Η επταετία της διακυβέρνησης της χώρας από την Καραμανλική Νέα Δημοκρατία επι της ουσίας προώθησε πρακτικά της στρατηγικής του "Αστικού Εκσυγχρονισμού". Μέρος αυτής της στρατηγικής ήταν η διαμόρφωση ΚΟΜΜΑΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ που θα έχει σταθερό χαρακτήρα και θα ήταν απαλλαγμένο από τις "παθογένειες" του μετεμφυλιακού που εξαρτιόταν όχι από τό κοινοβούλιο αλλά το Παλάτι, το Στρατό, τον λεγόμενο "ξένο παράγοντα" και το "βαθύ (παρα)
κράτος.
Τα πολιτικά κόμματα αποτελούν βασικά συστατικά της σύγχρονης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Συναρθρώσουν το μεγαλύτερο μέρος των συμφερόντων, ενδιαφερόντων και αιτημάτων της κοινωνίας. Χωρίς τα κόμματα η Πολιτική θα κυριαρχείται από ειδικά επιμέρους ισχυρά συμφέροντα. Επιπλέον, τα κόμματα στρατολογούν μέλη και κοινωνικοποιούν μελλοντικούς πολιτικούς ηγέτες. Τα μέλη του κόμματος διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επικοινωνία μεταξύ των ηγετών και ψηφοφόρων. Κινητοποιούν τους ψηφοφόρους κατά τη διάρκεια των προεκλογικών εκστρατειών. Τα κόμματα συμβάλλουν επίσης στην διαμόρφωση πολιτικών, διασφαλίζοντας την εγγραφή νέων ιδεών στην πολιτική ατζέντα. Με άλλα λόγια, τα κόμματα κινητοποιούν τους πολίτες με βάση συγκεκριμένα οράματα της κοινωνίας και με τις επιδόσεις τους στο νομοθετικό σώμα. Προσφέρουν στους πολίτες σημαντικές επιλογές στη διακυβέρνηση, ευκαιρίες για πολιτική συμμετοχή καθώς και τις δυνατότητες να διαμορφώσουν το μέλλον της κοινωνίας τους.
"Ένα πολιτικό κόμμα έρχεται σε ύπαρξη μέσα σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό και τεχνολογικό πλαίσιο που μπορεί να εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου. Aυτό το« ιδρυτικό πλαίσιο» μπορεί να αφήσει μόνιμα τη σφραγίδα του στο ουσιώδη χαρακτήρα της οργάνωσης του κόμματος στις επόμενες δεκαετίες. Τα κόμματα είναι δίαυλοι διαμεσολάβησης μεταξύ των πολιτικών ελίτ και των ψηφοφόρων, και η ξεχωριστή οργανωτική ικανότητα να κινητοποιούν τους ψηφοφόρους αποτελεσματικά εξαρτάται ιδιαίτερα από αυτό το πλαίσιο.”[1]
Τα πολιτικά κόμματα συμμετέχουν στις σχέσεις εκπροσώπησης που προκύπτουν από ιστορικούς λόγους και αναπαράγονται σε συνθήκες κοινωνικής και πολιτικής σύγκρουσης. Εξάλλου Πολιτική σημαίνει σύγκρουση και συναίνεση. Χωρίς το αίτημα για την εκπροσώπηση κοινωνικών συμφερόντων σε πολιτικό επίπεδο δεν μπορεί να υπάρχουν πολιτικά κόμματα. Ένα κόμμα είναι μια σύνθετη συλλογική οντότητα, που σχηματίζεται από τις κοινωνικές δυνάμεις με χαλαρή ή σταθερή ιδεολογία, με διανοούμενους οι οποίοι εκτελούν τη λειτουργία της συγχώνευσης των δυνάμεων αυτών με την ιδεολογία, η οποία είναι ιστορική διαδικασία.[2]
Στο πλαίσιο του πολιτικού συστήματος κάθε χώρας υπάρχει το "κομματικό σύστημα". Ένα κομματικό σύστημα είναι ουσιαστικά "το σύστημα αλληλεπιδράσεων που προκύπτει από τον ανταγωνισμό μεταξύ των κομμάτων.".[3] Τα περισσότερα κομματικά συστήματα είναι τα αποτελέσματα της εφαρμογής της εκλογικής νομοθεσίας. Στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες τα πιο πολλά εκλογικά συστήματα είναι εκδοχές είτε του πλειοψηφικού είτε των αναλογικών συστημάτων.
Έτσι, η κατάταξη των κομματικών συστημάτων έχει ως εξής:
-δικομματικό σύστημα: δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα κυριαρχούν και κυβερνούν σχεδόν εναλλάξ..
-πολυκομματικό σύστημα: πολλά πολιτικά κόμματα που έχουν τη δυνατότητα άσκησης της κυβερνητικής εξουσίας είτε μόνα τους είτε σε συνασπισμό κομμάτων.
-τρικομματικο σύστημα: μόνο τρία κόμματα έχουν πραγματική δυνατότητα να νικήσουν στις εκλογές ή να σχηματίσουν κυβερνητικό συνασπισμό.
Μια έκδοχή του τρικομματικού συστήματος είναι αυτό του "παγωμένου τρικομματισμού" όπου μόνο τα δύο από τα τρία μεγάλα με όρους αριθμών ψήφων κόμματα μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνησης μονοκομματικού ή συνασπιστικού χαρακτήρα.
[1] Richard Gunther and Larry Diamond
(2003) “Species of political parties: A new typology”, Party Politics, Vol. 9.
No.2 pp. 167–199
[2] Gramsci Antonio (1971) Selections From The Prison Notebooks. New York, NY: International Publishers
[3] Sartori, Giovanni. (1976), Party and Party Systems, Cambridge, UK:
Cambridge University Press.
No comments:
Post a Comment