Tsakthan Daily - ΕΚΛΟΓΕΣ ΙΟΥΝΙΟΥ: ΠΡΟΓΕΥΜΑ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΜΕ ΤΙΣ ΛΕΥΚΕΣ

Tsakthan Daily

20 Ιουνίου 2012

Εκλογές Ιουνίου: Πρόγευμα στο δρόμο με τις λεύκες

Η πιο πρόσφατη εκλογική μάχη στην Ελλάδα (Κυριακή 17 Ιουνίου 2012) έδειξε ότι η διαδικασία πολιτικής αναδιάταξης βρίσκεται σε εξέλιξη και εντείνεται σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές της 6ης Μαΐου του τρέχοντος έτους. Οι εκλογές του Ιουνίου χαρακτηρίστηκαν από δύο γεγονότα: α) την άνοδο του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς ως ένα μαζικό κόμμα και την κατάκτηση της θέσης της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, και β) την νικηφόρα ανασυγκρότηση του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας ως ειδικού συνασπισμού κομματικών δυνάμεων, που καλύπτει το ευρύ φάσμα από  την άκρα δεξιά ως τις παρυφές της κεντροδεξιάς.

Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι ένα σπανιότατο πολιτικό φαινόμενο, δεδομένου ότι επιτεύχθηκε μέσα σε χρονικό διάστημα λίγων μηνών, γεγονός που φαίνεται να είναι μοναδικό στην πολιτική ιστορία της Ευρώπης. Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ προήλθε από τη δραστηριοποίηση ενός κοινωνικού κινήματος για «αλλαγή από τα κάτω» που προκάλεσε σεισμικές δονήσεις και ρήματα σε καθιερωμένες ιστορικές πολιτικές δυνάμεις όπως το ΚΚΕ που δεν μπορούσε να ερμηνεύσει σωστά τα σημάδια της πολιτικής και κοινωνικής συγκυρίας ως ευκαιρίες για την ανάπτυξη μιας πολιτικής στρατηγικής με στόχο τη συγκρότηση μιας προοδευτικής αριστερής κυβέρνησης και την οικοδόμηση ενός μεγάλου συνασπισμού κοινωνικής υποστήριξης με πρώτο μέλημά της την κατάργηση του μνημονίου και των εφαρμοστικών νόμων του μέσω των κοινοβουλευτικών διαδικασιών.
  
Από την άλλη πλευρά, η Νέα Δημοκρατία κατάφερε να συγκροτήσει μια ασταθή εκλογική συμμαχία με την απορρόφηση στις τάξεις της ενός μεγάλου μέρους της κεντροδεξιάς και της ακροδεξιάς αμφισβήτησης που είχε αυτόνομη παρουσία στις εκλογές της 6ης Ιουνίου. Η Δημοκρατική Συμμαχία με επικεφαλής την κα Ντόρα Μπακογιάννη ανέστειλε τη λειτουργία της και μερικά ανώτερα στελέχη της έλαβαν μέρος στα ψηφοδέλτια της Νέας Δημοκρατίας. Βουλευτές και άλλα στελέχη από τον ακροδεξιό Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό (ΛΑΟΣ) μεταπήδησαν στη Νέα Δημοκρατία.

Ο συνασπισμός «Δράση- Δημιουργία Ξανά-Φιλελεύθερη Συμμαχία», που αποτόλμησε να κατέβει στις εκλογές με λογική «εξτρεμιστικού κέντρου» (κατά τον Σλάβοϊ Ζίζεκ) εναντίον τόσο της ΝΔ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ στο όνομα της καταπολέμησης της «λαϊκισμού» υπέστη μεγάλη ήττα, όπως και ο ΛΑΟΣ.

