Σαν σήμερα πριν από 70 χρόνια (23/2/1943) δημιουργήθηκε η ΕΠΟΝ.

Σαν σήμερα πριν από 70 χρόνια (23/2/1943) δημιουργήθηκε η ΕΠΟΝ.

 Ιδρύθηκε από αντιπροσώπους πολιτικών και αντιστασιακών οργανώσεων νέων της εποχής (Αγροτική Νεολαία Ελλάδος, Ενιαία Εθνικοαπελευθερωτική Εργατοϋπαλληλική Νεολαία, Ενιαία Μαθητική Νεολαία, Ένωση Νέων Αγωνιστών Ρούμελης, Θεσσαλικός Ιερός Λόχος, Λαϊκή Επαναστατική Νεολαία, Λεύτερη Νέα, Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος, Σοσιαλιστική Επαναστατική Πρωτοπορία Ελλάδος, Φιλική Εταιρεία Νέων, Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο Νέων ΕΑΜΝ Μακεδονίας, Πελοποννήσου και Εθνικό Συμβούλιο των φίλων της νέας γενιάς), οι οποίοι αποφάσισαν τη διάλυση όλων των παραπάνω οργανώσεων και τη συγχώνευσή τους στην ΕΠΟΝ που τέθηκε υπό την καθοδήγηση της ΠΕΕΑ και του ΕΑΜ.

·                    Η εθνική απελευθέρωση με βάση την ακεραιότητα της Ελλάδας.

·                    Η εξόντωση του φασισμού και η αποκατάσταση της λαϊκής κυριαρχίας .

·                    Η καταπολέμηση των ιμπεριαλιστικών πολέμων και η υπεράσπιση της ειρήνης με βάση την αρχή της αυτοδιάθεσης των λαών.

·                    Η υπεράσπιση των οικονομικών, πολιτικών, εκπολιτιστικών και μορφωτικών δικαιωμάτων και επιδιώξεων της νέας γενιάς.

Υπολογίστηκε ότι 600.000 ακολουθησαν την ΕΠΟΝ στον αγώνα για την ελευθερία και 30.000 ΕΠΟΝίτες και ΕΠΟΝίτισσες εντάχθηκαν στον ΕΛ.Α.Σ. (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός).

Η ΕΠΟΝ η χιλιοτραγουδισμένη.

Ύμνος της ΕΠΟΝ

Τα νιάτα.

Με τη χρυσή της νιότης πανοπλία,
το θάρρος, την ορμή, τη λεβεντιά,
πετάμε στον αγώνα, στη θυσία,
για την Ελλάδα, για τη λευτεριά.

Καμαρωτά, χαρούμενα τα νιάτα,
σαν σε χορό, βαδίζουν πάντα εμπρός,
φλόγα, ζωή και θέληση γιομάτα,
κ' είναι το πέρασμα τους όλο φως.

Τα νιάτα είμαστε μεις, της γης η ελπίδα,
αλί του π' αντικρύ μας θα σταθεί.
Μελίσσι από την κάθε μια πατρίδα,
κινάμε να λυτρώσουμε τη γη.

Στο φράχτη της σκλαβιάς, το πέρασμά μας
μια καταλύτρα θάν, νεροσυρμή.
Το δίκιο, η λευτεριά, για σύνθημά μας,
ποιος θα μας αντικόψει την ορμή;

Των ταπεινών τον πόνο και τη θλίψη
του σκλάβου τη βαθιά την οιμωγή
από τη γη, θα κάμουμε να λείψει
για να γενεί χιλιόμορφη η ζωή.

Καμαρωτά, χαρούμενα τα νιάτα,
σαν σε χορό, βαδίζουν πάντα εμπρός,
φλόγα, ζωή και θέληση γιομάτα,
κ' είναι το πέρασμα τους όλο φως.

Αύγουστος 1943.

