ΤΕΧΝΟΚΡΑΤΙΚΗ “ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ”

ΤΕΧΝΟΚΡΑΤΙΚΗ “ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ”

ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΤΣΑΚΙΡΗ

Η τεχνοκρατία ως η κυριαρχία των ειδικών στην τεχνολογία και τις κοινωνικές επιστήμες αποτέλεσε μια πρώτη θεωρητική και πολιτική απάντηση στο ερώτημα τι μπορεί να γίνει στην περίπτωση των σύγχρονων κοινωνιών που έχουν καταστεί πολύπλοκες και είναι δύσκολη η  διακυβέρνησή τους με τις παραδοσιακές μορφές της εκλεγμένης πολιτικής ηγεσίας.

Πώς, όμως, διαμορφώθηκε αυτή η άποψη και ποιες είναι οι συνέπειες μιας τέτοιας λογικής αν ακολουθηθεί στο πολιτικό και στο κοινωνικό; O Thorstein Veblen υποστήριζε μια υλιστική αντίληψη για τη διαμόρφωση της κοινωνίας. Θεωρούσε ότι τα μέλη μιας κοινωνίας, δηλαδή οι πολίτες της,  είναι οι διαμορφωτές της με τους τρόπους με τους οποίους προσπαθούν να κερδίσουν τα προς το ζην. Αντίθετα από τον Καρλ Μαρξ, θεωρούσε ότι δεν είναι η εργασία αλλά η τεχνολογία και οι βιομηχανικές τέχνες που αποτελούν τους δημιουργικούς μοχλούς της κοινωνίας.[1] Επιπλέον, διέκρινε την αντίθεση μεταξύ των παραδοσιακών ιδιοκτητών των επιχειρήσεων που ενδιαφέρονται κυρίως για τη μεγιστοποίηση του κέρδους και την περίοπτη κατανάλωση από την μια πλευρά και των μηχανικών και λοιπών τεχνιτών της βιομηχανίας που ενδιαφέρονται για την αποδοτικότητα αυτή καθαυτή και για την παραγωγή για την κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών από την άλλη πλευρά. Έχοντας κατά νου αυτή τη θετική έννοια της τεχνοκρατίας ο Veblen πρότεινε τη σύσταση των «σοβιέτ των τεχνικών» για να αναλάβουν την εξουσία και να διαχειριστούν το βιομηχανικό οικονομικό σύστημα ορθολογικά και αποδοτικά. [2] Αυτή η πρόταση στηρίχθηκε στη νευραλγική θέση που κατέχουν μηχανικοί και τεχνικοί στο ίδιο το βιομηχανικό καπιταλιστικό σύστημα και στη γνώση τους τόσο για τη λειτουργία όσο και για τη διόρθωση ή το μετασχηματισμό του. Αν αυτή η πρόταση φάνταζε «υπερεπαναστατική» για τα δεδομένα της εποχής εκείνης, δεν συνέβαινε το ίδιο με τις προτάσεις των περισσότερων νέων επιστημόνων και πολιτικών καθώς μετά την πρώτη εμφάνιση του κοινωνικού κινήματος υπέρ της τεχνοκρατίας στη δεκαετία του 1920 διαδόθηκαν ευρέως τεχνοκρατικές ιδέες και αντιλήψεις. Στη διάρκεια της Προοδευτικής Εποχής και του New Deal στις ΗΠΑ του Φ. Ρούζβελτ και στη Δυτική Ευρώπη μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και την εγκαθίδρυση του κράτους πρόνοιας, για την επέκταση του διοικητικού μηχανισμού του κράτους χρειαζόταν μεγάλης κλίμακας συντονισμός πόρων και έμπειρων και καταρτισμένων τεχνικών. Το κίνημα δεν προχώρησε, όμως, πολύ μακριά ώστε να απαιτήσει την υποχρεωτική εγκατάσταση των τεχνικών και των επιστημόνων στα υπουργεία αλλά, τουλάχιστον, τη χρήση στη διακυβέρνηση των ίδιων μεθοδολογικών κριτηρίων: ιδεολογική ουδετερότητα και χρήση μεθόδων συλλογής δεδομένων και τεκμηρίων που θα συνέβαλλαν στην παραγωγή σύγχρονων τεχνολογιών.

Ταυτόχρονα με την έναρξη της εφαρμογής της τεχνοκρατικής λογικής, άρχισαν οι κριτικές και οι επικριτικές έως και δυστοπικές αναλύσεις και καταγγελίες. Η πρώτη αυστηρή κριτική ασκήθηκε από τον θεωρούμενο πραγματιστή και φιλελεύθερο (κατ’ άλλους συντηρητικό) Ισπανό φιλόσοφο Ortega Y Gasset, ο οποίος απέρριπτε την ορθολογισμό γιατί θεωρούσε ότι συνέχεε τη λογική με την κατάχρησή της και τόνιζε επίσης ότι οι τεχνικοί και οι επιστήμονες δεν πρέπει να εγκλωβίζονται στη στενή εξειδίκευσή τους αλλά να διαθέτουν ευρύτητα πνεύματος και παιδείας. Κατ’ αυτόν, οι χώρες πρέπει να διοικούνται από τις πνευματικές ελίτ για να αποφεύγεται η «παρακμιακή» επιρροή λόγω του ελέγχου των μαζών («μαζανθρωποι») επί των τεχνών και του κράτους. Θεωρούσε, ωστόσο, απίθανη την τελική επικράτηση της τεχνοκρατίας για το λόγο ότι εξ ορισμού οι μηχανικοί δεν μπορούν να κυβερνήσουν καθώς χρήσιμοι και αξιολάτρευτοι αλλά «αθεράπευτα δευτερεύοντες», δηλαδή «μαζάνθρωποι».[3]