Το κάποτε πανίσχυρο Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ) συνέχισε να χάνει ψήφους και βουλευτές και εξακολουθεί να κατέχει το ρόλο του «κόμματος – εκβιαστή» (σύμφωνα με τον Giovanni Sartori είναι το κόμμα το οποίο με τον αριθμό των βουλευτών του συμβάλλει στη συγκρότηση και στην ανατροπή μιας κυβέρνησης). Στο άμεσο μέλλον, αν δεν διαλυθεί, θα αποκτήσει το ρόλο του κόμματος – συμμάχου (σύμφωνα με τον Sartori θα διαθέτει coalition potential). Το Κομμουνιστικό Κόμμα έχασε αυτό τη δυνατότητα του κόμματος-εκβιαστή , λόγω της άρνησής του να αξιοποιήσει την μεταβαλλόμενη δομή πολιτικών ευκαιριών, συμμετέχοντας σε μια προοδευτική αριστερή κυβέρνηση με αποστολή την ανατροπή του Μνημονίου, παρά το γεγονός ότι κατά το «βρώμικο» 1989 το ίδιο κόμμα  εκμεταλλεύτηκε τις τότε ευκαιρίες. Συγκυβέρνησε κατά πρώτο με τη Νέα Δημοκρατία σε μια προσωρινή κυβέρνηση και στη συνέχεια με Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ σε μια «οικουμενική» κυβέρνηση, η οποία είχε περάσει από το κοινοβούλιο ορισμένους φιλεργατικούς νόμους όπως ο ν.1876/1990 που καθιέρωσε το πλαίσιο των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, ένα δεξιό αντι-μνημόνιο πολιτικό κόμμα του οποίου ηγείται ο Πάνος Καμμένος (πρώην βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας) έχασε το ¼ των ψηφοφόρων του που ψήφισαν είτε τη Νέα Δημοκρατία είτε το ΣΥΡΙΖΑ. Η Δημοκρατική Αριστερά, ένα μεταρρυθμιστικό κόμμα, που ήταν πτέρυγα του  Συνασπισμού μέχρι πριν από δύο χρόνια, σταθεροποίησε το εκλογικό της ποσοστό παρά το γεγονός ότι ορισμένοι από όσους την ψήφισαν στην προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση του Μαΐου στράφηκαν αυτή τη φορά στον ΣΥΡΙΖΑ εκτιμώντας τη συνεπή αντιμνημονιακή στάση του και την άρνησή να αναστηλώσει το υπό κατάρρευση πολιτικό σκηνικό. Οικολόγοι-Πράσινοι, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, Κίνημα Δεν Πληρώνω, Μ-Λ ΚΚΕ/ΚΚΕ ΜΛ έπαιξαν και έχασαν γιατί ένα μεγάλο ποσοστό των ψηφοφόρων τους αυτή τη φορά ψήφισε υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ με σκοπό να αναδείξουν για πρώτη φορά στα χρονικά αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα.

Η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού του Ιουνίου έκρυβε την «έκπληξη»: οι νεοναζί, της Χρυσής Αυγής σταθεροποιήθηκαν εκλογικά πολιτικά και κοινωνικά στη χώρα και εξαπολύουν τη θανατηφόρα βία τους κατά των μεταναστών. Σχεδόν καθημερινά καταγράφονται περιστατικά βίας που διαπράττονται από τα μέλη της Χρυσής Αυγής ή συμπαθούντες της. Πολλά από αυτά τα περιστατικά δεν καταγγέλλονται στην αστυνομία επειδή τα θύματα φοβούνται τα αντίποινα και την ίδια την αστυνομία. Επιπλέον, τμήματα της αστυνομίας καλύπτουν τα μέλη της Χρυσής Αυγής. Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι και στις δύο εκλογές στα ειδικά εκλογικά κέντρα για το προσωπικό της αστυνομίας, το ποσοστό της Χρυσής Αυγής ξεπέρασε το 50%.

Από την άποψη της εκλογικής κοινωνιολογίας ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει τις ψήφους της εργατικής τάξης και η Νέα Δημοκρατία τις ψήφους των ανώτερων τάξεων. Για παράδειγμα, στο Δήμο της Εκάλης με πολύ πλούσιους κατοίκους η Νέας Δημοκρατία κέρδισε 70,01% των ψήφων και ο ΣΥΡΙΖΑ μόλις 6,54%. Παρόμοια ήταν η εξέλιξη της ψηφοφορίας σε όλη τα πλούσια προάστια των πόλεων. Στο Δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού η Νέα Δημοκρατία πήρε 51,48% και ο ΣΥΡΙΖΑ 15,86%. Αντίθετα, στους δήμους με μεγάλους αριθμούς εργατών και ανέργων όπως το Αιγάλεω και η Κερατσίνι-Δραπετσώνα ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε 37,15% και 37,23% των ψήφων, ενώ η Νέα Δημοκρατία κέρδισε 19,10% και 17,29% αντίστοιχα. Τέλος, αναφέρουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει ένα πολύ μεγάλο μερίδιο των ψήφων στην Αττική, τη Θεσσαλονίκη και σε άλλες αστικές περιοχές, ενώ η Νέα Δημοκρατία στις αγροτικές περιοχές.

