Friday, January 31, 2014

Αυτό που συνέβη μπορεί να ξανασυμβεί. Γιατί έχει σημασία να σκεφτόμαστε τον φασισμό ιστορικά; (γράφει η Ποθητή Χαντζαρούλα)

Aπο την  Ποθητή Χαντζαρούλα.
Η μνήμη του Ολοκαυτώματος στοιχειώνει τον κόσμο των ζωντανών, ακόμα περισσότερο των επιζώντων, εξαιτίας και της αναβίωσης του φασισμού στην Ευρώπη. Η ιστορική προσέγγιση του φασισμού έχει σημασία, επειδή είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε και να αναγνωρίζουμε την ιδεολογία, την κουλτούρα και τις στρατηγικές εδραίωσης του φασισμού σε μαζικό φαινόμενο.
Αυτή η γνώση δεν μας επιτρέπει πλέον να εκπλησσόμαστε ούτε να θεωρούμε τις εκδηλώσεις του φασισμού ως ανώδυνες. Όχι μόνο επειδή σε αυτή την «αντι-ιδεολογική ιδεολογία» στρατεύτηκαν οι πολίτες με ενθουσιασμό για τον «κοινό σκοπό».1 Αλλά και επειδή η μεταπολεμική Ευρώπη συγκάλυψε ενοχλητικές μνήμες και εμφανίστηκε ως θύμα του ναζισμού. Οι εμπλεκόμενες χώρες απέκτησαν μερίδιο από τη νέα συλλογική ταυτότητα του νικητή απέναντι σε έναν εχθρό που ενσάρκωνε το απόλυτο κακό.2Αυτοί οι ευρωπαϊκοί μύθοι μιας Ευρώπης θύματος του ναζισμού, όπως εύστοχα παρατηρεί ο Mark Mazower, διαλαλούσαν τον αναπότρεπτο θρίαμβο της ελευθερίας.3
Θα αναφερθώ σε τέσσερα ζητήματα που αφορούν την ερμηνεία του φασιστικού φαινομένου από τη σύγχρονη ιστορική και κοινωνιολογική έρευνα και μπορούν να φωτίσουν τη φασιστική ιδεολογία σήμερα.
Οι ρίζες του φασισμού στη νεωτερικότητα
Ποιες ήταν οι ρίζες του φασισμού και κατά πόσο ο φασισμός αποτελεί παραφωνία στην ευρωπαϊκή φιλελεύθερη παράδοση; Ο φασισμός αποτελεί ευρωπαϊκή κληρονομιά. Ιδιαίτερα ο εθνικοσοσιαλισμός εντάσσεται στο κύριο ρεύμα όχι μόνο της γερμανικής αλλά και της ευρωπαϊκής ιστορίας. Επιπλέον ο φασισμός αντιμετωπίζεται ως η πλέον ευρωκεντρική ιδεολογία. Ήταν ένα πιστεύω ταυτόχρονα αντιαμερικανικό και αντιμπολσεβικικό.4
Ιστορικοί αλλά και κοινωνιολόγοι, όπως ο Zygmunt Bauman και ο Paul Gilroy αναλύουν τον φασισμό εντός του πλαισίου της νεωτερικότητας. Εννοούν με τη νεωτερικότητα την αλληλοδιείσδυση καπιταλισμού, δημοκρατίας και εκβιομηχάνισης. Θεωρούν την έννοια της νεωτερικότητας χρήσιμη πρώτον επειδή δεν περιορίζει τη συζήτηση για τον φασισμό στη Γερμανία, επειδή βγάζει τη συζήτηση από τον γερμανικό δρόμο. Δεν αντιπροσωπεύει δηλαδή μόνη της η Γερμανία την ανήθικη συμπεριφορά του αφανιστικού αντισημιτισμού. Δεύτερον, επειδή εισάγει μια σειρά φιλοσοφικά και ιστορικά προβλήματα στα οποία εντάσσεται το θεμελιώδες ζήτημα της σχέσης μεταξύ φυλετικού εθνικισμού, διακυβέρνησης και ορθολογισμού.
Η κατηγοριοποίηση με βάση ουσιοκρατικές ταξινομήσεις σύμφωνα με τις οποίες διαχωρίζονται ομάδες ανθρώπων με βάση τον πολιτισμό τους ή τη φύση τους είναι μια στρατηγική αποκλεισμού. Αυτή η στρατηγική υπήρξε εξαιρετικά σημαντική για τη νεωτερική εποχή. Η επιστημονική διαχείριση που ενσωματώθηκε στη γραφειοκρατική οργάνωση –η ικανότητα συντονισμού των πράξεων μεγάλου αριθμού ανθρώπων και της παραγωγής αποτελεσμάτων ανεξάρτητα από την ιδιοσυγκρασία, τις πεποιθήσεις και τα συναισθήματα των ατομικών δραστών– αποτελεί ένα δεύτερο χαρακτηριστικό της νεωτερικής εποχής. Αυτά τα δύο στοιχεία έκαναν δυνατή, σύμφωνα με τον Bauman, τη γενοκτονία και την εκτέλεσή της με τέτοια αποτελεσματικότητα και σε τέτοια κλίμακα, ώστε να τοποθετείται το Ολοκαύτωμα σε διακριτή θέση σε σχέση με τις προηγούμενες περιπτώσεις μαζικής δολοφονίας. Το τρίτο στοιχείο είναι η διάσταση της ασφάλειας, όπου η γενοκτονία εμφανίζεται ως αποκατάσταση της τάξης. Τα κράτη εμφανίζονται αποφασιστικά, δραστήρια και χρήσιμα και μπορούν να αντλήσουν εκλογική υποστήριξη προβάλλοντας την περιφρούρηση τόσο της σωματικής ασφάλειας όσο και της ασφάλειας που επεκτείνεται πέρα από το σώμα (ατομική ιδιοκτησία, σπίτι, δρόμος, γειτονιά, περιβάλλον). Ένα μεγάλο τμήμα της αγωνίας για τον νόμο και την τάξη εστιάζει στις μορφές του ταξιδιώτη, μετανάστη, αυτού που περιφέρεται ύποπτα, αυτού που παρενοχλεί.5 Οι μαρτυρίες των επιζησάντων του ναυαγίου στο Φαρμακονήσι επιβεβαιώνουν με τον πιο τραγικό τρόπο τις κρατικές πολιτικές που, στο όνομα της ασφάλειας και με στόχο την αλίευση ψήφων από την Ακροδεξιά, αντιμετωπίζουν τους/τις πρόσφυγες ως ζωές που δεν αξίζουν να ζουν.