 Για τον ίδιο λόγο ο Clive Staples (C.S.) Lewis παρατήρησε ότι εάν κάποιος θέλει σήμερα να κυριαρχήσει στην κοινωνία αυτός μπορεί να το κάνει με το ένδυμα της επιστήμης για να καλύψει τις πραγματικές προθέσεις του και απηύθυνε προειδοποίηση: « …η νέα ολιγαρχία πρέπει ολοένα και περισσότερο να βασίζει την αξίωσή της να μας προγραμματίζει στην επίκληση της γνώσης (…) Αυτό σημαίνει ότι ολοένα και περισσότερο πρέπει να εξαρτώνται από τις συμβουλές των επιστημόνων, ώσπου στο τέλος οι ίδιοι οι πολιτικοί να καταλήξουν να γίνουν πιόνια των επιστημόνων.(…) Τώρα, φοβάμαι τους ειδικούς στην εξουσία γιατί είναι ειδικοί που ομιλούν εκτός του πεδίου των ειδικών αντικειμένων τους. Ας μας μιλήσουν οι επιστήμονες για τις επιστήμες».[4] Ασκήθηκε επίσης κριτική ότι, ειδικά στις ΗΠΑ, η τεχνοκρατία αποτελεί μια από τις λιγότερο εξελιγμένες μορφές πρωτόγονων Αμερικανικών διευθυντικών ιδεολογιών. Αυτό σήμαινε ότι εξαιτίας της επερχόμενης «επανάστασης των διευθυντών» θα μειώνονταν οι εξουσίες και η δύναμη των υφιστάμενων θεσμών και ιδεολογιών στην καπιταλιστική κοινωνία, θα ελέγχονταν οι μάζες κατά τρόπο ώστε να αποδέχονται την κυριαρχία των διευθυντών και των τεχνοκρατών ως φυσικό φαινόμενο. Όμως, όπως υποστήριξε ο πρώην τροτσκιστής David Burnam, όχι μόνο στο σύγχρονο καπιταλισμό, αλλά και σε άλλα κοινωνικά ή πολιτικά καθεστώτα της εποχής (κομμουνισμό, φασισμό), η δύναμη μετατοπίζεται συνεχώς από την ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, ιδιωτική ή κρατική, στους μάνατζερ των επιχειρήσεων, έτσι ώστε η ίδια η δυναμική αυτών των συστημάτων οδηγεί στη μεταλλαγή τους. Η υπόθεση περί της «τεχνολογικής ελίτ» που θα κατακυρίευε τον κόσμο έγινε κυρίαρχη αργότερα. Ξεκινώντας από την ακραία δυστοπική θεωρία του George Orwell για την κοινωνία του πανοπτικού ελέγχου του «1984»[5] και φτάνοντας στην άλλη ακραία διατύπωση του David Burnam [6]περί «τεχνολογικού απαρτχάιντ» εκφράστηκαν μια σειρά από κοινωνικές φοβίες.

Πέραν τούτων, η τεχνοκρατία αποτελεί ένα σύνθετο τύπο οργανωτικού ελέγχου, που ενσωματώνει ορισμένες από τις όψεις των προγενέστερων μορφών ελέγχου (τεχνικός, γραφειοκρατικός, επαγγελματικός. Ως επί το πλείστον συναντάται σε χώρους εργασίας που είναι προηγμένοι τεχνολογικά (π.χ. τράπεζες, τηλεπικοινωνίες, ενέργεια κλπ.). Τα χαρακτηριστικότερα γνωρίσματα αυτού του είδους επιχειρηματικής οργάνωσης είναι:

Α) πόλωση μεταξύ «ειδικών» και «μη ειδικών»

Β) ισοπέδωση των γραφειοκρατικών ιεραρχιών

Γ) αποσάρθρωση των εσωτερικών κλιμάκων θέσεων εργασίας

Δ) αυξανόμενη έμφαση στα προσόντα και στο διαχωρισμό τους

Ε) αυξανόμενη στήριξη στην τεχνική δαημοσύνη ως πρωταρχικής προέλευσης νομιμοποίησης

ΣΤ) ευέλικτες διαμορφώσεις συγκέντρωσης/αποκέντρωσης

Ο όρος «τεχνοκρατία» επανεμφανίστηκε στη δεκαετία του 1960 στις κριτικές εναντίον αυτών των όψεων της σύγχρονης τεχνολογικής κοινωνίας τόσο από διανοούμενους όσο και από τα κοινωνικά κινήματα (φοιτητικό, εργατικό, οικολογικό, αντιπυρηνικό κ.α.).  Επισημάνθηκε από ορισμένες κριτικές ότι οι τεχνοκράτες αναλαμβάνουν ολοένα και σημαντικότερους ρόλους και θέσεις εξουσίας χωρίς να έχουν επιλεχθεί από δημόσια καθολική ψηφοφορία και λαϊκή νομιμοποίηση και δίχως να διαθέτουν επαρκή «ηθική φαντασία» για να ασκούν υπεύθυνα την εξουσία και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της κοινωνίας. Έτσι, τέθηκε υπό διερεύνηση ο τρόπος με τον οποίο οι τεχνικές λογικές αντικαθιστούν την πολιτική λήψη αποφάσεων σε τομείς όπως η απασχόληση ή η δημόσια υγεία και πρόνοια. Τέλος, πολλοί θεωρητικοί και πολιτικοί έχουν προειδοποιήσει για την «αποικιοποίηση» της κοινωνικής ζωής από τεχνικές λογικές σε ζητήματα που είναι κατεξοχήν πολιτικά και αφορούν τις βασικές αρχές τις οποίες επιλέξουν οι κοινωνίες για να ζήσουν και να αναπτυχθούν.

 Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του προβλήματος και της λογικής που διέπει την τεχνοκρατία είναι η ακόλουθη είδηση που ήλθε πριν από οχτώ στη θυρίδα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του γράφοντος: «NEWS ALERT from The Wall Street Journal, Aug. 17, 2006. Ford, under pressure to speed up its restructuring after reporting a $254 million loss in the second quarter, is looking to close more factories, eliminate more white-collar jobs in North America to cut salaried costs by another 10% to 30%, and scale back benefits, say people familiar with the auto maker’s plans. The cuts would be on top of previously announced reductions.» Ούτε λίγο-ούτε πολύ, η σύντομη είδηση μας έλεγε ότι επειδή σε ένα τριμηναίο απολογισμό, η ισχυρότερη βιομηχανία αυτοκινήτων πλανήτη που ίδρυσε ο Ford παρουσίασε ζημιές, θα αχρηστευθούν θέσεις εργασίας, ακίνητα περιουσιακά στοιχεία, θα περικοπούν μισθοί και επιδόματα γιατί η τεχνοκρατική λογική που διέπει τη σκέψη και την πολιτική των μετόχων και των διευθυντών αφήνει έξω από την οπτική της τους πραγματικούς ανθρώπους και τα πραγματικά προβλήματά τους. Την αμέσως επόμενη ημέρα ήρθε το sequel της είδησης και, όπως κάθε sequel που σέβεται την «παράδοση» του Hollywood, ήταν χειρότερο από το πρώτο: «Ford announced plans to reduce its North American fourth-quarter production by 21%, or 168,000 units, as it tries to accelerate its Way Forward plan. The auto maker is also cutting third-quarter output and said it will unveil further moves in September. People familiar with its plans say Ford is looking to close more factories and cut salaried jobs and benefits.» Οπότε τίθεται το βασικό ερώτημα του κατά ποίον τρόπο μπορεί να διατηρούνται οι δημοκρατικές αξίες της κοινωνίας όταν η επιστήμη και η τεχνολογία καθίστανται ολοένα και πιο πολύ κυρίαρχοι θεσμοί; Εντοπίζονται ισχυρές συγκρούσεις μεταξύ της αντίληψης της «αποδοτικότητας» (“efficiency”) και της δημοκρατικής ιδεολογίας. Αντιπαρατίθενται έτσι από τη μια μεριά ο προσδιορισμός των προβλημάτων ως τεχνικού χαρακτήρα για την επίλυση των οποίων πρέπει να επιλαμβάνονται οι «ειδικοί» και από την άλλη τα ιδεώδη της συμμετοχής των πολιτών στη λήψη των πολιτικών αποφάσεων.

