Ο Γκραμσιανός ηγεμόνας


Η έννοια της συμμετοχικής δημοκρατίας είναι καθαρά ριζοσπαστική καθόσον εντάσσει το σύνολο των πολιτών στο πολιτικό παιχνίδι τόσο στο κεντρικό όσο και στο τοπικό-κλαδικό επίπεδο. Όμως, ακόμη και οι ριζοσπαστικότερες των ιδεών μπορούν να αντιμετωπιστούν με τρόπους τέτοιους που να τους αφαιρούν τελικά το ριζοσπαστικό τους περιεχόμενο και να τις καθιστούν ακίνδυνες πολιτικά. Η χρήση της έννοιας αυτής από το αστικό μπλοκ πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων αποσκοπεί στο να της στερήσει το ριζοσπαστικό περιεχόμενο. Τι θα μας έλεγε ένας από τους μεγαλύτερους πνευματικούς και πολιτικούς ηγέτες της αριστεράς του εικοστού αιώνα, ο Αντόνιο Γκράμσι, που χάθηκε πρόωρα μέσα στις φυλακές του Μουσολίνι; Θα μας έλεγε ότι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά -ίσως το κυριότερο- του αναπτυγμένου καπιταλισμού είναι η ανάδυση της κοινωνίας πολιτών που ενσωματώνει και υποτάσσει στο πλαίσιό του τις όποιες αμφισβητήσεις της κυριαρχίας του. Όμως, δεν πρόκειται απλώς για τον βοηθητικό ρόλο της κοινωνίας πολιτών στην αναπαραγωγή της κυριαρχίας του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής αλλά για την ανάληψη από το ίδιο το κράτος μιας εκτεταμένης σειράς λειτουργιών γι’ αυτόν το σκοπό. Η έννοια της ηγεμονίας, κατά τον Γκράμσι, αναφέρεται σε μια μορφή κυριαρχίας που συνδυάζει άνετα τη βία και τη συναίνεση, τη δικτατορία και την ηγεμονία. Η άνοδος της κοινωνίας πολιτών και η επέκταση του κράτους που περιλαμβάνει τόσο καταπιεστικούς όσο και ιδεολογικούς μηχανισμούς (όπως πολύ χαρακτηριστικά τόνισε ένας άλλος μεγάλος θεωρητικός της αριστεράς, ο Λουί Αλτουσέρ) δημιουργούν ένα νέο πεδίο για την επανάσταση όπου δεν αρκεί πλέον ο «πόλεμος κινήσεων» αλλά ο πρωταρχικός ρόλος αποδίδεται στον «πόλεμο θέσεων». Με άλλα λόγια, το κοινωνικό κίνημα της εργατικής τάξης και των συμμάχων της πρέπει μέσα από μια μακρόχρονη διαδικασία κατάκτησης της κοινωνίας πολιτών να αλλάξει τη σχέση της με το αστικό κράτος με μια σχέση που να προεικονίζει τη σοσιαλιστική δημοκρατία, δηλαδή την ουσιαστική κατάργηση των καταπιεστικών-κατασταλτικών μηχανισμών του κράτους και την ανάδειξη του συνόλου των πολιτών υπό την ηγεμονία της εργατικής τάξης σε κυρίαρχους.



ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ


Η “Καμπάνια Αντι-2004” , πραγματοποιεί ανοιχτή Συνέλευση, την Τρίτη 27/1, στις 8.00 μ.μ., στο “Αυτόνομο Στέκι” (Ζωοδόχου Πηγής 95-97 & Ισαύρων) προκειμένου να προγραμματίσει τις κοινές δράσεις της επόμενης περιόδου.
Καλούνται όλες οι συνιστώσες που την στηρίζουν και την συναποτελούν (άτομα, κοινωνικοί και πολιτικοί φορείς) να παρευρεθούν και να συμμετάσχουν στις οργανωτικές επιτροπές που θα δημιουργηθούν προκειμένου να προωθηθούν τα μέτωπα αντίστασης που έχουν ανοίξει (κρατική καταστολή, εργασιακές σχέσεις, παιδεία – πολιτισμός, τοπικές αντιστάσεις).