Ο Gilroy αναζητά τις φιλοσοφικές ρίζες της ναζιστικής γενοκτονίας στις θεωρίες της κοινότητας, της ηθικής και της αμοιβαιότητας. Η φυλή, η θρησκεία, το χρώμα ή η εθνικότητα αφαιρούσαν την πρόσβαση στην οικουμενική ανθρώπινη ταυτότητα. Η ιδέα της ανθρωπότητας μονοπωλούνταν από την Ευρώπη: μπορούσε να υπάρχει μόνο στις οριοθετημένες εδαφικές μονάδες όπου η αυθεντική και αληθινή κουλτούρα θα ρίζωνε κάτω από το χωρίς συναίσθημα μάτι της ευγονικής κυβέρνησης.6 Στη ναζιστική Γερμανία το στρατόπεδο συγκέντρωσης αποτέλεσε το εργαστήριο στο οποίο επαναπροσδιορίστηκε το ποιος λογίζεται ως ανθρώπινο ον. Η ουσία του Ολοκαυτώματος έγκειται, όπως δείχνει η Hannah Arendt, στην προσπάθεια να αφαιρεθεί η ανθρώπινη ιδιότητα και να καταστήσει ομάδες ανθρώπων περιττές.7
Ο λόγος για τη φυλή, η «φυλετικολογία», αποτελεί για τον Gilroy ένα διακριτό καθεστώς αλήθειας της νεωτερικότητας. Οι αποικιακές κοινωνίες και διαμάχες παρείχαν το πλαίσιο στο οποίο αναδύθηκαν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ως νέες μορφές πολιτικής διοίκησης, διαχείρισης του πληθυσμού, πολέμου και καταναγκαστικής εργασίας. Η «φυλή» ήρθε στο προσκήνιο όχι ως απλό ζήτημα τυπολογίας αλλά ως αρμόζον αντικείμενο της φιλοσοφίας.8
Η επαναστατική ρητορική του ναζισμού συγκάλυπτε επίσης μεγάλες ιδεολογικές και θεσμικές συνέχειες με το παρελθόν. Η οικοδόμηση ενός φυλετικού-εθνικιστικού συστήματος κοινωνικής ευημερίας ωθούσε στα άκρα τάσεις ορατές γενικότερα στην ευρωπαϊκή σκέψη.9
Ο Eric Hobsbawm ελαχιστοποιεί τη σημασία του φασισμού, καθώς επικεντρώνεται στον αγώνα ανάμεσα στον κομμουνισμό και τον καπιταλισμό. Σύμφωνα με τον Mazower, «Η πολιτική δεν μπορεί να θεωρηθεί επιφαινόμενο της οικονομίας: πρέπει να παίρνουμε στα σοβαρά τις διαφορές στις αξίες και στις ιδεολογίες και όχι να τις θεωρούμε απλώς τεχνάσματα στην υπηρεσία ταξικών συμφερόντων. Με άλλα λόγια ο φασισμός δεν ήταν απλώς άλλη μια μορφή καπιταλισμού».10
Όπως έχει δείξει ο Mazower, η ναζιστική Νέα Τάξη βασιζόταν στην ουτοπία μιας δυναμικής, φυλετικά αποκαθαρμένης γερμανικής αυτοκρατορίας, που απαιτούσε έναν πόλεμο για να υλοποιηθεί. Η ουτοπία αυτή αποκάλυψε την καταστροφική δυναμική του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η ναζιστική αυτοκρατορία ήταν κομμάτι του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού, με τη διαφορά ότι μετέφερε στην καρδιά της Ευρώπης το μοντέλο της βρετανικής αυτοκρατορίας, αντιμετωπίζοντας τους Ευρωπαίους σαν να ήταν Αφρικανοί. Η οικοδόμηση των φασιστικών αυτοκρατοριών σήμανε το αποκορύφωμα της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ιμπεριαλιστικής επέκτασης που είχε αρχίσει το 1870. Ο Μουσολίνι και ο Χίτλερ αποδέχτηκαν τις βασικές γεωπολιτικές αρχές του ιμπεριαλισμού του 19ου αιώνα. Ο ναζιστικός ιμπεριαλισμός ζητούσε την επανεισαγωγή της δουλείας στην Ευρώπη και την ακύρωση όλων των εθνικών βλέψεων πέρα από τις γερμανικές.11
Ο φυλετικός εθνικισμός
Οι ρίζες του φυλετικού εθνικισμού του Χίτλερ βρίσκονταν στον αντισλαβικό και αντισημιτικό παγγερμανικό εθνικισμό της ύστερης Αυτοκρατορίας των Αψβούργων. Όμως το ιμπεριαλιστικό όραμα του Χίτλερ διαφοροποιούνταν καθώς συνελάμβανε την πολιτική ως φυλετική πάλη. Στόχος ήταν η προστασία της Volksgemeinschaft (της εθνολαϊκής κοινότητας) μέσω της δημιουργίας μιας υγιούς φυλετικής κοινότητας. Η ναζιστική δικαιοσύνη βασίστηκε στο Führerprinzip – σύμφωνα με αυτή την αρχή η δικαιοσύνη έπρεπε να αντανακλά τη βούληση του Χίτλερ, να λειτουργεί ως εργαλείο για τη δημιουργία μιας υγιούς φυλετικής κοινότητας. Ο νόμος έπαυε να προστατεύει τα δικαιώματα των Εβραίων και των τσιγγάνων αλλά και των «εκφυλισμένων» κατηγοριών των Αρίων: των ακοινωνικών, των ομοφυλοφίλων, των σωματικά και διανοητικά υστερούντων και άλλων.
Η εμφάνιση του γερμανικού φυλετικού κράτους πρόνοιας το 1935 με τους νόμους της Νυρεμβέργης και το πέρασμα το 1939 στους μαζικούς φόνους με την εκτέλεση με αέρια τροφίμων σε άσυλα και κλινικές αποτέλεσε το αποκορύφωμα πολύ διαδεδομένων τάσεων της ευρωπαϊκής κοινωνικής σκέψης. Οι έννοιες της φυλετικής ιεραρχίας οργάνωναν την αποικιοκρατική διακυβέρνηση και οι περισσότεροι Ευρωπαίοι θεωρούσαν ότι οι αντιλήψεις φυλετικής ανωτερότητας έπρεπε να λαμβάνονται υπόψη στη χάραξη της αποικιοκρατικής πολιτικής. «Ο αποκλεισμός ολόκληρων ομάδων από τα ευεργετήματα που απολάμβανε η “εθνική κοινότητα”, ο ορισμός αυτής της κοινότητας με βάση τη φυλετική βιολογία, η προσφυγή στην αστυνομική καταστολή και η ιατρική βία φώτισαν όλες τις αμφισημίες που χαρακτήριζαν την ευρωπαϊκή σκέψη σε σχέση με τη φυλή». Όμως σε λίγες χώρες απέκτησε ο βιολογικός φυλετισμός τόσο κεντρική σημασία για τον ορισμό του έθνους όσο στη μεσοπολεμική Γερμανία.12

