Η Ιστορία στο Κόκκινο για τους "καταραμένους" των σίξτις την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου

Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 13.00 - 14.00 Στο Κόκκινο 105,5

Οι "καταραμένοι" των σίξτις

Συζητούν ο Κώστας Κατσάπης και η Αγγελική Χριστοδούλου

Η Αγγελική Χριστοδούλου συνομιλεί με τον Κώστα Κατσάπη  με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του Οι καταραμένοι, σπαράγματα κοινωνικής ιστορίας, αντίδοτο στη νοσταλγία του εξήντα  (εκδόσεις Οκτώ, 2019). Σε αυτό ο συγγραφέας επιχειρεί, με ένα τολμηρό μακροβούτι, να καταδυθεί σε σκοτεινές και ανέγγιχτες όψεις της νεοελληνικής κοινωνίας, στους καταραμένους της, προσπαθώντας παράλληλα να κάνει μια διαφορετική ανάγνωση σε μια μεταβατική δεκαετία, αυτή του ΄60, η οποία έχει εκλάβει εξιδανικευμένες διαστάσεις. Το βιβλίο ερευνά μια οδυνηρή καθημερινότητα με αυτόχειρες, μικροαπατεώνες, εγκλήματα τιμής, ερωτικά πάθη, με υποθέσεις ασέλγειας και παιδεραστίας ακόμα και με τα πάθη και τις ακρότητες που γεννούν οι πολιτικές αντιπαραθέσεις, προσπαθώντας παράλληλα να αποκαταστήσει την πλημμυρίδα νοσταλγίας για το εξήντα που έχει κατακλύσει τα τελευταία χρόνια τον δημόσιο λόγο και το διαδίκτυο.

Φωτο: Σπείρα μικροδιαρρηκτών στον Πειραιά, με τα κλοπιμαία (ΑΣΚΙ/Φωτογραφικό Αρχείο Θεόδωρου Δράκου)

Ο χορός της κοιλιάς (του Θανάση Τσακίρη)

• Το πιο αρχαίο είδος χορου είναι ο χορός της κοιλιάς.

• Είναι μια ποικιλία λαϊκών  χορών που απαντάται στην Ασία, στην Αίγυπτο, στη Μέση Ανατολή, στην Ινδία κι αλλού. 

• Στοιχεία του χορού είναι μια πολύπλοκη σειρά κινήσεων του κορμιού, περιστροφών των γοφών, κυματισμών και συντονισμού των γοφών, του στήθους, των χεριών και των ποδιών.

• Τις περισσότερες φορές χορεύονται από γυναίκες κι ενίοτε από άνδρες.

• Επειδή είναι χορός που πέρασε από γενεά σε γενεά δεν μπορεί οριστεί με ακρίβεια η χρονολογία γέννησης του χορού αυτού.

• Το πιο πιθανό είναι να γιορταζόταν η θεά της γονιμότητας σε προϊστορικές κοινωνίες.

• Κι έτσι οι γυναίκες σε ένδειξη πίστης και ευγνωμοσύνης χόρευαν το χορό της κοιλιάς.

• το σίγουρο είναι ότι το 5.000 προ χριστού στην Αρχαία Αίγυπτο υπήρχαν χορεύτριες του είδος βάσει των ενδείξεων από τα ευρήματα σε ανασκαφές τάφων που είχαν σχετικές ζωτικές εικόνες.

• Αργότερα στη Μέση Ανατολή οι γυναίκες χόρευαν για να ευλογήσουν με τον χορό τη νύφη και το γαμπρό και να φέρουν καλοτυχία στο γάμο τους. 

• Επίσης, χόρευαν σε ναούς για να τιμήσουν την αναπαραγωγή και τη γονιμότητα. 

• Μια άλλη εκδοχή είναι ότι οι γυναίκες χόρευαν με σκοπό να σαγηνεύουν τον επίδοξο γαμπρό ώστε να τις διαλέξει και να τις ζητήσει σε γάμο. 

• Στην Αφρική αναφέρεται ότι οι γυναίκες χόρευαν στις αγορές για να παίρνουν χρήματα με τα οποία έφτιαχναν την προίκα τους.

• Μάλιστα για ασφάλεια έραβαν τα νομίσματα πάνω στα ρούχα τους.

• Ιστορικοί αναφέρουν επίσης ότι ο «χορός της κοιλιάς» βοηθούσε τις γυναίκες να έχουν ένα λιγότερο επώδυνο τοκετό και ήταν απαγορευμένος για τους άνδρες να τον δουν.

• Στην Αίγυπτο ο χορός ονομαζόταν «Raqs Sharqi» και αρχικά διδασκόταν σε κορίτσια μικρής ηλικίας για να δυναμώσουν τους κοιλιακούς τους, ως προετοιμασία για τη γέννηση παιδιών. 

• Η αρχική ονομασία ήταν «χορός του στομαχιού»

• Στις δυτικές κοινωνίες ο όρος «μπέλι ντάνσινγκ» εμφανίζεται για πρώτη φορά στη Παγκόσμια Εκθεση του Σικάγο το 1893.

• Ο διευθυντής εκδηλώσεων της Έκθεσης Σαούλ Μπλου έγραψε στο πρόγραμμα ότι θα γίνονταν επιδείξεις «ντανς ντε βεντρ» 

• Ήδη στην Βικτοριανή Βρετανία του 19ου αιώνα  γίνονταν επιδείξεις «οριεντάλ χορών» στο πλαίσια της γνωριμίας των αποικιοκρατών με την κουλτούρας της Ανατολής και των Οθωμανικών.

• Σε κάποιους έκαναν μεγάλη εντύπωση οικινήσεις αλλά άλλοι σκανδαλίστηκαν, θεωρώντας τις κοπέλες προκλητικές και χυδαίες. 

• Επίσης, οι δυτικοί είχαν μια εικόνα για την ανατολή στο μυαλό τους, ότι είναι ο τόπος του πάθους και της ηθικής ασάφειας. 

• Αυτή η διαστρεβλωμένη εικόνα της ανατολής έγινε αντικείμενο πολλών δημοφιλών βιβλίων και επιβλήθηκε ακόμη περισσότερο από ταινίες του Χόλιγουντ. 

• Χάρη στο φεμινιστικό κίνημα των δεκαετιών του 1970 και του 1980, όλο και περισσότερες γυναίκες έχουν ανακαλύψει ότι αυτή η μορφή χορού ενδυναμώνει τους μύες και βοηθά στο χτίσιμο ενός καλλίγραμμου κορμιού και όλο και περισσότερες γυναίκες τον αντιμετωπίζουν σήμερα ως μορφή άσκησης και γιατί όχι ακόμη και αισθησιακής πρόκλησης.... 

Πηγές:

Robert Arp (2013) 1001 Ideas That Changed the Way We Think

   Cassell Illustrated, http://www.1001beforeyoudie.com/uk_1001_ideas.html
και το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/o-choros-tis-kilias-prin-apo-6-000-chronia-itan-thriskeftikos-ke-voithouse-tis-ginekes-na-gennoun-anodina-apagorevotan-stous-andres-na-tis-vlepoun/

και Το μονοπάτι
25-1-2017 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΧΟΡΟ ΤΗΣ ΚΟΙΛΙΑΣ http://ilioupolisonline.gr/component/muscol/T/27-to-monopati/63-to-monopati-2016-2017/279-25-1-2017-afieroma-ston-xoro-tis-koilias.html?Itemid=901

ΕΠΙΣΗΣ

Said, Edward W., 1935-2003. Οριενταλισμός : Η πιο προκλητική σύγχρονη πολιτισμική μελέτη: Μια έντονη πολεμική της αντιμετώπισης που παραδοσιακά επιφυλάσσει η Δύση στην Ανατολή.