Σε ποια κατεύθυνση βαδίζει το κομματικό σύστημα; Σε αυτές τις δύο εκλογές το στραπάτσο που έπαθε το κομματικό σύστημα όπως το γνωρίζαμε ήταν μεγάλο. Επρόκειτο για ένα δικομματικό σύστημα με χαρακτηριστικά κόμματος καρτέλ (σύμφωνα με την άποψη των Ρ. Κατζ και Π. Μέιρ και τη θεωρία του «κόμματος καρτέλ» τα πανσυλλεκτικά κόμματα εισβάλλουν στο κράτος βρίσκοντας εκεί μια νέα πηγή προνομίων και ένα νέο μέσο για την εξασφάλιση της επιβίωσής τους.) Η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ εξακολουθούν να μοιράζονται αυτά τα χαρακτηριστικά, αλλά το σύστημα είναι υπό ανασυγκρότηση, μέσω της διαδικασίας της πολιτικής αναπροσαρμογής. Οι πραγματικές πολιτικές διαφορές μεταξύ ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ από τη μια και ΣΥΡΙΖΑ από την άλλη έπεισε ένα μεγάλο αριθμό ψηφοφόρων ότι υπάρχουν εναλλακτικές πολιτικές πλατφόρμες που διευρύνουν τις διαθέσιμες επιλογές και ενισχύουν τη δημοκρατία. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα sui generis πολιτικό κόμμα το οποίο συνδυάζει τα χαρακτηριστικά των παραδοσιακών αριστερών κομμάτων (σοσιαλιστική ιδεολογία, στήριξη στην εργατική τάξη), αριστερό ελευθεριασμό (κράτος πρόνοιας για όλους, επέκταση των ανθρώπινων, πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, ελευθεριακό τρόπο σκέψης και ζωής), ριζοσπαστισμό (άμεση δημοκρατία, αυτοδιαχείριση, χρήση δυναμικών και μαζικών μορφών κινητοποίησης) και κοινωνικά κινήματα (φεμινισμός, οικολογία, LGTB). Πρέπει να σημειωθεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προτιμήθηκε από την πλειοψηφία των ψηφοφόρων 18 - 54 ετών (18 - 34 ετών 33,0%, 35-54 ετών 34,0%), ενώ οι μεγαλύτερης ηλικίας ψηφοφόροι (άνω των 55 ετών) προτίμησαν Νέα Δημοκρατία κατά 39%, ΠΑΣΟΚ με 17% (18-34 ετών 6%) και ΣΥΡΙΖΑ με 20%. Αυτό σημαίνει ότι το σύστημα φαίνεται να μετατρέπεται σε ένα σχετικά πολωμένο πλουραλιστικό σύστημα που αντανακλά μια κοινωνία κατακερματισμένη όχι μόνο με όρους κοινωνικο-οικονομικής τάξης αλλά και με όρους ηλικίας.