Το Ολοκαύτωμα ως πολιτισμικό ζήτημα
Η προσέγγιση αυτή αποτελεί προσπάθεια να γεφυρώσει το χάσμα στις ιστορικές προσεγγίσεις που προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν το Ολοκαύτωμα είτε με βάση την πρόθεση των ναζί να εξολοθρεύσουν τους Εβραίους είτε με βάση τη δομή. Η πρώτη προσέγγιση έδινε έμφαση στην ιδεολογία και η δεύτερη στον πόλεμο. Ο πόλεμος, σύμφωνα με τον Alon Confino, μπορεί να είναι το πλαίσιο αλλά όχι η ερμηνεία. Η βαρβαρότητα του πολέμου ως εξήγηση είναι ένα κυκλικό επιχείρημα, σύμφωνα με το οποίο η βαρβαρότητα που προκλήθηκε από τις συνθήκες στο ανατολικό μέτωπο αντιμετωπίζεται ως το πλαίσιο της εξόντωσης, αλλά οι δολοφονίες εξηγούνται μέσω της ίδιας αυτής βαρβαρότητας.13
Πριν από τον πόλεμο, ένας ευρύς κύκλος επαγγελματιών φανταζόταν μια Γερμανία χωρίς Εβραίους. Το πλαίσιο του πολέμου δεν μπορεί να εξηγήσει την κουλτούρα που τον παρήγαγε. Οι ερμηνείες που επικεντρώνονταν στην ιδεολογία προσπαθούσαν να συλλάβουν αυτό το στοιχείο. Ο όρος ιδεολογία αναφέρεται στις ναζιστικές φυλετικοπολιτικές ιδέες που αναπτύχθηκαν από επαγγελματίες και διοικητικές ομάδες, όπως επιστήμονες, ψυχίατροι, δημογράφοι. Υποστηρίχτηκαν από διανοούμενους στις τέχνες, στο πανεπιστήμιο και στους λογοτεχνικούς κύκλους. Νομιμοποιήθηκαν και εκλεπτύνθηκαν σε ερευνητικά ιδρύματα και πανεπιστήμια. Υποστηρίχτηκαν από τη γερμανική γραφειοκρατία και τεχνολογία.
Ο Confino επιχειρεί να αναδείξει τη σημασία της κουλτούρας. Το ερώτημα δεν είναι γιατί συνέβη η γενοκτονία αλλά τι ήταν αυτό που την έκανε δυνατή. Ποιο πολιτισμικό πλαίσιο επέτρεψε τη δημιουργία ενός κόσμου στον οποίο η γενοκτονία κατέστη δυνατή, αποδεκτή και είχε νόημα; Το Ολοκαύτωμα προσεγγίζεται ως πολιτισμικό πρόβλημα. Το ζήτημα δεν είναι μόνο να κατανοήσουμε και να περιγράψουμε τι συνέβη, δηλαδή να περιγράψουμε τη διαδικασία της εξόντωσης, την ιδεολογική κυριαρχία και το πλαίσιο του πολέμου αλλά να κατανοήσουμε τι θεωρούσαν οι ναζί ότι συνέβαινε, δηλαδή την αποκαλυπτική, χιλιαστική μάχη εναντίον του «Εβραίου» «ως ενσάρκωσης του κακού».14 Το Ολοκαύτωμα ανάγεται σε ζήτημα πολιτισμού, επειδή οι ναζί δημιούργησαν έναν κόσμο κοινωνικών αναπαραστάσεων και κοινωνικών πρακτικών στον οποίο τα πιστεύω τους είχαν νόημα. Πρέπει να δούμε τον φασισμό όχι μόνο από την πλευρά της εκλογικευμένης στρατιωτικής δομής αλλά και τα σκοτεινά, μυστικιστικά και άλογα χαρακτηριστικά του.15 Ο Ιταλός ιστορικός Gentile κάνει λόγο για την «ιεροποίηση» της πολιτικής, την ένωση της πολιτικής με το ιερό, δημιουργώντας μια πολιτική λατρεία που βασιζόταν στην ιεροποίηση του φασιστικού κράτους, στον μύθο του αρχηγού και σε τελετουργίες που υμνούσαν την «ιερή ιστορία» του έθνους.
Ο Saul Friedländer και ο Confino αναλύουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εθνικοσοσιαλιστικής αντιεβραϊκής πορείας, τα οποία πήγαζαν από τη χιτλερική εκδοχή του αντισημιτισμού, από την πολιτική και θεσμική εργαλειοποίηση του αντισημιτισμού από μέρους του ναζιστικού καθεστώτος. Ο Friedländer αναλύει την ιδιαίτερη εκδοχή του χιτλερικού αντισημιτισμού, τον οποίο ορίζει ως «λυτρωτικό αντισημιτισμό». Ο Χίτλερ αντιλαμβανόταν την αποστολή του ως ένα είδος σταυροφορίας που θα του επέτρεπε να σώσει τον κόσμο αφανίζοντας τους Εβραίους. Οι Εβραίοι αποτελούσαν μια θανάσιμη και ενεργή απειλή για όλα τα έθνη, την άρια φυλή και τον γερμανικό λαό. Χωρίς μια νικηφόρα λυτρωτική πάλη, ο «Εβραίος», ο οποίος καθοδηγούσε τις κύριες ιδεολογικές μάστιγες του 19ου και του 20ού αιώνα –μπολσεβικισμό, πλουτοκρατία, δημοκρατία, διεθνισμό, ειρηνιστικό κίνημα–, θα επικρατούσε σε όλο τον κόσμο.3
Η αισθητικοποίηση της πολιτικής ως στρατηγική κυβερνητικότητας του φασισμού
Ο Paul Gilroy αποκαλεί αισθητικοποίηση της πολιτικής τη χρήση οπτικών και ακουστικών μέσων επικοινωνίας μέσω των οποίων διαχεόταν και εμπεδωνόταν η πολιτική προπαγάνδα. Για τον Gilroy, η αισθητικοποίηση της πολιτικής ήταν ιδιαίτερα σημαντική για τη δημιουργία δεσμών και αποτελεσμάτων που προκαλούνταν από τα οπτικά σύμβολα και τα εμβλήματα ενός λογότυπου αλληλεγγύης, που τοποθετούνταν στο σώμα ή το συνόδευαν. Η δύναμή τους βρισκόταν στο γεγονός ότι ήταν μη γλωσσικά.17
Η επανάσταση στις οπτικές τεχνολογίες και στην οπτική κουλτούρα, στην οποία η συμβολή της Leni Riefenstahl ήταν αποφασιστική, άλλαξε για πάντα την αντίληψη της αλληλεγγύης και της συγχρονισμένης συλλογικής ζωής των εθνικών, εθνοτικών και φυλετικοποιημένων κοινωνιών, όπως ακριβώς οι σύντροφοί της, ο Χίτλερ, ο Σπέερ και ο Γκαίμπελς είχαν οραματιστεί.18 Το οπλισμένο και στρατιωτικοποιημένο πολιτικό υποκείμενο όχι μόνο γνώρισε τον εαυτό του στον κινηματογράφο αλλά βίωσε τον εκστατικό, συλλογικό, υπερεθνικιστικό εαυτό του σαν να ήταν ταινία. Η Riefenstahl έκανε τον προσανατολισμό της εθνικής κοινότητας στον πόλεμο να φαίνεται όχι μόνο επιθυμητός αλλά και αναπόφευκτος. Η αρσενικοποίηση της δημόσιας σφαίρας, το ιδεώδες της αδελφότητας και το στρατιωτικό στιλ καταδεικνύουν τη σχέση με πρότυπα ανδρικής επιθυμίας.
Η μετατόπιση από τον λόγο στην εικόνα, από τη λεκτική στην οπτική αναπαράσταση ως μέσο διαμόρφωσης κοινής συνείδησης, έδωσε νέα δυναμική στην επικοινωνιακή και πολιτισμική επανάσταση του ναζισμού. Σύμβολα, όπως η σβάστικα, αποτέλεσαν σημάδι αναγνώρισης, έγιναν αποδεκτά ως σήμα κατατεθέν της φυσικής και πολιτισμικής ιεραρχίας της φυλής και τροφοδότησαν νέες μορφές αλληλεγγύης και σύνδεσης. Η σύγχρονη διαφήμιση έδωσε στο ναζιστικό κόμμα την ακατανίκητη δύναμη της εξάπλωσης, το πορτρέτο του Χίτλερ στις καρτ ποστάλ και στην κινηματογραφική οθόνη άλλαζε διαρκώς κλίμακα και αποτέλεσε αδιάσπαστο στοιχείο του υπεράνθρωπου αρχηγού. Η λατρεία του ηγέτη διαδιδόταν και μέσα από τις καθημερινές μορφές της σύγχρονης ζωής, την εξάπλωση του ραδιοφώνου, την επέκταση της εγγραμματοσύνης και της σχολικής εκπαίδευσης και με την εν γένει στρατιωτικοποίηση της κοινοτικής ζωής.
Καμία προσέγγιση του φασισμού δεν μπορεί να θεωρείται ολοκληρωμένη αν δεν συμπεριλαμβάνει την οπτική των θυμάτων και αν δεν επικεντρωθεί στο πώς τα θύματα αντιμετώπισαν την ιδεολογία του φασισμού και τις συνέπειές του, πώς ερμηνεύουν την εμπειρία τους και πώς αντιλαμβάνονται τη μνήμη του Ολοκαυτώματος ως καθήκον. Το βιβλίο του Primo Levi Αυτοί που βούλιαξαν και αυτοί που σώθηκαν είναι εμποτισμένο στη μνήμη και ταυτόχρονα με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον. Καθώς το εύρος και ο χαρακτήρας της ναζιστικής γενοκτονίας παραμένουν χωρίς προηγούμενο, ο Levi μας προειδοποιεί ότι αυτό που συνέβη μπορεί να ξανασυμβεί:
Με την εξουσία συμβιβαζόμαστε, πρόθυμα ή όχι, ξεχνώντας ότι στο γκέτο βρισκόμαστε όλοι, ότι το γκέτο είναι περιφραγμένο και έξω από το συρματόπλεγμα στέκονται οι άρχοντες του θανάτου και πολύ κοντά περιμένει το τρένο.19
Όπως παρατηρεί ο Gilroy, δεν πρόκειται για κάποια παρανοϊκή σκέψη ούτε χάνει τη σημασία της αν τα τρένα δεν γεμίζουν τώρα δίπλα μας στις γειτονιές μας. Ο φασισμός δεν είναι διαρκώς στα πρόθυρα του να αναλάβει τρομοκρατική κυβερνητική εξουσία. Ο Levi θέλει να πει ότι η συμπεριφορά μας πρέπει να καθορίζεται όχι μόνο από τη γνώση του φρικτού παρελθόντος αλλά και από τη γνώση ότι αυτές οι δυνατότητες είναι πολύ πιο κοντά μας από όσο φανταζόμαστε. Δεν υπάρχουν πλέον αποδεκτές δικαιολογίες για την αποτυχία να εξοικειωθούμε με τη θεσμοποιημένη ζωή των στρατοπέδων.20