μετάφραση: Φώτης Τερζάκης

Εκδ. Νεφέλη, 1996

Συλλογικό έργο. Οριενταλισμός στα όρια [e-book] , Abdulrahman Al Salimi, Σία Αναγνωστοπούλου, Hassan Badawi, Yaser I. A. Ellethy, Ελένη Γκαρά, Δημήτρης Καιρίδης, Φωκίων Κοτζαγεώργης, Γιώργος Μαυρομμάτης, Ηρακλής Μήλλας, Meric Ozgunes, Δημήτρης Σταματόπουλος, Φωτεινή Τσιμπιρίδου, Stefan Weidner, Αγγελική Ζιάκα · επιμέλεια Φωτεινή Τσιμπιρίδου, Δημήτρης Σταματόπουλος. - Αθήνα : Κριτική, 2016. . 

Τύπος: PDF

ISBN 978-960-586-124-7 [Κυκλοφορεί]

Γουργουρής, Στάθης. Ο "Οριενταλισμός" του Έντουαρντ Σαΐντ: μια κριτική πράξη με ορίζοντα το μέλλον, Αθήνα : Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, 2003. 

Ημέρες στο Οριέντε’’

Γιάννης Α. Φίλης

Το μυθιστόρημα, βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα, καταγράφει μια ιστορία έρωτα, πολέμου και κρατικής βίας. Ένας ακαδημαϊκός, απογοητευμένος από την εμπορευματοποίηση της σύγχρονης παιδείας, παραιτείται από τη θέση του και ταξιδεύει στα νησιά Γκαλαπάγκος, όπου συναντάει τη Χιλιανή βιολόγο Σελέστε. Μαζί καταλήγουν στο Οριέντε όπου αναμειγνύονται στον αγώνα των ιθαγενών κατά των εταιρειών πετρελαίου που καταστρέφουν το τροπικό δάσος της Αμαζονίας. Μέσα από την κινηματογραφική οπτική και ματιές στη σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδας και του Οριέντε, ο αναγνώστης βυθίζεται στο δράμα του ανθρώπου και της φύσης, στις λαμπρές και τραγικές όψεις του.

«Μου λένε ότι δεν είμαι πρακτικός άνθρωπος, ότι δεν παίρνω τη ζωή μου στα σοβαρά, γι’ αυτό λέω ιστορίες. Πόσες φορές η ζωή μου δεν είναι ένα τέλμα από μνήμη, επιθυμίες, ενοχές; Λέω ιστορίες ακριβώς επειδή είμαι πρακτικός άνθρωπος. Πώς αλλιώς να συμβιβάσω τις αντιφάσεις μου; Λίγη παραπάνω ιδεολογία, λίγη παραπάνω πραγματικότητα και βυθίζομαι στα φαράγγια και στις στενωπούς του λόγου.»

Το Εστιατόριο

• Η ιδέα της πώλησης τροφίμων με σκοπό το κέρδος είναι παμπάλαια
• Το ίδιο κι η ιδέα μιας επιχείρησης με αποκλειστικό σκοπό την παροχή υπηρεσίας εστίασης.
• Χρονολογείται από την εποχή της αρχαίας Ρώμης και της δυναστείας των Σανγκ της πρώτη δυναστεία της παραδοσιακής κινεζικής ιστορία (18-11 αι. προ χριστού)
• Όμως, πολλοί ιστορικοί θεωρούν ότι είναι ο 18ος αιώνας μ .Χ. που πρέπει να πιστωθεί τη δημιουργία του πραγματικά σύγχρονου εστιατορίου.
• Το παλαιότερο εστιατόριο της Ευρώπης, πάντως, είναι αυτό του Stiftskeller St. Peter  που ήταν μέσα στα τείχη της Αρχιεπισκοπής του Αγίου Πέτρου στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας.
• Αναφέρεται σε επίσημο έγγραφο του 802 μ.χ.
• Είναι το μοναδικό εστιατόριο που δεν στάματησε τη λειτουργία του.
• Σήμερα οι πελάτες απολαμβανουν το δείπνο τους υπό τους ήχους της μουσικής του Μότσαρτ ο οποίος ήταν τακτικός πελάτης του όπως και ο Χριστόφορος Κολόμβος.
   
• Όταν οι αγρότες έφερναν τα ζώα τους και άλλα αγαθά στις αστικές αγορές, συχνά ταξίδευαν για αρκετές ημέρες το χρόνο. Έτσι δημιουργήθηκε η πρώτη μορφή εστιατόριου, το πανδοχείο δρόμου.
• Συνήθως βρίσκεται στη μέση της υπαίθρου.
• Σερβίρονται γεύματα σε ένα κοινό τραπέζι για τους ταξιδιώτες.
• Δεν υπήρχαν μενού ή επιλογές.
• Κάθε βράδυ ήταν η επιλογή του σεφ.
• Μέσα στα τείχη της πόλης, όπου οι συνθήκες διαβίωσης ήταν άθλιες και πολλοί άνθρωποι δεν έχουν τα μέσα να μαγειρεύουν οι ίδιοι τα γεύματά τους.
• Οι πωλητές πωλούσαν τα τρόφιμα με μικρά καροτσάκια ή κουζίνες δρόμου κάτι που εξακολουθεί να είναι δημοφιλές σε πολλά μέρη του κόσμου σήμερα.
• Τα γεύματα ήταν συνήθως προμαγειρευμένα και φθηνά,  πρόδρομοι του σύγχροου φαστ-φουντ.
• Αυτά τα πρώτα πανδοχεία και ταβέρνες ήταν κάτι περισσότερο από ένα μέρος όπου έτρεγε κανείς.
• Εξυπηρέτησαν μια σημαντική κοινωνική λειτουργία, την προσέγγιση των ανθρώπων

Τα εστιατόρια στο Μεσαίωνα
• Στην Ευρώπη στη διάρκεια του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης, οι ταβέρνες και τα χάνια ήταν πάλι το κύριο μέρος για να αγοράσει κανείς ένα έτοιμο γεύμα.
• Στην Ισπανία λέγονταν Bodegas, και σερβίρανε τάπας. Στην Αγγλία αντικείμενα όπως τα λουκάνικα και η πίτα του βοσκού ήταν δημοφιλή (δείτε την ταινία Η ταβέρνα της Τζαμάικα.
• Στη Γαλλία σέρβιραν βραστά και σούπες.
• Όλα αυτά τα πρώτα εστιατόρια που  σερβίρανε  απλό που θα έβρισκε σε σπίτια αγροτών  ή έμπορων.