Θανάσης Τσακίρης

Το τραγούδι της ημέρας

Κυνήγι Μαγισσών

Μουσική-στίχοι-ερμηνεία: Active Member

 http://www.youtube.com/watch?v=nOuSJZanwos

Βγήκες κυνήγι γι' άλλη μια φορά

μες στην ομίχλη μάγισσες να μαζέψεις

Το παρελθόν σου έφτιαξες πυρά

κι απ' τη ζωή βάλθηκες να ξεπεζέψεις

Πριν σκοτεινιάσει απόψε ο ουρανός

τα κρίματα σου μάζεψέ τα και ρίχτα

Όσο θα καίγονται, θα δίνουνε φως

στην πιο μεγάλη νύχτα

Κάναν το γύρο του κόσμου σε λίγες ώρες τα μαντάτα

γίνανε όλα ένα μεγάλο χωριό, μια αιμάτινη στράτα

που την έστρωσες για να πατήσει το παράλογο

αφού πρώτα δολοφόνησες το διάλογο

Στο πρόσταγμα σου άναψε φωτιά πεινασμένη

καλοθρεμμένη με ψέμα και στο σκοτάδι απλωμένη

με χίλιες εστίες, ένα πύρινο δίχτυ

που την ύστατη την ώρα θα ψαρέψει τον πλανήτη

να ταΐσει μεγάλα, μακροπρόθεσμα πλάνα

τα κροκοδείλια δάκρυά σου για τους πύργους, τ' αεροπλάνα

και των όπλων την ειρήνη· απόψε πνίχτα, στην πιο μεγάλη νύχτα

Μπλέξαν οι ρίζες σάπια και καλόκαρδα

και οι νέοι εξεταστές μαζέψαν χαμόκλαδα

Έφτασε η ώρα σου, τώρα, πενήντα χρόνια καρτέρι

μεταμοντέρνος μεσσίας στο κόκκαλο το μαχαίρι

Η πολιτική σου στυγνό κυνήγι μαγισσών

αφού αλλού ψάχνουν τα μάτια σου άφεση αμαρτιών

κι αλλού τα χέρια σου πράττουν κατά διαόλου

ξορκιστής η προπαγάνδα του διπλού σου ρόλου

Τα επόμενα θύματα σου μπορεί και να 'ναι τα παιδιά σου

Δε παίρνει χαμπάρι η πεφωτισμένη αφεντιά σου

Τα ιδανικά που υπερασπίζεσαι τα ξέκανες ήδη

και βάζεις δόλωμα φίδι πιο μεγάλο για να βγάλει το φίδι

από τρύπα που οδηγεί στα λαγούμια

που 'χεις σκάψει από παλιά κάτω από κορφοβούνια

και κρυστάλλινης πηγής παγωμένου τρόμου

που εξομοιώνεις με το φάντασμα πιο δίκαιου κόσμου

Και βιάζεσαι, γιατί ξέρεις πως απόψε ο ουρανός

θα σκοτεινιάσει και θα μοιάζει μαγικός

κι αν θέλεις φως, τα κρίματά σου στη φωτιά που άναψες ρίχτα

στη πιο μεγάλη νύχτα

Σινεμά γι’ απόψε

Προμηθέας  (2012)

Prometheus

To ερευνητικό διαστημόπλοιο Προμηθέας επισκέπτεται έναν μακρινό πλανήτη εκτός του ηλιακού συστήματος, προκειμένου να συλλέξει στοιχεία που σχετίζονται με την προέλευση του ανθρώπινου είδους και την εμφάνισή του στη Γη. Αυτό που θα ανακαλύψουν όμως εκεί τα μέλη του πληρώματος, δεν απειλεί μονάχα την άμεση επιβίωσή τους αλλά και ολόκληρο το μέλλον της ανθρωπότητας.

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ:Ρίντλεϊ Σκοτ

ΣΕΝΑΡΙΟ:Ντέιμον ΛίντελοφΤζον Σπάιτς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ:Μάικλ Φασμπέντερ, Νούμι Ράπας, Σαρλίζ Θέρον Ίντρις Έλμπα Γκάι Πιρς Πάτρικ Γουίλσον

Πρίκουελ του “Alien” που προσφέρει εξηγήσεις σε σχέση με την προέλευση του ομώνυμου οργανισμού, αλλά δεν πλησιάζει σε αντίκτυπο τον συγκλονιστικό προκάτοχό του, παρόλο που διακρίνεται από την αψεγάδιαστα υποβλητική καλλιτεχνική διεύθυνση και τη δεξιοτεχνική υπογραφή του Ρίντλεϊ Σκοτ.

ΔΥΟ ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ

Ο σκηνοθέτης του αριστουργηματικού “Alien”, της ταινίας-φαινομένου που καθόρισε σε μεγάλο βαθμό τόσο την επιστημονική φαντασία όσο και το είδος του τρόμου, επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος 30 χρόνια μετά, με την ίδια διάθεση να αποσπάσει τον θαυμασμό και την κατάπληξη του κοινού μπροστά στο μεγαλειώδες όραμά του.