http://www.sxedio-b.gr/index.php/k2-tags/republish/item/608-nofascismagain

Το 200ό φύλλο είναι φωτιά, εγκαινιάζουμε χώρο, κόβουμε πίτα στις 8...Όλα αυτά και πολλά περισσότερα στον νέο Δρόμο!




Wednesday, January 29, 2014

Θεωρία στον Αέρα: Έννοιες - Ιδέες - Κριτική "Αναγνώσεις του Κεφαλαίου" 1/2/14 Στο Κόκκινο Αθήνα 105,5 Θεσσαλονίκη 93,4

18η εκπομπή  Στο Κόκκινο   
Αθήνα 105,5 
Θεσσαλονίκη 93,4

Θεωρία στον Αέρα:  Έννοιες - Ιδέες - Κριτική
με τη στήριξη του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς

 Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2014, 11-12 το πρωί

Αναγνώσεις του Κεφαλαίου  



Θα μιλήσουν

Σπύρος Λαπατσιώρας, επίκουρος καθηγητής πολιτικής οικονομίας -
Πανεπιστήμιο Κρήτης

Γιώργος Σταθάκης, καθηγητής οικονομικών - Πανεπιστήμιο Κρήτης,
βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ



Τη συζήτηση θα συντονίσει

ο Θεόδωρος Παρασκευόπουλος, οικονομολόγος


Αρχείο προηγούμενων εκπομπών:



ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ - ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΛΑΜΠΡΑΚΗ 1963-2013: 50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΟΔΡΟΜΟΥ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ- Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ

g25η ηΠΕΡΙΟΔΟΣ g1550η ΠΡΟΒΟΛΗ g  ΚΥΡΙΑΚΗ 2/2/2014
g ΑΙΘΟΥΣΑ «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΕΞΑΓΩΓΩΝ»

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΛΑΜΠΡΑΚΗ
1963-2013: 50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΟΔΡΟΜΟΥ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ-
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ - ΕΙΡΗΝΟΔΡΟΜΟΣ

του  ΤΑΚΗ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗ  (ΕΛΛΑΔΑ, 2009, έγχρωμη,  
                                                                                              26΄)                                                                                                                                                                                                                                                                                    
ΣΕΝΑΡΙΟ:            Τάκης Παπαγιαννίδης
ΕΡΕΥΝΑ:              Φοίβη Παπαγιαννίδη
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ:    Αλέξανδρος Βουτσινάς
ΗΧΟΣ:                  Φραγκίσκος Σκέμπρης
ΜΟΝΤΑΖ:            Τάσος Μπιτσακάκης
ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Έργα Μίκη Θεοδωράκη
ΑΦΗΓΗΣΗ:          Δημήτρης Βραχνός
ΠΑΡΑΓΩΓΗ:        Σ.Ε.Γ.Α.Σ.

Θα ακολουθήσει συζήτηση με εισηγητές τους Τάκη Παπαγιαννίδη (σκηνοθέτη της ταινίας), Πάνο Τριγάζη (συγγραφέα του βιβλίου Ο Λαμπράκης και το Κίνημα Ειρήνης, στέλεχος του Κινήματος Ειρήνης) και Κώστα Μανταίο (νομικό, στέλεχος της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη).
Θα χαιρετήσει ο Γρηγόρης Λαμπράκης, γιός του Μαραθώνου της Ειρήνης και Πρόεδρος του Ιδρύματος «Γρηγόρης Λαμπράκης»





               Ο Γρηγόρης Λαμπράκης (1912-1963) ήταν γιατρός, αθλητής και βουλευτής της Αριστεράς. Δολοφονήθηκε από παρακρατικούς στις 22 Μαϊου 1963 στη Θεσσαλονίκη στη διασταύρωση των οδών Ερμού και Ελ.Βενιζέλου, μετά από την ομιλία του σε εκδήλωση που διοργάνωσε η Ελληνική Επιτροπή για την Διεθνή Ύφεση κα Ειρήνη.

               Από τα εφηβικά του χρόνια ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και αναδείχθηκε δέκα φορές βαλκανιονίκης στο άλμα εις μήκος, ενώ επί 23 χρόνια (1936-1959) κατείχε το πανελλήνιο ρεκόρ του αγωνίσματος. Έλαβε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση κατά την περίοδο της γερμανικής Κατοχής. Μετά την απελευθέρωση ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Ιατρική και το 1950 αναγορεύτηκε υφηγητής στην έδρα της Μαιευτικής και Γυναικολογίας.
               Το 1961 εξελέγη βουλευτής Πειραιά της ΕΔΑ. Τον ίδιο χρόνο δραστηροποιήθηκε στο Κίνημα Ειρήνης και με δική του πρωτοβουλία ιδρύθηκε η Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη(Ε.Ε.Δ.Υ.Ε).
               Στις 21 Απριλίου 1963, η Ε.Ε.Δ.Υ.Ε. διοργάνωσε Πορεία Ειρήνης από τον Μαραθώνα στην Αθήνα.Η αστυνομία απαγόρευσε την πορεία και συνέλαβε πολλούς από τους διαδηλωτές, μεταξύ των οποίων και τον Μίκη Θεοδωράκη. Ο Γρηγόρης Λαμπράκης, προστατευόμενος από την βουλευτική του ασυλία, πραγματοποίησε μόνος του πορεία κρατώντας ένα μικρό πανό με το σύμβολο της ειρήνης. Αμέσως μετά συνελήφθη από την αστυνομία.
               Μετά τη δολοφονία του τον Μάιο του ’63 ιδρύθηκε η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο προοδευτικό κίνημα του ’60. Πρώτος γραμματέας της οργάνωσης, που είχε δεκάδες χιλιάδες μέλη, ανέλαβε ο Μίκης Θεοδωράκης.
               Ο Γρηγόρης Λαμπράκης με την προσωπικότητα και τη δράση του παραμένει και σήμερα ένα σύμβολο της Ειρήνης και της Δημοκρατίας.
              