• Μετά το ταξίδι του Κολόμβου στην Αμερική το 1492, το παγκόσμιο εμπόριο αυξήθηκε, φέρνοντας νέα τρόφιμα στην Ευρώπη.
• Καφές, τσάι και σοκολάτα σύντομα άρχισαν να σερβίρονται στα σαλούν και στα μπαρ μαζί με ale, κρασί και μπύρα.
• Από τον 17ο αιώνα και μετά, ενώ τα πλήρη γεύματα  ακόμα τρώγονταν στο σπίτι,  άνθρωποι που είχαν χρήματα μπορούσαν να πα;ραγγείλουν φαγητό από έναν τροφοδότη (τρατορία)  ή να φάνε το γεύμα τους σε ένα ιδιωτικό σαλόνι, και όχι στην κύρια τραπεζαρία του της παμπ.
• Η Γαλλική Επανάσταση και η άνοδος του Fine Dining
• Στη Γαλλία στη διάρκεια του Μεσαίωνα, οι συντεχνίες είχαν το μονοπώλιο σε πολλά είδη ετοίμων φαγητών και  τροφών.
• Για παράδειγμα, charcutiers ήταν η συντεχνία που προετοίμασε αλλαντικά προς πώληση.
• επομένως, αν δεν ανήκει ,κανείς σε αυτό το συγκεκριμένο τάγμα ήταν παράνομο να πουλήσει  μαγειρεμένο κρέας σε οποιαδήποτε μορφή.
• Το 1765, ένας άνδρας ονόματι Boulanger πρόσθεσε αρνάκι στο στιφάδο πουλούσε στο μαγαζί του, κοντά στο Λούβρο.
•

• Η συντεχνία μήνησε τον τροφοδότης αλλά ο Μπουλανζέ κέρδισε την υπόθεση.
• Κατά τα επόμενα 20 χρόνια που προηγήθηκαν της Γαλλικής Επανάστασης, όλο και περισσότερα καταστήματα σαν κι αυτό του Boulanger άρχισαν να ανοίγουν  σε όλο το Παρίσι. 
• Όταν η Μαρία Αντουανέτα και Louis XVI πήγαν στην γκιλοτίνα, οι παλαιοί τρόποι της γαλλικής κοινωνίας χάθηκαν μαζί τους.
• Οι συντεχνίες σαρώθηκαν και πολλοί σεφ που απασχολούνταν στα αριστοκρατικα, ακόμη και τα βασιλικά, νοικοκυριά, βρέθηκαν άνεργοι.
• Πολλοί από αυτούς τους άνεργοι εργάτες άνοιξαν δικά τους εστιατόρια στο Παρίσι, φέρνοντας μαζί τους ένα νέο τρόπο εστίασης.
• Εύθραυστα σερβίτσια από πορσελάνη, μαχαιροπίρουνα, και λινά τραπεζομάντιλα, όλα τα στολίδια της αριστοκρατίας, ήταν πλέον διαθέσιμα σε ένα ολοκληρο  νέο στρώμα Γάλλων πολιτών.
• Τα μενού έγιναν πιο ποικιλόμορφα, προσφέροντας τόσο fixe prix και a la carte επιλογές.
• Αν και τα παμπ συνέχισαν να υπάρχουν η άνοδος των καλού φαγητό στη Γαλλία θα εξαπλωθεί σύντομα σε όλη την Ευρώπη και στο Νέο Κόσμο

http://ilioupolisonline.gr/component/muscol/T/27-to-monopati/63-to-monopati-2016-2017/286-22-2-2017-afieroma-sto-estiatorio.html?Itemid=901

Θανάσης Τσακίρης

Η επιστήμη της κοινωνιολογίας (του Θανάση Τσακίρη)

Τι είναι Κοινωνιολογία;

Η επιστήμη της κοινωνιολογίας είναι η συστηματική, αναλυτική ή αφηρημένη, στοχαστική μελέτη της ανθρώπινης κοινωνίας. Η θεμελιώδης αφετηρία της είναι η σχέση ατόμου και κοινωνίας. Αυτή η σχέση τίθεται στο επίκεντρο της κοινωνιολογικής στοχαστικής δραστηριότητας που μας βοηθάει να ξεφύγουμε από την αίσθηση την οποία έχουμε συχνά και που μας εμποδίζει να δούμε τα πράγματα με «άλλο μάτι» από αυτό της εντελώς «κοινής λογικής». Μας βοηθάει να συλλάβουμε τη «μεγάλη εικόνα» των δομών και των θεσμών τόσο στο παρόν όσο και στο ιστορικό παρελθόν της κοινωνίας και να στοχαστούμε σχετικά με πιθανές εναλλακτικές κοινωνικές μορφές του μέλλοντος. Μας βοηθάει, επίσης, να σχηματίσουμε μια υψηλής ευκρίνειας εικόνα του μικρού τοπίου της καθημερινότητάς μας, αναδεικνύοντας καθαρότερα τις διαδικασίες και τις σχέσεις που τη διέπουν και την καθορίζουν. Όμως, μας υποδεικνύει τρόπου δράσης, υπενθυμίζοντάς μας ότι εμείς οι άνθρωποι είμαστε που με τις δικές μας ενέργειες δημιουργούμε, μετασχηματίζουμε ή αλλάζουμε ριζικά τις κοινωνίες μας, τις δομές και τους θεσμούς της καθώς και την καθημερινή ζωή μας. Είμαστε μεν τα υποκείμενα της δράσης, αλλά ταυτόχρονα είμαστε υποκείμενα ενταγμένα σε μια δεδομένη ιστορική φάση σε μια κοινωνική ομάδα με βάση ορισμένα χαρακτηριστικά μας, όπως η τάξη, το φύλο, η εθνότητα, η φυλή, η κουλτούρα και ο πολιτισμός μας.

Για να ξεφύγουμε, λοιπόν, από την «πεζή» καθημερινότητά μας με τις καθιερωμένες, και συχνά παγιωμένες και στατικές, οπτικές γωνίες και να δούμε τα πράγματα με «άλλο μάτι», χρειάζεται να διαθέτουμε ή να μάθουμε πώς να την αποκτήσουμε, την «κοινωνιολογική φαντασία». Το καθήκον μας, λοιπόν, για να τιμήσουμε την ιδιότητά μας ως κοινωνικοί επιστήμονες, είναι να βοηθήσουμε «ώστε οι άνθρωποι να καταστούν ικανοί να συλλάβουν τις σχέσεις μεταξύ των ιδίων και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η κοινωνία τους. Η κοινωνιολογική φαντασία μας καθιστά ικανούς να συλλάβουμε την ιστορία και τη βιογραφία και τις μεταξύ τους σχέσεις στην κοινωνία.»

Όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονται εκ πρώτης όψεως. Έχουν διατυπωθεί αρκετοί ορισμοί για το τι είναι «κοινωνιολογία» μεταξύ των οποίων οι παρακάτω:

1.      Κοινωνιολογία είναι η επιστήμη που μελετά (ως πραγματικά κοινωνικά φαινόμενα) την κοινωνική συμπεριφορά και την κοινωνική δράση.[1]

2.      Κοινωνιολογία είναι η επιστήμη που μελετά: α) την συγκρότηση, τη λειτουργία και το μετασχηματισμό των κοινωνικών συνόλων (ομάδες, χωριά, πόλεις, κοινωνίες και β) τις προϋποθέσεις και τις συνέπειες της εμφάνισης, της μεταβολής και της έκλειψης των κοινωνικών σχέσεων.[2]

3.      Κοινωνιολογία είναι η επιστημονική μελέτη των ομαδικών διαδικασιών  και δομών (οργανωτικά πρότυπα) και τις κοινωνικές και πολιτιστικές αιτίες και συνέπειες αυτών των διαδικασιών και δομών.[3]

Τι είναι κοινωνία;

Εκτός αυτών θα πρέπει να ορίσουμε τον όρο «κοινωνία». Κοινωνία, λοιπόν, είναι σύμφωνα με μία άποψη, «ένα σύστημα κοινωνικής διάδρασης/αλληλεπίδρασης που περιλαμβάνει τόσο την κουλτούρα όσο και την κοινωνική οργάνωση.» Το σύστημα αποτελεί μία σύναξη οντοτήτων/αντικειμένων, πραγματικών ή αφηρημένων, που αποτελούν ένα σύνολο μεταξύ τους με το κάθε στοιχείο να αλληλεπιδρά ή να συσχετίζεται με τουλάχιστον ένα ακόμη στοιχείο. Κάθε αντικείμενο που δεν έχει συσχέτιση με κάποιο άλλο στοιχείο του συστήματος, δεν αποτελεί στοιχείο του συστήματος. Ένα υποσύστημα είναι τότε ένα σύνολο στοιχείων, που αποτελεί ένα σύστημα από μόνο του, και ένα μέρος του όλου συστήματος. Στο πλαίσιο, λοιπόν, μιας κοινωνίας οι άνθρωποι έχουν μια κοινή κουλτούρα, ακόμη και αν στο εσωτερικό της υπάρχει μεγάλη ποικιλία πολιτιστικών διαιρέσεων. Σε μια κοινωνία, οι άνθρωποι που είναι μέλη της θεωρούν τους εαυτούς τους ιδιαίτερους και ξεχωριστούς σε σχέση με μέλη άλλων κοινωνιών, διατηρούν δεσμούς διάδρασης και έχουν υψηλό βαθμό αλληλεξάρτησης.[4]

Ο ορισμός αυτός δεν είναι μοναδικός. Θα μπορούσε να οριστεί και ως «ένα καθολικό, αυτοτελές και οργανωμένο σύνολο ανθρώπων που έχει συνείδηση της ιδιαίτερης υπόστασής του και συνέχεια στο χρόνο.» Η εδαφικότητα, ο έλεγχος δηλαδή μιας περιοχής, δεν αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της έννοιας της κοινωνίας στην οποία περιλαμβάνονται και νομαδικά σύνολα κτηνοτρόφων, περιφερόμενων ομάδων Ρομά κ.α. «Η κοινωνία είναι η εμπεριέχουσα (και γι’ αυτό καθολική) κοινωνική πραγματικότητα. Όλες οι άλλες μορφές συλλογικής υπόστασης (κοινότητες, ομάδες κλπ.) είναι περιεχόμενες και δεν υπάρχουν έξω από αυτήν.»[5]

Ένας ακόμη ορισμός που έχει δοθεί είναι αυτός που ορίζει την κοινωνία ως ένα κοινωνικό δεσμό  θεμελιώνεται στην κοινή λογική βούληση όσων δρουν με αμοιβαία επιδιωκόμενους σκοπούς και πρέπει να ρυθμίσουν ανάλογα τις μεταξύ τους σχέσεις. Τα κοινωνικά σύνολο αυτού του τύπου χαρακτηρίζονται από τυπικές, έμμεσες και συμβατικές σχέσεις, ορθολογισμό και συλλογικότητα Αυτή η έννοια της κοινωνίας, όμως, αναφέρεται κυρίως στις πόλεις, το κράτος και τις εταιρείες και θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως εμπορικός δεσμός. Είναι, λοιπόν, μερικότερη έννοια σε σχέση με την κοινωνία, όπως την ορίσαμε στην αρχή.[6]

Τέλος, μια πιο συνοπτική εκδοχή ορίζει την κοινωνία ως «σύμπλεγμα, ένα σύστημα θεσμοποιημένων τρόπων συμπεριφοράς (π.χ. γλώσσα).»[7]

Σύμφωνα με τους περισσότερους από τους παραπάνω ορισμούς, που είναι οι κλασικοί, η κοινωνία είναι μια ολότητα, ένα ενιαίο σύνολο, όσες και αν είναι οι εσωτερικές διαιρέσεις, αντιθέσεις και αντιφάσεις της. Αυτή είναι λεγόμενη «μονιστική» (unitary) προσέγγιση.

Οι πρώτοι κοινωνιολόγοι του 19^ου αιώνα έβλεπαν μπροστά στα μάτια τους να λαμβάνουν χώρα συγκλονιστικές, κοσμογονικές ιστορικές αλλαγές και επιδόθηκαν σε αγωνιώδεις προσπάθειες να τις εξηγήσουν. Κάθε κοινωνιολόγος έδινε τη δική του εξήγηση για τις αλλαγές αυτές στις οποίες υποβαλλόταν η ενιαία κοινωνία.

Με τις αλλαγές που διαδραματίζονταν γεννιόταν με ραγδαίους ρυθμούς μια νέα κοινωνία που ονομαζόταν «μοντέρνα» ή «νεωτερική».Τα κύρια χαρακτηριστικά της νέας κοινωνίας ήταν εντελώς διαφορετικά από αυτά της «πρωτόγονης» ή «παλαιάς» κοινωνίας, όπως δείχνει ο ακόλουθος πίνακας:[8]

Πρωτόγονη	Μοντέρνα
Φεουδαρχία	Καπιταλισμός
Γεωργική	Βιομηχανική
Αγροτική	Αστική
Απλή	Σύνθετη
Θρησκευτική	Κοσμική
Πίστη	Επιστήμη
Προλήψεις	Ορθολογική σκέψη
Παράδοση	Πρόοδος

Όσο περνούσαν τα χρόνια και οι δεκαετίες και ο βιομηχανικός κόσμος για πολλούς και διάφορους λόγους, παρήκμαζε, άρχιζαν να διατυπώνονται νέες προσεγγίσεις που αμφισβητούσαν την εξηγητική επάρκεια της «μονιστικής». Πρώτα εμφανίστηκαν οι «πλουραλιστικές» προσεγγίσεις. Αυτές αναπαριστούσαν τις σύγχρονες κοινωνίες ως μωσαϊκά πολλών ανταγωνιζόμενων μεταξύ τους κόσμων. Η δύναμη και η εξουσία διαχέονταν σε ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών θέσεων. Αυτές οι προσεγγίσεις έθεταν στους κοινωνιολόγους το καθήκον της ανακάλυψης όλων αυτών των διαφορετικών κοινωνικών ομάδων που είτε από μόνες τους είτε από κοινού και σε συντονισμό με άλλες ομάδες προστατεύουν έναντι τρίτων ή προωθούν τα δικά τους συμφέροντα.[9] Με τη λέξη συμφέρον εννοούμε μια κατάσταση «που φέρνει κέρδος ή που θίγει κάποιον ή κάτι»[10]. Μπορεί επίσης να είναι δικαίωμα, τίτλος, ή νόμιμο μερίδιο σε κάτι.[11] Ενδέχεται να είναι η ανάμειξη ή ένα νόμιμο δικαίωμα, που συνήθως σχετίζεται μια εργασία, μια επιχείρηση ή με περιουσία.[12] Τέλος, έννομο συμφέρον είναι το ιδιαίτερο ενδιαφέρον ή αντικείμενο διακύβευσης για τη διατήρηση - ή για την επίδραση σ’ αυτήν – μιας κατάστασης, μιας διευθέτησης ή δράσης.[13] Πρόκειται για τη διατήρηση ενός νόμιμου δικαιώματος για παρούσα ή μελλοντική άσκηση (π.χ. το συμφέρον ενός εργαζομένου σύμφωνα με ένα πρόγραμμα συνταξιοδότησης). [14]

