Περσικός κινηματογράφος (μέρος 1ο)
Η Περσία είναι επισήμως σήμερα η «Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Είναι χώρα της Μέσης Ανατολής στη νοτιοδυτική Ασία. Πρωτεύουσα είναι η Τεχεράνη. Με βάση την απογραφή της 1ης Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους ο πληθυσμός ανερχόταν σε 78.617.000 άτομα. Νόμισμα είναι το Ριάλ. Η επίσημη γλώσσα είναι η Φαρσί. Λέγεται και παρσί (περσικά). Κάποτε ήταν επίσημη γλώσσα σε πολλές περιοχές της Ασίας γειτονικές του Ιράν και χρησιμοποιείτο από τους λόγιους.
Στην αρχαία Περσία είχαν αναπτυχθεί σε υψηλό βαθμό οι οπτικές τέχνες. Έτσι οι νεότερες γενιές κληρονόμησαν μια ιδιαίτερα σημαντική πολιτιστική κληρονομιά.
Ο κινηματογράφος ήταν μόλις πέντε χρονών όταν ήρθε στην Περσία στις αρχές του 20ου αιώνα. Πρώτος Πέρσης σκηνοθέτης ήταν ο Μίρζα Ιμπραήμ Χαν Ακκάς Μπασί, ο επίσημος φωτογράφος του Μουζάραφ αλ-Ντιν, Σάχη της Περσίας (1896-1907). Μετά από μια επίσκεψη στο Παρίσι τον Ιούλιο του 1900, ο Ακκά Μπασί αποκτά μια φωτογραφική μηχανή και κινηματογραφεί την επίσκεψη του Σάχη στην Ευρώπη. Λέγεται ότι έχουν κινηματογραφηθεί ιδιωτικές και θρησκευτικές τελετές του Σάχη, αλλά κόπιες των εν λόγω ταινιών δεν υπάρχουν. Λίγα χρόνια μετά ο Ακκά Μπασί που άρχισε να ασχολείται με τη φωτογραφία, εμφανίστηκε ο Χαν Μπάμπα Μοταζεντί ένας άλλος πρωτοπόρος της κινούμενης φωτογραφίας. Γύρισε ένα σημαντικό αριθμό επικαίρων κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Καζάρ της δυναστείας των Παχλεβί. Το 1904, ο Ιμπραήμ Μίρζα Χαν Σαχ Σαχαφμπασί εγκαινίασε την πρώτη αίθουσα κινηματογράφου στην Τεχεράνη. Κατόπιν αρκετοί άλλοι όπως οι Ρουσί Χαν, Αρντεσίρ Χαν και Αλί Βακιλί άνοιξαν νέες κινηματογραφικές αίθουσες στην Τεχεράνη. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1930, υπήρχαν αίθουσες 15 αίθουσες στην Τεχεράνη και 11 στις επαρχίες.
Το 1925, o Οβανές Οχανιάν αποφάσισε να ιδρύσει την πρώτη σχολή κινηματογράφου στο Ιράν. Μέσα σε πέντε χρόνια κατάφερε να λειτουργήσει την πρώτη τάξη του σχολείου με την ονομασία «Εκπαιδευτικό Κέντρο Καλλιτεχνών Κινηματογράφου»
Το 1930 η πρώτη ιρανική ταινία βωβού κινηματογράφου έγινε από τον καθηγητή Οβανές Οχανιάν με τίτλο Χατζή Αγάς. Το 1932 έκανε τη δεύτερη ταινία του με τίτλο Abi Rubi. Αργότερα εκείνο το έτος, ο Αμπντο-Χοσεϊν Σεπαντά γύρισε την πρώτη ομιλούσα ιρανική ταινία με τίτλο Κορίτσι του Λορ. Ο Σεπαντά συνέχισε να κάνει ταινίες όπως η Φιρντούσι (η ιστορία της ζωής του πιο διάσημου επικού ποιητή του Ιράν), Σιρίν και ΦαρχαάνΤ (μια κλασική ιρανική ιστορία αγάπης) και Μαύρα Μάτια (την ιστορία της εισβολής του Ναντέρ Σάχη στην Ινδία). Το 1937, σκηνοθέτησε την ταινία Laili και Majnoon, μια ιστορία έρωτα παρόμοια με την ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας.
Η σημερινή ιρανική κινηματογραφική βιομηχανία οφείλει μεγάλο μέρος της προόδου της σε δύο εργατικές προσωπικότητες, τους Ισμαήλ Κουσάν και Φαρούχ Γκαφαρί. Με την ίδρυση της πρώτης Εθνικής Ιρανικής Εταιρείας Κινηματογράφου το 1949 στο Ιρανικό Μουσείο του Bastan και διοργανώνει την πρώτη Εβδομάδα Κινηματογράφου, κατά την οποία προβλήθηκαν αγγλικές ταινίες, ο Γκαφαρί έθεσε τα θεμέλια για τον εναλλακτικό κινηματογραφικό στο Ιράν.
Σκηνοθέτες όπως οι Σεπαντά και Κουσάν αξιοποίησαν τον πλούτο της περσικής λογοτεχνίας και της αρχαίας περσικής μυθολογίας. Στο έργο τους, η έμφαση δίνεται στην ηθική και την ανθρωπότητα.
Συνεχίζεται....
