Κρίση, παθαίνω κρίση...

Άφιερωμένο στους αναλυτές της "κρίσης" του ΠΑΣΟΚ

H ENNOIA ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Η λέξη «κρίση» αποτελείται από πολλά σημαινόμενα. Εδώ θα αναφερθούμε σε τέσσερις βασικές κατηγορίες σηματοδοτήσεων που θεωρούμε ότι μπορούν να μας προσφέρουν τα πλαίσια μέσα στα οποία μπορούμε να κινηθούμε για να προχωρήσουμε στην εξέλιξη του θέματός μας.

Κατ’ αρχήν πρέπει να γίνει αναφορά στους «διαδικαστικούς ορισμούς» της κρίσης(Wiener and Kahn, 1962). Καταχωρούμε τους εξής ορισμούς που εντάσσονται στα πλαίσια της πολιτικής επιστήμης.
- Η κρίση είναι συχνά σημείο καμπής σε μίαν αναπτυσσόμενη διαδοχή γεγονότων και πράξεων.
-Η κρίση είναι μία κατάσταση στην οποία απαιτείται υψηλός βαθμός δραστηριοποίησης των συμμετεχόντων.
-Η κρίση απειλεί τους στόχους και τους σκοπούς των συμμετεχόντων.
-Η κρίση ακολουθείται από ένα σημαντικό αποτέλεσμα του οποίου οι συνέπειες μορφοποιούν το μέλλον των συμμετεχόντων.
-Η κρίση αποτελείται από τη σύγκλιση γεγονότων που καταλήγει σε ένα νέο σύνολο γεγονότων.
-Η κρίση παράγει αβεβαιότητες στην εκτίμηση μίας κατάστασης και στο σχηματισμό εναλλακτικών λύσεων για την αντιμετώπισή της.
-Η κρίση μειώνει τον έλεγχο επί των γεγονότων και των αποτελεσμάτων τους.
-Η κρίση εντείνει την πίεση, που συχνά παράγει το στρες και την αγωνία των συμμετεχόντων.
-Η κρίση είναι μία περίπτωση κατά την οποία η πληροφορία που διατίθεται στους συμμετέχοντες είναι, συνήθως, ανεπαρκής.
-Η κρίση αυξάνει τις χρονικές πιέσεις για τους συμμετέχοντες.
-Η κρίση χαρακτηρίζεται από αλλαγές στις σχέσεις ανάμεσα στους συμμετέχοντες.
-Η κρίση αυξάνει τις εντάσεις ανάμεσα στους συμμετέχοντες.

Σε κάποιες από τις θέσεις του «δωδεκάλογου» της «διαδικασιολογικής» θεωρίας για την κρίση συμπίπτουν και οι διαπιστώσεις των Μiller and Iscoe (1963), που προέρχονται από το χώρο των κοινωνιολογικών και ψυχολογικών ερευνών:
-Μία κατάσταση κρίσης είναι μάλλον οξεία παρά χρόνια, αν και η διάρκειά της είναι συνήθως απροσδιόριστη.
-η κρίση καταλήγει συχνά σε συμπεριφορές «παθολογικές», όπως η ανικανότητα και η αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων.
-η κρίση απειλεί τους στόχους των εμπλεκομένων ατόμων.
-η κρίση είναι σχετική:αυτό που είναι κρίση για κάποιον μπορεί να μην είναι για κάποιον άλλο.
-η κρίση προκαλεί ένταση στον οργανισμό και άγχος.

Τέλος, η «ντεσιζιονιστική» θεωρία του C.Barnard (1962) αναφέρεται σε τρεις διαστάσεις της έννοιας «κρίση»:
-αναγνώριση της φύσης του γεγονότος: εξωγενές ή ενδογενές για τους «παραγωγούς αποφάσεων».
-εκτίμηση του χρόνου απόφασης: βραχεία, μέση, μακρά διάρκεια.
-εκτίμηση της σχετικής σημασίας των αξιών για τους συμμετέχοντες: υψηλή ή χαμηλή.

Επίσης και για τον Barnard ισχύει η θέση ότι η κρίση για το ένα μέρος ενδέχεται να μην εκλαμβάνεται ως τέτοια από το άλλο μέρος. Τέλος, δίδεται ιδιαίτερο βάρος στο ερώτημα: «η μονάδα απόφασης προκάλεσε την κρίση ή προκλήθηκε απ’ αυτήν;»

Θανάσης Τσακίρης
http://tsakiris.snn.gr