Στα «Ενθέματα» στο φύλλο της 9ης Φλεβάρη - Κείμενα των: Γιάννη Σταφίδα, Στρατή Μπουρνάζου, Κώστα Δουζίνα, Άρη Καλαντίδη, Μαρίας Παπαδημητρίου, Αντώνη Λιάκου, Τζωρτζ Μονμπιό, Χρήστου Λάσκου, Ευκλείδη Τσακαλώτου, Κρίτωνα Ηλιόπουλου

Στα «Ενθέματα» στο φύλλο της 9ης Φλεβάρη

Στα περίπτερα εντός της «Αυγής», στο μπλογκ τους (enthemata.wordpress.com), στο facebook (Enthemata Avgis) και στο twitter: @enthemata

Κείμενα των: Γιάννη Σταφίδα, Στρατή Μπουρνάζου, Κώστα Δουζίνα, Άρη Καλαντίδη, Μαρίας Παπαδημητρίου,  Αντώνη Λιάκου, Τζωρτζ Μονμπιό, Χρήστου Λάσκου, Ευκλείδη Τσακαλώτου, Κρίτωνα Ηλιόπουλου

Το χάσμα π’ άνοιξε ο σεισμός... Ο Γιάννης Σταφίδας μας μιλάει για τρεις βασικές λέξεις, μετά τον σεισμό: κρατική παρέμβαση, αλληλεγγύη, αυτοοργάνωση: «Τέτοιες μέρες, και ο πιο ακραιφνής αντικρατικιστής γίνεται ένθερμος θιασώτης του κράτους, δεν μπορεί να αρνηθεί τη σημασία του. […] Όσον αφορά την αλληλεγγύη, όταν το απροσδόκητο, ο πόνος και ο φόβος εισβάλλουν ξαφνικά στη ζωή μας, εκτός από το κεραμίδι και την κουβέρτα, είδη πρώτης ανάγκης, εξίσου, είναι η συμπαράσταση, το νοιάξιμο, η αίσθηση ότι υπάρχουν άλλοι, γνωστοί αλλά και άγνωστοι, που σε σκέφτονται, σου συμπαραστέκονται, και το δείχνουν».

Ένα παρολίγον σπασμένο πόδι. Όπου ο Στρατής Μπουρνάζος θυμάται μια ιστορία του 1992: «Ο Λεωνίδας Κύρκος, βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης του ΣΥΝ τότε, πήρε τηλέφωνο τον Φίλιππο Ηλιού, να τον συμβουλευθεί αν έπρεπε να συμμετάσχει στο συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης. […] Στην αγωνία του Κύρκου, “μα πώς να μην πάω;” ο Φίλιππος του απάντησε το μνημειώδες: “Να σπάσεις το πόδι σου και να μην πας! Θα πονάς ένα μήνα, αλλιώς όμως θα ντρέπεσαι για όλη σου τη ζωή!”. Θυμήθηκα την ιστορία, παρά τις προφανείς διαφορές, εξαιτίας της υπόθεσης Καρυπίδη. Πίστευα, με λίγα λόγια, πως αν ο Καρυπίδης έμενε τελικά υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ θα ντρεπόμασταν, πολλοί, πολύ και για πολύ.

Ο Αλαίν Μπαντιού και η αναγέννηση της Ιστορίας: Ο Κώστας Δουζίνας γράφει για τον πολιτικό Μπαντιού και κριτικάρει την «αριστερή μελαγχολία» του: «Το έργο του Μπαντιού μας επιτρέπει να καταλάβουμε την έλευση της εποχής της αντίστασης. Εντούτοις, η προσπάθειά του να χρησιμοποιήσει συγκεκριμένες περιπτώσεις αντίστασης ως παράδειγμα της θεωρίας αποδεικνύεται προβληματική. Ό,τι δεν μπορεί να τοποθετηθεί στο θεωρητικό οικοδόμημα απορρίπτεται. Εντάσσεται έτσι σε μια γνωστή παράδοση της ακαδημαϊκής Αριστεράς, η οποία διορθώνει το κίνημα αφήνοντας ανέπαφη τη θεωρία. Παραφράζοντας τον Μπρεχτ, θα λέγαμε ότι αν το κίνημα δεν ενεργεί σύμφωνα με τη θεωρία, πρέπει να εκλέξουμε νέο κίνημα».

Reactivate Athens: Ιδέες για την πόλη. Κι ο σχεδιασμός στα αζήτητα. Ο Άρης Καλαντίδης και ηΜαρία Παπαδημητρίου, συμμετείχαν, τον Ιανουάριο, σε εκδηλώσεις του Reactivate Athens. Τονίζουν τη σημασία «της πολιτείας που, όσο κι αν συρρικνώνεται ο ρόλος της τα τελευταία χρόνια, παραμένει ο προνομιακός εγγυητής του σχεδιασμού», και ασκούν κριτική στο RA: «Σε άλλες εποχές, μπορεί η παρουσία του Reactivate Athens στον δημόσιο λόγο για την πόλη να ήταν πιο αθώα, στη φάση όμως που βρισκόμαστε η ευθύνη του είναι τεράστια. Στήθηκε και χρηματοδοτήθηκε ένα έργο που συλλέγει (“έτσι, χωρίς πρόγραμμα”) ιδέες από τους πολίτες, στο περιθώριο της πολιτείας, της αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας, δημιουργώντας μια πλατφόρμα υποτιθέμενης συμμετοχής και καταφεύγοντας, για το αναγκαίο κοσμοπολίτικο πρεστίζ, στην καθοδήγηση της διαδικασίας από έναν καθηγητή του πολυτεχνείου της Ζυρίχης. Bon. Bon pour l’Orient».