Αυτή η συζήτηση συνέπεσε με την εμφάνιση των απόψεων περί «τέλους της ιδεολογίας» και «μεταβιομηχανικής κοινωνίας» και με τον «εξορθολογισμό» της πολιτικής με την αυξανόμενη σημασία της τεχνικής δαημοσύνης. Σύμφωνα με τη θεωρία της περί «μεταβιομηχανικής κοινωνίας» του Daniel Bell έχει επέλθει «η τελική κατίσχυση του τομέα των υπηρεσιών έναντι της βιομηχανίας» με αποτέλεσμα την απόδοση κεντρικής θέσης στην πληροφορία και τη θεωρητική γνώση, οι φορείς της οποίας ελέγχουν αποφασιστικά τις καινοτομίες που συντελούνται στο χώρο μιας νέας πνευματικά προσδιορισμένης τεχνολογίας. Έτσι, στην εν λόγω κοινωνία επικρατούν αριθμητικά οι πνευματικά εργαζόμενοι (knowledge workers) ενώ μειώνεται ο αριθμός των χειρωνακτών και των ανειδίκευτων εργαζομένων.[7]

Η ιδεολογία της μεταβιομηχανικής κοινωνίας είναι η τεχνική ορθολογικότητα στην οικονομία, στην κοινωνία και στην πολιτική. Κυρίαρχοι είναι οι τεχνοκράτες, οι σχεδιαστές/προγραμματιστές και οι επιστήμονες. Οι τεχνοκράτες ασκούν εξουσία ένεκα της τεχνικής δαημοσύνης τους. Η ανάδειξή τους σε θέσεις, τυπικής ή άτυπης εξουσίας σηματοδοτεί την ανάδειξη της αποδοτικότητας, της εργαλειακότητας και του πραγματισμού ως λογικών επίλυσης προβλημάτων. Επιπλέον, επιταχύνεται η «μηχανή του χρόνου» και μειώνονται εντυπωσιακά τα μεσοδιαστήματα μεταξύ της έναρξης μιας αλλαγής και της εφαρμογής της, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να προεξοφλούν την αλλαγή, να υπολογίζουν την πορεία της κατεύθυνσής της και τις επιπτώσεις της, να την ελέγχουν και να την διαμορφώνουν ανάλογα με τους προκαθορισμένους σκοπούς.

---

[1] Veblen Thorstein  (1994) [1899]. The Theory of the Leisure Class: An Economic Study of Institutions. New York, NY: Penguin Books. [Veblen Thorstein (1982) Η θεωρία της αργόσχολης τάξης: Η οικονομική μελέτη των θεσμών. Αθήνα: Εκδ. Κάλβος.]

[2] Veblen Thorstein (2001) [1921] The Engineers and the Price System. Kitchener, Ontario: Batoche Books.

[3] Y Gasset Ortega (1994) [1930] The Revolt of the Masses. New York, NY: W. W. Norton & Company http://pinkmonkey.com/dl/library1/revolt.pdf [Ορτέγα υ Γκασσέτ (2010) H εξέγερση των μαζών. Αθήνα: Εκδ. Αρμός.]

[4] (C.S.) Lewis (2013) [1943] That hideous strength. New York, NY: Scribner

[5] George Orwell (1949) Nineteen Eighty-Four. London, UK: Secker & Warburg  [Τζωρτζ Οργουελ (1978) 1984.Αθήνα: Εκδ. Κάκτος.]

[6] Burnam David (1972) [1941] The Managerial Revolution. Westport, CT:Greenwood Press [David Burnam (1990) Η επανάσταση των διευθυντών. Αθήνα: Εκδ. Κάλβος.

[7] Bell Daniel (1973)The Coming of Post-Industrial Society: A Venture in Social Forecasting. New York, NY: Basic Books. 

Διαβάστε στο Δρόμο της Αριστεράς που κυκλοφορεί το Σάββατο 27 Δεκεμβρίου: Τίτλοι τέλους για την κυβέρνηση

Διαβάστε στο Δρόμο της Αριστεράς που κυκλοφορεί
το Σάββατο 27 Δεκεμβρίου

Μαζί με το Δρόμο:
Τρία εκπτωτικά κουπόνια για τις παραστάσεις Μήδεια του Μποστ και Πατριδογνωσία ή τίποτα πια δεν είναι για συγγνώμη με τον Γεράσιμο Γεννατά και Πλατόνοφ του Άντον Τσέχωφ.
Μεταξύ πολλών άλλων διαβάστε
Δείτε εδώ το πρωτοσέλιδο και ακούστε εδώ το ραδιοφωνικό σποτ
Κεντρικό θέμα:
Τίτλοι τέλους για την κυβέρνηση
Μύλος το πολιτικό σκηνικό με εκβιασμούς, μεταγραφές, παρασκήνια
και ίντριγκες εν μέσω προετοιμασίας των πάντων για πρόωρες
EDITORIAL
Καλή χρονιά! Είναι στο χέρι μας…
Οι δύο τακτικές του αστικού μπλοκ
Απόπειρα συνθετικής ανάγνωσης όσων διαδραματίζονται μεταξύ Αθηνών και Βρυξελλών, πολιτικών και οικονομικών τζακιών, αστικών και λαϊκών σαλονιών, με φόντο την προεδρική εκλογή
Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
Περί πολιτικής και ηθικής ξανά και ξανά…
Χρειάζονται κανόνες δεοντολογίας και γιατί;
Του Ρούντι Ρινάλντι
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Γιώργος Κατρούγκαλος , ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ:
Οι δανειστές δεν θα νικήσουν αν έχουν απέναντί τους ένα μαζικό κίνημα
«Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι σημαία ευκαιρίας»
Ανησυχία σε μέλη και στελέχη του κόμματος από το ρεσάλτο διάσωσης που επιχειρεί η ΔΗΜΑΡ
Τα ψηφοδέλτια και η ομάδα… καθαριότητας
Η νέα κοινωνική συνείδηση δεν χρειάζεται μόνο για τους «άλλους»
Του Τάσου Βαρούνη
Τραμπουκισμοί και νέα όξυνση στη Φιλαδέλφεια
Για «παρακράτος μεγάλων οργανωμένων συμφερόντων» κάνει λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ
Παράκτιο «κούτελο» άνευ αισχύνης (Α.Ε.)
Η υψηλή τεχνική του ξεπουλήματος δημόσιας περιουσίας
Από πότε ποινικοποιούνται οι πολιτικές εκτιμήσεις;
Εξώδικο από ΓΣΕΕ και Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης σε εργαζόμενους της ΕΛΒΟ
Στο ΣτΕ η Δυτική Κρήτη για το αεροδρόμιο
Μπλοκάρουν τη διαδικασία ξεπουλήματος, ενώ Γερμανοί και Κοπελούζος ετοιμάζονται για κέρδη στην πλάτη των πολιτών
Του Μάριου Διονέλλη
Ευρωπαϊκό Εξάμηνο: Ένας μόνιμος μηχανισμός αντεργατικών μέτρων
Ένα εργασιακό μνημόνιο για 26 + 2 χώρες-μέλη
Του Ηλία Σταθάτου
Απρόσκλητη η Ασφάλεια σε εργατική διαφορά στην Επιθεώρηση Εργασίας
Του Θανάση Αντωνίου
Ανατροπές σταβλίσιες
Στήνοντας αφτί για τα Χριστούγεννα
Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου
Στη σελίδα Παρεκκλίσεις:
Το φάντασμα της Προόδου και το νόημα της Ιστορίας
Του Γιώργου Λιερού
Ένα συμβολικό παραμύθι: Η φλογερή καρδιά του Ντανκό
Οι έλεγχοι της αγοράς και οι «ελληνοποιήσεις»
Η προτίμηση για ελληνικό γάλα και κρέας, αφετηρία για τη στήριξη του Έλληνα κτηνοτρόφου
Του Νίκου Μπαντιού
«Γιατί δεύτερη ζωή δεν έχει»
Του Θόδωρου Τσελεπή
Στα διεθνή μεταξύ άλλων, διαβάστε:
Συνέντευξη με τον Ιβάν Βίλιμπορ Σίνσιτς, το νεαρό υποψήφιο πρόεδρο της Κροατίας που ταράζει το πολιτικό σκηνικό της γειτονικής χώρας
«Σε ανορθόδοξους καιρούς χρειάζονται ριζοσπαστικές κινήσεις»
Συνέντευξη με τον Trevor Ο’ Clochartaigh, γερουσιαστή του Σιν Φέιν
Ιρλανδία: Η τρόικα έφυγε, οι πολιτικές της μένουν
Πέρα από τα «σάπια μήλα» και τα «σπασμένα παράθυρα»
Του Mumia Abu-Jamal
Αριστερά και κοινωνικός ακτιβισμός στην Πολωνία
Ελπιδοφόρες εξελίξεις που μπορούν να αλλάξουν τον πολιτικό χάρτη της χώρας
Του Τάσου Καρβουνιάρη
Μισέλ Λεβί: Από την Κοτσαμπάμπα στον οικοσοσιαλισμό
Στον πολιτισμό -μεταξύ άλλων- διαβάστε:
Ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Κουτσολιώτας μιλά στην Ιφιγένεια Καλαντζή:
Κρυψώνα απ’ τη βροχή και το χειμώνα
Ο πιο μεγάλος μήνας του ελληνικού 20ού αιώνα
Ο Στρατής Αρτεμισιώτης γράφει για το βιβλίο του Μενέλαου Χαραλαμπίδη, Δεκεμβριανά 1944: Η μάχη της Αθήνας
Αρχειοτάξιο: Η ακροδεξιά στο φως της Ιστορίας
Στο Περίπτερο Ιδεών: Ο Στέλιος Ελληνιάδης γράφει: Για έναν πολιτισμό ολικής ανατροπής