Ακόμη πιο πρόσφατα, στα τέλη του 20ού αιώνα, αναπτύχθηκαν οι θεωρίες περί «μεταμοντέρνας» κοινωνίας. Αν στην εποχή της «πρωτόγονης» ή «παλαιάς» κοινωνίας αλλά και της «μοντέρνας» υπήρχε μια βασική αρχή που ήταν η σχεδόν μοναδική που οργάνωνε την κοινωνία και την κρατούσε ενιαία, στις λεγόμενες «μεταμοντέρνες» δεν κυριαρχεί μια καθοριστική αρχή αλλά το «χάος», η δε ύπαρξή μας ως ανθρώπων είναι ενδεχόμενη και απρόοπτη αλλά και εξαρτώμενη από το τυχαίο. Η κοινωνία μας είναι πολύπλοκη και κατακερματισμένη.[15] Εκεί που νομίζαμε πως διαθέταμε μόνο μία ταυτότητα (π.χ. εργάτης) αντιλαμβανόμαστε ότι έχουμε πολλές και αντικρουόμενες γιατί ανήκουμε σε ποικίλες ομάδες, είμαστε δηλαδή λευκοί ή αφροαμερικανοί, άνδρες ή γυναίκες, επιστήμονες ή χούλιγκανς, ροκάδες ή ρεμπετόβιοι, ψηφοφόροι της δεξιάς ή αναρχοαυτόνομοι, σκακιστές ή σινεφίλ και πάει λέγοντας. Σε αντίθεση, λοιπόν, με τις «μοντέρνες» κοινωνίες, οι «μεταμοντέρνες έχουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

Μοντέρνα	Μεταμοντέρνα
Καπιταλισμός	Μετα-καπιταλισμός
Βιομηχανική	Μετα-βιομηχανική
Αστική	Παγκόσμια
Σύνθετη	Κατακερματισμένη
Κοσμική	Πλουραλιστική
Γνώση	Σχετικότητα
Επιστημονικά γεγονότα	Πεποιθήσεις (Beliefs)
Αλήθειες	Τυχαιότητες (Contingencies)

Όλα αυτά δε σημαίνουν ότι οι κοινωνιολόγοι σταμάτησαν να ασχολούνται με τις δομές, τη δύναμη και την εξουσία, με τους θεσμούς και την αναζήτηση σταθερών σημείων αναφοράς. Απεναντίας, αλλάζοντας συχνά τα πεδία ή/και τις μεθόδους διατηρούν και διευρύνουν τις παλιότερες θεματικές. Μελετούν τις κοινωνίες υπό το πρίσμα ευρύτερων εμπειριών που πηγάζουν από την τάξη, το κοινωνικό φύλο (gender), τη φυλή, την εθνότητα, την ηλικία, τη σεξουαλικότητα, την οικολογική διάσταση, την αναπηρία κλπ. Ασχολούνται, βεβαίως, πάντα με τις σχέσεις δύναμης και εξουσίας που πηγάζουν από αυτές τις διευρυμένες εμπειρίες.[16]

Οι κοινωνιολογίες

Η επιστήμη της κοινωνιολογίας υποδιαιρείται σε επιμέρους κλάδους ανάλογα με τις κοινωνικές ομάδες και κατηγορίες κοινωνικών δομών  που κάθε κλάδος «θεραπεύει». Παραδείγματος χάριν:

¨      Κοινωνιολογία της Εργασίας

¨      Κοινωνιολογία της Οικογένειας

¨      Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

¨      Κοινωνιολογία της Επικοινωνίας και των ΜΜΕ

¨      Πολιτική Κοινωνιολογία (ασχολείται με την εξουσία, τα πολιτικά κόμματα, τα εργατικά συνδικάτα κλπ.)