               

Saturday, January 25, 2014

Πνιγμένοι στις κούτες, αλλά στην ώρα μας! Στην «Εποχή» της Κυριακής ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Προαναγγελία νέου μνημονίου

Πνιγμένοι στις κούτες, αλλά στην ώρα μας!
 Στην «Εποχή» της Κυριακής
ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ:
Προαναγγελία νέου μνημονίου
 Ενσωματωμένη εικόνα 1
Δείτε το βίντεο εδώ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Ροσάνα Ροσάντα: «Ο ΣΥΡΙΖΑ βλέπει το πρόβλημα και κάνει μια επιλογή»

Πολ Μέρφι: «Μαζί με τη λιτότητα να σπάσουμε και τους κανόνες του καπιταλισμού»

Αλέκος Καποδίστριας, υποψήφιος δήμαρχος Παιανίας- Γλυκών Νερών: «Δεν τάζουμε, μιλάμε για αγώνα»

ΠΟΛΙΤΙΚΗ
«Θαλάσσια τείχη πάνω σε πνιγμένους πρόσφυγες» Γεωργία Ορφανάκη
«Ανησυχίες για μια αλλαγή που δεν θα είναι εναλλαγή» Παύλος Κλαυδιανός
«Ό,τι είναι κακό για τη Ν.Δ, δεν είναι τέλειο για τον ΣΥΡΙΖΑ» Χ. Γεωργούλας
«Αφόρητη η πίεση της τρόικας για την κυβέρνηση» Α.Ζ
«ΠΑΣΟΚ: Ο πόλεμος των Ρόουζ» Θ. Μιχόπουλος
«Η τρομοκρατία στον αστερισμό της ευρωζώνης» Νίκος Τσαγκρής
«ΣΥΡΙΖΑ: Με κεντρικά στελέχη στις εκλογές του Μαΐου» Αδάμος Ζαχαριάδης
«Σε κλίμα έντασης η Κεντρική Επιτροπή της ΔΗΜΑΡ» Στάθης Κουτρουβίδης

ΔΙΕΘΝΗ
Γενεύη ΙΙ: «Με τα όπλα παρά πόδα, στο όνομα της ελευθερίας» Ελισάβετ Πετρίδου

Ουκρανία: «Η επανάσταση αναβάλλεται» Νίκος Σερβετάς

Γερμανία: «Συνέδριο για λίγους» Δημήτρης Σμυρναίος

«Η πραγματική πολιτική» Αλεσάντρο Τζιλιόλι

ΚΟΙΝΩΝΙΑ
«Ο πρωτογενής τομέας στόχος φοροεπίθεσης» Ζωή Γεωργούλα
«Γιατί είδους ασφάλεια μιλάμε;» Α.Μ.
«Όχι στην ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ και της ΔΕΗ» Συντονιστική Επιτροπή Εργαζομένων ΑΔΜΗΕ
«Μαζί με τα παιδιά χάθηκε και η ανθρωπιά» Αφροδίτη Μπαμπάση

ΕΡΓΑΣΙΑ
«Αξιολόγηση δημοσίων υπαλλήλων: παράθυρο για νέες απολύσεις» Δέσποινα Σπανού
«Τα δικαστήρια καταργούν το μνημόνιο» Νάσος Χατζητσάκος
«Οι αποφάσεις του ΣτΕ και το κράτος δικαίου» Αναστάσιος Πετρόπουλος

ΔΙΑΛΟΓΟΣ
«ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, φόβος ή ελπίδα» Νίκος Καϊμάκης

«Ο ΣΥΡΙΖΑ που έχουμε ανάγκη» Κώστας Ντούζγος

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«Μπορεί το βιβλίο να επιβιώσει στον καπιταλισμό;» Χρυσούλα Πατσού

ΘΕΜΑΤΑ
Κυβέρνηση της Αριστεράς. Δρόμος για το μέλλον ή παρένθεση;
«Επιβληθείσες δομές έκτακτης ανάγκης: ένα ανοιχτό πρόβλημα» Δημήτρης Μπελαντής

«Για την ανασυγκρότηση της εκπαίδευσης» Θεανώ Φωτίου


ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΕΛΙΔΑ
«Πρόσφατο παρελθόν, ραμμένο στη φόδρα των πραγμάτων» Θωμάς Τσαλαπάτης

Στην ΕΠΟΧΗ της Κυριακής διαβάζετε και τις στήλες:
«Αφρόδιχτα της αριστερής όχθης» από τον Γεράσιμο τον Αλιέα
«Στα δίκτυα του κόσμου» από τον Δημήτρη Γκιβίση
Για το βιβλίο γράφει η Μάρη Θεοδοσοπούλου
Παρουσίαση και κριτική των ταινιών που βγαίνουν στις κινηματογραφικές αίθουσες, αλλά και επιλογή ταινιών που προβάλλει η τηλεόραση, γράφει ο Στράτος Κερσανίδης
Μουσικές προτάσεις κάνει η Λιάνα Μαλανδρενιώτη
Δαιμονικά από τον δικηγόρο του διαβόλου. 

Στα «Ενθέματα» αύριο 26 του Γενάρη:Κείμενα των: Δημήτρη Χριστόπουλου, Στάθη Λιανού Λιάντη, Λεωνίδα Καλλιβρετάκη, Αθηνάς Αθανασίου, Τζούντιθ Μπάτλερ, Ειρήνης Αβραμοπούλου, Ελένης Πορτάλιου, Μαρίας Καλντζοπούλου, Αχμέτ Ινσέλ

Στα «Ενθέματα» αύριο 26 του Γενάρη

Στα περίπτερα εντός της «Αυγής», στο μπλογκ τους (enthemata.wordpress.com), στο facebook (Enthemata Avgis) και στο twitter: @enthemata
Κείμενα των: Δημήτρη Χριστόπουλου, Στάθη Λιανού Λιάντη, Λεωνίδα Καλλιβρετάκη, Αθηνάς Αθανασίου, Τζούντιθ Μπάτλερ, Ειρήνης Αβραμοπούλου, Ελένης Πορτάλιου, Μαρίας Καλντζοπούλου, Αχμέτ Ινσέλ
  