Αυτή τη φορά, έχει στη διάθεσή του ένα μπάτζετ που δεν θα μπορούσε καν να ονειρευτεί την περίοδο που γύριζε το ταπεινό “Alien” - άλλο αν (και εκείνο) έμελλε να αναδειχθεί από το πουθενά σε καλοκαιρινό εισπρακτικό χιτ και αναμφισβήτητη αίσθηση της σεζόν. Εδώ, τα εκατομμύρια δολάρια της Fox εξαργυρώνονται (μεταξύ άλλων) σε ένα υπερσύγχρονο διαστημικό λεωφορείο, που φέρει το όνομα “Προμηθέας” και δεν θυμίζει σε τίποτα το στενό, βρώμικο και γεμάτο παγίδες “γκαράζ” του “Νοστρόμο”.

Είναι σε αυτή τη σχετικά ασήμαντη αλλά θεμελιώδη διαφορά που ανάγονται και όλα όσα χωρίζουν τον φανταχτερό, μεγαλειώδη, αλλά ευκολοξέχαστο “Προμηθέα” με τον αρχετυπικό πρόγονό του: εκεί που το “Alien” είναι επώδυνα κλειστοφοβικό, ο “Προμηθέας” μεταφέρεται από σπηλιές σε ανοιχτούς χώρους και πάλι στο διαστημόπλοιο, σα να μην μπορεί να αποφασίσει πού ακριβώς θα εξελιχθεί το δράμα. Εκεί που η ταινία του 1979 επένδυε στο φτιαγμένο από σάρκα και οστά πλήρωμα, η φετινή ζητά από τον θεατή να νοιαστεί για μερικούς χαρακτήρες-οχήματα πλοκής στον δρόμο για τον (κατά πάσα πιθανότητα αηδιαστικό) θάνατό τους.

Και παρότι ο “Προμηθέας” δεν απαιτεί πρότερη γνώση της “εξωγήινης” μυθολογίας και στέκεται αυτόνομα ως μία ταινία τρόμου/επιστημονικής φαντασίας, οι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες. Η ιστορία, παρότι εκκινείται από μία διαφορετική φιλοσοφική βάση -την σκόπιμη αναζήτηση της αρχικής μας προέλευσης- πατάει στα ίδια χνάρια πλοκής με το αρχικό φιλμ, τόσο που μοιάζει αστείο: διαστημόπλοιο προσγειώνεται σε άγνωστο πλανήτη, ομάδα εξερεύνησης φέρνει στο διαστημόπλοιο το κακό χωρίς να το ξέρει, το κακό πρέπει να εξοντωθεί.

Φυσικά, υπάρχουν παρακλάδια και ανατροπές στην ιστορία, αλλά γεγονός παραμένει πως στο πλήρωμα υπάρχουν ένας μισθοφόρος (το λέει κιόλας, “εμένα με νοιάζουν μόνο τα λεφτά”), ένας επιστήμονας γεωλόγος (κι αυτός το λέει, “εμένα με νοιάζουν μόνο οι πέτρες”), το ρομπότ Ντέιβιντ του Μάικλ Φασμπέντερ (ναι, και αυτός το λέει “είμαι μόνο ένα ρομπότ”), το κακέκτυπο της Έλεν Ρίπλεϊ, η χριστιανή επιστήμονας Ελίζαμπεθ Σο (Νούμι Ραπάς), ο άπιστος γκόμενός της Τσάρλι (Λόγκαν Μάρσαλ Γκριν), ο μαύρος κυβερνήτης (Ίντρις Έλμπα) και η σκύλα αρχηγός της αποστολής Μέρεντιθ Βίκερς (Σαρλίζ Θερόν).

Οι υπερ-επεξηγηματικοί και διάφανοι χαρακτήρες όμως δεν είναι το μόνο αδύναμο χαρτί ενός εν γένει κακού σεναρίου, που φιλοδοξεί να είναι βαθύ και με φιλοσοφικές προεκτάσεις, αλλά καταλήγει να απηχεί μονάχα νοήματα επιπέδου “Lost” (ο συνσεναριογράφος Ντέιμον Λίντελοφ ήταν ένας από τους βασικούς συγγραφείς της σειράς). Οι πιο δυνατές στιγμές του “Προμηθέα” είναι εκείνες τις οποίες χρωστάμε αποκλειστικά στον Σκοτ. Εκείνες στις οποίες ο χρόνος κυλά χωρίς τον εκβιασμό της πλοκής.