Και όπως κάθε βδομάδα, διαβάστε τις αποκαλυπτικές σελίδες της εργασίας, τον Ηρόστρατο, δείτε τα σκίτσα των Πέτρου Ζερβού, Γιάννη Αντωνόπουλου, Παναγιώτη Μητσομπόνου και το ξεχωριστό κάθε φορά social design του Δημήτρη Θ. Αρβανίτη. 

Στην «Εποχή» της Κυριακής ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Ο Αϊ Βασίλης φέρνει εκλογές

Στην «Εποχή» της Κυριακής

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ:       Ο Αϊ Βασίλης φέρνει εκλογές
​

​
​​ 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Γιάννης Μαυρής: Επιχειρείται η κατεδάφιση της λαϊκής συμμετοχής

Θοδωρής Δρίτσας: Σύμμαχός μας οι προσδοκίες και οι ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας

Ταρίκ Αλί: Το κράτος σιωπά, οι δικαστές φοβούνται

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ένα πείραμα δημοκρατίας στην Ευρώπη του Στέφεν Λέντορφ

Καθαρές λύσεις του Θόδωρου Μιχόπουλου

Τα δίνουν όλα για την αποτροπή της αυτοδυναμίας του Νίκου Τσαγκρή

Ο εξορκισμός του «παρών» του Χ. Γεωργούλα

Μέθοδοι μαφίας στη Νέα Φιλαδέλφεια του Παύλου Κλαυδιανού

Πώς θα σηματοδοτήσουμε τη σύγκρουση με το παλιό του Πάνου Λάμπρου

ΔΙΕΘΝΗ

Ινδία: Η Ινδία του δεξιού Μόντι της Ελισάβετ Πετρίδου

Γερμανία: Τα φοβισμένα Χριστούγεννα των νοικοκυραίων του Δημήτρη Σμυρναίου

Ανατολική Ευρώπη: Μάστιγα η τοκογλυφία του Ντάνιελ Τραν

Ρώμη-Βρυξέλλες: Απεργίες με άρωμα από τα παλιά

ΤΟ ΘΕΜΑ

Χριστουγεννιάτικες ιστορίες

Κάναμε Χριστούγεννα και φέτος του Νίκου Χρυσού

Φαντάσου ότι κάποιος αδειάζει πάνω σου έναν κουβά παγωμένο νερό της Βάσιας Τζανακάρη

Το πραξικόπημα των Χριστουγέννων του Θωμά Τσαλαπάτη

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τα επικοινωνιακά κόλπα της Coca Cola της Τζέλας Αλιπράντη

Τι συμβαίνει με τους σύρους πρόσφυγες; Του Θανάση Κούρκουλα

Ηλεκτρικό ρεύμα για όλους του Χρίστου Καραμάνου

Τα κανάλια θα υποχρεωθούν να πληρώσουν του Νάσου Χατζητσάκου

ΜΝΗΜΗ

Αποχαιρετισμός στον Νίκο Καργόπουλο. Γράφουν οι Δημήτρης Παλαδινός και Κωστής Γιούργος

ΔΙΑΛΟΓΟΣ

Θεωρητικές υποθέσεις και πραγματικά αδιέξοδα της Έφης Κωτσάκη

Η συναίνεσις του Γεώργιου γεωργικού

Αντιπαράθεση προγραμμάτων όχι εμπόριο τρόμου του Κώστα Ζαχαριάδη

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τέχνη και ακτιβισμός στην εποχή της ύφεσης της Σοφίας Ξυγκάκη

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ

Στέφανο Ροντότα: Αλληλεγγύη, μια αναγκαία ουτοπία

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΕΛΙΔΑ

 Άγιε Βασίλη, δώρισέ μου την αποφυλάκιση της Ιωάννας Δρόσου

Στην ΕΠΟΧΗ της Κυριακής διαβάζετε και τις στήλες:

«Εποχικά» από τον Μάκη Μπαλαούρα

«Κοπτοραπτική» από τους Μαρσέλ και Μισέλ

«Στα δίκτυα του κόσμου» από τον Δημήτρη Γκιβίση

Για το θέατρο μέσα από τις στήλες «Θεατρικά νέα» και «Από την πλευρά του θεατή» γράφει η Μαρώ Τριανταφύλλου

Για το βιβλίο γράφει η Μάρη Θεοδοσοπούλου

Παρουσίαση και κριτική των ταινιών που βγαίνουν στις κινηματογραφικές αίθουσες, αλλά και επιλογή ταινιών που προβάλλει η τηλεόραση, γράφει ο Στράτος Κερσανίδης

Μουσικές προτάσεις κάνει η Λιάνα Μαλανδρενιώτη

Δαιμονικά από τον δικηγόρο του διαβόλου.