Οι «κομμένες κεφαλές» της διαφθοράς Ο Δημήτρης Χριστόπουλος, ξεκινώντας από τα επεισόδια Λιάπη  και τα σκάνδαλα ΤΤ και εξοπλιστικών, μας μιλάει για τη διαφθορά, την τιμωρία και την τιμωρία: «Το κυνήγι των σκανδάλων και η πομπώδης ανάδειξη της σαπίλας του ελληνικού αστισμού αποδίδουν πρόσκαιρα μόνο πολιτικά οφέλη: τη σχετική ρητορική, από μόνη της, μπορούν εύκολα να την οικειοποιηθούν όλοι οι πολιτικοί χώροι, με πρώτη και καλύτερη την Ακροδεξιά. […] Τα φαινόμενα αυτά μπορεί να βοηθάνε δημοσκοπικά (και) την Αριστερά, όσο όμως αυτή δεν δουλεύει πολιτικά για να τα εντάξει στο κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο που τους αρμόζει, αναζητώντας ταυτόχρονα μηχανισμούς λογοδοσίας και συντεταγμένης παύσης της ατιμωρησίας, τότε τα φαινόμενα αυτά οπλίζουν αποτελεσματικά το χέρι του αντιπάλου. […]  Τα σκάνδαλα συνιστούν ουσιωδώς άδικες πράξεις, πρώτης τάξης παραβιάσεις των δικαιωμάτων όσων χάνουν, με τον α΄ ή β΄ τρόπο, την πρόσβαση στα δημόσια αγαθά εξαιτίας των υπεξαιρέσεων. Τη διαφθορά, λοιπόν, θα πρέπει να τη υποστασιοποιούμε περισσότερο από την πλευρά εκείνων που εξαιτίας της χάνουν την πρόσβαση σε ένα κοινωνικό αγαθό, παρά από την οπτική του θύτη. Έτσι συμβάλλουμε σε μια ουσιαστική αποτίμηση και τιμώρηση, αναδεικνύοντας τι πραγματικά χάνουν τα μέλη του κοινωνικού συνόλου».
Φαρμακονήσι: Τι προβλέπουν οι θεσμοί για την απόγνωση; Η Μαρία Καλαντζοπούλου γράφει για τους νεκρούς ναυαγούς, τα ΜΜΕ και την κυβέρνηση, την απόγνωση, τη ζωή και τον θάνατο: «Την περασμένη Κυριακή, μια βάρκα με 28 απελπισμένους από το Αφγανιστάν και τη Συρία κόντεψε να φτάσει σε ελληνικό έδαφος, στο Φαρμακονήσι. Η πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης και της Ε.Ε. το απέτρεψε. Γιατί, όποια εκδοχή κι αν δεχτούμε για τις συνθήκες του ναυαγίου, το μόνο που σίγουρα γνωρίζουμε είναι ότι μπροστά στα μάτια, μέσα στα χέρια, των διεκπεραιωτών αυτής της πολιτικής πνίγηκαν εννιά παιδιά και τρεις γυναίκες. […] Κι αυτοί που πάλεψαν και κατάφεραν να σωθούν, ειδικά όσοι έχασαν τα παιδιά και τις γυναίκες τους λογίζονται στους ζωντανούς, ενώ αν το καλοσκεφτούμε είναι μάλλον ζωντανοί-νεκροί».
Δυο-τρία πράγματα που ξέρω για τον Κώστα Φιλίνη. Ο Λεωνίδας Καλλιβρετάκης γράφει για τον Κώστα Φιλίνη, τη θεωρία των παιγνίων, την άποψή του για τους «γεγέδες» και το ροκ, και καταθέτει μια προσωπική εμπειρία από τη γνωριμία του μαζί του, στο πλαίσιο της έρευνάς του για τους νεκρούς του Πολυτεχνείου. Και μέσα από τα τρία αυτά παραδείγματα μας μιλάει για τη σκέψη του, τη  ευρύτητα του πνεύματός του και το ήθος του.
Κρίση, κριτική και οι δυνατότητες της πολιτικής. Συνέντευξη. Η Αθηνά Αθανασίου και η Τζούντιθ Μπάτλερ, με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του βιβλίου τους Dispossession: The Performative in the Political μιλάνε στην Ειρήνη Αβραμοπούλου για την αποστέρηση, την αναγνώριση, την πληθυντική επιτελεστικότητα, την κρίση, τον νεοφιλελευθερισμό, τα κινήματα.
Αθηνα Αθανασίου: «Τα σημερινά καθεστώτα διαχείρισης της κρίσης περιλαμβάνουν την καταστροφή των δημόσιων χώρων και υπηρεσιών, την εμβάθυνση των ανισοτήτων, τον ευτελισμό της εργασίας, τη βιοπολιτική κατάληψη της ζωής από την οικονομία, τον κρατικό απολυταρχισμό και τη λήψη αυταρχικών μέτρων κοινωνικής κανονικοποίησης. Ο νεοφιλελευθερισμός δεν αφορά μόνο την αναδιάρθρωση της καπιταλιστικής οικονομίας της αγοράς, αλλά επίσης μια νεοσυντηρητική κυβερνο-λογική, η οποία περιλαμβάνει, εκτός από την αναδιανομή κεφαλαίων, και μια αναδιάταξη του κοινωνικού και του πολιτικού και, κυρίως, των κανονιστικών προϋποθέσεων της πολιτικής υποκειμενικότητας. Σε μια Ευρώπη που γίνεται μάρτυρας της έξαρσης νεοναζιστικών ιδεολογιών και πρακτικών, η πολιτική που παράγει «περιττούς» και απεγνωσμένους ανθρώπους σχετίζεται πολλαπλώς με τον φασισμό, τον ρατσισμό και την ακραία εθνικιστική ιδέα της ομοιογενούς και αποκλειστικής κοινότητας, μαζί με θεμελιώδεις συνιστώσες της όπως ο ηγεμονικός ανδρισμός και η ετεροκανονικότητα».
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Το κράτος αποσυνδέεται, ολοένα και περισσότερο, από το καθήκον της εκπροσώπησης της λαϊκής βούλησης και γίνεται ένα όχημα επέκτασης των αγορών. Τα μαζικά κινήματα του δρόμου αποτελούν έτσι την εκδήλωση της λαϊκής κυριαρχίας, τη στιγμή ακριβώς που το κράτος εγκαταλείπει τις υποχρεώσεις του σχετικά με την εκπροσώπηση του λαού και τη διαφύλαξη του δημόσιου χώρου και των δημόσιων αγαθών, ενώ προσδένεται στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Η βασική πολιτική απαίτηση των καιρών μας είναι η διακοπή και η έκθεση της φυσικοποίησης και της επιτάχυνσης αυτής της διαδικασίας, καθώς και η επανεπικύρωση του «λαού», ώστε η δημοκρατία να γίνει αντικείμενο δημόσιας συνάρθρωσης και διαβούλευσης».
Ομολογημένη πίστη, ανομολόγητες προθέσεις. Με αφετηρία τις πρόσφατες εγκλήσεις της ΝΔ και συντηρητικών κύκλων στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ να «ομολογήσει» αν είναι άθεος, ο Στάθης Λιανός Λιάντης γράφει: «Στον δημόσιο χώρο υπάρχουν δύο ειδών ομολογίες πίστης· αυτή των ομολογητών μαρτύρων ενώπιον της κοσμικής εξουσίας, που τους οδηγεί συνειδητά στον θάνατο, και η ψευδ-ομολογία που γίνεται ανέξοδα με σκοπό τον έπαινο των ανθρώπων. Ο Φαρισαίος της γνωστής παραβολής αυτοδικαιώνεται μπροστά στο ιερό του ναού, ενώ η υπερήφανη προσευχετική του διακήρυξη τον αποκόπτει αντί να τον ενώνει με τον Θεό. Αυτός και οι μιμητές του είναι έμπρακτα άθεοι, ενώ όσοι αμφιβάλλουν για την πορεία προς τον Θεό βρίσκονται στην αρχή του μονοπατιού, που πολλοί θρησκευόμενοι έχουν χάσει».
Kοινωνικές και χωρικές ανατροπές στην Αθήνα της κρίσης. Η Ελένη Πορτάλιου αναλύει τις αλλαγές στην κοινωνία και τον χώρο της πόλης που επέφερε η κρίση: «Είπαμε για τον κοινωνικό κατακερματισμό που επιβάλλουν οι σημερινές συνθήκες φτώχειας, φόβου, ανασφάλειας και καταστολής. Αλλά η κοινωνία είναι αντιφατική και εκπλήσσουσα. Μέσα της γεννήθηκαν και αναδύθηκαν στη δημόσια σφαίρα της συνομιλίας και του δρόμου δύο πρωτότυπες μαζικές μορφές κοινωνικότητας και ανανέωσης της πολιτικής των αποκάτω: το κίνημα των Αγανακτισμένων και το κίνημα Αλληλεγγύης που μετέτρεψε τη διαμαρτυρία σε ενεργητική δράση για την επιβίωση και την αξιοπρέπεια. Εκατοντάδες “στέκια αλληλεγγύης” απαντούν στο θέμα της τροφής και των ειδών πρώτης ανάγκης, δεκάδες κοινωνικά ιατρεία-φαρμακεία καλύπτουν κενά στην υγεία, κοινωνικά φροντιστήρια και σχολεία ξένων γλωσσών στεγάζονται κυρίως σε δημόσια εκπαιδευτήρια, ενώ πολιτιστικές δράσεις διαχέονται στην πόλη, εμφανίζονται προγραμματισμένα ή αναπάντεχα σε κάθε γειτονιά. […] Για να αποδώσουν όμως όλες οι παραπάνω χωρικές και κοινωνικές εφεδρείες, για να κατευθυνθούν στη σύνθεση ενός κοινού σχεδίου κοινωνικής, παραγωγικής και χωρικής ανασυγκρότησης, μέσα από το οποίο θα αναδυθεί η εναλλακτική πόλη, είναι αναγκαία η ρήξη με την πολιτική μνημονιακή συνθήκη, η οποία διαρκώς επιδεινώνει τη φτώχεια, οδηγώντας στην κατάρρευση της πόλης, στην επιτήρηση και την καταστολή».
Τέλος εποχής για την Τουρκία. Ο Αχμέτ Ινσέλ αναλύει την πρωτοφανή κρατική κρίση που βιώνει, από τον Δεκέμβρη του 2013, η Τουρκία. Και καταλήγει: «Υπάρχει άραγε καμιά αχτίδα ελπίδας μέσα σ’ αυτό το απερίγραπτο χάος; Εφόσον οι δύο χθεσινοί συνένοχοι, Ερντογάν και Γκιουλέν, αποδειχθούν, από κοινού, οι ηττημένοι αυτής της μάχης και εφόσον η τουρκική κοινωνία σταθεί ικανή να σχεδιάσει ένα πολιτικό μέλλον χωρίς να το εμπιστεύεται στις παλαιές πολιτικές δυνάμεις, τότε η κρίση μπορεί να κυοφορήσει ένα δημοκρατικό μέλλον. Αλλιώς, ο δημοκρατικός αυταρχισμός του AKP θα δώσει τη θέση του σε κάθε είδους  ολοκληρωτισμούς, ακόμα και στον νεοφασισμό. Σε κάθε περίπτωση, η στιγμή σηματοδοτεί ένα τέλος εποχής για την Τουρκία».