Όταν ακολουθούμε το ανθρωποειδές του Φασμπέντερ στο διαστημόπλοιο, να εκτελεί την καθημερινή του ρουτίνα - από το βάψιμο των μαλλιών του, μέχρι την ανεξήγητη λατρεία του για τον “Λώρενς της Αραβίας” (άλλο ένα κλείσιμο του ματιού στον σκηνοθέτη Ντέιβιντ Λιν από τον Ρίντλεϊ Σκοτ, μετά την επιλογή ονόματος του “Νοστρόμο”) - αναδυόμαστε εντός του διαστημοπλοίου, γινόμαστε μέρος αυτού του απόκοσμου σύμπαντος.

Είναι σχεδόν ειρωνικό που το ρομπότ Ντέιβιντ αποτελεί τον πιο συναρπαστικό χαρακτήρα στην ταινία, αλλά ο Μάικλ Φασμπέντερ κατορθώνει να λάμψει με μία υπολογισμένη και ανατριχιαστική ερμηνεία, δίπλα στην άχρωμη και άοσμη Νούμι Ραπάς. Ακόμη και στην κορύφωση της ταινίας (σε μία σκηνή που αντηχεί μνήμες από το στήθος του Τζον Χερτ να εκρήγνυται, στο ορίτζιναλ) η μάχη για την επιβίωση της τελευταίας παραμένει πανηγυρικά αδιάφορη, παρόλη τη σκηνοθετική μπραβούρα του Σκοτ.

Με επίκληση τόσο στο σινεμά του τρόμου όσο και στο gore, o “Προμηθέας” εννοείται πως διαθέτει τις στιγμές που θα σας κρατήσουν στην άκρη του καθίσματός σας ή θα σας κάνουν να αναπηδήσετε φοβισμένοι. Αλλά παρά την οπτική φαντασμαγορία, αυτό το πρίκουελ λίγη σχέση έχει με εκείνη την υπαρξιστική ταινία τρόμου που τόσο αγαπήσαμε.

Φαίδρα Βόκαλη

http://www.e-go.gr/cinemag/moviespage.asp?catid=10177&subid=2&pubid=129024063

Η ιστορία του Προμηθέα είναι απλή. Είναι η ιστορία κάποιων ανθρώπων αποφασισμένων να λύσουν το μυστήριο της ζωής. Ο καθένας για τους δικούς του λόγους και με τα δικά του κίνητρα. Η κοπιαστική αναζήτησή τους οδηγεί πολύ μακριά από αυτό που έχουμε μάθει να αποκαλούμε σπίτι μας. Τη Γη.

Σε έναν άγνωστο, αλλόκοτο πλανήτη, οι επιβάτες του εντυπωσιακού διαστημικού οχήματος Προμηθέας, επιχειρούν να γνωρίσουν από κοντά τους δημιουργούς μας. Αυτούς που μέχρι τώρα αποκαλούσαμε Θεούς. Ο Ridley Scott, δεκαετίες μετά το Alien, προσπαθεί να δώσει μία άλλη οπτική, να εξηγήσει κάποια πράγματα, να ανακατέψει άλλα και να δημιουργήσει ξανά ένα έπος.

Η ταινία αρχικά προοριζόταν για prequel του Alien, στη συνέχεια όμως ο Scott αποφάσισε να δώσει στον Προμηθέα τη δική του μυθολογία και να συνδέεται μεν με το αρχικό δημιούργημα αλλά πιο "χαλαρά".

Φυσικά οι αναλογίες είναι πολλές και ψήγματα του Alien βρίσκουμε διάσπαρτα σε όλη την ταινία. Ο Προμηθέας ξεφεύγει από το σύμπαν των καθαρών ταινιών τρόμου, χωρίς ποτέ να απομακρύνεται τελείως. Σίγουρα και εδώ, στο τέλος, το ζητούμενο είναι ποιος θα σκοτώσει ποιον, σίγουρα υπάρχουν τα απαραίτητα φρικιαστικά τέρατα έτοιμα να σε κατασπαράξουν.