-- 

Η ΕΠΟΧΗ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Βλαχάβα 11, 3ος όροφος, Αθήνα 105 51

Τηλέφωνα: 210 3619513, 210 3619514

Fax: 210 3619610

Αρ. Λογαριασμού: 116-470219-03 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Στα Ενθέματα, αύριο Κυριακή 28 του Δεκέμβρη - Κείμενα των: Κωστή Καρπόζηλου, Δημήτρη Χριστόπουλου, Νοελίν Μπλάκγουελ, Κωνσταντίνου Τσουκαλά, Πολυμέρη Βόγλη, Iñigo García

Στα Ενθέματα, αύριο Κυριακή 28 του Δεκέμβρη

Στα περίπτερα εντός της «Αυγής»,

στο μπλογκ τους (enthemata.wordpress.com),

στο facebook (Enthemata Avgis)

και στο twitter: @enthemata

Κείμενα των: Κωστή Καρπόζηλου, Δημήτρη Χριστόπουλου, Νοελίν Μπλάκγουελ, Κωνσταντίνου Τσουκαλά, Πολυμέρη Βόγλη, Iñigo García

Με αφορμή την προεδρική εκλογή: Αντίστροφη Μέτρηση ή Αντίστροφη Ιεράρχηση; Γράφει ο Κωστής Καρπόζηλος: «“Αυτές είναι οι αρχές μου, αλλά αν δεν σας αρέσουν έχω και άλλες”, είχε κάποτε πει ένας εκ των μεγίστων μαρξιστών, ο Γκράουτσο Μαρξ. Η φράση συνοψίζει τις διεργασίες γύρω από την επικείμενη προεδρική εκλογή. […]Το ζήτημα που διχάζει την ελληνική κοινωνία και συγκροτεί την κοινωνική δυναμική της Αριστεράς, δεν είναι καταρχάς το αν θα εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά η δυνατότητα μιας εναλλακτικής πρότασης εξουσίας στις σημερινές, εξαιρετικά δυσμενείς, διεθνείς συνθήκες. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι δύσκολη. Ωστόσο, η αναμέτρηση με τα δύσκολα ερωτήματα είναι εκείνη που παράγει στρατεύσεις και ταυτόχρονα ενεργοποιεί τη φαντασία, τη δημιουργικότητα και το πείσμα των πολλών. […] Οι εξελίξεις αυτές δεν αφορούν την Αριστερά σαν αφηρημένη οντότητα ή σαν μυθικό Κόμμα, του οποίου, ως παραδοσιακοί καταναλωτές του, αποδοκιμάζουμε ή επιδοκιμάζουμε τις εκάστοτε επιλογές του. Αφορούν όλους μας και προϋποθέτουν την οργανωτική ανασυγκρότηση του διάσπαρτου δυναμικού (εντός και πέραν των σημερικών πολιτικών οριοθετήσεων), που στα χρόνια της κρίσης πρωταγωνίστησε στην αντιστροφή της κυρίαρχης ατζέντας, αναδεικνύοντας δύσκολα ερωτήματα και επιμένοντας στην απουσία μαγικών λύσεων».

«Tα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι στη διακριτική ευχέρεια του κράτους». Συνέντευξη. Η Νοελίν Μπλάκγουελ, αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (FIDH), μιλάει στα «Ενθέματα», με την ευκαιρία της επίσκεψης αντιπροσωπείας της Ομοσπονδίας στην Ελλάδα για την παρουσίαση της έκθεσης της FIDH «Υποβαθμίζοντας τα δικαιώματα: το κόστος της λιτότητας στην Ελλάδα». Λέει, μεταξύ άλλων: «Μας εξέπληξε πραγματικά ο τρόπος με τον οποίο τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ανάγκες του ελληνικού λαού τέθηκαν στο περιθώριο, ακόμα και αγνοήθηκαν, από εκείνους που συνέταξαν και εφάρμοσαν το πρόγραμμα λιτότητας. Οι απαιτήσεις των δανειστών και της οικονομίας φαίνεται πως υπερίσχυσαν έναντι οποιασδήποτε έγνοιας για τον πόνο που προκλήθηκε έτσι στον ελληνικό λαό» (μετάφραση: Δημήτρης Ιωάννου).

Μαζί, ένα  σημείωμα του Δημήτρη Χριστόπουλου, αντιπροέδρου της FIDH, που παρουσιάζει την έκθεση και την επίσκεψη: «Η έκθεση προσφέρει εμπεριστατωμένο και τεκμηριωμένο υλικό, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εφόσον μια μελλοντική ελληνική κυβέρνηση αποφασίσει επιτέλους να διαπραγματευθεί σοβαρά με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτό, διότι δείχνει ότι το “ελληνικό ζήτημα” δεν είναι προϊόν ενός εθνικού πολιτικού ιδιωματισμού, αλλά ευρωπαϊκή οπισθοχώρηση από τα θεμελιώδη της κληρονομιάς του φιλελευθερισμού (όχι του νεοφιλελευθερισμού) και της δημοκρατίας. Η Ευρώπη είναι και μια παράδοση δικαιωμάτων η οποία εκφυλίζεται».

Το σύστημα έχει φτάσει στα ιστορικά του όρια. «Μια αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα θα είναι πολύ σημαντική για όλο το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι». Συνέντευξη του Κωνσταντίνου Τσουκαλά, με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του βιβλίου του «Η γυμνή βασίλισσα. Έργα και ημέρες του οικονομικού λόγου» (εκδ. Καστανιώτη): «Για πρώτη φορά, τα τελευταία δέκα –για να μην πω πενήντα– χρόνια υπάρχει το σοβαρό ενδεχόμενο σε μια χώρα της Ε.Ε. να αρχίσει να αμφισβητείται η κατεστημένη ευρωπαϊκή ηγεσία και οι κατεστημένες μορφές βραχυπρόθεσμων και κοντόφθαλμων λύσεων των προβλημάτων. […]Είναι προφανές ότι μια αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα δεν μπορεί να λειτουργήσει μόνη της. Εάν όμως μια αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα –ή αλλού– έχει πολλαπλασιαστικές προεκτάσεις και εάν ένα μεγάλο κομμάτι της Ευρώπης θέσει επί τάπητος τις καταστατικές αρχές βάσει των οποίων θέλει να λειτουργήσει η Ε.Ε., τότε μπορεί να υπάρξει ένας από κοινού λειτουργών ευρωπαϊκός λαός. Και τότε θα έχουμε να κάνουμε με μια νέα Ευρώπη. Το παιχνίδι θα είναι σκληρό, πάρα πολύ σκληρό, πριν και μετά τις εκλογές. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είμαι απαισιόδοξος. Η δύναμη της Αριστεράς έχει θεμέλιο και βάση τον λαό· αυτή είναι η μεγάλη δυσκολία, αλλά και η ευκαιρία, και από εκεί πηγάζει και η αισιοδοξία».