Αυτοδιοικητικές εκλογές: το βάθος της εικόνας. Δυο σύντομα σχόλια του Αντώνη Λιάκου για το βαθύτερο υπόστρωμα του προβλήματος επιλογής υποψηφίων στις αυτοδιοικητικές εκλογές, που εστιάζονται στο ότι οι πόλεις και οι περιφέρειες της Ελλάδας ζουν την κρίση διαφορετικά, γιατί με διαφορετικό τρόπο, καθώς και στην απολυτοποίηση του Μνημονίου, που τείνει να γίνει εθνικό ταμπού, επικαθορίζοντας άλλες διαφορές».

ΤΤΙP. H εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-Ε.Ε., ολομέτωπη επίθεση στη δημοκρατία. O Τζωρτζ Μπονμπιόεξηγεί γιατί η επικείμενη εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ είναι καταστροφική για τη δημοκρατία: «Η TTIP δίνει στις μεγάλες επιχειρήσεις  την ευκαιρία να ταράξουν στις αγωγές όσες κυβερνήσεις θα προσπαθούσαν να υπερασπίσουν τους πολίτες τους. [Παράδειγμα:] Στο Ελ Σαλβαδόρ, κάποιες τοπικές κοινότητες κατάφεραν, με μεγάλο κόστος (τρία μέλη τους δολοφονήθηκαν), να πείσουν την κυβέρνηση να μην επιτρέψει την εγκατάσταση στην περιοχή τους ενός μεγάλου ορυχείου χρυσού που επαπειλούσε με καταστροφική μόλυνση τα υδάτινα αποθέματά τους. Η καναδική εταιρεία που ήθελε να ανοίξει το ορυχείο ενάγει το Ελ Σαλβαδόρ για 315 εκατομμύρια δολάρια -- για απώλεια των αναμενόμενων μελλοντικών κερδών». (μετάφραση: Δημήτρης Ιωάννου).

Παγκόσμιος καπιταλισμός, Ευρώπη και Αριστερά. Ο Χρήστος Λάσκος συζητάει κρίσιμα ζητήματα για την Αριστερά του 21ου αιώνα: αν επίκειται μια συστημική κατάρρευση, αν ο κεϋνσιανισμός μπορεί να δώσει λύσεις μετά την αποτυχία του νεοφιλελευθερισμού, γιατί το δίλημμα αποδόμηση ή ριζική επανίδρυση της ευρωζώνης είναι πραγματικό και πρέπει να το απαντήσει η Αριστερά, τέλος, γιατί έχασε η Αριστερά τη δεκεατία του 1970.

Δημοσιονομική πολιτική, παραγωγική ανασυγκρότηση και Αριστερά. Γράφει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος: «Πρέπει καταρχάς να διαχωρίσουμε τον ρόλο της δημοσιονομικής πολιτικής στη διάρκεια μιας κρίσης, ή όταν υπάρχει στενότητα χρηματοδοτικών πηγών, από την μία, και σε κανονικές συνθήκες από την άλλη. Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι η Αριστερά εντάσσει αυτή τη ζήτηση στο πιο σημαντικό ζήτημα της παραγωγικής ανασυγκρότησης της οικονομίας. Θα υποστηρίξω εδώ ότι η προσέγγιση της Αριστεράς έχει ορισμένα κοινά σημεία, τόσο με τις προσεγγίσεις των κεϋνσιανών όσο και με εκείνες των οικονομικών της προσφοράς, αλλά εν τέλει τις υπερβαίνει και τις δύο».

Πάμε βολτίτσα; Η βεβήλωση των «ιερών» στη Βραζιλία. Ο Κρίτων Ηλιόπουλος μας γράφει για «ένα νέο μαζικό κοινωνικό φαινόμενο εμφανίζεται κάθε Σαββατοκύριακο στη Βραζιλία»: τα παιδιά των παραγκουπόλεων μαζεύονται και πάνε βόλτα  (Rolezinho) στα μεγάλα εμπορικά κέντρα για διασκέδαση. Παρότι δεν διαπράττουν κανένα αδίκημα, η πράξη τους θορυβεί τους ιδιοκτήτες των μολ που προσφεύγουν στη δικαιοσύνη και καλούν την αστυνομία: «Η καρναβαλική γιορτή, υποστηρίζει ο Μιχαήλ Μπαχτίν, δημιουργεί έναν εναλλακτικό κοινωνικό χώρο, με ελευθερία, ισότητα και αφθονία. Γι’ αυτό η εξουσία ενοχλείται απ’ αυτή την “απλή διασκέδαση”». Η ιστορία του  Rolezinho επιβεβαιώνει τον Μπαχτίν.