¨      Εκλογική Κοινωνιολογία

¨      Κοινωνιολογία της Κοινοτικής Οργάνωσης

¨      Κοινωνιολογία του Στρατού

¨      Κοινωνιολογία του Αθλητισμού

¨      Κοινωνιολογία του Εγκλήματος

¨      Συλλογική Συμπεριφορά

¨      Κοινωνιολογία των Κοινωνικών Κινημάτων

¨      Κοινωνιολογία της Μόδας

¨      Κοινωνιολογία της Υγείας

¨      Κοινωνιολογία της Τέχνης

¨      Κοινωνική Διαστρωμάτωση και Κοινωνική Αλλαγή

Ουσιαστικά η κοινωνιολογία ως επιστήμη και ως ακαδημαϊκός κλάδος ξεκινά τη σύγχρονη παρουσία της με το έργο του Αύγουστου Κοντ (Auguste Comte, 1798-1857). O Kont δεν ήταν μόνο ο θεμελιωτής της κοινωνιολογίας και αυτός που καθιέρωσε τον όρο αλλά και ο ιδρυτής της λεγόμενης σχολής του «θετικισμού». Στηριζόμενος σε προγενέστερες μελέτες Σκωτσέζων και Γάλλων φιλοσόφων και οικονομολόγων του Διαφωτισμού, ο Κοντ υποστήριξε ότι δεν επαρκεί η έρευνα για την ανθρώπινη φύση αν θέλουμε να επιτύχουμε τάξη και πρόοδο στην ανθρώπινη κοινωνία. Αντιθέτως, χρειαζόμαστε επιστημονικά πειράματα και ανάλυση των κοινωνικών γεγονότων. Παλιότερες συζητήσεις περί κοινωνικής διαφοροποίησης, κοινωνικής ανισότητας και κοινωνικών συγκρούσεων είχαν λάβει χώρα και στο παρελθόν, από την αρχαία Ελλάδα ως τις απαρχές της Ευρωπαϊκής Αναγέννησης. Όμως, επρόκειτο για σκόρπιες και μη συστηματικές φιλοσοφικές ενατενίσεις. Στα τέλη του 19^ου αιώνα και στις αρχές του 20ού, όμως, η κοινωνική μεταβολή επιταχυνόταν και εμφανίζονταν τα μύρια όσα κοινωνικά προβλήματα που απειλούσαν εκατομμύρια ανθρώπων στον πλανήτη (Παγκόσμιο Πόλεμος, μαζική μετανάστευση και προσφυγιά, φτώχεια, ανεργία, εγκληματικότητα, μαζική παραβατικότητα κ.α.). Τότε η κοινωνιολογία άρχισε να αποκτά επιστημονικό κύρος και υπόσταση γιατί υποσχόταν να αναζητήσει ορθολογικές λύσεις στα κοινωνικά προβλήματα. Η αστικοποίηση, η εκβιομηχάνιση, οι επαναστάσεις που βρίσκονταν στην ημερήσια διάταξη, ιδίως η Γαλλική (1789) και η Αμερικανική (1776) που έφεραν τα πάνω κάτω γκρεμίζοντας τα «αρχαία καθεστώτα» άνοιγαν τους δρόμους για νέους κόσμους. Μαζί τους, όμως, εμφανίστηκαν νέα δεινά. Στις μεγαλουπόλεις οι διωγμένοι από τα χωριά τους εξαθλιωμένοι αγρότες σπρώχνονταν στα εργοστάσια χωρίς καμία άλλη φροντίδα εκτός από ένα πολύ χαμηλό μεροκάματο ίσα-ίσα για να αναπαράγεται η εργατική δύναμη, γυναίκες και ανήλικα παιδιά επιστρατεύονταν για να δουλεύουν στις άθλιες βιομηχανίες, το μικροέγκλημα αποκτούσε μαζικές διαστάσεις (πορνεία, ληστείες κλπ.). Οι νέοι πληθυσμοί των πόλεων δεν διέθεταν τις κοινωνικές σχέσεις της αγροτικής κοινωνίας και δεν ελέγχονταν από τις παραδοσιακές εξουσίες (άρχοντας, ιερέας, στρατιωτικοί). Οι παλιές θρησκευτικές κοινότητες κατέρρεαν και οι ηθικές δεσμεύσεις εξαφανίζονταν, χωρίς να υπάρχει καινούργια καθοδήγηση στο νέο κόσμο. Ο οικονομικός φιλελευθερισμός δεν φαινόταν ότι αποτελούσε διέξοδο για τις στερημένες ομάδες του πληθυσμού που δεν είχαν ούτε Θεία Πρόνοια ούτε Κρατική Φροντίδα για να βρουν αποκούμπι και κάποια προοπτική κοινωνικής ανόδου. Οι κοινωνίες που περιέγραφε ο Κάρολος Ντίκενς ήταν εφιαλτικές.[17] Έτσι οι κοινωνιολόγοι στρώθηκαν στη δουλειά για να βοηθήσουν στην εξήγηση του κόσμου που τους περιβάλλει, να βρουν τις κοινωνικές αιτίες της δυστυχίας και να προτείνουν λύσεις στα προβλήματα.

Σε μια τέτοια εποχή, οι κοινωνιολόγοι δημιούργησαν νέες θεωρίες για τη σχέση ατόμου και κοινωνίας. Η συζήτηση  της εποχής γίνονταν στο φόντο του «νεωτερικού» σχεδίου για την κοινωνία.: Η νεωτερικότητα αφορά μια ξεχωριστή θέση όσον αφορά το χαρακτήρα το χαρακτήρα της γνώσης και το ρόλο που μπορεί να παίξει στις ζωές των ανθρωπίνων όντων και των κοινωνιών. Οι νεωτεριστές είναι στρατευμένοι στην ιδέα ότι είναι δυνατή η απόκτηση ορθολογικής, έγκυρης, σωρευτικής γνώσης των κοινωνιών, η κατασκευή βάσει αυτής θεωριών μέσω των οποίων μπορούν να αναπαρασταθούν και να εξηγηθούν, και ότι οι ανταγωνιζόμενες θεωρίες ή αφηγήσεις μπορούν να αξιολογούνται με την επίκληση της λογικής και με τη δοκιμή των ισχυρισμών τους – δηλαδή, ότι μια συγκεκριμένη θεωρία ή αφήγηση μπορεί να είναι ‘σωστή’. Όμως, ο μοντερνισμός αφορά την ιδέα της προόδου μέσω της γνώσης, ότι η συσσώρευση γνώσεων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χειραφέτηση των ανθρώπων, για τον εμπλουτισμό της ζωής τους, για τη βελτίωση της κοινωνίας και της ανθρωπότητας γενικώς, για την επίτευξη της προόδου κι ενός καλύτερου μέλλοντος.[18]

Η συζήτηση μετά από αυτό το σημείο μπορεί κάλλιστα να μετεξελίσσεται σε πνευματική και θεωρητική διαμάχη  και σύγκρουση πάνω σε κοινωνικά προβλήματα και τις προτεινόμενες λύσεις, γιατί η κοινωνιολογία αποκτά  χαρακτήρα δυναμικής κοινωνικής επιστήμης, όπου οι κοινωνιολόγοι συνεχώς ερμηνεύουν και επανερμηνεύουν τον κοινωνικό κόσμο προτείνοντας ολοένα και νεώτερες θεωρίες και ακόμη πιο νέες και πρωτότυπες λύσεις.

---

[1] Βλ. Bain, R & Kolb W. (1992) Λεξικό κοινωνικών επιστημών. Β΄ τόμος, Αθήνα: UNESCO, σελ. 452.

[2] Βλ. Τσαούσης Δ. (1984) Χρηστικό λεξικό κοινωνιολογίας. Αθήνα: Εκδ. Gutenberg, σελ. 158.

[3] Βλ. Lowe T.W. (1969) Structure and the Social Studies. Ithaca, NY: Cornell University Press, σελ. 110. Πρόκειται για ορισμό που έδωσε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Cornell (25/11/1965) o Robin Williams, καθηγητής Κοινωνιολογίας του εν λόγω Πανεπιστημίου.

[4] Βλ. Anderson, M. and Taylor, H. (2006) Sociology: Understanding a Diverse Society. Belmont, CA: Thomson Learning, Inc., σελ. 112.

[5] Βλ. Τσαούσης Δ. (1984) ο.ε.π., σελ. 130.

[6] Βλ. Tonnies, F. (2002/1865) Community and Society. N.Y.: Dover Publications. Βλ. επίσης και Τσαούσης Δ. (1984) ο.ε.π., σελ. 131.

[7] Giddens, A. (1989) Εισαγωγή στην κοινωνιολογία. Αθήνα: Εκδ. Οδυσσέας, σελ. 14.

[8] Βλ. Cree, V. (2000) Sociology for Social Workers and Probation Officers. London: Routledge, σελ. 2-3.

[9] Βλ. Marsh, T., Keating, M., Eyre, A., Campbell, R., and McKenzie, J. (1996) Making Sense of Society: An Introduction to Sociology. Essex, UK: Addison Welsey Longman, σελ. 192.

[10] http://dictionary.cambridge.org/define.asp?key=41418&dict=CALD

[11] http://www.m-w.com/cgi-bin/dictionary?book=Dictionary&va=interest

[12] http://dictionary.cambridge.org/define.asp?key=41422&dict=CALD

[13] http://www.m-w.com/cgi-bin/dictionary?book=Dictionary&va=vested+interest

[14] http://dictionary.cambridge.org/define.asp?key=88106

[15] Βλ. Foucault, M. (1987) H αρχαιολογία της γνώσης. Αθήνα: Εκδ. Εξάντας.

[16] Βλ. Bauman Z. (1990) Thinking Sociologically. Oxford, UK: Basic Blackwell.

[17] Όλιβερ Τουίστ (Εκδ. Άγκυρα). Σκληροί Καιροί (Εκδ. Γράμματα). Η Μικρή Ντόριτ (Εκδ. Μίνωας).