Ελληνικός Εμφύλιος: η Αδύνατη Επανάσταση. Συνέντευξη του Πολυμέρη Βόγλη, με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του βιβλίου του «Η εμπειρία της φυλακής και της εξορίας. Οι πολιτικοί κρατούμενοι στον Εμφύλιο Πόλεμο» (εκδ. Αλεξάνδρεια): «Ο Εμφύλιος Πόλεμος δεν αποφασίστηκε σε κάποια γραφεία, δεν ακολούθησε κάποιο προδιαγεγραμμένο σενάριο. Οι ενέργειες και αποφάσεις της μιας πλευράς προκαλούσαν την αντίδραση της άλλης και δημιουργούσαν νέα δεδομένα, μια νέα πραγματικότητα την οποία δεν είχαν απαραίτητα εξαρχής προβλέψει και στην οποία θα έπρεπε στη συνέχεια να ανταποκριθούν, για να ισχυροποιήσουν τη θέση τους έναντι του αντιπάλου. […] Η αδυναμία του Κομμουνιστικού Κόμματος να δημιουργήσει μια συμμαχία αστικών και αγροτικών στρωμάτων, όπως είχε πετύχει στην Κατοχή, υπονόμευσαν τις όποιες πιθανότητες δημιουργίας ευρύτερης κοινωνικής δυναμικής. Στον ένοπλο αγώνα υποχρεώθηκε να στηριχθεί στον κόσμο της υπαίθρου. […] Εάν σχηματοποιούσα κάπως την πορεία θα έλεγα ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα όσο περισσότερο εμπλέκεται στην στρατιωτική σύγκρουση τόσο περισσότερο χάνει την κοινωνική υποστήριξη, την κοινωνική δυναμική».

Ο «Νόμος-Φίμωτρο» στην Ισπανία: αποκλεισμός και ποινικοποίηση. Γράφει ο Ισπανός δημοσιογράφος Iñigo García: «Ένας νόμος που εισάγει 28 νέα αδικήματα στην ισπανική νομοθεσία, η πλειονότητα των οποίων σχετίζεται με το θεμελιώδες δικαίωμα στη διαδήλωση και τη συνάθροιση· ένας νόμος που αρνείται το δικαίωμα του ασύλου στους αλλοδαπούς πολίτες, επιτρέποντας τις “εν θερμώ απελάσεις” στα σύνορα των ισπανικών, επί αφρικανικού εδάφους, πόλεων της Θέουτα και της Μελίγια· ένας νόμος που στερεί από τους πολίτες το δικαίωμα της δίκαιης και δημόσιας δικαστικής ακρόασης, μετατρέποντας 11 πλημμελήματα του Ποινικού Κώδικα σε διοικητικές κυρώσεις […]. Ο νόμος συντάχθηκε στοχεύοντας με ακρίβεια εναντίον κάθε μορφής διαμαρτυρίας των πολιτών» (μετάφραση από τα ισπανικά: Μαρία Καλαντζοπούλου).

Θεωρία στον Αέρα Σαββάτο 27 1-2μμ 105,5 Στο Κόκκινο "ΛΟΑΤΚ: Πολιτικές φύλου και σεξουαλικότητας στην Αριστερά"

ΛΟΑΤΚ: Πολιτικές φύλου και σεξουαλικότητας στην Αριστερά

Συζητούν οι:

Ντιάνα Μάνεση (υποψήφια διδάκτωρ Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Goldsmiths του Λονδίνου)

και

Αντώνης Σιγάλας (ΛΟΑΤK ακτιβιστής, μέλος τμήματος δικαιωμάτων ΣΥΡΙΖΑ)

Συντονίζει ο Ανδρέας Καρίτζης (διδάκτωρ φιλοσοφίας)

Eκτάκτως στο χριστουγεννιάτικο φύλλο της "Αυγής" 4 σελίδες «Ενθέματα» Κείμενα των: Στρατή Μπουρνάζου, Στάνλεϋ Αρόνοβιτς, Θανάση Καλαφάτη, Νατάσσας Ρωμανού

Eκτάκτως στο χριστουγεννιάτικο φύλλο της "Αυγής"

4 σελίδες «Ενθέματα»

Στα περίπτερα εντός της «Αυγής»,

στο μπλογκ τους (enthemata.wordpress.com),

στο facebook (Enthemata Avgis)

και στο twitter: @enthemata

Κείμενα των: Στρατή Μπουρνάζου, Στάνλεϋ Αρόνοβιτς, Θανάση Καλαφάτη, Νατάσσας Ρωμανού

Xριστουγεννιάτικες ιστορίες. Γράφει ο Στρατής Μπουρνάζος: «Μέρες ανάπαυλας και σχόλης που είναι, ήθελα να σας πω ιστορίες. Όχι χριστουγεννιάτικες ούτε με καλικαντζάρους, αλλά του τραπεζιού και γλεντιού, από τους  Δειπνοσοφιστές  του Αθήναιου, για τα φαγοπότια των αρχαίων. Για το βίβλινο κρασί, τα είδη των βολβών και τα (αρχαία) σαλιγκάρια. […] Αλλά συσκέφτηκα, ως συντάκτης, συγγραφέας και επιμελητής, εντεταλμένος από τη Σ.Ο. των «Ενθεμάτων», με τον εαυτό μου. Και αποφασίστηκε, στη σύσκεψη, πως δεν μπορώ να γράψω για χοιρίδια γάλακτος και βολβούς και παπαρουνόσπορους, όταν τόσο σοβαρά συμβαίνουν στον τόπο. Και, έτσι, έπιασα να γράφω  για μια αχτύπητη πεντάδα: Μπούκουρας, Αλεξόπουλος, Χαϊκάλης, Αποστολόπουλος, Καμμένος, τέτοια που ο Χαϊκάλης μοιάζει με αγγελούδι, από εκείνα που κολλάγαμε στα παράθυρα όταν είμαστε παιδιά  για διακόσμηση (όχι λόγω  φάτσας, που φέρνει λίγο σε αυτές τις φτερωτές χαλκομανίες, αλλά λόγω του ποιού των ετέρων συνδαιτημόνων)».

Η ζωή και ο θάνατος της αμερικανικής εργατικής τάξης. 10 σημεία για ένα νέο εργατικό κίνημα. Ένα «μανιφέστο» του Στάνλεϋ Αρόνοβιτς (από το βιβλίο του «The Death and Life of American Labor: Toward a New Worker’s Movement», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Verso τον Οκτώβριο) για το εργατικό κίνημα των ΗΠΑ: «Η συλλογική διαπραγμάτευση, η κυρίαρχη για δεκαετίες συνδικαλιστική λύση, έχει περιέλθει σε δύσκολους καιρούς. Η σύμβαση, τεκμήριο κάποτε του συμβιβασμού μεταξύ των εργατών και του κεφαλαίου στον ιδιωτικό τομέα και μεταξύ των υπαλλήλων και του κράτους στο δημόσιο, δεν έχει πλέον συμβιβαστικό χαρακτήρα. Σήμερα αποτελεί πολύ συχνά το γραπτό τεκμήριο υποταγής του συνδικάτου. Υπάρχει ένα περιθώριο διαπραγμάτευσης, το οποίο θα διατηρηθεί ως σημαντικό μέρος του οπλοστασίου της εργατικής τάξης, αλλά οι παλιές συνταγές γι’ αυτήν δεν αποδίδουν πια. Είναι καιρός να προχωρήσουμε».