Friday, January 24, 2014

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ - ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟN ΧΙΤΣΚΟΚ.

Απόψε στις 6 στην εκπομπή ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ της ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ο Φώτης Δημητρακάκης, ο Θανάσης Τσακίρης και η Κατερίνα Πρόκου συζητούν με την ψυχαναλύτρια Σώτη Γρίβα με θέμα ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟN ΧΙΤΣΚΟΚ.http://www.ilioupolisonline.gr/radio/index.html


Θεωρία στον Αέρα: Έννοιες - Ιδέες - Κριτική. "Αυτοδιοίκηση - Δημοκρατία - Ανάπτυξη" Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2014, 11-12 το πρωί

17η εκπομπή  Στο Κόκκινο
Αθήνα 105,5
Θεσσαλονίκη 93,4

Θεωρία στον Αέρα:  Έννοιες - Ιδέες - Κριτική
με τη στήριξη του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς


Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2014, 11-12 το πρωί

Αυτοδιοίκηση - Δημοκρατία - Ανάπτυξη


Θα μιλήσουν

Ηλίας Γεωργαντάς, επίκουρος καθηγητής τοπικής πολιτικής,
Πανεπιστήμιο Κρήτης

Μαρία Θελερίτη, σύμβουλος τοπικής ανάπτυξης


Τη συζήτηση θα συντονίσει

ο Παναγιώτης Πάντος, πολιτικός επιστήμονας, συντονιστής της δημοτικής κίνησης
ΣΤΡΟΦΗ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ


Αρχείο προηγούμενων εκπομπών:

Thursday, January 23, 2014

Το απεχθές –και όχι επαχθές- χρέος και η άμεση ανάγκη εντοπισμού του από τους «από κάτω» του Γιώργου Μητραλιά

Το απεχθές –και όχι επαχθές- χρέος και η άμεση ανάγκη εντοπισμού του από τους «από κάτω» 

του Γιώργου Μητραλιά

Και μόνο το γεγονός ότι το νιοστό περί το ελληνικό δημόσιο χρέος διακομματικό μαλλιοτράβηγμα γίνεται στο όνομα του «επαχθούς» χρέους, είναι ενδεικτικό της άγνοιας –αν όχι της ασχετοσύνης και του ερασιτεχνισμού- που εξακολουθεί να χαρακτηρίζει το πολιτικό προσωπικό της χώρας όταν αυτό καταπιάνεται με το ζωτικής σημασίας ζήτημα του ελληνικού χρέους. Πράγματι, η χρησιμοποίηση της λέξης «επαχθές» για ένα χρέος που δεν μπορεί να είναι –αν βέβαια είναι- παρά απεχθές, δεν συνιστά ένα απλό γλωσσικό μπέρδεμα. Σημαίνει κάτι πολύ πιο σημαντικό και σημαδιακό, επειδή προδίδει μια βαθύτερη άγνοια του προβλήματος. Δηλαδή, άγνοια του διεθνούς δικαίου, καθώς και της διεθνούς και εσχάτως και ελληνικής, βιβλιογραφίας (1), αλλά και –κυρίως- των αγωνιστικών εμπειριών που είχαν και έχουν για αντικείμενό τους την ταυτοποίηση του απεχθούς χρέους προκειμένου αυτό να καταγγελθεί και να μην πληρωθεί!

Γεγονός είναι λοιπόν ότι είτε το διεθνές δίκαιο και η σχετική βιβλιογραφία είτε οι αγωνιστικές εμπειρίες, δεν καταπιάνονται με κάποιο «επαχθές», δηλαδή αφόρητο ή δυσβάσταχτο χρέος, αλλά για αυτό που αποκαλείται σε όλες τις γλώσσες odious (αγγλικά), odieux (γαλλικά), odioso( ισπανικά, ιταλικά, πορτογαλικά), και μεταφράζεται στα ελληνικά σε απεχθές  (χρέος). Και αυτό είναι εντελώς φυσικό καθώς επαχθές, δηλαδή δυσβάσταχτο είναι περίπου… κάθε χρέος  για εκείνον που πρέπει να το ξεπληρώσει. Ενώ αντίθετα, απεχθές, δηλαδή αποτρόπαιο, ή αποκρουστικό, είναι προφανώς κάποιο χρέος που δεν είναι σαν όλα τα άλλα, που πάσχει και είναι «ανώμαλο», και για αυτό το λόγο πρέπει να εντοπιστεί, να ταυτοποιηθεί από πολίτες που συνδυάζουν τη γνώση του αντικειμένου με την ανεξαρτησία τους από πολιτικά, οικονομικά και κομματικά κέντρα εξουσίας. 

Νάμαστε λοιπόν στη καρδιά του προβλήματος που δεν είναι άλλη από τη συγκρότηση ανεξάρτητης –και δη διεθνούς- επιτροπής πολιτών με τα παραπάνω χαρακτηριστικά, που έχει ως αποστολή της να ταυτοποιήσει το επαχθές μέρος του ελληνικού χρέους. Με άλλα λόγια, ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα! Αντί να λέει ο κάθε άσχετος -και μη- το μακρύ και το κοντό του περί του χρέους, ας κάνουμε το αυτονόητο: να συγκροτήσουμε το ταχύτερο δυνατό αυτή τη διεθνή επιτροπή πολιτών για να εντοπίσουμε, πέρα από κάθε αμφισβήτηση, τα τμήματα εκείνα του χρέους που είναι είτε άνομα, είτε παράνομα, είτε επαχθή…

Μια και φτάσαμε όμως μέχρι εδώ, και χωρίς να θέλουμε να μπούμε στην ουσία του προβλήματος, δηλαδή, στον εντοπισμό του άνομου, παράνομου και επαχθούς τμήματος του χρέους που είναι της αρμοδιότητας μιας τέτοιας διεθνούς επιτροπής, ας τελειώσουμε με κάτι χρήσιμο για την κατανόηση της τεράστιας σημασίας του ελέγχου του χρέος από τους «από κάτω». Στ’αλήθεια,  τι είναι και τι θέλει ο ανεξάρτητος λογιστικός έλεγχος του χρέους; 

«Ο πρώτος στόχος ενός λογιστικού ελέγχου (Λ.Ε) είναι να ξεκαθαρίσει το παρελθόν, να ξεμπλέξει το κουβάρι του χρέους, νήμα προς νήμα, μέχρι να ξαναφτιάξει το κουβάρι των γεγονότων που οδήγησαν στο σημερινό αδιέξοδο. Τι απόγινε το χρήμα του τάδε δανείου, με ποιους όρους συνάφθηκε το δείνα δάνειο; Πόσοι τόκοι πληρώθηκαν, με ποιο επιτόκιο, πόσο τμήμα του δανείου ήδη αποπληρώθηκε; Πώς διογκώθηκε το χρέος παρόλο που δεν είδαμε το χρώμα του χρήματος; Ποιο δρόμο πήραν τα κεφάλαια; Σε τι χρησίμεψαν; Ποιο μέρος τους καταχράστηκε και γιατί;»

Και όχι μόνον όλα αυτά, αλλά επίσης:

«Ποιος δανείστηκε και στο όνομα ποιανού; Ποιος δάνεισε και ποιος ήταν ο ρόλος του; Πώς βρέθηκε μπλεγμένο το Κράτος, με ποια απόφαση, που λήφθηκε με ποια αρμοδιότητα; Πώς τα ιδιωτικά χρέη έγιναν «δημόσια»; Ποιος προώθησε σχέδια μαϊμούδες, ποιος έσπρωξε, ενθάρρυνε, ποιος κέρδισε από αυτά; Ποια εγκλήματα διαπράχτηκαν με αυτά τα χρήματα; Γιατί δεν αποδίδονται αστικές, ποινικές και διοικητικές ευθύνες; (2) 

Και αν λόγοι προφανέστατοι εμποδίζουν τη σημερινή κυβέρνηση και τους υποστηρικτές της να συμφωνήσουν με ένα τέτοιο έλεγχο του ελληνικού χρέους, άραγε τι κάνει όλους τους άλλους, αρχής γενομένης από το μεγαλύτερο κόμμα της Αριστεράς, να μην τον ενθαρρύνουν και έμπρακτα να τον στηρίξουν άμεσα;

(1): Βλέπε ειδικότερα τα κείμενα της CADTM (Επιτροπή για την Ακύρωση του Χρέους του Τρίτου Κόσμου) και του στελέχους της Eric Toussaint, όπως και αρκετά άλλα που δημοσιεύονται τακτικά στις ιστοσελίδες της Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου (www.elegr.gr) και της Ελληνικής Επιτροπής Ενάντια στο Χρέος της CADTM (www.contra-xreos.gr), χωρίς να ξεχνάμε και το μνημειώδες πια ντοκυμαντέρ των Άρη Χατζηστεφάνου - Κατερίνας Κιτίδη - Λεωνίδα Βατικιώτη  «Debtocracy».
(2) «Ανοίγουμε τα βιβλία του χρέους – Τι είναι και πώς γίνεται ο λογιστικός έλεγχος του δημόσιου χρέους» των E.ToussaintM.LFatorelliCADTMJubilee South., σε επιμέλεια, προλεγόμενα και μετάφραση Γιώργου Μητραλιά. Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Μάιος 2011.

Wednesday, January 22, 2014

"ΣΑΤΙΡΑ, ΕΙΡΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ" Ο Θωμάς Τσαλαπάτης στην εκπομπή ΑΧ ΕΞΟΥΣΙΑ την Πέμπτη, 23/1 6μμ στο IlioupolisOnAir

"ΣΑΤΙΡΑ, ΕΙΡΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ" Ο Θωμάς Τσαλαπάτης στην εκπομπή ΑΧ ΕΞΟΥΣΙΑ: ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΩΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ την Πέμπτη, 23/1 6μμ στο IlioupolisOnAir


Ο Θανάσης Τσακίρης συζητά με τον Θωμά Τσαλαπάτη για την εναλλακτική πολιτική κριτικής της πραγματικότητας.

http://www.ilioupolisonline.gr/radio/index.html

Ο Θωμάς Τσαλαπάτης γεννήθηκε το 1984 στην Αθήνα. Σπούδασε στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Αθηνών. Το 2007 έγραψε και συν-σκηνοθέτησε το θεατρικό έργο Όλα τα ρολόγια της πόλης ή ο γέρος και η φωτοτυπία. Από το 2008, αρθρογραφεί στην εφημερίδα "Εποχή", ενώ συνεργάζεται με διάφορα έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά. Από το 2009 ασκεί την κωμωδία Stand Up, ανεβάζοντας τις παραστάσεις Ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ για παιδιά και Αυνανισμός και μισαλλοδοξία: μια ιστορία έρωτα και Stand Up, σε συναυλιακούς χώρους, θέατρα, μπαρ, φεστιβάλ, καταλήψεις και λοιπούς χώρους. Η πρώτη του ποιητική συλλογή, με τίτλο Το ξημέρωμα είναι σφαγή Κύριε Κρακ (εκδ. Εκάτη, Δεκέμβριος 2011), βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα την επόμενη χρονιά (από κοινού με το βιβλίο Ιπποκράτους 15 του Θωμά Ιωάννου). Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορεί, επίσης, ένα βιβλίο με ποίηση του W.B. Yeats, που μετέφρασε σε συνεργασία με τον Μιχάλη Παπαντωνόπουλο.

Επικοινωνιακά μέσα και εξουσία. Κοινωνιοανθρωπολογία της Σύγχρονης Πολιτικής. Διεθνές Συνέδριο προς τιμήν του Louis-Vincent Thomas

Επικοινωνιακά μέσα και εξουσία. Κοινωνιοανθρωπολογία της Σύγχρονης Πολιτικής. Διεθνές Συνέδριο προς τιμήν του Louis-Vincent Thomas



Διαβάστε το πρόγραμμα του Συνεδρίου: 

http://www.hpsa.gr/%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%95%CE%94%CE%A1%CE%99%CE%91%CE%97%CE%9C%CE%95%CE%A1%CE%99%CE%94%CE%95%CE%A3/%CE%95%CE%95%CE%A0%CE%95/tabid/127/vw/1/ItemID/151/language/el-GR/Default.aspx


 
 
Οργανωτές
• Τμήματα Κοινωνιολογίας και Επικοινωνίας,
Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Παν/μίου,
• Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και
Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών,
• Διεθνής Εταιρία Κοινωνιολογίας, Ερευνητική
Επιτροπή Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας της
Γνώσης και του Πολιτισμού,
• Διεθνής Εταιρία Γαλλόφωνων Κοινωνιολόγων,
Επιτροπή Πολιτικής Κοινωνιοανθρωπολογίας,
• Γαλλικό Ινστιτούτο της Ελλάδας στο πλαίσιο της
Ελληνικής Προεδρίας,
• Σύνδεσμος Μελών του Τάγματος του
Ακαδημαϊκού Φοίνικα – Ελληνικό Τμήμα,
• Ελληνική Εταιρία Πολιτικής Επιστήμης,
Συνεργαζόμενοι φορείς
• Τμήμα Πολιτιστικής Ανθρωπολογίας και
Επικοινωνίας της Σχολής Δημοσιογραφίας και
Επιστημών Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου
του Βουκουρεστίου,
• ΠΜΣ Πολιτικής Επιστήμης και Κοινωνιολογίας
του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και
Δημόσιας Διοίκησης του Εθνικού και
Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών,
• Κέντρο μελετών και διεπιστημονικής έρευνας
του Πανεπιστημίου Lille III,
• Εργαστήριο LAIOS (Ανθρωπολογία των
Κοινωνικών Θεσμών και Οργανώσεων) της
MSH, Παρίσι,
• Εργαστήριο MICA (Μεσοποίηση, Πληροφόρηση,
Επικοινωνία & Τέχνη), του Παν/μίου Bordeaux III,
• GRER (Ομάδα Ερευνών & Μελετών για το
Ραδιόφωνο),
• Κέντρο CETCOPRA (Kέντρο Μελετών
των Τεχνολογιών, των Γνώσεων και των
Πρακτικών) του Πανεπιστημίου Paris I,
• CNPq (Ομάδα Ερευνών για τη Δικαστική Αρχή,
την Κοινωνία και την Πολιτική), του Εθνικού
Συμβουλίου Επιστημονικής και Τεχνολογικής
Ανάπτυξης της Βραζιλίας,
• Πανεπιστήμιο I.I. Metchnikov της Οδησσού,
• Εργαστήριο Κοινωνικής Πληροφορικής,
Στατιστικής και Ερευνητικών Υποδομών,
του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παν/μίου
Αιγαίου
 
 

Κινηματογραφική Λέσχη Ηλιούπολης-ΤΕΤΑΡΤΗ 7/14/2022 Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΕΦΥΓΕ (ΝΤΟΜΑΝΓΚΤΣΙΝ ΓΕΟΤΖΑ)

 Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΕΦΥΓΕ (ΝΤΟΜΑΝΓΚΤΣΙΝ ΓΕΟΤΖΑ)                                                                    του Χονγκ Σανγκ-σου (ΝΟΤΙΑ ΚΟΡ...