Η τελική σκηνή δε, έρχεται σαν επιβεβαίωση πως τίποτα δεν τέλειωσε, πως ενώ στην προκειμένη ταινία λειτουργεί σαν λήξη, θα αποτελέσει την απαραίτητη ώθηση, για ένα ντόμινο γεγονότων. Σαφώς είναι και ένας φόρος τιμής του Scott στο φανατικό κοινό του.

Ίσως και ο ίδιος να έχει τις ανησυχίες του. Όπως ο ίδιος προσπαθεί να βρει, μέσω της ταινίας, την απαρχή των γεγονότων στο Alien, έτσι και οι πρωταγωνιστές του φιλοδοξούν να εντοπίσουν την αρχή του σύμπαντος. Ή τουλάχιστον τις απαρχές της δικής τους ζωής.Η επόμενη δουλειά του, που όπως είπε ο ίδιος είναι στα σκαριά, θα αφηγείται την ιστορία του Μωυσή. Σα να έψαξε τις απαντήσεις στο μέλλον, χωρίς αποτέλεσμα και γύρισε στη σιγουριά των κλασικών παραδοσιακών μύθων. Ίσως απλά εκεί στο Hollywood να ετοιμάζουν μία δεύτερη χρυσή εποχή των επικών, βιβλικών παραγωγών. Ο Spielberg ασχολείται με μία άλλη εκδοχή της ιστορίας του Μωυσή, το Gods and Kings.

Ας επιστρέψουμε στον Προμηθέα. Σίγουρα δεν είναι αγνό, καθαρό prequel του Alien. Δεν υπάρχει εξέλιξη των ίδιων χαρακτήρων όπως πχ στη saga των Star Wars ή στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών και το Hobbit. Ο ένας από τους δύο σεναριογράφους, Damon Lindelof, ο συνδημιουργός του Lost, είπε πως χρησιμοποίησε την ιδέα του μύθου του Προμηθέα, ο οποίος έκλεψε τη φωτιά από του Θεούς και την έδωσε στους ανθρώπους προκαλώντας φυσικά την οργή του Δία. Στο σενάριο της ταινίας, διαφαίνεται το ερώτημα, σύμφωνα με τον Lindelof, "τι απ' όσα κάνουμε στο επίπεδο της τεχνολογικής προόδου και εξέλιξης και ίσως της εξερεύνησης του διαστήματος, ίσως δεν θα έπρεπε να κάνουμε. Υπάρχει μια γραμμή που δεν πρέπει να διασχίσουμε;"

Παράλληλα υπάρχουν και στιγμές space όπερας. Το πως μαθαίνουμε ότι η Elizabeth Shaw, η αρχαιολόγος που ξεκινάει την αποστολή είναι στείρα. Η εμφάνιση του ετοιμοθάνατου κροίσου Weyland, χρηματοδότη της αποστολής και η σχέση του με τη Meredith Vickers (Charlize Theron), την ψυχρή επιμελήτρια της αποστολής. Ε, όλα αυτά μοιάζουν βγαλμένα από pulp σαπουνόπερα. Meredith, I am your father ένα πράγμα...

Η φωτογραφία είναι πανέμορφη. Εικόνες πρωτόγονες, φουτουριστικές, ένα ξένο περιβάλλον που νιώθεις ότι αναπνέει, ότι κινείται με τη δική του ζωή, πλαισιώνοντας τη δράση των πρωταγωνιστών.

Η Ripley της Sigourney Weaver είναι αναντικατάστατη. Οπότε δεν έχει νόημα να συγκρίνουμε καν τις δύο κεντρικές ηρωίδες. Η Noomy Rapace ως αρχαιολόγος είναι καλή σε αυτό που κάνει αλλά ως εκεί. Η Charlize Theron έχει βρει τη χρυσή συνταγή όταν υποδύεται άκαρδες σκύλες (βλέπε και Snow White and the Huntsman) Ο έτερος αρχαιολόγος του σκάφους, που τον υποδύεται ο Logan Marshall-Green είναι μία ιστορία από μόνος του.