Εξορμώντας για την «Αυγή» τη δεκαετία του 1950 και 1960. Προδημοσίευση από το  αυτοβιογραφικό βιβλίο του Θανάση Καλαφάτη Από το λυκόφως στο λυκαυγές. Μικρές ιστορίες ατομικής ωρίμανσης και πολιτικής στράτευσης 1944-1959, που κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Θεμέλιο: «Θυμάμαι ότι όταν με έβλεπε στην αγορά ο αείμνηστος φίλος και σύντροφος εκείνης της περιόδου Γιώργος Ασδραχάς, μου έλεγε: “Δεν μπορείς χωρίς να λάβεις τη δόση του οπίου σου!”, που ήταν η καθημερινή μου ανάγνωση της Αυγής. […] αρχίσαμε να διαβάζουμε κλασικά μαρξιστικά κείμενα, κυρίως πολιτική οικονομία· όμως δεν μπορούσαμε να λύσουμε μια σειρά προβλήματα που προέκυπταν και από μια στιγμή και μετά στραφήκαμε προς την κλασική λογοτεχνία. Προσεγγίσαμε τον Μπρεχτ, τον Τσέχωφ, τον Τολστόι, τον Ντοστογιέφσκι, τον Σικελιανό, τον Μαγιακόφσκι, τον Καζαντζάκη. Συνεχίσαμε με τη μελέτη κλασικών έργων για τη Γαλλική Επανάσταση, διαβάσαμε το βιβλίο του Τζων Ριντ Οι δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο. Ήμουν ήδη στην τρίτη τάξη του γυμνασίου».

Η μάχη κατά της κλιματικής Αλλαγής 2014. Μια έκθεση, μια συνάντηση κορυφής και μια μοναδική διαδήλωση. Γράφει η Νατάσσα Ρωμανού για την  επιτομή των τριών εκθέσεων της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, την μια έκτακτη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών ενόψει της Διάσκεψης για το Κλίμα στο Παρίσι το 2015  και τη μεγάλη πορεία έξω από αυτήν. Και καταλήγει «Δυστυχώς, λίγες εβδομάδες μετά από αυτή τη δυναμική εμφάνιση των κινημάτων στους δρόμους της Νέας Υόρκης, οι αμερικανικές εκλογές για τη Γερουσία και το Κογκρέσο, έδωσαν το προβάδισμα στους υπερσυντηρητικούς Ρεπουμπλικάνους, σηματοδοτώντας μία πιθανή αποδυνάμωση των δεσμεύσεων για τη μείωση των εκπομπών και οπισθοχώρηση σε πολιτικές ύφεσης. Ίσως όμως αυτή η πρόκληση να δυναμώσει το κίνημα που γεννήθηκε με το People’s March,να το ριζοσπαστικοποιήσει ώστε αυτό να επιβάλει και την αλλαγή σύστημα που ζητάει.

Χρόνια πολλά από το RedNotebook με τις πιο πρόσφατες αναρτήσεις άρθρων

Συνέντευξη του Έντζο Τραβέρσο στο RedNotebook: Η ουτοπία του 21ου αιώνα θα είναι αντικαπιταλιστική

Ο ιστορικός Έντζο Τραβέρσο βρέθηκε αυτές τις μέρες στην Ελλάδα, προσκεκλημένος του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς. Λίγο μετά τη διάλεξη στη μνήμη του Νίκου Πουλαντζά, με θέμα τις πολιτικές χρήσεις του παρελθόντος, συζητήσαμε μαζί του για ζητήματα της επικαιρότητας, αλλά και για τη στρατηγική της Αριστεράς του 21ου αιώνα.

Το καπιταλιστικό Κράτος της Μεταπολίτευσης: από τον «αυταρχικό κρατισμό» στην «κατάσταση εξαίρεσης», του Χριστόφορου Βερναρδάκη

Παρεμβαίνοντας στο πρόσφατο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης, ο Χριστόφορος Βερναρδάκης σημειώνει: "Στη δεκαετία του 1970 ο Ν. Πουλαντζάς είχε χρησιμοποιήσει την έννοια του «αυταρχικού κρατισμού» για να περιγράψει την ιστορική φάση του Κράτους όπου τα παραδοσιακά «αντιπροσωπευτικά» (κοινοβουλευτικά) του στοιχεία υποχωρούσαν, το κέντρο βάρους των αποφάσεων μετατοπιζόταν στην εκτελεστική εξουσία και στις υψηλές κορυφές της δημόσιας διοίκησης που ήταν μη διαπερατές από οποιοδήποτε κοινωνικό, πολιτικό, ή κοινοβουλευτικό έλεγχο. Ωστόσο, η δεκαετία του 1990 θα ανοίξει το δρόμο σε μεγαλύτερους και βαθύτερους μετασχηματισμούς [...] Το κράτος των δύο τελευταίων δεκαετιών –πολύ δε περισσότερο το σημερινό κράτος της τελευταίας περιόδου– δεν είναι το κράτος που χαρακτηρίζεται από την άνοδο της δημόσιας διοίκησης και την υπεροχή της εκτελεστικής εξουσίας. Είναι κάτι περισσότερο ή βαθύτερο.

Κατάρρευση / ανατροπή, του Δημοσθένη Παπαδάτου-Αναγνωστόπουλου

"Η κατάρρευση που ξεκίνησε το 2012 έχει πια μη αναστρέψιμα αποτελέσματα για τη ΝΔ, με κυριότερο τη διαφαινόμενη επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, επικράτηση από επικράτηση διαφέρει. Μια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ είναι άλλο πράγμα όταν γίνεται με τους όρους της Αριστεράς, ενάντια σε μια αντικοινωνική κυβέρνηση, και με την έμφαση ότι κάθε διευθέτηση από την παρούσα Βουλή είναι σενάριο πολιτικής ανωμαλίας (ακριβώς γιατί το 2015 δεν είναι το 2012). Και είναι άλλο, όταν τον τόνο δίνουν ο ηθικισμός και ο αντικοινοβουλευτισμός του Καμμένου, του Πρώτου Θέματος, του Αιμίλιου Λιάτσου ή του βουλευτή Νικολόπουλου, που προχθές συμπαραστεκόταν από το βήμα της Βουλής στη διωκόμενη Χρυσή Αυγή".

[Notes+Books] 

Το Νotes+Books είναι το καινούριο ένθετο του RedNotebook για τη λογοτεχνία και το βιβλίο. 