Πηγή: Σοφία Μαυροειδή-Παπαδάκη, «Της Νιότης και της Λευτεριάς», Θεμέλιο 1978.

http://www.youtube.com/watch?v=RvidRcpHnpo

Ο Ύμνος του Λόχου «Λόρδος Μπάιρον» της Σπουδάζουσας της ΕΠΟΝ

Εμβατήριο του λόχου "Λόρδου Μπάϋρον"
Ω, γεια χαρά! Σπουδάζουσα γενιά, γενιά,
που ρίχτηκες στον αγώνα για τη λευτεριά.
Βουνά και λόγγοι και της Αθήνας όλοι οι δρόμοι
αντιλαλούν "Λόρδος Μπάϋρον", "Λόχος ΕΛΑΣ-ΕΠΟΝ".

Φλογάτα νιάτα σπουδαστών, εμπρός, εμπρός,
στο πέρασμά σας γονατίζει ο κάθε εχθρός.
Του φασισμού είστε σεις φοβέρα,
σαν ακουστεί μες στον αγέρα
"Λόρδος Μπάϋρον", λόχος των Σπουδαστών

http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=CA-sFCg6x9A
(Το τραγούδι έγινε από τους ίδιους του μαχητές του "Λόχου Μπάϋρον" όταν πια είχαν γίνει πασίγνωστοι με την ηρωική τους δράση κατά τη διάρκεια των μαχών του Δεκέμβρη στα Εξάρχεια)

Το κάστρο του Υμηττού

Από τις αρχές του 1944, οι ομάδες πόλης του ΕΛΑΣ έλεγχαν ουσιαστικά τα προάστια της Αθήνας. Οι κατοχικές δυνάμεις επέδραμαν στα προάστια συνήθως στη διάρκεια της ημέρας. 

Στις 28 Απριλίου του 1944 τα στρατεύματα κατοχής έκαναν μια επιδρομή στον Υμηττό, μια συνοικία που ιδρύθηκε το 1924 από Έλληνες πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Ο κύριος σκοπός της επιδρομής ήταν μια αποθήκη όπλων και πυρομαχικών σε ένα σπιτάκι του Υμηττού. Περιτριγυρισμένοι από 200 στρατιώτες της Βέρμαχτ και τους συνεργάτες τους, τρία αγόρια μέλη της ΕΠΟΝ, ο διμοιρίτης Δημήτρης Αυγέρης και οι μαχητές Φολτόπουλος Κωνσταντίνος και Κιοκμενίδης Θάνος δεν παραδόθηκαν και δώσανε την μάχη. Η μάχη κράτησε 7 ώρες και οι τρεις υπερασπιστές έπεσαν μέχρι τον τελευταίο. Οι πολιορκητές μάζεψαν τα σώματα των υπερασπιστών και τούς νεκρούς τους και αποσύρθηκαν.

Εκείνο το σπιτάκι ονομάστηκε Κάστρο και "Φρούριο των ηρώων" και οι μισογκρεμισμένοι τοίχοι του γέμισαν συνθήματα:

    Διαβάτη που περνάς από το σπίτι των τριών ηρώων του Υμηττού, γονάτισε, σφίξε τη γροθιά σου κι ορκίσου εκδίκηση.    

Στην ημερήσια διαταγή της, η Διοίκηση του Α Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ θα γράψει για το κατόρθωμα των τριών Επονιτών ηρώων:

    [...]ούτω ο διμοιρίτης Αυγέρης Δημήτριος και οι μαχηταί Φολτόπουλος Κωνσταντίνος και Κιοκμενίδης Αθανάσιος την 28/4/1944 εκεί εις τον οικίσκον του Υμηττού έστησαν λαμπρόν ηρώον Δόξης... Το ολοκαύτωμα των αξίων και υπέροχων αυτών μαχητών του ΕΛΑΣ των Αθηνών, πυρσός πατριωτισμού, πυρπολεί τας ψυχάς μας τας ημέρας αυτάς... Αιωνία η μνήμη των τριών ανδρείων[...]