Θέλει να ανακαλύψει τις αλήθειες του σύμπαντος, νιώθει δέος στην ιδέα πως πρόκειται να συναντήσει τους δημιουργούς του, θαυμάζει απέραντα το έργο τους αλλά παράλληλα, έμμεσα, απαξιώνει το έργο των ομοίων του, καθώς δε σέβεται τα δικά τους δημιουργήματα.

Ο τρόπος που φέρεται στον David (Michael Fassbender), το ανδροειδές του σκάφους, είναι μία προοικονομία για το τι θα συμβεί στη συνέχεια.

Ο Fassbender από την άλλη, είναι απλά χαρισματικός. Η κάθε του κίνηση είναι προγραμματισμένη στην εντέλεια, ταυτόχρονα όμως δεν είναι προβλέψιμος, τουλάχιστον σε σημείο που να καταντήσει ανιαρός. Η σκηνή όπου παρακολουθεί με προσήλωση τον Lawrence της Αραβίας, αποστηθίζοντας τις ατάκες, δεν σε κάνει να νιώσεις άβολα αλλά να κρυφογελάσεις. Η ίδια του η προσωπικότητα, αν μπορεί να έχει προσωπικότητα ένα ανδροειδές, θυμίζει τον εικονικό Βρετανό.

Αλήθεια μπορεί να έχει προσωπικότητα ένα ανδροειδές; Μπορεί να έχει ψυχή; Να έχει ελπίδες, να έχει όνειρα, να έχει αγωνίες και φόβους; Ή το κάθε του συναίσθημα, η κάθε του επιθυμία πρέπει να αντικατοπτρίζει τα συναισθήματα των δημιουργών του; Και αν όντως έτσι πρέπει, τότε η τροπή των γεγονότων για το πλήρωμα του Προμηθέα δεν είναι φυσιολογική εξέλιξη; Σίγουρα και οι δικές τους επιθυμίες διαφέρουν από των δημιουργών τους...

Θυμίζουν Blade Runner όλα αυτά. Ο ίδιος ο Fassbender είπε πως όταν πήρε το ρόλο δεν κάθισε να δει τις προηγούμενες ταινίες Alien, αλλά το Blade Runner.

Μόνο που δεν είναι Blade Runner. Ούτε Alien (ούτε Star Wars, ούτε Terminator κτλ κτλ). Είναι κάτι άλλο.

Είναι ένα ερώτημα πάνω στην ύβρη. Το να αναζητάς αυτό που είναι πάνω από εσένα είναι ύβρη; Το να μην σέβεσαι ότι δημιουργείς είναι ύβρη; Όταν κάποιος προσπαθεί να υπερβεί τη θνητή του φύση, εξοργίζει και προσβάλλει τους Θεούς. Η αναζήτηση τους αποτελεί ύβρη; Η Σεμέλη, μητέρα του Διόνυσου, οδηγήθηκε στην καταστροφή της όταν, ύστερα από δική της απαίτηση, ο Δίας, πατέρας των Θεών και εραστής της, εμφανίστηκε με τη θεϊκή του φύση μπροστά της.

Το δεδομένο είναι πως μετά την ύβρη έρχεται η νέμεσις και μετά τη νέμεση, η τίσις δηλαδή η τιμωρία. Τιμωρία για τα εξωγήινα όντα που φέρονται να είναι οι δημιουργοί μας. Τιμωρία για εμάς τους ίδιους που δεν συμπεριφερθήκαμε καλύτερα στα δικά μας δημιουργήματα.

Ο Προμηθέας είναι γεμάτος ουσιώδη και αναπάντητα ερωτήματα.

Σίγουρα όμως μας διδάσκει ένα πράγμα...

Πρέπει να προσέχεις στην αναζήτηση του δημιουργού σου. Αν όντως ισχύει το "κατ' εικόνα και καθ'ομοιώσιν", μπορεί να μη σου αρέσει αυτό που θα βρεις...

http://www.cosmo.gr/Entertainment/Cinema/review-cinema/o-promhtheas-toy-ridley-scott-einai-ena-erwthma-panw-sthn-uvrh.1806694.html