Η Περσία είναι επισήμως σήμερα η «Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Είναι χώρα της Μέσης Ανατολής στη νοτιοδυτική Ασία. Πρωτεύουσα είναι η Τεχεράνη. Με βάση την απογραφή της 1ης Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους ο πληθυσμός ανερχόταν σε 78.617.000 άτομα. Νόμισμα είναι το Ριάλ. Η επίσημη γλώσσα είναι η Φαρσί. Λέγεται και παρσί (περσικά). Κάποτε ήταν επίσημη γλώσσα σε πολλές περιοχές της Ασίας γειτονικές του Ιράν και χρησιμοποιείτο από τους λόγιους.
Στην αρχαία Περσία είχαν αναπτυχθεί σε υψηλό βαθμό οι οπτικές τέχνες. Έτσι οι νεότερες γενιές κληρονόμησαν μια ιδιαίτερα σημαντική πολιτιστική κληρονομιά.
Ο κινηματογράφος ήταν μόλις πέντε χρονών όταν ήρθε στην Περσία στις αρχές του 20ου αιώνα. Πρώτος Πέρσης σκηνοθέτης ήταν ο Μίρζα Ιμπραήμ Χαν Ακκάς Μπασί, ο επίσημος φωτογράφος του Μουζάραφ αλ-Ντιν, Σάχη της Περσίας (1896-1907). Μετά από μια επίσκεψη στο Παρίσι τον Ιούλιο του 1900, ο Ακκά Μπασί αποκτά μια φωτογραφική μηχανή και κινηματογραφεί την επίσκεψη του Σάχη στην Ευρώπη. Λέγεται ότι έχουν κινηματογραφηθεί ιδιωτικές και θρησκευτικές τελετές του Σάχη, αλλά κόπιες των εν λόγω ταινιών δεν υπάρχουν. Λίγα χρόνια μετά ο Ακκά Μπασί που άρχισε να ασχολείται με τη φωτογραφία, εμφανίστηκε ο Χαν Μπάμπα Μοταζεντί ένας άλλος πρωτοπόρος της κινούμενης φωτογραφίας. Γύρισε ένα σημαντικό αριθμό επικαίρων κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Καζάρ της δυναστείας των Παχλεβί. Το 1904, ο Ιμπραήμ Μίρζα Χαν Σαχ Σαχαφμπασί εγκαινίασε την πρώτη αίθουσα κινηματογράφου στην Τεχεράνη. Κατόπιν αρκετοί άλλοι όπως οι Ρουσί Χαν, Αρντεσίρ Χαν και Αλί Βακιλί άνοιξαν νέες κινηματογραφικές αίθουσες στην Τεχεράνη. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1930, υπήρχαν αίθουσες 15 αίθουσες στην Τεχεράνη και 11 στις επαρχίες.
Το 1925, o Οβανές Οχανιάν αποφάσισε να ιδρύσει την πρώτη σχολή κινηματογράφου στο Ιράν. Μέσα σε πέντε χρόνια κατάφερε να λειτουργήσει την πρώτη τάξη του σχολείου με την ονομασία «Εκπαιδευτικό Κέντρο Καλλιτεχνών Κινηματογράφου»
Το 1930 η πρώτη ιρανική ταινία βωβού κινηματογράφου έγινε από τον καθηγητή Οβανές Οχανιάν με τίτλο Χατζή Αγάς. Το 1932 έκανε τη δεύτερη ταινία του με τίτλο Abi Rubi. Αργότερα εκείνο το έτος, ο Αμπντο-Χοσεϊν Σεπαντά γύρισε την πρώτη ομιλούσα ιρανική ταινία με τίτλο Κορίτσι του Λορ. Ο Σεπαντά συνέχισε να κάνει ταινίες όπως η Φιρντούσι (η ιστορία της ζωής του πιο διάσημου επικού ποιητή του Ιράν), Σιρίν και ΦαρχαάνΤ (μια κλασική ιρανική ιστορία αγάπης) και Μαύρα Μάτια (την ιστορία της εισβολής του Ναντέρ Σάχη στην Ινδία). Το 1937, σκηνοθέτησε την ταινία Laili και Majnoon, μια ιστορία έρωτα παρόμοια με την ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας.
Η σημερινή ιρανική κινηματογραφική βιομηχανία οφείλει μεγάλο μέρος της προόδου της σε δύο εργατικές προσωπικότητες, τους Ισμαήλ Κουσάν και Φαρούχ Γκαφαρί. Με την ίδρυση της πρώτης Εθνικής Ιρανικής Εταιρείας Κινηματογράφου το 1949 στο Ιρανικό Μουσείο του Bastan και διοργανώνει την πρώτη Εβδομάδα Κινηματογράφου, κατά την οποία προβλήθηκαν αγγλικές ταινίες, ο Γκαφαρί έθεσε τα θεμέλια για τον εναλλακτικό κινηματογραφικό στο Ιράν.
Σκηνοθέτες όπως οι Σεπαντά και Κουσάν αξιοποίησαν τον πλούτο της περσικής λογοτεχνίας και της αρχαίας περσικής μυθολογίας. Στο έργο τους, η έμφαση δίνεται στην ηθική και την ανθρωπότητα.
Συνεχίζεται....
Θανάσης Τσακίρης
Επιμελητής-Παρουσιαστής της εκπομπής "Κινηματογράφος για Πάντα" της ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ http://www.ilioupolisonline.gr/radio/index.html
No comments:
Post a Comment