Σεκάνς - ZIFT του Javor Gardev

Σεκάνς
Σκέψεις για σκηνές από ταινία «Προσεχώς»
30 Ιουνίου 2010 Η Κινηματογραφική Λέσχη Ηλιούπολης παρουσιάζει την ταινία
ZIFT
του Javor Gardev (Βουλγαρία, 2008, ασπρόμαυρη, 92΄) Τετάρτη, 30 Ιουνίου 2010 στις 9:00 και 11:00 μμ Δημοτικός Κινηματογράφος Ηλιούπολης Μελίνα Μερκούρη Λ. Ειρήνης 50 Ηλιούπολη (λεωφ. 237 για Άνω Ηλιούπολη από Ακαδημίας)

Η αποψινή μας ταινία συγκαταλέγεται στο είδος του νέο-νουάρ κινηματογράφου. Σε τι διαφέρει σε σχέση με το παλιό φιλμ νουάρ; Υπάρχει μια τάση να θεωρούνται όλες οι ταινίες θρίλερ του Χόλυγουντ ως φιλμ νουάρ. Δεν είναι, όμως, έτσι τα πράγματα. Υπάρχουν ταινίες που μένουν πιστές στην παράδοση του είδους και άλλες που επεξεργάζονται, απορρίπτουν τα παλιά πρότυπα και δημιουργούν καινούργια .Το 1960 στη Γαλλία, ο Ζαν-Πωλ Μπελμοντό στην ταινία Με Κομμένη την Ανάσα του Ζαν Λυκ Γκοντάρ εγκαινίασε την περίοδο του Γαλλικού Νέου Κύματος αλλά παράλληλα απέτισε φόρο τιμής στο κλασικό νουάρ και τον Χάμφρει Μπόγκαρτ. Στη δεκαετία του ΄70 βγήκαν στις αίθουσες οι ταινίες θρύλοι του νέο-νουάρ, όπως: Μια σφαίρα, ένα αντίο (1973, Ρόμπερ Ολτμαν),Chinatown (1974, Ρομάν Πολάνσκι), Αντίο γλυκιά μου (1975, Ντικ Ριτσαρντς), Ο ταξιτζής (1976, Μάρτιν Σκορτσέζε). Διατηρούσαν αρκετά στοιχεία του κλασικού νουάρ αλλά ήταν έγχρωμες και λιγότερο σκοτεινές και δημιουργημένες σε μια εποχή σεξουαλικής επανάστασης αναδείκνυαν πολύ πιο έντονα τον ερωτισμό τους σε σχέση με τον υπαινικτικό του κλασικού.


Στις δύο επόμενες δεκαετίες, σε ένα πολύ γρήγορα εξελισσόμενο μεταμοντερνιστικό περιβάλλον, ξανακαλύπτεται το κλασικό νουάρ και αρχίζει μια σειρά απομιμήσεων όπως η Έξαψη (1982, Λώρενς Κάστναν), ή καθαρή αναπαραγωγή των στερεοτύπων όπως στη Μοιραία Έλξη (1987, Άντριαν Λυν). Ορισμένοι εντάσσουν σε αυτές το Blade Runner (1982, Ρίντλεϊ Σκοτ) που αποτείνει κι αυτό φόρο τιμής στο φιλμ νουάρ (π.χ. στη Τζίλντα και την τεχνολογική αναπαράσταση και μετάλλαξη του γυναικείου σώματος ) αλλά είναι κυρίως μια μελλοντολογική ταινία επιστημονικής φαντασίας (που σήμερα είναι επίκαιρη λόγω της ελαστικοποίησης και της επισφάλειας των εργασιακών σχέσεων.




Όμως, αναφορές δεν γίνονται μόνο στην παράδοση του κλασικού φιλμ νουάρ αλλά και σε ιδιόμορφους σκηνοθέτες, όπως ο Κουέντιν Ταραντίνο και ειδικά στην πρώτη σκηνή. Το Zift είναι ο μύθος ενός άνδρα ονόματι Μοθ. Το πραγματικό του όνομα δεν αναφέρεται ποτέ. Βγαίνει από τη φυλακή στη δεκαετία του ’60 στην «κομμουνιστική» Βουλγαρία έχοντας εκτίσει ποινή πάνω από 20 χρόνια, ήταν δηλαδή στη φυλακή προτού το ΚΚ Βουλγαρίας κατακτήσει την κρατική εξουσία. Αυτό που τον νοιάζει πια είναι όσο πιο μακριά μπορεί από τη συμβολική και την πραγματική φυλακή. Πριν φύγει φροντίζει να ανταποδώσει την βίαιη συμπεριφορά που του είχε επιφυλάξει ένας δεσμοφύλακάς του. Ο Μοθ χτυπιέται ανελέητα, τον πετάνε με τις κλωτσιές έξω από τη φυλακή. Ένα στρατιωτικό αυτοκίνητο τον μαζεύει και τον πηγαίνει σε ένα μίζερο μέρος και οι στρατιωτικοί τον βασανίζουν ότι ξέρει κάτι για διαμάντια. Έτσι αρχίζει η μέρα της περιπέτειας ή μάλλον των περιπετειών του Μοθ.


Ο Μοθ συναντιέται με πλήθος εκκεντρικών χαρακτήρων - πράκτορες, νοσοκόμες, μπαρόβιοι, απόκληροι, νεκροθάφτες και άλλα είδη της ζούγκλας της ασφάλτου. Η ιστορία τελειώνει μέσα σε ένα νεκροταφείο όπου όλα τα μυστικά αποκαλύπτονται. Η αναφορά στο νουάρ γίνεται με το ασπρόμαυρο, το σκοτεινό πλάνο, τα συνεχή φλας-μπακ.



Ο σκηνοθέτης Javor Gardev φοίτησε στο Ειδικό Λύκειο Αρχαίων Γλωσσών και Πολιτισμών και αργότερα απέκτησε δίπλωμα Μάστερ από την Ακαδημία Θεατρικών και Κινηματογραφικών Σπουδών της Σόφιας και Μάστερ Φιλοσοφίας από το Πανεπιστήμιο της Σόφιας. Bulgaria, as well as an M.A. degree in Philosophy from the University of Sofia. Επίσης έλαβε μέρος σε σεμινάρια στη Γερμανία, στις ΗΠΑ και στο ΗΒ . Σκηνοθέτησε σειρά θεατρικών παραστάσεων στην Βουλγαρία και στο εξωτερικό, τόσο για ραδιόφωνο όσο και θέατρα. Δημοσιεύει τακτικά άρθρα φιλοσοφίας και ανθρωπιστικά επιστημών σε επιστημονικές επιθεωρήσεις και ένθετα εφημερίδων Είναι μέλος του Δ.Σ. της Βουλγάρικης Ένωσης Θεατρικών Σκηνοθετών και ιδρυτικό μέλος της Θεατρικής Ομάδας Triumviratus



ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ
http://tsakthan.blogspot.com
http://tsakiris.snn.gr
http://ilioupoli.wordpress.com
http://www.klh.gr