Χρήσιμα ερωτήματα για μια αποτελεσματική συζήτηση και για ένα συνέδριο ανανέωση (του Νάσου Ηλιόπουλου στην ΑΥΓΗ)

Χρήσιμα ερωτήματα για μια αποτελεσματική συζήτηση και για ένα συνέδριο ανανέωσης

ΑΥΓΗ: 09/01/2010


Του ΝΑΣΟΥ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ

Η συγκυρία μέσα στην οποία γεννήθηκε ο Συνασπισμός (κατάρρευση της ΕΣΣΔ, συνολική ανατροπή του συσχετισμού δύναμης στη δυτική Ευρώπη) έθετε αντικειμενικά έναν κύριο στόχο για τα επόμενα χρόνια, την επιβίωση της αριστεράς. Έχουν πλέον περάσει 20 χρόνια από τότε και οι σύντροφοι που έδωσαν αυτή τη μάχη μπορούν να είναι περήφανοι ότι κατάφεραν κάτι που ούτε εύκολο ούτε δεδομένο ήταν.
Το γεγονός ότι σήμερα υπάρχει στην Ελλάδα ένα αριστερό κόμμα που έχει οργανώσεις και ανθρώπους που μαζεύονται, συζητάνε και δίνουν το "παρών" στους κοινωνικούς αγώνες οφείλεται σε όλους και όλες εκείνους και εκείνες που μέσα σε μια συγκυρία συνολικής κατάρρευσης αρνήθηκαν να πάνε σπίτι τους ή να θεωρήσουν ξεπερασμένο το αίτημα για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση.
Ο Συνασπισμός όμως κατάφερε σε αυτά τα 20 χρόνια να πετύχει περισσότερα πράγματα από το να διασφαλίσει μόνο την επιβίωσή του. Ακριβώς επειδή συσπείρωνε στις τάξεις του ένα δυναμικό που μέσα από δύσκολες εμπειρίες είχε μάθει πλέον να έχει ανοιχτά τα μάτια και τα αυτιά σε καινούργιες κοινωνικές διεργασίες κατάφερε να συνδεθεί από την αρχή με όλα τα καινούργια κινήματα κοινωνικής κριτικής και να αποτελεί οργανικό κομμάτι τους όταν κάποιοι που έκλειναν την επανάσταση σε όλες τις πτώσεις θεωρούσαν τις ευρωπορείες «επαναστατικό τουρισμό».
Βρέθηκε στην πρώτη γραμμή για τον συντονισμό των δυνάμεων της ευρωπαϊκής αριστεράς, παρακολουθεί από την πρώτη στιγμή και μαθαίνει από το νέο που γεννιέται στη Λατινική Αμερική, ανέδειξε την οικολογική κριτική και αποτέλεσε οργανικό κομμάτι του οικολογικού κινήματος.
Τέλος μέσα από την επεξεργασία της εμπειρίας όλων αυτών των χρόνων και σκληρή προγραμματική δουλειά κατέληξε σε ένα πρόγραμμα που αποτελεί μία κατάκτηση και παρακαταθήκη για τη δουλειά μας τα επόμενα χρόνια κα την ίδια στιγμή αποτελεί και ένα μεγάλο βήμα για την ανανέωση συνολικά του προγραμματικού λόγου της αριστεράς μέσα από την επεξεργασία εννοιών όπως η «οικονομία των αναγκών».
Σε επίπεδο λειτουργίας η εμπειρία του Συνασπισμού αποτέλεσε άλλη μια τομή για την ιστορία της ελληνικής αριστεράς. Αποτελεί το κόμμα με τη μεγαλύτερη ελευθερία συζήτησης στο εσωτερικό του, τις πιο συχνές, πλατιές και ουσιαστικά δημοκρατικές διαδικασίες όπως τα συνέδρια και, παρʼ όλες τις εντάσεις και τις αντιθέσεις, έχει καταφέρει όλο αυτό το διάστημα να μην διασπαστεί, όπως πολλοί θα περίμεναν ή όπως μας δείχνει η εμπειρία από άλλα κόμματα και οργανώσεις της αριστεράς.
