Περί παιδείας και δημοκρατίας ή πως μπορεί να θεμελιωθεί μια πολιτική προοπτική ενάντια στη δημοκρατία

Περί παιδείας και δημοκρατίας ή πως μπορεί να θεμελιωθεί μια πολιτική προοπτική ενάντια στη δημοκρατία

του Μπάμπη Μπαλτά

Κι αν ακόμα κάποιος /κάποια θεωρούσε αυτονόητες τις σχέσεις παιδείας και δημοκρατίας, σήμερα, με τον τρόπο που τίθενται, μάλλον θα ξεκινούσε να τις αμφισβητεί. Γιατί όταν βλέπουμε την Βουλή των Ελλήνων να κόπτεται να φέρει σε πέρας την γιορτή της δημοκρατίας στις 15η Σεπτεμβρίου, παγκόσμια ημέρα της γιορτής της δημοκρατίας ψηφισμένης από την Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, καταλαβαίνουμε ότι μόνοι παιδευτικό περιεχόμενο δεν έχει. Γιατί κάποιος μπορεί να έβλεπε στα σχολεία μας την ανάρτηση του σχετικού εγγράφου αλλά μόνο από υποταγμένους διευθυντές ή θα έβλεπε ομηρικές διαδικασίες σε συλλόγους διδασκόντων με διευθυντές να προσπαθούν να πείσουν τους εκπαιδευτικούς να γιορτάσουν την δημοκρατία. Και να εξηγούμαστε:όταν λέμε δημοκρατία οι συντάκτες και οι εμπνευστές των κειμένων εννοούν τον κοινοβουλευτισμό και την αντιπροσώπευση. Κι άντε τώρα σε μια χώρα που οι δεξιοί της είναι ταυτισμένοι με τον φασισμό εσύ να βγάλεις συμπεράσματα για τον κοινοβουλευτικό μανδύα της.
Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ζητήθηκαν ζωγραφιές από την ε΄ δημοτικού κι ένας πανηγυρικός λόγος συνοδευόμενος από επιλεχθέντα προς βράβευση έργα παιδιών για την στ΄ δημοτικού. Κι όμως αυτό που γνωρίζει η σχολική κοινότητα είναι ότι δεν απολαμβάνει ελευθερίες γιατί οι εκπαιδευτικοί θεωρούνται συνταγματικά «λειτουργοί», ότι δεν υπάρχει καταστατικό για τις μαθητικές εκλογές, ότι τα σχολικά συμβούλια είναι Dogville και μπορεί (έχει συμβεί και αυτό στο 35ο ολοήμερο δημοτικό σχολείο κι είναι καταγεγραμμένο στα πρακτικά) να μεμφθούν έναν εκπαιδευτικό γιατί δίδαξε στα πλαίσια του μαθήματος της πολιτικής το άρθρο 16, ότι δεν υπάρχει η πρόβλεψη ενός εντύπου γιατί είναι αδιευκρίνιστη η νομιμότητα της οικονομικής του υποστήριξης, ότι τα παιδιά δεν έχουν γνώμη, κάτι που το βεβαιώνει ο Συνήγορος του παιδιού και πως όλοι, μικροί και μεγάλοι δεν βιώνουμε δικαιώματα ή αγαθά. Και θέλουν να κάνουμε γιορτή της δημοκρατίας, την ώρα που το πολιτικά ιδιαίτερο περιεχόμενο της τόσα χρόνια το καταλαβαίναμε από την γιορτή του Πολυτεχνείου, το οποίο ευτυχώς μας άφησε ένα μορφωτικό ιδεώδες για μια λιγότερο ταξική εκπαίδευση.
Και βέβαια κάτι πιο κρίσιμο. Πώς μπορείς να μιλά κανείς για τους «πολλούς» όταν δεν έχουν πολιτικά δικαιώματα; Χρειάζεσαι άραγε την συλλογικότητα «όχι στο ρατσισμό από την κούνια» για να καταλάβεις ότι το σύστημα θέλει φιέστες την ώρα που πολιτικά είναι φασίζον;
Στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση ο υπουργός παιδείας σόλαρε ως συνήθως με τον ιδιότυπο νεοκαντιανισμό του: μπροστά στις βεβηλώσεις ως αντίδραση των νέων που είχε στο μυαλό του έγραψε ένα λόγο που μοιράστηκε στα σχολεία, για υπεύθυνη συμμετοχή στα κοινά και αξίες που εδραιώνουν τον κοινοβουλευτισμό. Κούνια που σε κούναγε! Δε ο Σιούφας, ο πρόεδρος της Βουλής, έδωσε το αμερικάνικο στίγμα της διεύρυνσης της δημοκρατίας και σ’ άλλες χώρες, ως δημοκρατία που εξάγεται. Μόνο που τώρα ο αστός εν λόγω κύριος μας μιλά για ένα σύστημα που αναπτύσσει την προσωπικότητα και τις οικονομικές δραστηριότητες συγχρόνως! Εδώ μας δουλεύουν όλοι! Πώς αντιμετωπίζουν τις αντιφάσεις καπιταλισμού και δημοκρατίας; Ή αν δεν υπάρχουν τότε να τελειώνουμε και με την δημοκρατία. Ας πάμε να δούμε τα σχολεία μας με την πολιτική αδιαφορία, το έμφυλο αρσενικό πρόσωπο της πολιτικής, τα παιδιά χωρίς (πολιτικά) δικαιώματα και μια πολιτική «αγωγή» που σταματά στην γ΄ γυμνασίου κι ας κάνουμε μετά έναν ειλικρινή διάλογο! Τότε θα καταλάβουμε που βρίσκεται το είδος της δημοκρατίας που έχουν στον νου τους οι άρχοντες αυτού του τόπου. Και να δούμε αν το σύστημα είναι στην συμμετοχή ή στην υπακοή. Γιατί η διαφορά είναι αισθητή:άλλο υπακούω κι άλλο συμμετέχω. Κι εδώ μ’ αυτά που βλέπουμε μόνο να υπακούσουμε θέλουν. Αλλά εμείς ενάντια.