[18] Βλ. Bilton, T., Bonnett, K.,  Jones, p. Skinner, D., Stanworth M., and Webster, A. (1996) Introducing Sociology. Basingstoke, UK: Macmillan, σελ. 450.

Θανάσης Τσακίρης

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΙΣ ΤΣΑΝΤΕΣ (του Θανάση Τσακιρη)

 «Τι κουβαλάς στο μπακ-πακ κι είναι τόσο βαρύ», με ρωτάνε φίλοι και γνωστοί χρόνια τώρα. Από μικρός στα βάσανα κουβαλάω τα «υπάρχοντά» μου μιας και δεν γνώριζα τι μου ξημέρωνε. Άλλαξα γειτονιές, σχολεία και σχολές, πόλεις και χώρες θέλοντας και μη. Έγινα μέτοικος

Σαν σύννεφο απ’ τον καιρό
μονάχο μες τον ουρανό
πήρα παιδί τους δρόμους

• Ένα σακίδιο, ή sackpack backsack - είναι, στην απλούστερη μορφή του, ένα σακί από ύφασμα που στερεώνεται στην πλάτη κάποιου .
• Ασφαλίζονται με δύο λουριά που πηγαίνουν πάνω από τους ώμους, αλλά μπορεί να υπάρχουν διαφοροποιήσεις.
• Ελαφρύ τύποι σακίδια μερικές φορές φοριούνται μόνο σε ένα λουρί ώμου.

• Τα σακίδια που χρησιμοποιούνται συνήθως από τους πεζοπόρους και τους μαθητές, και προτιμώνται συχνά για τσάντες για τη μεταφορά βαρέων φορτίων ή κάθε είδους εξοπλισμού.

• Τα μεγάλα σακίδια χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά φορτίων πάνω από 10 κιλά  καθώς και μικρότερα αθλητικά σακίδια (π.χ. τρέξιμο, ποδηλασία) αφήνουν τους ιμάντες ώμου κυρίως για τη σταθεροποίηση του φορτίου.

• Αυτό βελτιώνει τη δυνατότητα να μεταφέρουν βαριά φορτία.,
• Στην αρχαιότητα, το σακίδιο χρησιμοποιήθηκε ως μέσο μεταφοράς των θηραμάτων του κυνηγού και ως τρόπος ευκολότερης μεταφοράς για άλλα υλικά.
• Ήταν επίσης εύκολο να μεταφέρουν και ήταν κατασκευασμένα από υφάσματα.
• Στις περιπτώσεις των μεγαλύτερων θηραμάτων, οι κυνηγοί διαμελίζανε τη λεία τους και  μοίραζαν τα κομμάτια του ζώου, ο καθένας συσκεύαζε το κρέας σε πολλά περιτυλίγματα και στη συνέχεια σε σακούλες που τοποθετούνταν στις πλάτες τους.
• Η τσάντα τους φτιανόταν από δέρμα ζώου και τα δέρματα ήταν ραμμένα μεταξύ τους με ζωικά έντερα, που υφαίνονταν μαζί σφιχτά για να κάνουν ένα ανθεκτικό νήμα.
• Τα μπακ-πακ είναι μέρος του εξοπλισμού που φέρει το φορτίο των στρατιωτών, ιδιαίτερα του πεζικού, στις περισσότερες χώρες.
• Για τις μονάδες που εισέρχονται καταστάσεις μάχης,  μπορούν να φορτωθούν σε μεγάλο βαθμό και μπορεί να ζυγίζει πάνω από 100 κιλά.
• Κάθε στρατιώτης μπορεί να φέρει επιπλέον όπλα, πυρομαχικά, μερίδες, ιατρικές προμήθειες, σκηνές ή άλλο υλικό καταφύγιο, και επιπλέον ρούχα.
• Εκτός από τις ανάγκες του στρατιώτη για μπαπ-πακ υπάρχουν οι ανάγκες  των μαθητών  και των φοιτητών.
• Βέβαια, στη χώρα μας που οι δανειστικές βιβλιοθήκες είναι είδος σε ανεπάρκεια οι μικροί μαθητές είναι αναγκασμένοι να κουβαλάνε τεράστια σακίδια δυσανάλογα με τις δυνάμεις τους.
• Οι φοιτητές πια κουβαλάνε λαπτοπ και τάμπλετ. βιβλία και ….προκηρύξεις και μαλόξ για τις διαδηλώσεις, ενώ οι αντίπαλοι τους των σωμάτων καταστολής στα δικά τους σακίδια αφθονούν οι χειροβομβίδες κρότου-λάμψεις και δακρυγόνα.

• Οι πρώιμοι σύγχρονοι Ευρωπαίοι φόρεσαν πορτοφόλια-τσαντάκια για έναν και μοναδικό σκοπό: να μεταφέρουν νομίσματα.
• Τα πορτοφόλια/τσαντάκια φτιάχνονταν από μαλακό ύφασμα ή δέρμα τα φορούσαν τόσο άνδρες όσο και γυναίκες.
• Το σακίδιο της Σκωτίας είναι μια επιβίωση αυτού του εθίμου.
• Τον 17ο αιώνα, τα νεαρά κορίτσια διδάσκονταν το κέντημα ως απαραίτητη δεξιότητα για το γάμο.
• Αυτό βοήθησε να φτιάχνονται πολύ όμορφες τσάντες.
• Από τα τέλη του 18ου αιώνα, της μόδας στην Ευρώπη ήταν πιο λεπτά σχήματα για αυτά τα εξαρτήματα.
• Οι εμπνεύσεις έρχονταν  τις σιλουέτες της Αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης.
• Οι γυναίκες ήθελαν πορτοφόλια/τσαντάκια που δεν θα ήταν ογκώδη ή με ακατάστατη εμφάνιση, έτσι άρχισε η κατασκευή όμορφων τσαντών.
• Τα τσαντάκια και τα δικτυωτά σακίδια  ήταν φτιαγμένα από φίνα υφάσματα όπως το μετάξι και το βελούδο, με ιμάντες στον καρπό.
• Πρώτα γίνεται μόδα στη Γαλλία, και μετά πέρασαν στη Βρετανία,
• Οι άνδρες, όμως, δεν ακολούθησαν την τάση. Χρησιμοποίησαν απλά πορτοφόλια και τις τσέπες σε ανδρικά παντελόνια.
• Η τσάντα καθιερώθηκε στην Αγγλία κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής επανάστασης, εν μέρει λόγω της αύξησης των ταξιδιών με σιδηρόδρομο.
• Το 1841 ο βιομήχανος από το Doncaster και επιχειρηματίας ζαχαροπλαστικής Samuel Πάρκινσον παράγγειλε μια σειρά κάσες και μπαούλα ταξιδιού και επέμεινε για μια κάσα ή τσάντα ταξιδιού για τα ιδιαίτερα πράγματα της συζύγου του.
• Έλεγε ότι η τσάντα της ήταν πολύ μικρη και ήταν κατασκευασμένα από υλικό που δεν θα αντέξει το ταξίδι.
• Παράγγειλε, λοιπόν, διάφορες τσάντες για τη σύζυγό του, που ποικίλλαν σε μέγεθος για διαφορετικές περιστάσεις και ζήτησε να γίνουν από το ίδιο δέρμα που χρησιμοποιείται για τις κάσες και τα μπαούλα για να ξεχωρίζουν από τις σακούλες από πανί των ταξιδιωτών  που ήταν μέλη των λαϊκών τάξεων.
• Η εταιρεία του Η J. Cave (Λονδίνο) έτσι παρήγαγε το πρώτο σύγχρονο σετ με τσάντες πολυτέλειας, που μπορείτε να τις δείτε στο μουσείο με τσάντες και πορτοφόλια στο Άμστερνταμ.




1) ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΤΣΑΝΤΕΣ ΤΙΣ ΘΕΛΩ
JACOBBI PAOLA
Εκδότης ΚΕΔΡΟΣ
Χρονολογία Έκδοσης Νοέμβριος 2008

Παρουσίαση

Η Πάολα Τζακόμπι διασχίζει αιώνες γυναικείας φιλαρέσκειας ψαχουλεύοντας το πιο πολύτιμο και πιο τυραννικό συγχρόνως αξεσουάρ: την τσάντα. Περιεργάζεται διάφορα μοντέλα και ξεχωρίζει τις τσάντες που άφησαν εποχή. Διεισδύει στα άδυτα της γυναικείας τσάντας για να ανακαλύψει την ιστορία που κρύβει για τη ζωή και την προσωπικότητα της ιδιοκτήτριάς της: επίδειξη ισχύος και κοινωνικής δύναμης, επιθυμία και εμμονή. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)


2) Η ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΤΣΑΝΤΑ
ΕΝΑΣ ΜΙΚΡΟΣ ΕΡΩΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
KAUFMANN JEAN-CLAUDE
.Εκδότης ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

Χρονολογία Έκδοσης Οκτώβριος 2011

Παρουσίαση

"...Είναι πολύ σπάνιο για μια γυναίκα να μην έχει τσάντα. Η τσάντα είναι για τη γυναίκα ό,τι είναι για το σαλιγκάρι το καβούκι. Με τη διαφορά ότι ξέρουμε τι υπάρχει μέσα στο καβούκι. Και ότι τα σαλιγκάρια μοιάζουν μεταξύ τους. Υπάρχουν όμως τσάντες μικρές (ίσα ίσα για τα απαραίτητα), μεγάλες (ολόκληρη η ζωή της σε μία τσάντα), σκληρές, μαλακές, που κρατιούνται στον ώμο ή στο χέρι, εμφανώς τακτοποιημένες ή χαώδεις. Τσάντες που προκαλούν εκνευρισμό (όταν το τηλέφωνο παίζει μέσα τους κρυφτό) ή γεννούν κεραυνοβόλο έρωτα και επιδεικνύονται ως τρόπαια αποκαλυπτικά της ταυτότητας της γυναίκας (η τσάντα μου είναι ο εαυτός μου). Σύντομες εκρήξεις μίσους και τρελού έρωτα. Όλες οι συγκινήσεις του κόσμου βρίσκονται σε μία τσάντα..." (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)



3) Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΗΣ ΤΣΑΝΤΑΣ
ΛΙΒΑΝΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ
Εκδότης ΜΥΡΤΟΣ
Χρονολογία Έκδοσης Μάρτιος 2017

Παρουσίαση

Η κατασκευή της χειροποίητης τσάντας είναι τέχνη!
Ένας όμορφος τρόπος για να εκφράσετε την έμπνευση και τη δημιουργικότητά σας και να εξερευνήσετε τις δυνατότητές σας. Η τσάντα είναι ένα ξεχωριστό αξεσουάρ που συμπληρώνει την εμφάνιση κάθε γυναίκας. Η ποιότητα και η αισθητική κρύβονται πίσω από τις λεπτομέρειες, όπως το σωστό νήμα, η τεχνοτροπία και τα φινιρίσματα.
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι ένας πολύτιμος οδηγός, με σημαντικές πληροφορίες και πρακτικές συμβουλές, που θα σας μυήσει στις τεχνικές της πλεκτής τσάντας και της τσάντας με βασικό υλικό τον πλαστικό καμβά.
Μέσα στις σελίδες του, θα δείτε τις σχετικές συντομογραφίες, σύμβολα και σχεδιαγράμματα, πρωτότυπες ιδέες και σχέδια με πλούσιο φωτογραφικό υλικό και λεπτομερείς περιγραφές για να φθάσετε στο τελικό αποτέλεσμα.
Εμπνευστείτε από τις προτάσεις μας και δημιουργήστε τη δική σας μοναδική και ξεχωριστή χειροποίητη τσάντα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)



4)ΤΟ ΔΙΣΑΚΙ
NAKHJAVANI BAHIYYIH
Εκδότης ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
Σειρά ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Χρονολογία Έκδοσης Δεκέμβριος 2001


Αραβική έρημος... Κάπου στα τέλη του 19ου αιώνα... Ένας κλέφτης, ένα δισάκι... εννιά άνθρωποι στο ραντεβού με το πεπρωμένο και το θάνατο. «Το δισάκι» είναι μια ιστορία αλλεπάλληλων υποσχέσεων και απογοητεύσεων, που ξεδιπλώνεται στα μέσα του 19ου αιώνα, με πρωταγωνιστές εννιά διαφορετικά άτομα που ταξιδεύουν στην έρημο μεταξύ Μέκκας και Μεδίνας. Ο καθένας τους, όταν έρχεται αντιμέτωπος με ένα μυστηριώδες δισάκι, μεταβάλλεται. Όταν ο Κλέφτης το αρπάζει από έναν Προσκυνητή, μοιάζει κοινό ταξιδιωτικό δισάκι. Ποιο είναι, όμως, το περιεχόμενό του, τόσο πολύτιμο και ισχυρό, που μπορεί από αυτό να προέλθει ο θάνατος ή η χαρά, ο όλεθρος ή η σωτηρία; Μέσα σε είκοσι τέσσερις ώρες από τη στιγμή που κλέβουν το δισάκι, οι ζωές των ανθρώπων που έρχονται σε επαφή μαζί του συνυφαίνονται για να δημιουργήσουν μια κυκλική και ατέρμονη ιστορία. Με κάθε υφάδι της ιστορίας ένας άλλος κόμπος λύνεται, μια άλλη ζωή αναλύεται στο Δρόμο του Μεταξιού, στην Κίνα, στην Ινδία, στο Ιράν και στην Κωνσταντινούπολη, ακόμη και στο Λονδίνο. Η Μπαχιγί Ναχτζαβανί, με γλώσσα που πάλλεται, συνθέτει ένα αλησμόνητο ψηφιδωτό, στο πρώτο σπάνιας ομορφιάς, πρωτοτυπίας και δύναμης μυθιστόρημά της.
(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

5)ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
ΤΟ ΔΙΣΑΚΙ ΤΟΥ ΑΣΚΗΤΗ
ΜΑΤΣΑΣ ΝΕΣΤΟΡΑΣ
Εκδ. Εστία

Το μονοπάτι

22-3-2017 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΙΣ ΤΣΑΝΤΕΣ 

Το μονοπάτι 2016-2017

http://ilioupolisonline.gr/component/muscol/T/27-to-monopati/63-to-monopati-2016-2017/291-22-3-2017-afieroma-stis-tsantes-kai-telos-sezon.html?Itemid=9017 (2017)