Μέσα από αυτή την κουλτούρα ήταν που κατάφερε να αποτελέσει και τον ενοποιητικό παράγοντα για τη δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που οδήγησε στη συνολική αναβάθμιση της πολιτικής παρουσίας της αριστεράς στη χώρα μας.
Όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν ούτε μικρή παρακαταθήκη ούτε εύκολο επίτευγμα. Δεν υπάρχουν άλλωστε στην Ευρώπη πολλά παραδείγματα που να μπορούν να θεωρηθούν πιο επιτυχημένα από το δικό μας. Μετά όμως από 20 χρόνια ήρθε η ώρα να προχωρήσουμε. Το σημερινό μοντέλο του Συνασπισμού είναι δομικά ανίκανο να κάνει το βήμα παραπάνω που χρειάζεται η αριστερά στη χώρα μας. Αυτό που έπρεπε να πετύχει, τη επιβίωση και την μη περιθωριοποίηση της αριστεράς, το πέτυχε.
Μέσα στις συνθήκες που περιέγραψα και στην αρχή, η κύρια λειτουργία στην οποία ήταν προσανατολισμένες το κόμμα και οι οργανώσεις του ήταν οι εκλογικές μάχες. Δεν είχαμε μέχρι σήμερα τη δυνατότητα να κάνουμε πολιτικό σχεδιασμό πέρα από εκλογές, σχεδιασμό με όρους συνεχούς και ουσιαστικής παρέμβασης στους κοινωνικούς χώρους.
Αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα είναι να συζητήσουμε από την αρχή για το πώς θα μπορέσουμε να οικοδομήσουμε ένα κόμμα που θα βοηθάει και θα στηρίζει τους εργατικούς αγώνες και τους συντρόφους μας που μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες δίνουν καθημερινές μάχες στους χώρους δουλειάς. Να δούμε τι σημαίνει σήμερα αριστερή παρέμβαση στην αυτοδιοίκηση, στους χώρους εκπαίδευσης, πώς πραγματικά μπορούμε να στήνουμε εργατικά και αυτοδιοικητικά σχήματα που θα έχουν συνεχή παρέμβαση και ο τρόπος λειτουργίας τους θα κάνει πράξη στο σήμερα την αντίληψη μας για τη συλλογικότητα και την αλληλεγγύη.
Το στοίχημα σήμερα για την αριστερά είναι μέσα από την πρακτική της και τη δράση της να δώσει εκείνα τα παραδείγματα που θα μπορούν να δείξουν τη δυνατότητα μια διαφορετικής πορείας, μιας διαφορετικής κοινωνικής οργάνωσης.
Μετά από 20 χρόνια πόσα πετυχημένα παραδείγματα έχουμε να επιδείξουμε στην αυτοδιοίκηση; Πόσες είναι οι δημοτικές κινήσεις που έχουν καταφέρει να λειτουργούν συνέχεια, με όρους συλλογικότητας και όχι απλά προεκλογικά; Το παράδειγμα της αυτοδιοίκησης είναι απλά ένα από τα πολλά παραδείγματα που μπορεί κανείς να αναφέρει και δείχνουν τις ελλείψεις μας στους μαζικούς χώρους.
Με αυτή τη συνολική αμηχανία για το ποιο πρέπει να είναι το περιεχόμενο και η μορφή της παρέμβασής μας στους κοινωνικούς χώρους είναι που πρέπει να αναμετρηθούμε ώστε να κάνουμε τον Συνασπισμό ένα σύγχρονο αριστερό κόμμα που θα μπορέσει να συμβάλει και στη διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στην απαραίτητη εντός του ανασύνθεση δυνάμεων. Για τους παραπάνω λόγους πιστεύω ότι αξίζει να πάμε σε συνέδριο, ένα συνέδριο επανίδρυσης, ένα συνέδριο που θα συμβάλει στην ανασύνθεση, ένα συνέδριο σε τελευταία ανάλυση ανανέωσης.