Μεγάλοι έρωτες, του Γιώργου Κουτσούκου

Η εμφύλια αναμέτρηση του Δεκέμβρη στην Αθήνα, του Μενέλαου Χαραλαμπίδη

Δίκες δοσιλόγων, του Δημήτρη Κουσουρή

Ο άντρας και ο Μέρφυ, της Μαρίας Πετρίτση

Η Τασκένδη αλλιώς: Ο Ζαχαριάδης απέναντι στη γραμμή της «ειρηνικής συνύπαρξης», του Άγγελου Τσέκερη

***

Αν…, του Γιάννη Νικολόπουλου

Εν μέσω προεδρολογίας, ο Γιάννης Νικολόπουλος διαβάζει Γιάννη Πρετεντέρη να ελεεινολογεί την κυβέρνηση Παπαδήμου: "Προς τι όμως η ξαφνική «καταδίκη» του «κακού παρελθόντος» του 2011; Οι ίδιοι άνθρωποι τότε, είτε από άμβωνος της τηλεοράσεως είτε με τη γραφίδα τους, κατακεραύνωναν τον ΣΥΡΙΖΑ και, για να είμαστε δίκαιοι, το ΚΚΕ, που ζητούσαν εκλογές «εδώ και τώρα», έξω και πέρα από κάθε λύση «τύπου Παπαδήμου». Ποια πρεμούρα τους έπιασε σήμερα να διδαχθούν, υποτίθεται, από το πρόσφατο παρελθόν που έφερε στο προσκήνιο κυρίως τον ΣΥΡΙΖΑ ως νέο, ισχυρό και αντιπροσωπευτικό πολιτικό παίκτη και πλειοψηφικό παράγοντα στην κοινωνία;".

Κρατάει χρόνια αυτή η κολόνια, του Κώστα Ζαχαριάδη

Ο Κώστας Ζαχαριάδης γράφει για τις (ν)τροπολογίες της τελευταίας στιγμής που ψηφίστηκαν την περασμένη Παρασκευή στη Βουλή: "Σύμφωνα με την μέθοδο που ακολουθούσαν επί δεκαετίες, και παρά τις συνεχείς εξαγγελίες ότι «φέρουν το νέο και πολεμούν το παλιό», στην αναταραχή των τελευταίων ημερών, βρέθηκε χώρος να περάσουν και «ρυθμίσεις» με προεκλογικά οφέλη: χαρίζοντας πρόστιμα για τα αυθαίρετα, άλλα και θεσπίζοντας την απλήρωτη εργασία, εξυπηρετώντας έτσι τα συμφέροντα των πολιτικών τους συμμάχων. Η κατάθεση τροπολογιών, άλλωστε, είναι προσφιλής τακτική στην καταστροφική δραστηριότητα της συγκυβέρνησης: εφαρμόστηκε από τη πρώτη στιγμή, αλλά εντάθηκε τις τελευταίες εβδομάδες και κορυφώθηκε, νύχτα, τη στιγμή που η Βουλή ετοιμάζόταν για την τριπλή ψηφοφορία".

Τι γιορτάζουμε την Ημέρα του Μετανάστη;, της Τασίας Χριστοδουλοπούλου 

Με αφορμή την Ημέρα του Μετανάστη (18.12.2014), η Τασία Χριστοδουλοπούλου σημειώνει: "Σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπάτης Αρμοστείας του ΟΗΕ του Ιουνίου 2014, ο αριθμός των προσφύγων ξεπέρασε, για πρώτη φορά μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, τα 50 εκατ. Στα 232 εκατ. ανέρχονται οι μετανάστες που κινούνται σε όλο τον πλανήτη και μεταναστεύουν σε κάποια άλλη χώρα. Από αυτούς, 45 εκατ. μετανάστευσαν στις ΗΠΑ και 11 εκατ. στη Ρωσία. Η μετανάστευση είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, που μόνο η Ελλάδα και οι ακροδεξιοί κύκλοι της θεωρούν ότι έχουμε ως χώρα, το θλιβερό προνόμιο της εισόδου μεταναστών και προσφύγων".

Άμεση απελευθέρωση των ακτιβιστών, του Δημήτρη Γκιβίση
Στη στήλη [Μια ματιά στον κόσμο], ο Δημήτρης Γκιβίσης γράφει για την εξαφάνιση έντεκα ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα από την Βουλγαρία, την Σλοβακία και την Φινλανδία, που απήχθηκαν την Κυριακή στο Βελιγράδι μετά από εφόδους που έκαναν οι σερβικές μυστικές υπηρεσίες στα ξενοδοχεία που έμεναν.
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

Τι να κάνουμε, του Χρήστου Λάσκου (Εποχή)

Με την Αριστερά να βρίσκεται πια πολύ κοντά στην ανάληψη της διακυβέρνησης, και τον πόλεμο εναντίον της να οξύνεται, ο Χρήστος Λάσκος γράφει ότι "τα καλά νέα είναι πως κι εμείς έχουμε όπλα, που αν αξιοποιηθούν κατάλληλα μπορούν να αποδειχτούν αποτελεσματικότερα από τα πολύ ισχυρότερα, καταρχήν, των αντιπάλων. Τι να κάνουμε, λοιπόν; 1. Να σεβόμαστε τη «γραμμή». 2. Να εξηγούμε συνεχώς τι είναι αυτό που έχουν να κατακτήσουν άμεσα οι «μικροί» άνθρωποι με μια κυβέρνηση της Αριστεράς. 3. Να μην ξεχνάμε το «μεγάλο πρόγραμμα». 4. Να συνεχίσουμε να πολιτευόμαστε στη βάση του συνθήματος «ή εμείς ή αυτοί». 5. Να επιμείνουμε στο ηθικό πλεονέκτημα. 6. Να σκεφτόμαστε και να πράττουμε στρατηγικά. 7. Βασική προϋπόθεση, για να κερδηθεί το μεγάλο στοίχημα της ανατροπής, είναι ο ενθουσιασμός και το φρόνημα για το δίκαιο των αγώνων, για την αναγκαιότητα των ρήξεων".

Ο πόλεμος Ερτογάν -Γκιούλεν βλάπτει σοβαρά τη δημοκρατία, της Έμμυς Καρίμαλη
Η Έμμυ Καρίμαλη για τη νέα κρίση στην Τουρκία: "Σε μια Τουρκία που έχει αφήσει πίσω της, πλέον κάθε δημοκρατικό χαρακτηριστικό, η μόνη αντιπολίτευση φαίνεται να είναι το Τζεμάντ. Η «Ζαμάν» κυκλοφόρησε με τίτλο «Μαύρη Ημέρα για τη Δημοκρατία» γράφοντας επίσης πως «οι δημοσιογράφοι δεν είναι τρομοκράτες» και «ο ελεύθερος Τύπος δεν μπορεί να φιμωθεί». Κάπως έτσι προσπαθεί να μονοπωλήσει την αντίσταση απέναντι στην κυβέρνηση αλλά και να πάρει άφεση για όλα όσα έχει κάνει μέχρι τώρα ως οργανικό κομμάτι του συστήματος, πράγμα που κάνει ακόμα πιο δύσκολο τον αγώνα που έχει να δώσει η αριστερά και το κίνημα".