕΝΤΡΑ ΥΠΟΔΟΧΗΣ» Η ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ ΑΝΑΣΤΕΝΑΖΕΙ: ΟΙ ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΕΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΟΡΓΑΝΩΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ

ΣΤΑ «ΚΕΝΤΡΑ ΥΠΟΔΟΧΗΣ» Η ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ ΑΝΑΣΤΕΝΑΖΕΙ

ΟΙ ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΕΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΟΡΓΑΝΩΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ

Στα παραπήγματα και στα «κέντρα υποδοχής» μεταναστών και προσφύγων νέα προσφυγιά και η σύγχρονη Ελλάδα αναστενάζει. Στα Φιλιατρά, στα Χανιά, στη Μανωλάδα, στη Μυτιλήνη, στη Χίο και τη Σάμο και σε δεκάδες άλλες περιοχές της μεσογειακής Ελλάδας, ξεπροβάλλει το πιο αποκρουστικό πρόσωπο της ελληνικής κοινωνίας από την εποχή της στρατιωτικής δικτατορίας 1967-1974. Η χώρα του Ξενίου Διός είναι η χώρα του Γολγοθά, του Σίσυφου και του Ταντάλου για χιλιάδες κατατρεγμένους και περιφρονημένους κολασμένους «λαθρο»μετανάστες και πρόσφυγες.

Όμως, Ελλάδα δεν μόνο οι ρατσιστές ούτε οι εργοδότες-εκμεταλλευτές που καλούν την αστυνομία να διώξει τους εξαθλιωμένους που έχουν στη δούλεψή τους όταν τελειώσει το μάζεμα της παραγωγής –κάτι που καταγγέλλεται συνέχεια (βλ. π.χ. Δεληθανάση Μαρία, «Στα Φιλιατρά με 20 ευρώ για 10 ώρες στον ήλιο... http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100006_13/07/2008_277553)
Ελλάδα είναι και οι πολίτες που κινητοποιούνται είτε με δίκτυα οργανώσεων σε κεντρικό και πανελλαδικό επίπεδο (π.χ. Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Προσφύγων, Σχολείο Μεταναστών, Όχι στο Ρατσισμό από Κούνια κ.ά.) είτε με τοπικές κινήσεις και πρωτοβουλίες. Πρόκειται για ένα μαζικό κοινωνικό κίνημα, που συγκροτούν Έλληνες και μετανάστες πρώτης και δεύτερης γενιάς και που προσπαθεί από τη μια να κατοχυρώσει ανθρώπινες συνθήκες στέγασης όλων όσων αντιμετωπίζουν άμεσα προβλήματα προερχόμενοι/ες από χώρες διαλυμένες από τις εμφύλιες συγκρούσεις, τις αρρώστιες και την πείνα και τώρα στοιβάζονται κατά εκατοντάδες σε πρόχειρα καταλύματα όπου δεν μπορεί να ζήσει άνθρωπος (βλ. καταγγελίες των ΜΚΟ και της Ύπατης Αρμοστείας των Ην.Εθνών). Οι τρόποι δράσης του ποικίλουν ανάλογα με την περίπτωση και το διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό που ενεργοποιείται, ανάλογα με τις αντιδράσεις των κρατικών αρχών και των ντόπιων κατοίκων και ανάλογα με την ιστορικότητα και την παράδοση των τοπικών κινημάτων. Είναι, δηλαδή, ένα κίνημα που διαθέτει κοινή συλλογική ταυτότητα, δρα εν μέρει εκτός θεσμικών πλαισίων χρησιμοποιώντας τη διαμαρτυρία ως μέσο πάλης, η μορφή οργάνωσής του είναι τα άτυπα δίκτυα διάδρασης και, ουσιαστικά, αμφισβητεί την εξουσία και τους κατεστημένους τρόπους σκέψης. Για παράδειγμα, η περίπτωση των Χανίων δείχνει το ρόλο που παίζει η αγωνιστική παράδοση, οι κοινές πρακτικές, η κοινή πολιτική κουλτούρα και η ιστορία των κινημάτων (δυναμική αντίσταση κατά των ναζί, διαρκής κινητοποίηση εναντίον της ύπαρξης και λειτουργίας της βάσης των ΗΠΑ στη Σούδα, ύπαρξη μεγάλου αριθμού αντιδικτατορικών αγωνιστών/τριών κ.ο.κ.). Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι από τις τέσσερις περιπτώσεις που καταγράφουμε εδώ, μόνο στα Χανιά γίνεται Αντιρατιστικό Φεστιβάλ επί 3 χρόνια με αξιοσημείωτη επιτυχία παρά την τρομοκρατία που ασκούν οι κατασταλτικοί μηχανισμού του κράτους αλλά την αντιμεταναστευτική προπαγάνδα που ασκούν ορισμένοι ιδιωτικοί μηχανισμοί μαζικής ενημέρωσης εκφράζοντας τις απόψεις των εργοδοτών που χρησιμοποιούν και εκμεταλλεύονται τους μετανάστες και πρόσφυγες. Επίσης, δεν είναι τυχαίο ότι σε κάθε διαδήλωση διαμαρτυρίας εκατοντάδες άνθρωποι εκφράζουν την αγανάκτησή τους για την κακομεταχείριση των ξένων, ή ότι λειτουργούν επί χρόνια με επιτυχία το Κοινωνικό Στέκι-Στέκι Μεταναστών και στην άλλη άκρη του ίδιου δρόμου το στέκι του Φόρουμ Μεταναστών.

Αυτή η γενική κινητοποίηση που αποτελεί προωθητικό παράγοντα για να επιτευχθεί η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των προσφύγων και μεταναστών/τριών είναι βασική προϋπόθεση για την διεύρυνση και εμβάθυνση της δημοκρατίας, των ελευθεριών και των δικαιωμάτων. Συμβάλλει, επίσης, στην αποφυγή της διόγκωσης του ρατσιστικού φαινομένου που υπό ορισμένες συνθήκες δημιουργείται από την ταυτόχρονη έκφραση του εθνικισμού και της ξενοφοβίας. Όπως τονίζει ο Ετιέν Μπαλιμπάρ, οι φυλετικές σχέσεις ποικίλλουν έντονα ανάλογα με τις εθνικές καταστάσεις και ότι ο ρατσισμός και ο εθνικισμός είναι στενά συνδεδεμένοι χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρόκειται για μια μηχανιστική αιτιοκρατική σχέση αλλά για την ιστορική συνάρθρωση των διαλεκτικών «αντιθέτων» [Balibar. E. (1991) 'Racism and nationalism' στο Etien Balibar and Immanuel Wallerstein Race, Nation, Class: Ambiguous Identities, London: Verso, σελ. 50).

Θανάσης Τσακίρης
http://tsakiris.snn.gr

http://antiracistes.wordpress.com